| Komisyon Adı | : | MİLLİ SAVUNMA KOMİSYONU |
| Konu | : | Askeralma Kanunu Teklifi (2/1940) |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 2 |
| Tarih | : | 23 .05.2019 |
ŞİRİN ÜNAL (İstanbul) - Sağ olun Sayın Komisyon Başkanım.
Değerli Komisyon Başkanım, çok değerli milletvekillerimiz, sayın bakan yardımcılarımız, kıymetli bürokratlarımız, çok değerli arkadaşlarım; Askeralma Kanunu Teklifi'miz Türk Silahlı Kuvvetlerimizin ihtiyacı, öngörülebilir olması, sürekliliği sağlaması, eğitim ve mesleki gelişim ihtiyacını karşılaması, eğitimli insan gücü kaynağının etkin ve verimli şekilde kullanılması amaçlarıyla hazırlanmıştır.
Teklifimiz ekranda sunulan devlet kurumlarıyla koordine edilmiştir. Temel olarak Askeralma Kanunu Teklifi taslağımız, bu taslağın yasalaşmasıyla birlikte 1111 sayılı Askerlik Kanunu ile 1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askerî Memurlar Kanunu yürürlükten kaldırılacaktır. Bu kanun teklifiyle bağlantılı olarak değişiklik yapılması gereken ana kanunlar ise 211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu ile 926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanunu'dur.
Yükümlü kaynağımız, bir doğum yılındaki ortalama erkek nüfusumuz yaklaşık olarak 700 bin kişidir. Bu 700 bin kişinin 280 bin kişisinin yükümlüler dışında kalacağını, 420 bin kişisini ise askere alacağımızı farz ve kabul ediyoruz.
Ayrıca, bugüne kadar Türkiye Cumhuriyeti'nin silah altına alınabilecek erkek nüfusundaki birikimi 2,2 milyondur değerli kardeşlerim. Bunlar ise ekranda sunulduğu şekilde askerlik sisteminin dışında kalmıştır.
Bu ekranda aslında teklifimizin tümünü, yeni askerlik sistemimizi anlatmak mümkün. Yükümlü kaynağımızın biraz önce birikenler ve her yıl ilave edilenlerle 700 bin kişi civarında olduğunu sizlere arz etmiştim. Temel olarak burada yükümlü kaynağımızın sağında ve solunda dövizle askerlik ve bedelli askerlik var, bunlar kalıcı hâle geliyor. Bunun altında yükümlü erbaş ve er sistemimiz geliştirilerek devam edecek; bunun yanında, yedek astsubaylık ilk defa ihdas edilecek; yedek subaylık müessesemizse devam ediyor.
Müsaade ederseniz yükümlü erbaş ve er konusundan başlayacağım. Ancak bundan önce, bu tasarının özündeki ana maddelerden bir tanesi de askerlerimizin ekonomik şartlarının düzeltilmesi yönünde. Mesela harçlık sistemi var; er ve erbaşlarımıza birinci altı ayda harçlık vereceğiz, ikinci altı ayda da asgari ücretten az olmamak üzere yine harçlık vereceğiz, muhtaç asker yardımı en az asgari ücretin yarısı kadar olacak, toplu taşıma askerlerimize bedava olacak, müze ve ören yerleri bedava olacak. Bunlar askerlik esnasındaydı, askerlik sistemi sonrasında ise Türk Silahlı Kuvvetlerine personel temininde ilave puan vereceğiz askerlerimize, TOKİ'de öncelik vereceğiz ve hizmet borçlanmasını devlet karşılayacak.
Yükümlü er ve erbaşlarımız lise mezunu ve altı eğitim kurumlarından gelen kardeşlerimizden oluşacak ancak isteğe bağlı olarak lisans ve lisansüstü insanlardan da veya meslek yüksekokullarından da yükümlü erbaş ve erlerimiz olabilecek.
