| Komisyon Adı | : | (10 / 184, 185, 281, 403, 585, 604, 734, 914, 915, 917, 920, 921) Esas Numaralı Meclis Araştırması Komisyonu |
| Konu | : | Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü Engelli Bakım Hizmetleri Dairesi Başkanı Hulusi Armağan Yıldırım'ın, Genel Müdürlüğün engellilere yönelik hizmetleri ve hedefleri hakkında sunumu |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 2 |
| Tarih | : | 26 .06.2019 |
İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Teşekkür ederim Başkanım.
Bu engellilerle ilgili, hükûmetlerimiz döneminde, 1 Temmuz 2005 tarihinde düzenlenen yasayla beraber çok şey değişti. Toplumumuzun belki yaklaşık olarak yüzde 7-8'i gibi vatandaşımızın engelli olduğu tanımlanmaktadır. Tabii hepimiz -Allah korusun- bir gün onların yerinde olabiliriz. Tabii onların penceresinden hayata bakabilmek çok önemli. Tabii engelli dediğimiz zaman yüzde 40'ın üzerindeki engelli vatandaşlarımız anlaşılmaktadır fakat bunların tabii ki hepsinin yardıma ihtiyacı yoktur. Yani çoğu kendi hayatını idame ettirebilmektedir. Burada tabii Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığımız -eskiden Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığıydı, daha kolaydı işimiz- gerçekten de bu konuda çok büyük hizmetler veriyor. Burada yaklaşık 515 bin kişiye evde bakım ücreti ödüyorsunuz ve burada da ekonomik kriter olarak fert başına aylık gelir asgari ücretin üçte 2'sini geçmemesi gerekiyor. 1.200 küsur lira dediniz ve burada da tabii ki "ağır özürlü" ibaresinin olması gerekiyor. Yani her özürlü olmuyor. Yüzde 50'yi geçen ve kendi yaşamını idame ettiremeyecek, diyelim ki kendi yemeğini yiyemeyen, banyosunu yapamayan, kendi ihtiyaçlarını günlük gideremeyen kişilere "ağır özürlü" ibaresi kullanılmaktadır. Oran yüzde 50'yi geçtikten sonra, istersen yüzde 90 olsun, istersen yüzde 60 olsun, o çok önemli değil. Burada tabii bunu aldıktan sonra bu ücreti ödüyoruz biz. Burada şöyle bir problemimiz var bizim: Yani diğer taraftan aynı kişiye biz özel sektöre baktırdığımız zaman, 18 bin kişi, 3 bin küsur lira para veriyoruz, aileye baktırdığımız zaman 1.300 lira para veriyoruz. Buradaki ailelerin bizden en büyük istekleri diyelim ki bu kişi ömür boyu bakıma muhtaç oluyor, diyelim ki bir çocuğun veya gencimizin engelli olduğunu düşünün, otuz, kırk, elli yıl yaşadığını düşünün, ailesinin de buna otuz, kırk, elli yıl baktığını düşünün. Ve neticede veya herhangi bir nedenden dolayı öldükten sonra bu kişiler tabii sosyal güvencesi olmadıkları için boşta kalıyorlar. Biz, diyelim ki bu ağır özürlülere bakan kişilerin sosyal güvencesini de yatıramaz mıyız? Neden derseniz? Diyelim bunu aile talep etseydi, özel sektöre verseydi, 3 bin küsur lira para ödeyecektik. Şimdi 1.300 lira para ödüyoruz. Yani burada aşağı yukarı SGK'ye herhâlde 600 liraya veya tam bilemiyorum, 800 lira gibi bir para tutabilir. Yani bunların en büyük taleplerinin bu olduğunu ben görüyorum.
Diğer taraftan, bir sorum da şu var: Gerçekten de engelsiz yaşam merkezleri olsun, diğer birçok Umut Evleri olsun, pek çok hizmetiniz var. Bu konuda sizleri gerçekten de tebrik ederim. Çok sağ olun. Şu var: Diyelim ki engelli bir vatandaş gündüzlü bakım evine çocuğunu gönderdiği zaman onun ücretini kesiyor musunuz? Diyelim ki sekiz saat oraya gidiyor, geri kalan on altı saat ailesiyle beraber kalıyor, ücretini kesiyor musunuz?
ENGELLİ VE YAŞLI HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ENGELLİ BAKIM HİZMETLERİ DAİRESİ BAŞKANI HULUSİ ARMAĞAN YILDIRIM - Hayır efendim, kesmiyoruz.
İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Kesmiyorsunuz, ücretini veriyorsunuz. Onu merak ediyorum.
ENGELLİ VE YAŞLI HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ENGELLİ BAKIM HİZMETLERİ DAİRESİ BAŞKANI HULUSİ ARMAĞAN YILDIRIM - Tabii.
İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Tabii, diğer taraftan bu destek hizmetleri olsun, geçici mesela, onları biz de çok bilmiyorduk. O konular da gerçekten de bu aileler için biraz olsun nefes alma açısından önemli diyorum.
Ben teşekkür ederim.
ENGELLİ VE YAŞLI HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ENGELLİ BAKIM HİZMETLERİ DAİRESİ BAŞKANI HULUSİ ARMAĞAN YILDIRIM - Ben teşekkür ediyorum Sayın Vekilim.
Sosyal güvenlik şemsiyesi altına alınması tabii güzel bir teklif efendim. Yalnız, burada bu evde bakım ücreti ödediğimiz insanların tamamını sosyal güvenlik şemsiyesi dışında olarak algılamamak lazım. Bizim buradaki temel kriterimiz ağır engelli, işte eski raporlarda "ağır engelli" tanısı, yeni sağlık kurulu raporlarında "tam bağımlı" ibaresi almış ve eve giren, haneye giren toplam gelir hanedeki fert sayısına bölündüğünde kişi başı gelir asgari ücretin üçte 2'sinin altında ise bu hizmetten yararlanıyor. Bugünkü rakamlar, kişi başı gelir 1.219 TL'nin altında ise, bu kişi sigortalı da olsa, 657'ye de tabi de olsa, işçi de olsa, BAĞ-KUR'lu da olsa bu hizmetten yararlanabiliyor, yakınları da sigortalı olsa. Tabii, böyle bir çalışma daha önce de gündeme geldi. Evde bakım verdiğimiz 515 bin kişinin içinde bu bakım hizmetini veren ailenin ne kadarının sosyal güvencesi olmadığı konusunda bir araştırma yapmak lazım, sayının çok fazla çıkacağını zannetmiyorum. Teklifiniz çok haklı, bu yapılabilir. Bunu Sosyal Güvenlik Kurumuyla bir görüşmemizde fayda var efendim.