BAŞKAN - Değerli arkadaşlar, 27'nci Yasama Dönemindeki faaliyetlerimizle ilgili "Dilekçe Komisyonu Faaliyet Kitapçığı"mız sizlere gönderilmişti, bugün de takdim edilecek ayrıca.

Dilekçe Komisyonumuzun faaliyetleriyle ilgili sizi önce bilgilendirmek istiyoruz, birinci konumuz bu olacak. Sonra genel kurulumuzla ilgili bilgileri paylaşacak, sonra itiraz edilen dosyalarla ilgili görüşmelere geçeceğiz ve toplantımızı nihayete erdireceğiz. Mümkün olduğu kadar seri şekilde sizleri diğer toplantılara yetiştireceğim inşallah.

Bilindiği üzere Komisyonumuzun görevleri esas itibarıyla üç başlık altında toplanmaktadır. Birincisi dilekçeler, ikincisi KDK ve üçüncüsü Karma Komisyon dediğimiz, İnsan Haklarını İnceleme Komisyonuyla birlikte yaptığımız çalışmalar.

Dilekçe Komisyonumuzun faaliyetleriyle ilgili, bildiğiniz gibi Dilekçe Komisyonunun asıl görevi, anayasal dilekçe hakkının kullanılması kapsamında vatandaşlarımızın ve karşılıklılık esası çerçevesinde Türkiye'de mukim yabancılar tarafından gönderilen dilek ve şikâyetlerin incelenmesidir. 27'nci Dönemde yani bu dönemde Komisyonumuza gelen toplam başvuru sayısı 10.166'dır. Bu dilekçelerden 8.988 tanesinin kararı çıkmıştır. Ekranda bunları sunum olarak sizlere göstereceğiz.

Değerli milletvekilleri, değerli katılımcılar; bu müracaatlarda, bir kısmı e-devlet yoluyla, bir kısmı e-dilekçeyle, elden bizzat gelerek, faks yoluyla, kamu kurumlarından, kurum içinden ve milletvekillerimiz tarafından bizzat ve postayla gelen dilekçeler vardır. Bunların toplam sayısını ve oranlarını bu listede sizlere takdim ediyoruz.

Dilekçeler, bildiğiniz gibi, şahıs imzalı olarak verilebildikleri gibi vatandaşlarımız toplu olarak da verebilirler. Bir grup, bir mensubiyetten dolayı sendikalar, meslek örgütleri de verebiliyor. Bize gelen dilekçelerdeki bu konudaki oranları da size takdim ediyoruz.

Dilekçe Komisyonumuza kadınlar ve erkeklerden gelen dilekçelerle ilgili de bir istatistik çıkardık. Siz de görüyorsunuz, kadınlardan gelen dilekçe sayısı yüzde 23 oranında, erkeklerden yüzde 75, tüzel kişilerden gelen de yüzde 1'e yakın bir oranda, erkeklerden daha fazla dilekçe alıyoruz.

Dilekçe Komisyonumuza gelen dilekçelerin konularıyla ilgili şöyle bir anket çıkardık: "Öteki istek ve dilekler" dediğimiz yüzde 20, her konu buna girebiliyor. Adalet ve güvenlikle ilgili dilekçelerimizin oranı yüzde 17. Personel işlemleri, ihbar ve şikâyetler ve iş talepleriyle ilgili dilekçeler var, istatistiki bilgileri koyduk buraya.

Komisyonumuza İstanbul, Ankara ve İzmir'den çok sayıda dilekçe geliyor. Bu, tabii, nüfusla ilgili, oradaki ekonominin canlılığıyla ilgili bir konu. En az dilekçeler de Tunceli, Gümüşhane ve Ardahan ilimizden geliyor.

Dilekçe Komisyonu faaliyetlerinde şunu söylemek istiyorum: Bugüne kadar 85 saat çalışma, 47 toplantı ve 5 yerinde inceleme yapmışız, bunun detaylarını biraz sonra anlatacağım.

