| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2020 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/278 ) ile 2018 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/277) ve Sayıştay tezkereleri a)Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı b)Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu c)Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü ç)Türkiye Atom Enerjisi Kurumu d)Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü e)Nükleer Düzenleme Kurumu f)Nadir Toprak Elementleri Araştırma Enstitüsü g)Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 3 |
| Tarih | : | 22 .11.2019 |
BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Sayın Başkan, Sayın Bakanım, Bakan Yardımcılarımız, Komisyonumuzun değerli üyeleri, Bakanlığın kıymetli bürokratları, değerli basın mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Sözlerime başlamadan önce, sabahtan beri konuşulan konularla ilgili birkaç sözüm var. Şimdi, bazı arkadaşlarımızın çok güzel yapıcı muhalefetleri var, onlardan faydalanıyoruz, umarım sayın Bakanlığımız da faydalanıyordur. Fakat bazı arkadaşlarımız "Doğal gaz olmasın." diyor, bazısı jeotermale, bazısı kömüre karşı, bazısı nükleere karşı, bazısı "HES yapma." diyor, bazısı "Termik santral yapma." diyor. Ne kalıyor geriye? Kerpiç kalıyor, tezek kalıyor, gaz lambası kalıyor, pardon gaz lambası da olmaz, onda petrol var, petrole karşısınız, kandil kalıyor.
GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Rüzgâr var, güneş var.
NİLGÜN ÖK (Denizli) - Çarşı, her şeye karşı.
BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Çarşı, her şeye karşı; haklısınız.
Şimdi, bunları kullanmamız lazım, herkes kullanıyor, bütün Avrupa, bütün Amerika kullanıyor.
ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - Önünüzde duruyor, rüzgâr santrali yapabilirsiniz.
BAŞKAN - Arkadaşlar, dinleyelim, müdahale etmeyelim.
BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Asgari zarar verecek şekilde kullanmamız lazım.
Buradan şuna geleceğim: Tabii -bizim Bütçe Komisyonundan geçti- akşam aşağıdaydık, Genel Kurulda. Şimdi, bu 13 tane santralden bir tanesi de Yatağan Termik Santrali. Ben 62 yaşındayım, çocukluğumdan beri, bildim bileli o santral var.
KAMİL OKYAY SINDIR (İzmir) - İnsanlar da ölüyor.
BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Sıkıntı var, sıkıntının da farkındayız ama derdimiz üzüm yemek, bağcıyı dövmek değil. Şimdi, bardağın dolu tarafından bakmamız lazım.
EMİNE GÜLİZAR EMECAN (İstanbul) - Üzümü öyle bir yemişsiniz ki.
BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Şimdi, geçen yıl herkes etkilendi, 18 Aralıkta olan ekonomik saldırıdan sonra sıkıntılar oldu.
Şimdi, bu santrallerin kurulu gücü 8.351 megavat ve bunları kapattığımız zaman 8.351 megavat kayıp olacak. Dedim ya, derdimiz üzüm yemek. Burada bu miktarı, bu elektriği üretmek için yılda 9 milyar 77 milyon metreküp doğal gaz tüketeceğiz. O da 14 milyar 525 milyon Türk lirası yapıyor ve 10 bin işsiz kalmasına sebep oluyor. Şimdi, ben akşam bürokrat arkadaşlarla konuştum "Bunlar zaman yapılacak?" dedim "Bu tarihe kadar yapılacak." dediler. "Yapılacak mı?" dedim, "Yapılacak." dediler. "Cezası ne olacak?" dedim, "Cezasını 3 milyona kadara artırdık." dediler. 20 kata kadar cezası artırılmış. Kontrol, teftiş, termin planının hepsini gösterdiler. Dört ayda 1 kontrol var, ben de geleceğim dedim. Arkadaşlar, haber verdiler, Sayın Paylan siz de gelebilirsiniz, bunları kontrol edeceğiz, yaptıracağız.
GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Tamam, gidelim.
BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Bak, ben de çevreciyim, bizim partimiz de çevreci, bizim kadar çevreci yok.
KAMİL OKYAY SINDIR (İzmir) - Nasıl çevrecisiniz ya!
GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Vay be!
BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Bak, bir dakika, dinle.
GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Gel Hasankeyf'e, gel Hasankeyf'e.
BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Bak, benim Belediye Başkanlığı döneminde...
KAMİL OKYAY SINDIR (İzmir) - Sosyal çevredir o belki.
