KOMİSYON KONUŞMASI

ARİFE POLAT DÜZGÜN (Ankara) - Ben de sunumunuz için teşekkür ediyorum. Sormak istediğim sorum, burada Komisyonda da toplantılarda hep derneklerimiz de dile getirdi. Örneğin Spina Bifida Derneğindekiler özellikle folik asit eklenmesini rica etmişlerdi. O yüzden de sizi çağırdık galiba. Bu eklemeyi -öğrendiğime göre- sadece siz üreticilere bıraktınız ama mevzuat olarak, hani devlet olarak bu eklemeyi biz direkt yapamayız gibi bir yorum aldım ben.

GIDA VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GIDA İŞLETMELERİ VE KODEKS DAİRE BAŞKANI BETÜL VAZGEÇER - Zorunlu yapmamız hâlinde biraz önce bahsettiğim gibi, siz, örneğin unda folik asidi zorunlu yaptığınız zaman bizim piyasadan aldığımız her unda bu miktarı şey yapmamız gerekiyor ve bununla ilgili şöyle bir izahat yapayım. Tuzda biliyorsunuz iyot zorunlu idi. Ki daha sonra bu iyotun da tüketmemesi gereken bir tüketici grubu olduğu için biz mevzuatta değişiklik yaptık ve iyotlu, iyotsuz tuz olarak iki ürün piyasada yer aldı ama iyotun zorunlu olduğunda bununla ilgili test kitleri il müdürlüklerine dağıtıyordu ve sizin piyasaya rafa çıkan her tuzunuzda mevzuatta belirtilen o limiti karşılaması gerekiyor. Aksi takdirde siz bunu piyasadan topluyorsunuz ve ceza yazıyorsunuz. O nedenle folik asitle ilgili olarak da biraz önce bahsetmiş olduğum -onlar Sağlık Bakanlığının beslenme sağlık çalışmalarıdır yani araştırmalarının sonuçlarını sizlerle paylaştım- şu an zaten bir eksiklik görülmüyor toplumda. Ben Sağlık Bakanlığı raporlarını sizinle paylaşıyorum. Bununla ilgili belki Sağlık Bakanlığı size daha...

ARİFE POLAT DÜZGÜN (Ankara) - Toplumda görünmüyor olabilir ama spina bifida ve nöral tüp defektlerinden de birçok etken var.

GIDA VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GIDA İŞLETMELERİ VE KODEKS DAİRE BAŞKANI BETÜL VAZGEÇER - Tabii ki tabii ki ben sizi anlıyorum. Şunu demek istiyorum...

ARİFE POLAT DÜZGÜN (Ankara) - Ama dernekler özellikle bunu ön plana getirmişlerdi. Marketlerde folik asit eklenmiş unları en azından bulabilirler mi?

GIDA VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GIDA İŞLETMELERİ VE KODEKS DAİRE BAŞKANI BETÜL VAZGEÇER - Tabii ki, tabii ki kesinlikle var, piyasada bu tarz ürünler var. Bunları şöyle düşünün: Artık herkes toplumda bilgi eksikliği, belki evet bilgi kirliliği çok fazla ama artık kişi hastaysa ya da bir hassasiyeti, bir alerjisi varsa bunu zaten biliyor ve aldığı gıdada da bunu görebilmek, yani o tüketiciye bu bilgiyi sağlayabilmek... Ve şu an demirle zenginleştirilmiş un da var, folik asitçe zenginleştirilmiş un da var. Yani kişi böyle bir hassasiyeti veya böyle bir şeyi olduğunu düşünüyorsa -ki doktora gidiliyor biliyorsunuz- doktor zaten gerektiğinde bu folik asidi reçete edebiliyor hastasına ama bununla ilgili bir unu da siz rafta görebiliyorsunuz. Onun altını çizmek istiyorum. Yani bununla ilgili herhangi bir engelimiz yok. Onu izah etmek istiyorum.

