BEKİR KUVVET ERİM (Aydın) - Teşekkür ederim.

Sayın Başkan, Plan ve Bütçe Komisyonunun değerli üyeleri ve milletvekilleri, Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcısı, kıymetli bürokratlar ve basın mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Sözlerime başlamadan, 15 Temmuz hain darbe girişiminin 3'üncü yıl dönümünde darbe girişimi nedeniyle canlarını veren şehitlerimizi rahmetle ve minnetle anıyor, gazilerimize de şükranlarımı sunuyorum.

Ülkemizin temel politika hedeflerini belirlemek ve bu hedeflere ulaşmak için 1961 yılında çıkarılan bir kanunla Devlet Planlama Teşkilatı kurulmuş ve kalkınma planlarını hazırlamak ve yürütmekle görevlendirilmiştir. Böylece, ülkemizde planlı kalkınma dönemi başlamış ve Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı 1963 yılında yürürlüğe girmiştir. 24 Haziran 2018 genel seçimleriyle başlayan Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin ilk kalkınma planı On Birinci Kalkınma Planı, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından yürütülmekte olup bakanlıklarımız başta olmak üzere 3.500'ü aşkın kamu çalışanı, özel kesim ve sivil toplum kuruluşu temsilcisi ve akademisyenin bir araya gelerek katkı verdiği 75 adet özel ihtisas komisyonu ve çalışma grubuyla 81 ilde toplam 267 adet toplantı ve çalıştay düzenlenerek, yerel düzeyde yaklaşık 12 bin kişinin katkısı alınmıştır.

On Birinci Kalkınma Planı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığınca üyesi olduğumuz Plan ve Bütçe Komisyonuna havale edilmiş, görüşülmeye başlanmıştır.

Kalkınma Planı'ndaki gelişmelerin izlenmesi ve değerIendirilmesi Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığı koordinasyonunda etkin bir izleme ve değerlendirme mekanizması aracılığıyla gerçekleştirilecek ve her yıl bir rapor şeklinde Cumhurbaşkanımıza sunulacaktır.

Hedefimiz uzun vadeli bir perspektifle ülkemizin kalkınma vizyonunu ortaya koyarak milletimizin temel değerlerini ve beklentilerini karşılamak, ülkemizin uluslararası konumunu yükseltmek ve halkımızın refahını artırmak olacaktır. On beş yıllık bir bakış açısının ilk beş yıllık dilimi olarak tasarlanan Kalkınma Planı, her alanda baştan bir değişim ve atılımın uzun vadeli, kesintisiz ve kararlıkla uygulanmasını, eğitim hamlesiyle beşerî sermayenin, milli teknoloji hamlesiyle teknoloji ve yenilik kabiliyetinin artırılmasını öngörmektedir. Bunun yanı sıra hukukun üstünlüğü, güçlü demokrasi ile korunan ve geliştirilen temel hak ve hürriyetler, kalkınma çabasının taşıyıcı sütunları olarak benimsenmekte, ekonomide istikrar ve sürdürülebilirlik ve refahın artışı öncelikli bir amaç olarak ortaya konulmaktadır. Temel gayemiz "Daha fazla değer üreten, daha adil paylaşan, daha güçlü ve müreffeh Türkiye."dir.

Jeopolitik ve ekonomik belirsizliklerin arttığı, küresel güç dengelerinin yeniden şekillenmeye başladığı bir dönemde, ülkemizin sahip olduğu tüm kaynakları ortak bir anlayış çerçevesinde bu planla belirlenmiş hedeflere yöneltmek suretiyle, riskleri ve tehditleri karşılayabilen, fırsatları ise milletimizin kazancına dönüştüren, refahı ve adil bölüşümü her şeyin üzerinde tutan bir yönetim anlayışının hâkim kılınması ve ülkemizin muasır medeniyetler seviyesine çıkarılması temel hedefimiz olmaya devam edecektir.

2023 yılında gayrisafi yurt içi hasıla 1 trilyon 80 milyar dolara, kişi başına gelirin 12.484 dolara yükseltilmesi, ihracatın 226,6 milyar dolara çıkarılması öngörülmektedir. İşsizliğin yüzde 9,9'a düşürülmesinin hedeflendiği planda, para politikasında fiyat ve finansal istikrar esas alınarak enflasyon yüzde 5'e indirilecektir. Uygulamaya konulacak politika ve tedbirlerle ihracatın 227 milyar dolara, ithalatın ise 294 milyar dolara ulaşması, turizmde hedeflenen gelir artışı ile cari işlemler açığının millî gelire oranının yüzde 0,9'a indirilmesi de hedefler arasındadır. Plan dönemi sonunda gayrisafi yurt içi hasılaya oranla kamu kesimi borçlanmasında yüzde 1,7; genel devlet açığında yüzde 1,8; merkezî yönetim bütçe açığında ise yüzde 2 oranı bu hedefler kapsamındadır.

