| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | TBMM Başkanı Mustafa Şentop'un Komisyon toplantısına katılıp katılmamasına ve bütçe görüşmelerinin tamamının televizyonda yayınlanıp yayınlanmamasına ilişkin görüşme |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 3 |
| Tarih | : | 07 .11.2019 |
TBMM BAŞKANI VEKİLİ SÜREYYA SADİ BİLGİÇ (Isparta) - Plan ve Bütçe Komisyonumuzun Sayın Başkanı, saygıdeğer üyeler, çok değerli milletvekillerimiz, kurumlarımızın kıymetli yönetici ve mensupları, değerli basın mensupları; öncelikle sizleri sevgi ve saygıyla selamlıyor, çalışmalarınızda başarılar diliyorum.
Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulan 2020 yılı Merkezî Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ile 2018 yılı Kesin Hesap Kanun Teklifi görüşmelerinin ve kurumlarımızın 2020 yılı bütçelerinin Meclisimize, milletimize ve ülkemize hayırlı olmasını temenni ediyorum.
Konuşma metnimde Meclis Başkanımız Sayın Şentop'la ilgili kendisinin seyahatte olduğu ve çakıştığına ilişkin bilgiler vardı, o kısımları aktarıyorum ama bir kez daha kendisinin bu bütçe görüşmelerine katılmayı çok arzu ettiğini ama maalesef Japonya programındaki çakışmadan dolayı katılamadığını ifade edip Sayın Başkanımızın bir kez daha sizlere selamlarını ve başarı dileklerini iletiyorum.
Sayın Başkan, değerli üyeler; bildiğiniz gibi bu yıl Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün Samsun'a çıkışıyla başlayan istiklal mücadelemizin 100'üncü yıl dönümünü kutladık. Önümüzdeki yıl da kurtuluş ve kuruluş mücadelemizin karargâhı olan Türkiye Büyük Millet Meclisinin 100'üncü yılını kutlayacağız. Bu yıl hazırladığımız bütçemizin bu yönüyle son derece anlamlı olduğunu ifade etmek istiyorum. 2020 yılı bütçemiz, 100'üncü yıl bütçemiz olacak. Bu vesileyle, Meclisimizin ilk başkanı, kurucu liderimiz Gazi Mustafa Kemal Atatürk başta olmak üzere, Birinci Meclisimizin merhum üyelerini, istiklal mücadelemizin bütün kahramanlarını ve Rahmetirahman'a kavuşan ecdadımızı en samimi duygularla yâd ediyorum. Ruhları şad, mekânları cennet olsun.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Türkiye, tarihi boyunca bölgesinde ve dünyada barış ve istikrarı korumak için mücadele eden bir ülke olmuştur. Uluslararası sorunların çözümünde her zaman yapıcı ve uzlaştırıcı bir rol üstlenmiştir. Bu bağlamda, cumhuriyetimiz ve demokrasimizin yegâne teminatı olan Meclisimiz, gerek ülke içerisinde gerekse bölgesel ve küresel planda barış, huzur ve refahın korunması için üzerine düşen her türlü görevi bu zamana kadar yekvücut olarak yerine getirmiştir ve getirmeye de devam edecektir.
Bildiğiniz gibi yakın dönemde Suriye'de yaşanan çatışmalı durum bizim güvenlik ve istikrarımızı da etkilemektedir. Süreçteki belirsizliğin giderilmesini herkesten çok biz istiyoruz. Ancak bu noktada bizim gibi düşünmeyen devletler de Suriye meselesinde aktif rol oynama gayreti içerisindeler. Biz, Suriye'nin toprak bütünlüğünden yanayız. Suriye'nin parçalanmasına, sınırımızda PKK ve uzantısı PYD-YPG terör örgütlerinin hâkimiyet tesis etmelerine izin vermeyeceğimizi sürekli dile getirdik. Ancak PKK ve PYD terör örgütü, uyarılarımıza aldırış etmeden 911 kilometrelik sınır hattımız boyunca terör koridoru oluşturma çabalarını devam ettirmektedir.