ARİFE POLAT DÜZGÜN (Ankara) - Bir sorum da şuydu: Şimdi gene güvenli gıdada denetim yapıyoruz dediniz ya denetim oranımız nedir? Bütün gıdaları denetleyebiliyor muyuz? Çünkü tedavisi bilinmeyen hastalıklarda da aynı kanserdeki gibi ister istemez vatandaşlarımız, bu genetiği değiştirilmiş gıdalar ve güvenli gıdaların denetimiyle ilgili eksikler olduğu için direkt beslenme üzerinden hastalıkların daha da arttığını düşünüyorlar. Özellikle çağımızda bu kadar hastalıkların yoğun olması ve tedavisi bilinmeyen hastalıkların daha sık gündeme gelmesi gıdalarla ilgili olabilir mi? Biz ülkemizdeki bütün gıdaları, güvenli gıdaların hepsinin denetiminde analiz olarak değerlendirdiğiniz kriterlerin hepsini kullanabiliyor muyuz?

GIDA VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GIDA İŞLETMELERİ VE KODEKS DAİRE BAŞKANI BETÜL VAZGEÇER - Ben ona kısaca hani nasıl cevap veririm bilmiyorum ama bizim şu an risk esaslı bir denetimimiz var. Risk esaslı denetimde de bir genel merkezden şu, şu gıdalara ve şu, şu risklere bakın dediğimiz bir denetimimiz var. Bir de il müdürlüklerimizin -biliyorsunuz taşra teşkilatı oldukça yaygın ve güçlü olan bir bakanlığız- o anlamda illerin de kendi bölgesinde üretim yapan bir ilde ne üretiliyorsa onunla ilgili kendi ürün grubunu ve riskini seçme... Yani belli bir yüzdeyle gidiyoruz. Bir kısmını genel müdürlük belirliyor bu risk bazlı denetimleri, bir kısmını da il kendisi belirliyor ve bunların hepsi genel merkeze raporlanıyor. O anlamda bizim sahada şu an 7 bin denetçimiz var. Örneğin işte toplam denetim sayısını verecek olursak 830 bin olarak gerçekleşiyor yıllık 1 milyonu aşması yani genel itibarıyla 1 milyon civarında, 1 milyon küsur, 1 milyon 200 civarında da denetim yapılıyor. Şunun altını çizmek istiyorum. Sizin risk gördüğünüz yerlerde yani risk bazlı denetim diyoruz ve GGBS sistemimiz var, bu online bir sistemdir ve o sisteme girdiğiniz zaman hangi hususlar o yıl risk görülmüş, daha fazla girilmişse bunları bir sonraki yılın denetimine ekliyoruz ama denetlenmiş, herhangi bir risk görülmemişse o yıl kontrolden çıkarılıyor. Çıkartılıyor derken tabii ki düşünerek çıkarılıyor, değerlendirilerek çıkarılıyor. O anlamda GDO'yla ilgili kısmın hani altını çizmek istiyorum. GDO şu an Türkiye'de izin verilmiş herhangi bir gen yok. Yani gıda olarak tüketimi yasak, yani gıdaya verilmiş, yediğiniz hiçbir gıdada GDO yok. Bununla ilgili olarak da zaten denetimler yapılıyor. Onunla ilgili olarak hatta sayı da verebilirim. GDO'yla ilgili 11 kamu, 46 özel diyebileceğimiz sayıda bir laboratuvarımız ve bununla ilgili de gerekli şeyler yapılıyor. Yemlerde de belirli genler biliyorsunuz izinli. Sadece yemde var ama gıdada herhangi bir GDO mümkün değil ülkemizde, ne yetiştirilmesi ne de ithali. Yani dışarıdan ithalatı yasak ve bunlar da yüzde 100 denetime tabii.

ÇETİN ARIK (Kayseri) - Varsa tespit ediyor musunuz?

GIDA VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GIDA İŞLETMELERİ VE KODEKS DAİRE BAŞKANI BETÜL VAZGEÇER - Evet, tespit edebiliyoruz. Laboratuvarlarımız var.

ARİFE POLAT DÜZGÜN (Ankara) - Son bir şey daha Başkanım, izin verirseniz.