Bakın, siz "çevre" diyorsunuz değil mi, "sağlık" diyorsunuz değil mi? Ben ekstra çevreciyim.
GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Ya, termik santrallerle ilgili madde dün geçti.
BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Ağabey, dinle, bir dakika, ben seni dinledim. Bakın, ben sizden fazla çevreciyim.
NİLGÜN ÖK (Denizli) - Kişi başına düşen ağaç sayısında Türkiye 1'inci.
GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Termik santrallerle ilgili madde dün geçti.
BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Bir dakika, sözümü bitireyim.
BAŞKAN - Arkadaşlar, müdahale etmeyelim.
BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Ben Belediye Başkanlığı döneminde öz babamı savcılığa verdim hem ceza yazdım hem de savcılığa verdim. Neden, biliyor musunuz? Görüntü kirliliği yaptı diye, yüksek çatı yaptı diye ve o çatıyı da söktürttüm.
GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Helal olsun.
BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Bu işi takip edeceğiz, hep beraber takip edeceğiz ve bu yapılacak; bu, bir.
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Sorun babana kadar inmiş demek ki.
BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - İkincisi "Doğal gazı ithal ediyoruz." diyorsunuz ya, inşallah doğal gaz da çıkacak, petrol de çıkacak Türkiye'de.
Şimdi, elektrik meselesi, elektrik fiyatı. Şimdi, arkadaşlar, şunu hazırlamış: 150 kilovatsaat elektrik tüketen bir hanede elektrik faturasının asgari ücrete oranı 2002 yılında yüzde 15,1; 2008 yılında yüzde 5,6. Hazırlamışlar ama kaynağını göremedim, ben de hesapladım, sizin faturanızı aldım. Ona göre 2009'da kilovatı 0,61 TL yani 61 kuruş; 2002'de kilovatı 15,8 kuruş. İnternetten baktım, ona göre hesapladım: 2009'da 150 kilovatta 91 lira 60 kuruş bugün için, sizin faturaya göre; 2002 yılında da 23 lira 70 kuruş. Şimdi, 2002 yılı için asgari ücreti 220 lira olarak baz aldım, ona da internetten baktım; yüzde 10,77 tekabül ediyor; arkadaşların burada verdiği oran yüzde 15,1.
KAMİL OKYAY SINDIR (İzmir) - Ya, sizi Sayın Bakanın yanına alalım.
BAŞKAN - Sayın Sındır...
BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - 2019'da 2.020 lira asgari ücret ve yüzde 4,53'e düşüyor, yine yarıdan fazla; burada daha fazla.
FİKRET ŞAHİN (Balıkesir) - Sayın Vekil, bir de küçük altın üzerinden bir hesap yapın bakalım, kaç tane küçük altın kaybetti vatandaş.
UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Asgari ücretle altın yemiyor ya, yapmayın ya.
BAŞKAN - Arkadaşlar, müdahale etmeyin, hatibe müdahale etmeyin, lütfen. Bakın, siz de konuştunuz, size müdahale edilmedi, lütfen.
BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Bakın, bu da doğal gaz, 2002 yılında yüzde 25; 2018 yılında yüzde 9,2. "Yüzde 50, yüzde 60 arttı." diyorsunuz ya, onlarla birlikte, onlar dâhil.
Şimdi, daha önce de söyledim...
İBRAHİM AYDEMİR (Erzurum) - Burada rakamlarla konuşuyor, hakikat burada.
GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Vatandaş niye intihar ediyor?
BAŞKAN - Sayın Erim, tamamlayalım lütfen.
BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Birkaç dakika daha istiyorum yani.
GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Niye intihar ediyor vatandaş?
İBRAHİM AYDEMİR (Erzurum) - Vatandaş intihar etmiyor, intihar eden yok.
BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Şimdi, dur, bir dakika, incir meselesine gelelim. Dün "höpür höpür" götürdün incirleri, bak, kamera kayıtları da var, tamam mı? (Gülüşmeler) Bak, geçen sene de söyledim, bu incir...
GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Ama nerede o eski incirler?
BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Adnan Sezgin Vekilimiz de burada olsaydı da dinleseydi. Şimdi, bakın, otuz beş senedir jeotermal var Aydın Buharkent'te, orayı da hepiniz biliyorsunuz. Şimdi, burada diyorum ya, bardağın dolu tarafını görelim. Bakın, Almanya 2.050 megavatla en büyük jeotermal enerji santralinin inşaatına başladı 15 Mayıs 2018'de; burada kaynağı. Şimdi, onun için, yapıcı muhalefet yapanlara teşekkür ediyorum.