Görüştüğümüz dilekçe sayısını da söyledim, 8.988. Aslında incelediğimiz dilekçe sayısı 10 bin küsur fakat görüşülen dilekçe 8 bin. Aradaki fark şuradan kaynaklanıyor: Birtakım dilekçeler aynı mahiyette olduğu için, birleştirilerek incelemeye alındığı için dilekçe sayımız 10 bin küsurdan 8 bine düşmüş görünüyor.

Yıllarla ilgili bir istatistiki bilgi çıkardık. 24'üncü Dönemde gelen dilekçe sayısı 4 bin küsur, karara bağlanan dilekçe sayısı belli. Bizim bu dönemde, 27'nci Dönemde gelen dilekçe sayısını bir çıkaralım. Evet, 10.166; biraz evvel söylediğim gibi. Dilekçe sayısı her geçen gün artıyor. Bunun çeşitli faktörleri var. Dilekçe Komisyonunun tanınırlığının artması, burada verilen kararların uygunluğu, kararları takip ediyor olmamız, kararların medyada, özellikle yazılı medyada doğru şekilde yer alması Komisyonumuza müracaatı artırmış durumdadır.

Komisyon kararlarımızla ilgili de birtakım istatistiki düzenlemeler yaptık. Bunları da ekranda görüyorsunuz. Af talepleri var, emeklilikle ilgili talepler var, kamu personel rejimiyle ilgili talepler var, belli suçlarla ilgili talepler var, eğitim ve öğretimle ilgili talepler var, iş ve kadro talepleri var. Özellikle arşivlerimizde bulunması anlamında dilekçelerin mahiyetleriyle ilgili bir çalışma yaptık ve -bunları da hem size verdiğimiz faaliyet raporu hem de buradaki basın mensuplarına dağıtmak üzere- bir kitapçık hazırladık, sizlere sunacağız. UBER'le ilgili talepler var, varlık şirketleri, sokak köpekleri, zorunlu trafik sigortası, maddi yardım talepleri, iş talepleri; bütün bunlar Komisyonumuza gelen dilekçelerle ilgili kısa bir listedir.

Başkanlık Divanı olarak Komisyona gelen dilekçeleri inceleyerek Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun ve İç Tüzük'ümüz çerçevesinde önce görüşemeyeceğimiz kararları karara bağlamaktayız. Görüşülemeyecek dilekçeler daha çok üzerinde kanun çalışması yapılması gereken dilekçelerdir.

8.988 dilekçe hakkında 4.935 Başkanlık Divanı kararı aldık ve bunları 36 cetvel hâlinde yayınladık. Bunlardan 440 tanesi hıfzedilmiştir. Bu 440 dilekçe mükerrer olduğu için hıfzedilmiştir, 36 cetvel de dikkatlerinize sunulmuştur. Bastırılan bütün bu cetveller milletvekillerimize sunuldu. Bu cetvellere dağıtım tarihinden itibaren on beş gün içinde itiraz olunmadığı takdirde kararlarımız kesinleşmiş olmaktadır.

Komisyonumuza yapılan başvurular üzerinde yürütülen çalışmalarda özellikle kanun değişikliği gerektiğinin anlaşılması hâlinde ilgili kurum ve kuruluşlardan meri mevzuata ve yıllara sâri istatistiki bilgiler istenmekte olup böylelikle bir taraftan kanun değişikliği gerektirdiği için dilekçenin görüşülemeyeceğine karar vermekle birlikte diğer yandan da milletvekillerine kanun teklifi hazırlayabilmeleri için bilgi desteği sağlamış bulunmaktayız. Bunu çok önemsiyoruz, özellikle kamu kurumlarından gelen istatistiki bilgilerin arşiv niteliğinde olduğunu düşünüyoruz ve bu kararlara kendimizce nitelikli karar ismini verdik ve bunu bütün milletvekillerimizle de paylaşıyoruz.

Böylece bilgi yönünden zenginleştirilmiş Başkanlık Divanı kararlarımız yazılı ve görsel basında yoğun ilgi görmektedir ve ciddi sayıda yer almaktadır. Özellikle şunu söylemek isterim: Toplumsal farkındalık içeren 90 kararımız yazılı medyada yer almıştır ve 90 kararımız 900 haber olarak medyada yer almıştır. Bu haberlerin hiçbirisi magazin anlamında değerlendirilemez, son derece, kamuyu doğru bilgilendiren ve kamuyu doğru yönlendiren kararlardır. Bu 900 medya haberini yapan gazetecilere de huzurunuzda teşekkür etmek istiyorum. Özellikle bizim Komisyonumuzu takip eden Meclisteki gazetecilerin gerçekten mesleğinin en iyi çalışmalarını yaptıklarını düşünüyorum, bunlara da teşekkür ediyorum burada.