Planı 5 ana başlıkta kısaca özetlemek istiyorum.

1) Rekabetçi Üretim ve Verimlilik: On Birinci Kalkınma Planı döneminde istikrarlı ve güçlü büyüme, sürdürülebilir cari işlemler dengesi, artan istihdam ve birey, firma, sektör ve devlet olmak üzere tüm düzeylerde rekabetçiliğin geliştirilmesi ve verimliliğin artırılması hedeflenmektedir. Sanayi ve teknoloji bölgelerinde sunulan hizmetler geliştirilecek, bu bölgelerin, sanayinin rekabetçiliğine ve verimliliğine daha etkin katkı vermesi sağlanacaktır.

Yatırımlar, ekonomik büyüme ve enflasyon üzerinde yüksek faiz olumsuz bir etkiye sahiptir. Dolayısıyla, faizin düşürülmesine yönelik atılacak adımlar, enflasyonun düşmesine ve yatırımların artmasına neden olacak ve böylece daha fazla büyüme ve üretime imkân sağlanacak, artan üretim, enflasyonu aşağıya çekecektir.

2) İstikrarlı ve Güçlü Ekonomi: On Birinci Kalkınma Planı hedefleri verimliliği odağına alan, sanayi sektörünün baş rol üstlendiği, ihracata dayalı istikrarlı bir büyüme modeli çerçevesinde belirlenmiştir. Plan döneminde yurt içi tasarrufların artırılması ve artan tasarrufların imalat sanayisindeki öncelikli sektörler ve üretken alanlardaki yatırımların finansmanına yönlendirilmesi temel amaçtır.

İthalat bağımlılığının azaltılmasına yönelik yerli üretimin rekabet gücü artırılacak, ihracatçı firmalar için mal ve hizmet üretimi yapan yerli firmalara destek sağlanacaktır. Ülkemize ait firma ve markaların tanıtımı ve bilinirliğinin sürdürebilirliği, rekabetçi olduğumuz alanlarda tasarımı ve markalaşmayı güçlendirerek daha rekabetçi hâle gelmek; iç ticarette, dış ticarette ve gümrüklerde dijitalleşmeyi ve e-ticareti ön plana çıkarmak; üretimde ise yeni teknolojilerle çağı yakalamak; bu üç temel gayeyi gerçekleştirdiğimiz takdirde Türkiye'nin orta gelir seviyesindeki bir ülkeden yüksek gelirli ülkeler seviyesine yükselmesi öngörülmektedir.

3) Nitelikli İnsan, Güçlü Toplum: On Birinci Kalkınma Planı çerçevesinde çocuklarımızın insani ve ahlaki değerlere sahip, bilinçli, iyi eğitimli, saygılı ve kendine güvenen fertler olarak yetiştirilmeleri hedeflenmektedir. Tüm bireylerin kapsayıcı ve nitelikli bir eğitime ve hayat boyu öğrenme imkânlarına erişim sağlamaları amaçlanmaktadır. Bu dönemde üretken ve mutlu bireyler yetiştirmek için eğitim, kültür, sanat ve spor alanlarında tüm süreçlerde politikalar hayata geçirilecek ve gerekli düzenlemeler yapılacaktır.

Sağlık hizmeti sunumunda bölgeler arası dağılımın iyileştirilmesi, fiziki altyapının ve insan kaynağının niteliğinin artırılması sağlanacaktır.

Tüm eğitim kademeleri itibarıyla plan döneminde tekli eğitime geçilecek, bu amaçla ilave derslikler yapılacaktır. Erken çocukluk eğitiminde 5 yaş zorunlu eğitim kapsamına alınacak, özel yetenekli çocuklar için eğitim, bilim ve değerlendirme kurulu oluşturulacaktır. Öğretmenlerin ve okul yöneticilerinin motivasyonları ve mesleki gelişimleri artırılacak ve öğretmenlik mesleğinin toplumsal statüsü güçlendirilecek, öğretmenlik meslek kanunu çıkarılacaktır. Ehliyet ve liyakat temelli kariyer sistemi hayata geçirilecektir. Üniversitelerin dijital çağa ayak uydurması ve bilgiye ulaşımda açık erişim ve açık bilim uygulamalarının hayata geçirilmesi amacıyla açık erişim altyapılarıyla uyumu sağlanacaktır. Özel üniversite mevzuatı hazırlanacaktır.

