KOMİSYON KONUŞMASI

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Teşekkür ederim Sayın Başkanım.

Tabii, biraz önce para politikasının aracı olarak munzam karşılıkları söylemiştik. Tabii, şu anda bankacılık sektörünün aktif büyüklüğü 4 trilyon 300 milyar civarında. Hakikaten çok büyüdü. Sadece bu para politikası aracı olan bu munzamı sadece pasif üzerinden yönetmek zor. Yani bu büyüklük içerisinde bilanço dışı olan gayrinakdî kredileri de, şu anda 800 milyar civarında gayrinakdî krediler, teminat mektubu, akreditifler, bunlar bütçe dışında izleniyor Sayın Yılmaz.

DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Zorunlu karşılığın amacına hakikaten likidite yönetimi için gerekli diye bakıyorsanız elbette yapacaksınız.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Bakın, sadece munzam karşılığı likidite yönetimi olarak görmemek gerekir. Toplam aktif büyüyor, bu aktif içerisinde sizin bankaların...

DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Elinizde faiz politikası var.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Lütfen sözümü bitireyim Sayın Yılmaz.

Şimdi bu toplanan kaynakların sadece mevduat üzerinden munzamı şu anda yüzde 6,5, önceki yıllarda yüzde 10'du. Zaman içerisinde zaman zaman bu oranı aşağı çekebilir, yukarı çıkartabiliyor para politikası aracı olarak likidite düzenlemek adına. Şimdi, 4 trilyon 300 milyar seviyesine çıkmış bir bankacılık sektörünün aktif büyüklüğü var. Bunu sadece pasif üzerinden bu munzam karşılığı yönetmek, yönlendirmek kolay değil. Biraz önce de söyledim, bazı bankalar sadece mevduat topluyor ama kredi vermiyor ve sizin -teşvik ettiğiniz sektörlerin de- büyümesini istediğiniz sektörler var.

DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Mevduat toplayan, kredi vermeyen batar.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Ama bakın, hazine bonosuna yatırır, niye batsın? Riske girmez, kredi kullandırmaz. Tamam, katılmayabilirsiniz.

DURMUŞ YILMAZ (Ankara) - Sizin de paraya ihtiyacınız var.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Sayın Yılmaz, benim görüşlerime katılmayabilirsiniz.

BAŞKAN - Sayın Savaş, siz devam edin.

Sayın Yılmaz, Sayın Savaş bitirsin.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Bakın, bunun örnekleri dünyada Brezilya'da, İsrail'de ve Çin'de var. Çin çok etkin bir şekilde bunu kullanmakta, İsrail bunu kullanmakta, Brezilya bunu kullanmakta. Bazı teşvik ettiği, özendirdiği, özellikle tarım kredileri, gecekondu dönüşüm kredileri gibi alanlara kredi kullandırılması hâlinde Çin'de sıfır munzam oranı uygulanmakta. Türkiye'de de ileride... Şimdi biz bu yetkiyi Merkez Bankasına veriyoruz, Merkez Bankası bu politika aracını etkin ve efektif bir şekilde kullanması adına ileride ihtiyaç duyduğunda kullanacak, bunu verdiğimiz takdirde hemen kullanacak diye bir şey yok.

Şimdi, 2002 yılına baktığımız zaman toplam bankacılık sektörünün aktif büyüklüğü 200 milyardı. 200 milyardan 4 trilyon 300 milyar TL'ye geldik.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Sadece gayrinakdi kredilerin toplam tutarı 800 milyarı aştı. "Swap" piyasası var, türev ürünler var ve siz "swap"ta da kontrol edemiyorsunuz bazen yani kontrol ediyorsunuz ama para politikası araçlarıyla kontrol etmek istediğinizde elinizde bir yaptırım yok. İşte, munzam karşılıkla böyle bir yaptırımı kullanabilirsiniz, bunu yönetebilirsiniz. Burada getirilmek istenen, bu düzenlemeyle murat edilen bu Sayın Başkanım.

SELİN SAYEK BÖKE (İzmir) - Sayın Vekilim, ihtiyacı kim belirleyecek? Dediniz ki: "İhtiyaç tarif edilen sektörlere yönlendirmek üzere..." Bu ihtiyacı kim tarif edecek? Merkez Bankası mı tarif edecek?

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Ya, şimdi, Merkez Bankasının evet, fiyat istikrarı görevi var, bir de finansal istikrarı var. Yani bu ülkeden bağımsız değil ki Merkez Bankası yani şöyle: Bu ülkenin büyümesi için, istihdamı için, gelişmesi için bazı sektörlerin Hükûmetle birlikte iş birliği içerisinde, koordinasyon içerisinde, eş güdüm içerisinde belli alanların, belli sektörlerin...

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Öyle demiyor bu madde.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Anlatamadım yani...

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Sizin dediğinizi demiyor, madde öyle demiyor.

BAŞKAN - Sayın Savaş bir bitirsin. Sayın Paylan, niyet okumayın.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Hep siz niyet okuyorsunuz Sayın Paylan.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Ama lafzı var.

MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.