Komisyonumuzun bu çalışmalarının üstünden geçiyorum, zamanı değerlendirmek adına, zaten sizlere takdim edeceğiz. Önümüzdeki günlerde yapacağımız çalışmalarla da ilgili değerli vekillerimize bilgi vermek istiyorum.

Dilekçe hakkının kullanılmasıyla ilgili önümüzdeki ocak ayında inşallah, yeni yılda bir çalıştay düzenlemeyi öngördük, Meclis Başkanımızla da paylaştık. Türkiye'de dilekçe hakkı anayasal bir haktır ve kişinin temel hak ve özgürlüklerinden birisidir, vazgeçilmez bir haktır. Dilekçe hakkının kullanılmasını çok doğru ve yerinde buluyoruz. Fakat Türkiye'de dilekçe hakkının kullanıldığı birçok kurum ve kuruluş var, bazen aynı dilekçe bu kurumlarda da değerlendiriliyor. Bu anlamda İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu var, Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu var, Kamu Denetçiliği Kurumu var, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu var, CİMER var, Etik Kurulu Başkanlığı var, Kişisel Verileri Koruma Kurulu var. Bu kurumların hepsi biz dâhil olmak üzere dilekçe hakkına muhatap olan kurumlarız. Bu kurumların bilim insanlarının, bu kurumların yetkililerinin, akademisyenlerin iştirakiyle ocak ayı içerisinde Meclis Başkanlığımızın riyasetinde bir çalıştay düzenlemeyi düşünüyoruz, medyayı da çağıracağız ve iyi bir rapor çıkaracağımızı ümit ediyoruz.

Bir diğer çalışmamız, geçen hafta Kıbrıs Dilekçe ve Ombudsman Komitesi Başkanı ve üyelerini Türkiye'ye davet ettik, Komisyonumuzun davetlisi olarak geldiler, karşılıklı bilgi alışverişinde bulunduk. Kıbrıs'ın bizim kurumsal bilgimizden, tecrübemizden ve arşivimizden faydalanması için Mecliste böyle bir çalışma yaptık, bizi ziyaret ettiler, İnsan Hakları Kurumunu, Kamu Denetçiliği Kurumunu ziyaret ettiler. Bu da Komisyonumuzun Kıbrıs Meclisiyle yaptığı güzel bir iş birliği oldu.

Şimdi, değerli milletvekilleri, biraz evvel bahsettiğim kararlarımızla ilgili bir liste yaptık, bunlarla ilgili sunumu arkadaşlarımıza vereceğim. Arkadaşlarımız, seçtikleri, önemli buldukları, sizin de ilginizi çekebilecek, kamuoyunu da ilgilendirebilecek konularda kısa sunumlar yapacaklar. Yasama uzmanlarına burada huzurunuzda teşekkür etmek istiyorum. Bu kadar çok sayıda ve farklı konulardaki dilekçenin kısa sürede, en olması gerektiği şekilde karara bağlanmasında burada bulunan uzman arkadaşlarımızın çok katkısı var, kendileri Türkiye Büyük Millet Meclisinin en -genç olmalarına rağmen- yetkin, en çalışkan uzmanları, ben huzurunuzda onlara da teşekkür ediyorum.

Şimdi, tek tek söz vereceğim. Bizce önemli olan, yazılı medyada yer alan veya kamuoyunun dikkatini çekmiş, sizin de dikkatinizi çekebilecek kararlarımızla ilgili, medya mensuplarının da dikkatini çekebilecek kararlarla ilgili kısa sunumlar yapacaklar.

Önce Mustafa Ceylan. Mustafa Bey Komisyonumuzun en eski uzmanlarından bir tanesi. Birkaç tane örnek söylerseniz Mustafa Bey.