Bunun üzerine, ulusal güvenliğimize yönelik Suriye kaynaklı bu terör tehdidini bertaraf etmek üzere 9 Ekim günü Barış Pınarı Harekâtı'nı başlattık. Ağustos 2016'da yaptığımız Fırat Kalkanı ve Ocak 2018'de yaptığımız Zeytin Dalı Harekâtlarında olduğu gibi Barış Pınarı Harekâtı'yla Silahlı Kuvvetlerimiz ve güvenlik güçlerimiz büyük bir kahramanlık örneği daha sergilediler.
Uluslararası hukuktan kaynaklanan meşru müdafaa hakkımızı ve terörle mücadele kararlılığımızı birleştirerek başlattığımız harekât amacına ulaşmış olup bölge, terör örgütlerinden temizlenmiş ve Suriye halkı da teröristlerin zulmünden kurtarılmıştır.
Bu vesileyle, haklı mücadelemizde şehit olan evlatlarımızı rahmet, minnet ve şükranla anıyor, kahraman gazilerimize acil şifalar diliyorum.
Sayın Başkan, değerli üyeler; geçtiğimiz günlerde ABD Temsilciler Meclisinde sözde Ermeni soykırımına ilişkin bir karar tasarısının kabul edildiğine hep birlikte şahit olduk. Tarihte yaşanan olayları tek taraflı bir bakış açısıyla ve çarpıtarak gündelik siyasi hesaplara alet edenler ve bu yolla Türkiye'yi cezalandıracağını düşünenler bilmelidirler ki Türkiye bu tür baskılara ve şantajlara boyun eğecek bir ülke değildir. Bildiğiniz gibi, Meclisimiz de bu konuyla ilgili tavrını net olarak ortaya koymuş ve bir Parlamento kararına dönüştürmüştür. Bu Parlamento kararına destek veren tüm milletvekillerimize buradan bir kez daha teşekkür ederim. Ben buradan bir kez daha çağrıda bulunarak ilgili tarafları, bu konuyu siyasi bir rant yarışına döndürmek yerine, arşivlerin açılması ve 1915'te yaşanan olayların uzmanlar tarafından araştırılacağı bir ortak tarih komisyonu kurulması önerimizi desteklemeye davet ediyorum. Huzurlarınızda bir kez daha ABD Temsilciler Meclisinde alınan kararın Türk milletinin vicdanında ve evrensel hukuk nezdinde bir kıymeti ve meşruiyetinin olmadığını ifade etmek isterim.
Sayın Başkan, Komisyonumuzun değerli üyeleri, değerli milletvekilleri; Türkiye Büyük Millet Meclisi millî iradenin merkezidir. Kurtarıcı ve kurucu bir vasfı olan Meclisimiz 23 Nisan 1920'den günümüze kadar aziz milletimizin gür sesi olmuştur. Çatısı altında bulunduğumuz Meclisimiz İstiklal Harbi'mizi bizzat idare ettiği için "Gazi Meclis" unvanı almıştır. Kuruluş ve kurtuluş mücadelesi verdiğimiz o yıllardan günümüze kadar millet ve devlet düşmanları boş durmamışlardır. Meclisimiz 15 Temmuz 2016 tarihinde hain FETÖ terör örgütü tarafından gerçekleştirilen bir darbe teşebbüsüne maruz kalmıştır. Bu darbe girişimine karşı, Meclisimiz kararlı bir duruş sergilemiş ve hainlere karşı korkusuzca, örnek direnişiyle ikinci kez "gazi" unvanını almayı hak etmiştir. Birlik ve bütünlüğümüzü korumak için canları pahasına sokaklara çıkarak demokrasinin yanında yer alan milletimize, basınımıza, sivil toplum kuruluşlarımıza, siyasi partilerimize ve milletvekillerimize Türkiye Büyük Millet Meclisi adına teşekkür ediyorum. Ayrıca 15 Temmuz şehitlerimizi rahmet ve minnetle, gazilerimizi ise şükranla bir kez daha anıyorum.