BAŞKAN - Sayın Erim, süreniz bitmek üzere.
BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Alacağım bir iki dakika var.
BAŞKAN - Tamam, faydalı kullan yani ben bitmek üzere diyorum, daha bitmedi.
BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Şimdi, bakın, Scatec firması geçen gün jeotermalle ilgili sunum yaptı Mecliste, Sezgin Vekilimiz de vardı. Şu anda objektif bir çalışma yapıyor. Yine eksisi, artısı hesaplanacak, size rapor olarak sunulacak.
Şimdi, Sayın Bakanım, bütçeyle ilgili sunumunuzu dikkatlice takip ettik. Burada söylenecek her sözün kendi bağlamında son derece önemli olduğunu ve dikkate alınması gerektiğini ifade etmek istiyorum. Enerji talep artış hızında Çin'den sonra dünyada 2'nci ülke olduk. Önümüzdeki on yılda da enerji talebinde önemli bir artış beklenmektedir.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Ne kadar bekleniyor acaba?
BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Uzmanlara sorarız.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Söyleyin.
BAŞKAN - Konuşmadan sonra Sayın Erim size o bilgiyi versin.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Bu bilgi kendisinde yok bence.
BAŞKAN - Tamam, müdahale etmeyin. Sayın Yavuzyılmaz, az önce siz de konuştunuz. Niye müdahale ediyorsunuz anlamıyorum ki.
BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - AK PARTİ olarak enerji arz güvenliğinin sağlanmasına büyük önem veriyoruz. Artan enerji talebini dikkate alınarak enerji arz güvenliğimize yönelik güçlü politikalar oluşturuyoruz. Yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarına öncelik vererek kaynak çeşitlendirmesine gidiyoruz. Bakın, burada var, hem ruh da var bunlarda. Ne güzel görünüyor, insan bakmaya doyamıyor. Yoldan geçerken ben durup bakıyorum dönmelerine.
EMİNE GÜLİZAR EMECAN (İstanbul) - Tamam, güzel, onlara bir şey dediğimiz yok.
BAŞKAN - Sayın Erim, süreniz tamamlandı. Tamamlamanız için süre veriyorum size.
Buyurun.
BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Teşekkür ederim.
BAŞKAN - Bir dakika süreniz var.
BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Sayın Başkan, önceki alacaklarıma sayın.
Şimdi, yer altı ve yer üstü kaynaklarımızı ülke ekonomisine yüksek katma değer sağlayacak şekilde değerlendiriyoruz. Uygulamaya koyduğumuz millî enerji ve maden politikasıyla yerli ve yenilenebilir kaynaklarımız azami oranda ekonomiye kazandırılmaktadır. Geliştirilen yeni modellerle birlikte enerji üretiminde teknolojinin yerlileştirilmesi ve millîleştirilmesi noktasında AR-GE çalışmalarıyla enerjinin önünü açtık. Enerji kaynaklarının taşıma güzergâhlarının ve enerji teknolojilerinin çeşitlendirilmesi de önceliklerimiz arasında yer alıyor. Temiz ve ucuz enerji elde edebileceğimiz nükleer teknolojiyi ülkemize kazandırmakta kararlıyız. Enerjinin verimli kullanılması noktasında önemli ilerlemeler sağlandı. Enerji diplomasisinde uluslararası iş birliğinin geliştirilmesiyle birçok uluslararası enerji projeleri içinde yer aldık.
Şu önemli bir konu: 1 megavat kurulu güce kadar elektrik üretim tesisi kurup işletmek ve buradan ürettiği elektriği kullanmak isteyenler için lisans muafiyeti getirdik.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Sayın Erim, ek süreniz de bitti. Tamamlamanız için söz vereceğim.
Buyurun.
BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Bu sayede 2.232 megavat güneş enerjisi kaynaklı, 32 megavat rüzgâr enerjisi kaynaklı, 104 megavat termik enerji kaynaklı lisanssız santral devreye girdi. Sahip olduğumuz yerli ve yenilenebilir kaynakların yerli ve millî teknoloji kullanılarak üretilmiş yerli üretim ekipman ve santralle aracılığıyla değerlendirilmesi hedefimizdir. Bu amaç doğrultusunda son on beş yılda birçok ilke imza atılmıştır.
Hayırlı uğurlu olsun bütçemiz Sayın Bakanım.
Yine alacağım kaldı ama sağ olun, teşekkür ediyorum.