VAHAP SEÇER (Mersin) - Sayın Başkan, Sayın Bakan, değerli arkadaşlar; şimdi, bu düzenleme, az önce de Aşkın Bey'in de söylediği gibi haziran ayında tartıştığımız torba yasa düzenlemesinde de olan bir düzenleme ama belli ki eksik kalmış.

Şimdi, buraya "tünel" ibaresi de ekleniyor bu düzenlemeye. Aslında, bu anlamda, bu konuyla ilgili söylenecek her şey söylendi dünden bu yana. Burada empati yapmak lazım yani böyle bir durumla karşı karşıya kalan yurttaşın yerine kendimizi koymamız lazım. Bir gayrimenkulümüz var, evimiz var, bunun altından bir inşaat çalışması yapılıyor tünel geçiyor. Böyle bir durum karşısında acaba bizim o gayrimenkulümüzün değeri düşer mi? Ya da farklı bir açıdan bakalım, ben bir ev almak istesem acaba böyle bir yapıyı mı tercih ederim yoksa altında herhangi bir inşaat çalışması olmayan bir yapıyı mı tercih ederim Sayın Demiröz?

Bir gayrimenkulün 10 birim değeri olsun altından bir tünel geçiyorsa mutlaka onun değerinde bir kayıp söz konusu olacaktır. Şimdi, kamulaştırma olarak bir gayrimenkulü... Diyelim ki kamu yararı olan bir yatırım yapacağız oraya, orada kamulaştırma çalışması yapacağız, o gayrimenkulü vatandaşın elinden alıyoruz, bedelini veriyoruz değil mi devlet olarak, böyle bir yatırımda. Şimdi, burada şöyle bir şey yapılabilir: Belki, tamamını kamulaştırma olarak değil de bir değer kaybı değerlendirmesi yapılıp böyle bir ödeme yapılabilir. Bilmiyorum anlatabildim mi meramımı? Yoksa "Efendim, biz yer altından tünel geçireceğiz, dolayısıyla burada bunun da tabii ki tedbirlerini alıyoruz, herhangi bir sıkıntı olmaz ve böyle bir çalışmamızın o vatandaşın gayrimenkulünün değerine negatif yönde bir yansıması olmaz yani değer kaybı olmaz." mantığıyla yaklaşmak bence haksızlık olur.

Şimdi, burada bazı değerlendirmeler de var, ben bu yorumları okudum tabii ki hukukçu değilim ama. Bu madde, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin ek 1. Protokol madde 1 bakımından değerlendirilmesi gereken bir düzenleme olduğu tespiti var. Bu açıdan da bakmak lazım, yani Avrupa Birliğinde -teklif sahibi ya da bu konudaki uzman arkadaşımız bize bir açıklama yapsın- uygulamalar nedir? Avrupa Birliğindeki o mevzuatta bizim farklı düştüğümüz bir durum var mı yoksa ona uyumlu mu bu yaptığımız düzenleme? Bu açıdan da değerlendirmek lazım. Yani ben demiyorum ki: "Efendim, biz bir vatandaşın taşınmazının altında tünel çalışması yapacağız, tamamen kamulaştırma bedeli ödeyelim." Bu, biraz abartılı bir yaklaşım olabilir ama bunun dengesini kurmak lazım. Yani, şunu kabul etmemiz lazım: Böyle bir çalışma sonucu yurttaşın gayrimenkulünün değerinin düştüğünü kabul etmemiz lazım, bu bizim de başımıza gelebilir, yani onun için empati yapalım dedim. Dolayısıyla, bunu tekrar değerlendirmek lazım. Yani, bu şekliyle biz zaten daha önce yaptığımız torba düzenlemede, o zaman işte teleferik ya da köprü çalışmaları yani bu tip gayrimenkullerin üzerinden geçen birtakım inşaat çalışmalarında bir düzenleme yapmıştık. Bunu da biz parti olarak zaten Anayasa Mahkemesine götürdük, oradan tabii ki yargıdan karar ne çıkacak, ben şu anda bilemem onu. Dolayısıyla, bunun tekrar gözden geçirilmesi gerekir, bu şekliyle doğru bir iş yapmış olmayız diye düşünüyorum.

Teşekkür ediyorum.