| Komisyon Adı | : | İNSAN HAKLARINI İNCELEME KOMİSYONU |
| Konu | : | Kocaeli Milletvekili Radiye Sezer Katırcıoğlu ve 3 arkadaşı ile Gaziantep Milletvekili İrfan Kaplan tarafından verilen Komisyon bünyesinde Çocuk Hakları Alt Komisyonu kurulmasıyla ilgili aynı mahiyetteki önergelere ilişkin görüşmeler |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 2 |
| Tarih | : | 03 .07.2019 |
BAŞKAN - Değerli arkadaşlar, çocuklarımız toplumun en saf, en masum, en temiz, en kusursuz kesimi olduğu kadar çevresindeki tehlikelere karşı da en savunmasız, en deneyimsiz kesimidir. Hangimizin çocuğu olursa olsun, dünyanın neresinde olursa olsun bir çocuğun başına gelen olumsuzluk vicdan sahibi herkesi derinden yaralamaktadır. Çocuklarımızın karşı karşıya kaldıkları tehlikeler ile başlarına gelen olaylar konusunda toplumda bir hassasiyet ve farkındalık söz konusu ise de zaman zaman çocukların mağduriyetine sebebiyet veren olayların varlığını şahit olmaktayız. Bu nedenle, çocukların özel haklarla güçlendirilmesi, özel koruyucularla korunması önem arz etmektedir.
Ülkemiz, çocuk haklarını düzenleyen birçok uluslararası anlaşmanın imzacısı olduğu gibi, mevzuatında yaptığı değişikliklerle yeni düzenlemeleri de hayata geçirmiştir. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi'ni 1990 yılında imzalayan Türkiye, 2005 yılında yürürlüğe giren 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu ile Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme'nin temel ilkelerini esas alan ve çocuğun üstün yararını gözeten düzenlemeler yapılmıştır. 2005 yılında yürürlüğe giren 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nda çocuğun cinsel istismarı suçu ayrıca düzenlenmiş, 2014 yılında da 6545 sayılı Kanun'la esaslı değişiklikler yapılarak çocukların cinsel istismarına ilişkin cezai yaptırımlar ağırlaştırılmıştır. Ülkemiz 2007 yılında imzaladığı Çocukların Cinsel İstismar ve Sömürüye Korunmasına İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi, bir diğer ifadesiyle Lanzorete Sözleşmesi dâhil olmak üzere çocuklarla ilgili neredeyse bütün uluslararası sözleşmelerin tarafıdır. 2010 yılında yapılan Anayasa değişikliğiyle de Anayasa'nın 41'nci maddesinin başlığı çocuk haklarını vurgulayacak şekilde "Ailenin korunması ve çocuk hakları" olarak değiştirilmiş ve "Her çocuk, korunma ve bakımdan yararlanma, yüksek yararına açıkça aykırı olmadıkça, ana ve babasıyla kişisel ve doğrudan ilişki kurma ve sürdürme hakkına sahiptir." ile "Devlet, her türlü istismara ve şiddete karşı çocukları koruyucu tedbirleri alır." fıkraları eklenmiştir. Yine, Anayasa'nın 61'nci maddesinin dördüncü fıkrasında "Devlet, korunmaya muhtaç çocukların topluma kazandırılması için her türlü tedbiri alır." hükmü yer almaktadır.
Gerek ulusal gerekse uluslararası düzenlemelerle eş zamanlı olarak özellikle 2004 yılından itibaren Türkiye Büyük Millet Meclisi çatısı altında çocuk odaklı çalışmalar komisyon düzeyinde hız kazanmıştır. Bu kapsamda, internet kullanımının çocuklar üzerindeki etkisi, kayıp ve mağdur çocuklar, çocuklarda ve gençlerde artan şiddet eğiliminin nedenleri, çocuklara yönelik şiddetin sebepleri, çocukları sokağa düşüren nedenler ve sokak çocuklarının sorunları hakkında Meclis araştırması komisyonları kurulmuştur.
2012 yılında yürürlüğe giren 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu'yla da çocuk hakları alanında kamu denetçisi görevlendirilmiştir. Diğer taraftan, 2008 yılında Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonunda Çocuk Haklarını İzleme Komitesi de kurulmuştur.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığınca 2013-2017 yıllarını kapsayan Türkiye Çocuk Hakları Strateji Belgesi hazırlanmış, çocuk hizmetleri alanında önemli adımlar atılmış, çocuk haklarının güçlendirilmesi ve hak ihlallerinin önlenmesi için ülke genelinde çeşitli projeler uygulamaya konulmuştur.
Gerek uluslararası mevzuat gerekse iç mevzuat düzenlemelerimizde ve bunların uygulanmasında önemli ilerlemeler sağlanmasına rağmen, dünya genelinde olduğu gibi ülkemizde de çocuğa yönelik kötü muamele bütünüyle önlenememiştir. Bu durum hepimizi derinden etkilemektedir. Bu nedenle, ben de Komisyon Başkanınız olarak özellikle son on beş yılda yapılan çalışmalar ve hayata geçirilen düzenlemelerle belirli bir mesafe kat edilmiş olmakla birlikte çocukların daha etkin bir şekilde korunması, haklarının güçlendirilmesi için Komisyonumuz bünyesinde bu konuda bir alt komisyonun kurulması gerekliliği inancını taşımaktayım.
Önerge sahiplerine, partiler ayrımı olmaksızın bu konuda söz alarak destek veren değerli üyelerimize çok teşekkür ediyorum.