Tarihimiz boyunca birçok darbe ve darbe teşebbüsüne maruz kalmış Meclisimiz millî iradeye her daim sahip çıkarak günümüze kadar dimdik ayakta durmuştur. Önümüzdeki sene, tam bir asırlık demokrasi tecrübemizden sonra Meclisimizin 100'üncü yılını hep beraber idrak edeceğiz. Bu vesileyle Meclisimizin 100'üncü yılını, Meclisimize ve tarihimize yakışır bir şekilde, coşkulu ve geniş katılımlı etkinliklerle kutlayacağız. 100'üncü yıl kutlamaları için bir komite oluşturulması planlanmakta olup oluşturulacak bu komiteyle çeşitli projeler üzerinde çalışmalar yapılacak ve ilgili kurumlarla birlikte icra edilecektir. 100'üncü yıl kutlamaları için yapılması planlanan projeler de en kısa zamanda sizlerle paylaşılacaktır.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Meclisimiz, milletimize, devletimize, demokrasimize ve bağımsızlığımıza yönelen her saldırı karşısında milletimizin ve ülkemizin bağımsızlığını korumak, hürriyetimize sahip çıkmak ve demokrasiyi yaşatmak için bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da görevini yapmaya devam edecektir. Bu süreçte, içeride ve dışarıda karşılaştığımız sorunları aşmak için çalışmalarımızı uyum içinde yürütmemiz gerekmektedir. Bilinmelidir ki bizler, Gazi Meclisin şerefli mensupları olarak tali meselelerde ihtilafa düşsek dahi, millî meselelerde asla düşmeyiz, düşmemeliyiz. Kuşkusuz, bu çatı altında zaman zaman fikir ayrılıkları ve tartışmaları yaşıyoruz ve yaşamaya da devam edeceğiz. Bütün bu fikir ayrılıklarını ve tartışmaları, ülkemiz ve halkımız için en doğruya, en faydalıya ulaşmak için ortaya koyduğumuz çabaların bir göstergesi olarak düşünmek gerektiğine inanıyorum. Burada esas olan, müzakere ortamını bozmadan çoğulcu demokrasinin gereğini yerine getirmektir.
Sayın Başkan, değerli üyeler; bu yıl görüşmelerini yaptığımız bütçemiz aynı zamanda Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine geçtikten sonra görüştüğümüz ikinci bütçemizdir. Türkiye Büyük Millet Meclisinin yasama faaliyetlerinde önemli bir rolü olan Plan ve Bütçe Komisyonumuz, Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminde de anayasal ihtisas komisyonu olma özelliğini devam ettirmektedir. Ülkemizi ve vatandaşlarımızı yakından ilgilendiren mali nitelikteki pek çok kanun teklifini görüşen ve yoğun mesailerle çalıştığına on iki yıl boyunca hem bir üyesi ve hem de başkanı olarak bizzat tanık olduğum Plan ve Bütçe Komisyonumuzun Sayın Başkanına ve siz değerli üyelerine başarılar diler, yasama faaliyetlerine yaptığınız değerli katkılar için şimdiden teşekkür ederim. Bu vesileyle, yasama ve denetim faaliyetlerimize katkı sağlayan bütün milletvekillerimize, çalışanlarımıza ve Bütçe Başkanına da hassaten şükranlarımı sunuyorum.
Değerli Komisyon üyeleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin bütçe teklifiyle ilgili değerlendirmelere geçmeden önce yasama ve denetim faaliyetlerimizle ilgili kısa bir bilgi vermek istiyorum. 27'nci Dönemde Başkanlığımıza 2.332 kanun teklifi sunulmuştur. Genel Kurul gündemine giren 123 kanun teklifinden 46'sı kanunlaşmış, 1'i de İç Tüzük değişikliği olmuştur. 2.209 kanun teklifi ilgili komisyonlardadır, ayrıca değişik konularda 48 Türkiye Büyük Millet Meclisi kararı alınmıştır.
Başkanlığa verilip işleme alınan 20.076 önergeden -denetim faaliyetleri kapsamında- 8.320 önerge cevaplandırılmış, diğerlerinin işlemi devam etmektedir. Başkanlığa 10 genel görüşme önergesi verilmiş olup bunlar da Genel Kurulun gündeminde yer almaktadır.