Şu anda temel askerlik on iki aydı yani bir yıldı ancak bu önerdiğimiz sistemde bunun altı ayını mecburi, diğer altı ayını da isteğe bağlı olarak yine on iki ay üzerinden götüreceğiz. Birinci altı ayın birinci ayında temel askerlik eğitimi görülecek dört hafta süreli, beş ay da kıta hizmeti görülecek. Hem temel askerlik eğitimi süresinde hem de kıta hizmeti süresinde erbaş ve erlerimize harçlık verilecek. Altı ayın sonunda isteyenler terhis olabilecek. Terhis oluş esnasında gönüllülük esasına göre devlet soracak askerlerimize "Bir altı ay daha devam etmek istiyor musunuz?" diye, devam etmek isteyenler yine harçlık alarak kendi istekleri doğrultusunda, devletin de ihtiyaçları doğrultusunda seçim usulüne tabi olarak ikinci altı ayda görevlerini tamamlayacaklar. Bu ikinci altı ayı tamamlayan erbaş ve erlerimizden uygun olanlar devletin ihtiyacına göre sözleşmeli erbaş, er veya uzman erbaş olabilecekler. Bunların ileride astsubay olma şansları var, astsubay olanların subay olma şansları var yani yükselmelerinde önleri tamamen açık.
Yedek astsubaylık müessesesine geçiyorum, ekranın orta bölümünde olan. Bunlar genelde meslek yüksekokullarını bitiren adaylarımız arasından seçilecek ancak isteğe bağlı olarak lisansüstü ve lisans bölümünü bitirenler de bu sistemin içine girebilecekler. Bunların temel eğitimi ve sınıfı eğitimi toplam iki ay. Bu süre içerisinde yine harçlıklarını almaya devam edecekler. Temel eğitimden sonra on ay kıta hizmetleri var, bu da maaşlı olacak, aynen şu anda yedek subayların aldığı gibi. On iki ayı tamamlayanlar terhis olabilecekler. Bunlardan gönüllük esasına göre devletin ihtiyacına göre, yine seçim esaslarına göre yeterli miktarda astsubay da olabilecek.
Yedek subaylık müessesemiz hâlen şu anda bir yıldı, bir yıl olarak devam ediyor. Yedek subay yapamadığımız kardeşlerimizi yürürlükten kaldıracağımız sistemde altı ay -özellikle üniversite mezunlarını- kısa dönem askerlik yaptırıyorduk, bu kısa dönem askerlik uygulamasına bu şekilde son veriyoruz.
Ekranın sol alt köşesinde ise erteleme yaş sınırları var. Sol sırada liseden başlayıp meslek yüksekokullarıyla devam eden statüyü, sağ tarafta ise mevcut süreyle tasarıdaki süreleri sizlere sunuyoruz. Genelde birkaç yıllık bir kısaltma söz konusu bu ekranda da.
Tabii, maaş, OYAK hakkı, lojman hakkı, sağlık, hastane ve diğer sosyal güvencelerle askerlerimizi şu andaki konumlarından daha iyi bir konuma taşımayı amaçlıyoruz.
Yeni askerlik sisteminin devletimize ilave maliyetinin -ekranda detayları sunulduğu şekilde- yaklaşık olarak 3,15 milyar Türk lirası civarında olacağını tahmin ediyoruz, etki analizi. Buna karşılık tahmini gelir durumumuz, bedelli askerlikten yaklaşık 4,5; dövizli askerlikten de 620 milyon olmak üzere, toplam 5 milyar Türk lirasından fazla bir kaynak bekliyoruz. Tabii, bunların hepsi tahmin, üzerinde de olabilir, biraz altında da gerçekleşebilir.
Evet, 1927 yılında yürürlüğe giren 1111 sayılı ve 1076 sayılı Kanunlarımızın yerine her iki kanunumuzdaki, biraz sonra maddelere geçtiğimizde detaylarını göreceğiz... Askeralma Kanunu Teklifi'mizin ülkemizin güvenlik ve savunma ihtiyaçlarını karşılayacak düzeyde olduğunu, sistemin sürdürülebilir olduğunu, askere gelen kardeşlerimizin daha iyi şartlarda çalışacaklarını umduğumuz güzel bir teklifle huzurunuza geldik. Beni dinlediğiniz için hepinize teşekkür ediyorum, saygılarımı sunuyorum.