HULUSİ ŞENTÜRK (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli arkadaşlar; 20'nci madde daha önce olmayan cezaları da içeriyor, yeni cezalar da ilave edildi tabii. Burada önceki uygulamayı önemli oranda baz almaya çalıştık fakat burada birkaç husus vardı, bir tanesi: Taban ile tavanın arasını açtık. Bunun sebebi şu, demin örnekleri de okuduk: Yani çok devasa hacimlere ulaşan ticaret konusu olabilir ya da çok küçük bir miktar olarak ticaret konusu da oluyor. Dolayısıyla, kalkıp da ufak bir esnafa ürününden dolayı 10 bin lira ceza keserken piyasaya onlarca milyon mal süren devasa sıkıntıya yol açan bir firmaya onun 3-4 katı ceza kesmek cezalandırma olmaktan çıkıyor. Burada aslolan ciro üzerinden ceza kesebilmek ama Türkiye'deki kayıt sisteminden kaynaklı sorunlarda bu ürünlerin doğrudan doğruya pazar büyüklüğünü tespit etme imkânına sahip değiliz çoğu zaman. Tamam, bir otorite, bu yok belki, her şey, girdi-çıktı belli ama Türkiye'de merdiven altı üretimin de çok yoğun olduğu göz önüne alındığında, bizim ne yazık ki ciro üzerinden bir ceza kesme imkânımız yok. Mesela, dış ticarete konu mallarda FOB değeri üzerinden bunu getirdik ama içeride bu imkânımız olmadığı için biz de büyük firmalara ve verdiği zarar büyük olan firmalara daha büyük ceza kesilebilmesi, küçüklere daha küçük ceza kesilebilmesi için verilen zararın, piyasaya sürülen ürünün büyüklüğü de dikkate alınarak, muhatabın ekonomik gücü de dikkate alınarak cezanın buna göre belirlenmesi ilkesini getirdik. Burada memurun elinde değil bu. Yani bir memur kendi kafasına göre bunu yazamaz çünkü bu tür cezalar üst amirin onayından geçmek mecburiyetinde, değerlendirilmeye alınıyor. Gene de sıkıntılara yol açabilir mi? Olabilir ama diğer sıkıntıya nispeten yani küçük bir firmaya... Şöyle söyleyeyim: Anadolu'da çok vardır, küçük yerel meşrubat üreten firmalar vardır, özellikle belediyeler ürettiriyor mesela bilmem ne gazozu diye, yılda 10 bin şişe bir şey üretiyor. Onunla Coca Cola'ya yani birine olumsuzluktan dolayı 10 bin lira ceza verirken Coca Cola'ya 30 bin lira ceza vereceksek bu, ceza olmaktan çıkar ama maksat bu burada.

İkinci husus: Biz bazı tavan ve tabanları aşağıya düşündüğümüz de oldu çünkü bize göre daha evvel bu cezalar belirlenirken gerekli hassasiyet o noktada gözden kaçmış diye düşünüyoruz. Örneğin, bir üründe CE işareti olması gerekirken CE işareti yoksa bu, ciddi bir suçtur. Ama bir ürünün CE işareti taşıması gerekmiyor yani o teknik düzenlemeye tabi değil. Ama adam yanıltıcı reklam amaçlı CE işareti koymuş üzerine, bu da suç. Ama takdir edersiniz ki birincisi yani CE işareti olması gereken bir ürünün CE işareti olmaması ve teknik özelliği karşılamaması daha büyük bir sıkıntı.

BAŞKAN MUSTAFA ELİTAŞ - CE işaretli ürün ile CE normuna uygun olmasına rağmen CE işareti olmadığını mı?

HULUSİ ŞENTÜRK (İstanbul) - Şimdi, bakın, bir üründe CE işareti olması gerekiyor ama bunların hiçbiri yok o üründe.

BAŞKAN MUSTAFA ELİTAŞ - CE'ye uygun değil.

HULUSİ ŞENTÜRK (İstanbul) - Değil. Şimdi, buradaki bir cezalandırmayla CE gerekmediği hâlde, adam sırf reklam olsun diye üzerine CE koymuş, tamam bu da suç, yanıltıcı ama ikisine aynı cezayı vermek çok adil değil. Yine buna benzer olarak, bir üründe...

BAŞKAN MUSTAFA ELİTAŞ - CE'si olmadığı hâlde CE işareti koyanlara ne ceza veriyoruz?

HULUSİ ŞENTÜRK (İstanbul) - Taban aynı, 20 bin lira; tavanı değişiyor.

BAŞKAN MUSTAFA ELİTAŞ - Şimdi, bir de şu var, şöyle diyelim: CE işareti zorunlu olan bir ürün üretiliyor. CE'ye uygun olmayan bir ürün yapmama rağmen CE yazıyorum, onun cezası; bir. İkincisi; CE işareti de yok, bunun cezası? Üçüncüsü; hiç gereği olmadığı hâlde, vatandaşı yanıltmak için, "Ya, malı daha iyiymiş." dedirtmek için CE zorunlu olmayan bir ürüne CE şeyini koyuyorum, onun cezaları ne?

HULUSİ ŞENTÜRK (İstanbul) - Şimdi, Sayın Başkanım, eğer bir ürün CE'ye uygun olmadığı hâlde üzerine CE işareti konulmuşsa taban 20 ama tavan 200 bin liraya kadar çıkıyor demin saydığımız hususlara göre. Ama bu üründe CE işareti gerekmediği hâlde, yanıltıcı reklam amaçlı CE işareti koymuşsa taban gene 20 bin ama tavanı 100 bine çekiyoruz çünkü tüketiciye verdiğiniz zararı dikkate aldığınızda...

Üçüncüsü: CE işareti yok ama ürün...

BAŞKAN MUSTAFA ELİTAŞ - Ürün CE'ye zorunlu, adam CE işareti yazıyor fakat ürün CE'li değil.

HULUSİ ŞENTÜRK (İstanbul) - Tamam işte, onu demin söyledim, asgari 20 ama tavanı 200 bine kadar yukarıya çekiliyor. Diğerindeyse 100 bin limit, yarıya indi. Önceden eşitti bunlar.

BAŞKAN MUSTAFA ELİTAŞ - CE'siz mal üreten, piyasaya süren kişi?

HULUSİ ŞENTÜRK (İstanbul) - O, güvensiz ürünü üretip piyasaya sunuyorsa bunun 50 bin liradan başlıyor, en ağır ceza zaten bu.