Yine, Başkanlığa gelip işleme alınan 2.056 Meclis araştırması önergesinden 2.001 önerge Genel Kurul gündemindedir. 45 araştırma önergesi konusuna göre birleştirilerek Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda görüşülüp kabul edilmiş ve 6 Meclis araştırması komisyonu kurulmuştur. Bunlardan Down Sendromu ve Otizm Araştırma Komisyonu, Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Araştırma Komisyonu, ALS, SMA ve Benzeri Hastalıkları Araştırma Komisyonu, Hayvan Haklarını Araştırma Komisyonu,
Bilişim Teknolojileri Bağımlılığını Araştırma Komisyonu Mayıs 2019 itibarıyla çalışmalarına başlamış olup birçok toplantı ve yerinde inceleme gerçekleştirmiştir. Bu komisyonlar araştırma konularıyla ilgili olarak kurum ve kuruluşlardan, akademisyenlerden ve sivil toplum örgütlerinden bilgi almışlardır. Aynı şekilde, bu komisyonlardan Hayvan Haklarını Araştırma Komisyonu raporunu Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunmuş olup diğer komisyonlar da rapor yazım çalışmalarına devam etmektedir.
Bunların dışında, Rabia Naz Vatan Başta Olmak Üzere Şüpheli Çocuk Ölümlerini Araştırma Komisyonu ise 23 Ekim 2019 tarihinde çalışmalarına başlamış olup incelemelerine devam etmektedir.
Öte yandan, KİT Komisyonu 2011-2014 ve 2015-2016 yılı raporlarını bastırarak milletvekillerine dağıtmış, Cumhurbaşkanlığına göndermiş ve "web" sayfasında yayımlamıştır. Yine, KİT Komisyonuna sunulan 2017 yılı Sayıştay denetim raporları, aralık ayında sunulacak 2018 yılı Sayıştay denetim raporlarıyla beraber ocak ayı içerisinde görüşülmeye başlanacaktır.
Milletvekillerinin kanun teklifi hazırlamasına yardımcı olmak üzere, yasama uzmanlarından oluşan Teklif Destek Bürosunun kurulma işlemleri devam etmektedir. Böylece, gerek uzman kadromuzun genişletilmesi gerekse milletvekillerimize kanun yapım süreçlerinde destek verecek özel bir birimin kurulmasıyla Meclisimiz daha güçlü bir kurumsal yapıya kavuşmuş olacaktır.
Diğer yandan, 2018 yılı dış denetim raporları kapsamında Sayıştay tarafından hazırlanarak Başkanlığımıza sunulan Genel Uygunluk Bildirimi, Dış Denetim Genel Değerlendirme Raporu,
Faaliyet Genel Değerlendirme Raporu
Mali İstatistikleri Değerlendirme Raporu, Kalkınma Ajansları Genel Denetim Raporu ve 189 kamu idaresine ilişkin denetim raporu olmak üzere, toplam 194 Sayıştay raporu da Başkanlığımıza sunulmuş olup Plan ve Bütçe Komisyonuna havale edilmiş bulunmaktadır.
Ayrıca, yasama ve yürütme arasındaki ilişkilerin daha sağlıklı bir zemine oturtulması, yasama süreçlerinde yürütmenin temsil edilmesi, yasama ve denetim faaliyetlerinin etkinliğinin daha da artırılması için tüm siyasi partilerin desteğiyle İç Tüzük'te yapılacak bir değişikliğin faydalı olacağı kanaatinde olduğumu da ifade etmek istiyorum. .
Türkiye Büyük Millet Meclisine tutanak hizmetleri kapsamında baktığımızda, Genel Kurulda 117 birleşimde 452 oturum yapılmıştır. İhtisas komisyonları ve Meclis araştırması komisyonları ise 1.015 saat çalışmış ve toplamda 20.763 sayfa tutanak tutulmuştur.
Burada şunu ifade etmek istiyorum: Burada Meclisin temsili noktasındaki değerlendirmelere baktığımızda, mesela 2011'de Başkan Vekili Nevzat Pakdil'in, 2015'te Ayşe Nur Bahçekapılı'nın, 26'ncı Dönemde, 2017'de Sayın Aydın'ın, 2019'de Sayın Şentop'un bu bütçe sunumlarını yaptıkları tutanaklardan anlıyoruz ama 17, 18, 19'uncu Dönemlere gittiğimizde görüyoruz ki bırakın çekimi bir tarafa, Plan ve Bütçe Komisyonunun toplantılarında, bütçe görüşmelerinde tutanağın dahi burada, Komisyonda olmadığını, tutulmadığını görüyoruz arkadaşlar.