BAŞKAN - Buyurun.

ARİFE POLAT DÜZGÜN (Ankara) - Şimdi bir de kamuoyunda çıkan haberleri tabii Tarım Bakanlığımız değerlendirip ona göre risk denetimi içine sokuyor mu? Bu dönemde örneğin tavuklarda ve sebzelerde özellikle hormon takviyesi yapıldığı söyleniyor. Örneğin biz bir tavuk etinde hormon takviyesi var mıdır, bunun denetimini yaptırtıyor muyuz?

GIDA VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GIDA İŞLETMELERİ VE KODEKS DAİRE BAŞKANI BETÜL VAZGEÇER - İşte diyorum ya bilgi kirliliği çok fazla. Yani naçizane ben de mümkün...

ARİFE POLAT DÜZGÜN (Ankara) - Bu yüzden sizi uzman olarak çağırdık ki doğru bilgiyi öğrenelim.

GIDA VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GIDA İŞLETMELERİ VE KODEKS DAİRE BAŞKANI BETÜL VAZGEÇER - Evet, sağ olun, eksik olmayın.

Şunu izah etmek istiyorum: Bilgi kirliliği çok fazla. Şu an sizin -nasıl söyleyeyim- ıslah edilerek oluşturmuş olduğunuz birtakım türleriniz var bu türlerle siz yetiştiricilik yapıyorsunuz sahada ve bunlar da sanki işte çok kısa sürede, çok şeyde büyütülmüş gibi şey yapılıyor ama böyle bir şey yok. Sonuç itibarıyla her türlü hormon analizleri dedikleriniz, antibiyotik olarak belki düşünebiliriz. Bununla ilgili olarak da zaten ulusal kalıntı izleme programımız var. Bu ulusal kalıntı izleme programı da yıllık yapılıyor. 6 tane ürünümüz var, bunlar antibiyotiklerin kullanıldığı. Siz niye antibiyotik kullanıyorsunuz? Çünkü sonuçta hayvan da hastalandığı zaman buna bir antibiyotik tedavisi yapıyorsunuz ama bu süreç içerisinde bu ürünlerin piyasaya arz edilmemesi gerekiyor. İşte bu aşamada da yine Tarım ve Orman Bakanlığının izlemesi var ve bu izleme sonuçlarına baktığınız zaman da gayet iyi sonuçlarımız yani herhangi bir şeyimiz yok. Ama geriye dönük olarak da zaten izleme sonucunda imhası ya da şeyi...

ARİFE POLAT DÜZGÜN (Ankara) - Kamuoyunu bilgilendirilmek adına sormak istedim ben.

GIDA VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GIDA İŞLETMELERİ VE KODEKS DAİRE BAŞKANI BETÜL VAZGEÇER - Ben sizi çok iyi anlıyorum. Bizim inanın çok fazla kalemimiz var ama...

ARİFE POLAT DÜZGÜN (Ankara) - Hastalıklarda bizim gıdaların hiçbir suçu yok diyebilir miyiz?

GIDA VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GIDA İŞLETMELERİ VE KODEKS DAİRE BAŞKANI BETÜL VAZGEÇER - Evet, kesinlikle. Şöyle: Biz Tarım ve Orman Bakanlığı olarak bununla ilgili bir şeye başlamak istiyoruz, hem yayın organları hem de sosyal medyada ancak inanın, günde kaç tane bilgi notu, kaç tane basın notu hazırlıyoruz, hesabını ya da CİMER'ler, Alo 174, biliyorsunuz bunların hepsi bize ulaşan kaynaklardan geri dönüşlerimiz. Bu anlamda iletişimi, risk iletişimini Bakanlığın biraz daha şey yapması gerekiyor. Bu ilerleyen süreçte o da gündemimizde. Sonuçta bilgiyi kirli ya da yanlış bilgiyi değil de doğru bilgiyi biz en hızlı Bakanlık olarak nasıl sosyal medyaya sunarız, aslında onun çalışmalarını da bu aralar yapıyoruz.

Teşekkür ediyorum.