Yükseköğretim kurumlarının eğitim, araştırma ve yenilik çıktılarına ilişkin verileri düzenli olarak takip edilecek ve raporlanacaktır. Dünya akademik başarı sıralamalarında 2023 yılı itibarıyla en az 2 üniversitemizin ilk 100'e ve en az 5 üniversitemizin de ilk 500'e girmesi sağlanacaktır.

4) Yaşanabilir Şehirler, Sürdürülebilir Çevre: Hızla artan nüfus, şehirleşme, ekonomik faaliyetler ve çeşitlenen tüketim alışkanlıkları çevre ve doğal kaynaklar üzerindeki baskıyı artırmakta; çevre kirliliği, iklim değişikliği, çölleşme, ormansızlaşma, biyolojik çeşitlilik kaybı, kuraklık gibi çevre problemleri, her geçen gün insan yaşamını ve kalkınma sürecini daha belirgin bir şekilde etkilemektedir. Yüksek sera gazı emisyonlarının da etkisiyle hızlanan iklim değişikliğinin doğal afetlerin artmasına neden olduğu ve insanlık için ciddi bir tehdit oluşturduğu görülmektedir.

Şehirlerimizde sağlıklı yaşam alanları oluşturmak, kentsel yeşil alan standartlarını ve yaşam kalitesini yükseltmek için millet bahçeleri 81 ile yaygınlaştırılacak, 2023 yılına kadar 81 milyon metrekare alanda millet bahçesi çalışmaları Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, TOKİ, İLBANK ve belediyelerin finansmanıyla yürütülecektir.

Dar gelirliler başta olmak üzere, herkesin yeterli, yaşanabilir, dayanıklı, güvenli, kapsayıcı, ekonomik olarak karşılanabilir, sürdürülebilir, iklim değişikliğine dirençli, temel altyapı hizmetlerine sahip konuta erişimi sağlanacaktır.

5) Hukuk Devleti, Demokratikleşme ve İyi Yönetişim: Hukukun üstünlüğüne dayanan, toplumsal düzene ve bireysel haklara saygıyı ilke kabul eden, Anayasa'da güvence altına alınan temel hak ve özgürlükleri koruyan ve güçlendiren, hak ihlallerine karşı etkin ve etkili bir şekilde mücadele yürüten yönetim anlayışı pekiştirilecektir. Yeni bir insan hakları eylem planı hazırlanarak, etkin bir şekilde uygulanacaktır. Yürütmenin hukuka bağlılığı, nesnelliği, şeffaflığı ve hesap verebilirliği güçlendirilecektir.

Güvenlik hizmetlerinde kalite ve etkinlik artırılacak ve suçla mücadele bilinci geliştirilerek vatandaş katılımı sağlanacaktır. Güvenlik hizmetlerinin sunumunda kalite ve etkinlik artırılacak, güvenlik birimlerinin kapasitesi güçlendirilecektir. Terörle etkin bir şekilde mücadeleye çok boyutlu ve bütüncül bir bakış açısıyla devam edilecektir. Her türlü uyuşturucu ve uyarıcı madde ile bunların üretiminde kullanılan ara kimyasalların ulusal ve uluslararası boyutta üretimi, ticareti, kullanımı ve taşınması engellenecektir.

STK'lere yönelik politika, program, faaliyet ve hizmetlerin bütünsellik içinde yürütülmesini sağlamak üzere Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğünün kurumsal kapasitesi görev alanıyla uyumlu olacak şekilde güçlendirilecektir.

Anayasa tarafından güvence altına alınmış dilekçe ve bilgi edinme hakkının Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) aracılığıyla etkin ve hızlı bir şekilde kullanılması sağlanacaktır. Bilgi ve iletişim teknolojilerine dayalı yeni iletişim kanalları geliştirilecektir.

Bu başlıklar üzerinden açıkladığım On Birinci Kalkınma Planı'mızın memleketimize hayırlar getirmesini diliyor, hepinizi tekrar saygıyla selamlıyorum.