Ayrıca, Meclis çalışmalarını içeren bilgilerin yer aldığı belgeler de yasama yılı sonunda taşınır belleklerle kendilerine ulaştırılmaktadır.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; şimdi de Meclisimizin dış ilişkiler faaliyetleri kapsamında bilgi vermek istiyorum. Bildiğiniz gibi, devletler arası ilişkilerin gelişiminde parlamenter diplomasinin rolü her geçen gün artmaktadır. Bu çerçevede, ikili ve çok taraflı ilişkilerimizin güçlendirilmesine katkıda bulunmak gayesiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi diğer ülke parlamentoları, parlamenter asambleler ve uluslararası kuruluşlarla temaslarını yoğun biçimde sürdürmüştür. Türkiye Büyük Millet Meclisinin üye olduğu 12 parlamenter asambleyle bölgesel ilişkiler, Türkiye-Avrupa Birliği Karma Parlamento Komisyonuyla AB nezdindeki ilişkilerimiz yeni bir hız kazanmıştır.
2019 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı olarak 150 civarında uluslararası faaliyet gerçekleştirilmiştir. Önceki dönemde 132, yeni dönemde ise 144 ülkeyle dostluk grubu kurulmuştur. Söz konusu dostluk grupları parlamenter diplomasiyi zenginleştirmekte, ayrıca Türkiye'nin etkinlik coğrafyasının genişlemesine katkı sağlamaktadır.
Bu sene 15 Temmuz Demokrasi ve Millî Birlik Günü vesilesiyle düzenlenen etkinliklere ilk defa yabancı ülkelerden katılım sağlanmış olup Kırgızistan ve Bosna Hersek Meclis Başkanları, Azerbaycan ve Irak Meclis Başkan Vekilleri ile Pakistan Dışişleri Komisyonu Başkanı katılmıştır.
Türkiye Büyük Millet Meclisi olarak birçok uluslararası faaliyetin yanı sıra, 11-12 Ekim 2019 tarihlerinde Afganistan, Pakistan, Rusya Meclis Başkanları ile Çin Meclis Başkan Yardımcısının katıldığı "Terörle Mücadele ve Bölgesel Bağlantılılığın Güçlendirilmesi" konulu 3'üncü Meclis Başkanları Konferansı'nın da İstanbul'da ev sahipliği yaptık. Toplantı sonunda kabul edilen ortak bir bildiriyle terörle mücadele konusundaki kararlılığımız bir kez daha vurgulanmıştır. Söz konusu ülkelerle iş birliğini kurumsallaştırmaya, bölgesel barış ve istikrara katkı sağlamaya yönelik bu girişimin bir asamble kurulmasına dönüşmesi için gösterdiğimiz etkin çaba önümüzdeki dönemde de devam edecektir.
Türkiye Büyük Millet Meclisinin yürüttüğü çok yönlü parlamenter diplomasinin bir yansıması olarak bu dönemde, Latin Amerika ülkeleri ile iş birliğimiz yeni bir boyut kazanmıştır. Bu çerçevede Şili, Kolombiya, Bolivya, Ekvador ve Peru'nun üye olduğu AND Parlamentosu ile Türkiye Büyük Millet Meclisi arasında 29 Ağustos 2019 tarihinde Kolombiya'da Siyasal Diyalog ve Parlamentolar Arası İş Birliği Çerçeve Anlaşması imzalanmıştır. Böylece Türkiye Büyük Millet Meclisi, AND Parlamentosuna gözlemci üye olarak kabul edilmiştir. Söz konusu üyeliğimizle Latin Amerika ülkelerinde 1915 olaylarına ilişkin ülkemiz aleyhine gündeme getirilen mesnetsiz iddiaların önünün alınması yolunda da önemli bir adım atılmış olup Mecliste alınan bazı kararlar orada geri çekilmiştir. Bununla ilgili de örnek verirsem, zira 2016 yılında AND Parlamentosu tarafından kabul edilen bir sözde Ermeni soykırımı karar tasarısı, Bogota Büyükelçiliğimiz ve dönemin Meclis Başkam Sayın İsmail Kahraman'ın ısrarlı girişimleri neticesinde bir ay gibi kısa bir süre içerisinde geri çektirilmiştir.
Ayrıca İslam İşbirliği Teşkilatı Parlamento Birliği Genel Kurulu, Parlamentolararası Birlik Genel Kurulu, Irak'a Komşu Ülke Parlamento Başkanları 2'nci Uluslararası Parlamentarizmin Gelişimi Forumu ile 4'üncü Avrasya Parlamento Başkanları Toplantılarına katılım sağlanarak Genel Kurullarına hitap edilmiştir. Bu dönemde,
Asya Parlamentoları Asamblesi
Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenter Asamblesi,
Akdeniz İçin Birlik Parlamenter Asamblesinin de Başkanlıklarını yürütmekteyiz.
Ayrıca Türkiye Büyük Millet Meclisi yeni parlamenter forumların kurulmasına da öncülük etmektedir. Bu minvalde, Türkiye Büyük Millet Meclisinin girişimleri sonucunda, bölgesel güvenliğe dönük tehditlerle mücadele etmek ve enerji güvenliğine yönelik iş birliğini artırmak amacıyla Türkiye, Azerbaycan ve Almanya arasında şahsımın da Eş Başkanı olduğu "Bakü Diyalog ve İş Birliği Platformu" kurulmuştur.
12 Haziran 2019 tarihinde Bakü'de gerçekleştirilen ve platformun kurulmasına öncülük eden Bölgesel Güvenlik ve İş Birliği Parlamenter Konferansı'na başkanlığını yaptığım bir heyetle birlikte katılım sağlanmıştır. Son gelinen aşamada, söz konusu platformun üye sayısının artırılması ve parlamenter asambleye dönüştürülmesine yönelik çalışmalarımız Azerbaycan ve Almanya tarafıyla koordineli olarak yürütülmektedir.
Bu sene Afrika Birliği Asamblesi Genel Kuruluna onur konuğu olarak davet edildik. Bu davet Türkiye Büyük Millet Meclisi açısından bir ilk teşkil etmekte olup katılım sağlanacaktır.
Diğer yandan, az önce de konuştuğumuz, bildiğiniz gibi, Japonya'da düzenlenen P20 Parlamento Başkanları Zirvesi'ne ve Meksika'da gerçekleştirilen MIKTA Genel Kuruluna Meclis Başkanımız Sayın Mustafa Şentop başkanlığında bir heyetle katılım sağlanmıştır.
Aralık ayında yapılması beklenen TÜRKPA Genel Kuruluna da katılım sağlanacaktır. Böylece, dostluk grupları vasıtasıyla ikili ilişkilerin gelişimine katkı sağlanırken uluslararası parlamenter asamblelerce yürütülen faaliyetlerle çok taraflı ilişkiler geliştirilmiştir.
Görüldüğü üzere, Meclisimiz son bir yıl içinde yoğun bir parlamenter diplomasi faaliyeti yürütmüş ve ülkemizin etkinlik coğrafyasının gelişiminde ciddi roller üstlenmiştir.
Yasama faaliyetlerine bilgi desteği sağlamak ve milletvekillerimizden gelen bilgi taleplerini karşılamak üzere rapor, bilgi notu, bilgi derleme ve doküman derleme türünde 376 çalışma Araştırma Hizmetleri birimimizce sağlanmıştır. Avrupa Parlamento Araştırma ve Dokümantasyon Merkezi ile çeşitli ülke parlamentolarından gelen 83 adet bilgi talebi karşılanmıştır.
Değerli Komisyon üyeleri, 27'nci Dönemde yürüttüğümüz idari faaliyetlerle ilgili de bilgi vermek istiyorum ama bunlar sizlere dağıtmış olduğumuz kitapçıkta bulunduğu için bunlarla ilgili çok fazla bir detaya girmek istemiyorum.
Kütüphane ve arşiv hizmetleri kapsamında, 2019 yılında 79.584 okuyucuya kütüphane hizmeti verilmiştir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Kütüphanesi koleksiyonuna 6.047 yeni kitap eklenerek toplam kitap sayısı 320.232'ye, toplam yayın sayısı ise 403.943'e yükseltilmiştir. Bu yıl dijitalleştirme faaliyetleri kapsamında 276 adet kitap dijitalleştirilmiş ve toplam dijital kitap sayısı 5.453'e ulaşmıştır. Ayrıca, dijitalleştirilmiş kurum yayınları başta olmak üzere, 2.670 elektronik yayın, Türkiye Büyük Millet Meclisi Açık Erişim Sistemi üzerinden araştırmacıların hizmetine sunulmuştur.
Arşiv hizmetleri kapsamında, İstiklal Mahkemeleri arşiv belgeleri üzerindeki proje çalışması devam etmektedir.
Bugüne kadar İstanbul, El-Cezire, Eskişehir, Isparta ve Şark İstiklal Mahkemesi arşiv belgeleri kitap olarak yayımlanmıştır.
Çalışma ayrıca internet üzerinden de araştırmacıların hizmetine sunulmuştur.
Ankara 2 İstiklal Mahkemesi arşiv belgeleri kitap olarak baskıya verilmiş olup diğer arşiv belgeleri de proje kapsamında yayımlanacaktır.
İstiklal Madalyaları arşiv belgeleri ile Demokrat Parti Meclis Grubu Müzakere Zabıtları'nın da en kısa sürede internet üzerinden araştırmacıların hizmetine açılması planlanmaktadır.
İnsan kaynaklarımızla ilgili bilgi vermek istiyorum.
Türkiye Büyük Millet Meclisinde çeşitli unvan ve statülerde çalışan 3.963 idari teşkilat, 1.846 milletvekili ve siyasi parti grubu ile 1.110 koruma personeli, yasama ve denetim faaliyetlerine destek vermektedir.
Bu dönemde, 50 yasama uzman yardımcısı ve 40 stenograf yardımcısı yarışma sınavıyla Meclisimize alınmış, ayrıca 703 sayılı KHK ile mülga Başbakanlıktan gelen 55 uzman da yasama uzmanı kadromuza dâhil edilmiştir.
Bu personelle birlikte, yeni Hükûmet sistemimizin gereklilikleriyle uyumlu olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının yasama ve denetim konularında insan kaynakları kapasitesi de güçlendirilmiştir ve güçlendirilmeye de devam edecektir.
Sayın Başkan, Komisyonumuzun değerli üyeleri; 2020-2022 dönemine ait bütçe teklifimizle ilgili değerlendirmelere geçmeden önce, 2018 yılı kesin hesap sonuçları ile 2019 yılı bütçemize ilişkin kısa bilgiler vermek istiyorum.
2018 yılı bütçemiz; 1 milyar 255 milyon 124 bin Türk lirası olarak kanunlaşmış, yıl içinde yapılan aktarmalarla birlikte 1 milyar 282 milyon 338 bin 94 lira 49 kuruş olmuştur.
2018
sonu itibarıyla bu rakamın 1 milyar 85 milyon 803 bin 519 lira 44 kuruşu harcanmış olup yüzde 84,7 oranında bir gerçekleşme sağlanmıştır. Burada baktığımızda, idari cari giderlerle ilgili olarak gerçekleşme oranının yüzde 99'larda olduğunu görüyoruz. Sadece yatırım hizmetleri kapsamında yapılması planlanan yeni iki halkla ilişkiler binasıyla ilgili yatırım kararından vazgeçildiği için o para harcanmamıştır ki 2019 yılı bütçesine de bununla ilgili herhangi bir ödenek de konulmadığından dolayı bu rakam 84,7'de kalmış gibi görünüyor, zaten Sayıştayın da Türkiye Büyük Millet Meclisiyle ilgili hazırlamış olduğu denetim raporuna baktığımızda da burada tek eleştiri konusu da bu oranın, gerçekleşme oranının 84,7'de kalmış olmasıdır, bunun da gerekçesi budur. Bunu da sizinle paylaşmış olayım.
2019
yılı bütçemiz; 1 milyar 816 milyon 197 bin Türk lirası olarak kanunlaşmış, yıl içinde yapılan aktarmalar ve ödenek ilaveleriyle birlikte ekim ayı sonu itibarıyla toplam ödenek 1 milyar 816 milyon 320 bin 656 Türk lirası olmuştur.
Bu ödeneğin ekim ayı sonu itibarıyla 1 milyar 126 milyon 650 bin 536 Türk lirası, diğer bir ifadeyle yüzde 62'si harcanmıştır. Yıl sonunda bütçe gerçekleşmesinin yüzde 85-90 aralığında olması beklenmektedir.
Saygıdeğer üyeler, şimdi de 2020 yılı bütçe teklifimizle ilgili olarak kısa bilgi vermek istiyorum.
2020
yılı bütçe teklifi tasarruf tedbirlerine riayet edilerek 1 milyar 747 milyon 789 bin Türk lirası olarak korunmuştur.
2020 yılı bütçe teklifinde,
personel giderleri yüzde 53,8, Sosyal Güvenlik Kurumu devlet primi giderleri
yüzde 7,2, mal ve hizmet alımı giderleri
yüzde 13, cari transferler yüzde 15,2, sermaye giderleri yüzde 10,7, sermaye transferleri ise yüzde 0,1 oranında ağırlığa sahiptir.
Bütçe tertiplerinden de görüleceği üzere 2020 yılı bütçe teklifinin yaklaşık yüzde 89'u cari giderlerden, yüzde 11'i ise yatırım giderlerinden oluşmaktadır.
Öte yandan, daha önceki yıllarda olduğu gibi bu yıl da 6328 sayılı Kanun gereğince, Türkiye Büyük Millet Meclisine bağlı olan Kamu Denetçiliği Kurumuna hazine yardımı olarak 35 milyon 408 bin lira pay ayrılmıştır. Bu tutar toplam bütçemizin de yüzde 2'sini oluşturmaktadır.
2020 yılı bütçe teklifi, 2019 yılı başlangıç ödeneği olan 1 milyar 816 milyon 197 bin TL'ye göre yüzde 3,8 oranında azalarak 1 milyar 747 milyon 789 bin TL olmuştur. 68 milyon 408 bin liralık azalışın temel sebeplerini kısaca özetlersek, Millî Saraylar İdaresi Başkanlığına devredilen 868 personel giderleri ile yeni halkla ilişkiler binasıyla ilgili ödeneğin 2020 yılı bütçe teklifinde yer almamasından kaynaklanmaktadır.
Sayın Başkan, değerli Komisyon üyeleri, milletvekillerimizin çalışmalarını kolaylaştırmak başkanlığımızın birinci önceliğidir. Bu çerçevede Sayın milletvekillerimize daha iyi hizmet sunmanın gayreti içindeyiz. Türkiye Büyük Millet Meclisinin teknolojik imkânlardan en iyi şekilde faydalanarak daha etkin, verimli ve hızlı bir hizmet üretebilmesi için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bu kapsamda 2020 yılı bütçe hedefimiz yasama ve denetim yetkisini kullanan siz değerli milletvekillerimizin çalışma şartlarını iyileştirmek, yasama sürecini ve kalitesini geliştirmek olacaktır. Sonuç olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı 2020-2022 dönemi bütçe teklifi 2020 yılı için 1 milyar 747 milyon 789 bin lira, 2021 yılı için 1 milyar 785 milyon 750 bin lira, 2022 yılı için de 1 milyar 910 milyon 454 bin lira olarak öngörülmüştür.
Türkiye Büyük Millet Meclisimizin 2019 yılı bütçe uygulaması ve önümüzdeki üç yıllık döneme ait bütçe teklifiyle ilgili açıklamalarda bulundum. Bu çerçevede bazı proje, rakam ve bilgileri sizlerle paylaştım. Bu konulardaki detaylı bilgiler sizlere dağıtılan dokümanlarda da yer almaktadır.
Sayın Başkan, Komisyonumuzun saygıdeğer üyeleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin yasama ve denetim faaliyetleri esnasında ihtiyaç duyduğu hizmetlerin yürütülmesi gayesiyle yaptığımız çalışmalarda sizlerin de gereken desteği sağlayacağınıza gönülden inanıyorum. 2020 yılı bütçemizin hayırlı olmasını diliyor, siz değerli milletvekillerimize saygılarımı ve en iyi dileklerimi sunuyorum.
Teşekkür ediyorum.