BAŞKAN - Öncelikle, Sayın Kuşoğlu, Uyuşmazlık Mahkemesi, Adli Tıp Kurumu; bunlara baktığımızda, bunların (1) sayılı cetvelde yer almadığını ve Adalet Bakanlığı bütçesi içerisinde teklif edildiğini görüyoruz. Daha önce de bu şekliyle teklif edilmişti, tasarı olarak gelmişti, şimdi de gelen Cumhurbaşkanlığı teklifinde de aynı şekilde düzenlenmiştir.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Sayın Başkanım, işte. (1) sayılı cetvele alınacaktı, alınmaması zaten yanlışlıktı.

BAŞKAN - Bize zaten bu şekilde gelmiştir -zaten bunlar tutanaklara giriyor- bu şekliyle de görüşmelerini yapacağız.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Maliye Bakanlığının bunları (1) sayılı cetvele alması gerekiyor.

BAŞKAN - Müsaade ederseniz...

Ayrıca, yine, yüksek yargının bütçelerinin görüşülmesine ilişkin de her sene bu tartışmaları yapıyoruz ama 1982 yılından bu tarafa baktığımızda da görüşmeler bugün uyguladığımız usul ve esaslar çerçevesi içerisinde gidiyor. Sizlerin de bildiği gibi, kuvvetler ayrılığı ilkesi, yasama, yürütme yargı erklerinin fonksiyonel anlamda birbirinden bağımsız organlar tarafından yerine getirilmesini ifade etmekte. Anayasa'mızın başlangıç bölümünde yer alan tanımda kuvvetler ayrımının devlet organları arasında üstünlük sıralaması anlamına gelmediği, belli devlet ve yetki görevlerinin kullanılmasından ibaret ve bununla sınırlı medeni bir iş bölümü ve iş birliği olduğu ve üstünün ancak Anayasa ve kanunlarda bulunduğu ifade edilmektedir.

Anayasa'nın "Bütçe ve Kesin Hesap" başlıklı 161'inci maddesinde Plan ve Bütçe Komisyonunda kamu kurum ve kuruluşlarının bütçelerinin görüşülmesinde yargı organları özelinde farklı bir temsil ve görüşme usulü yer almamaktadır. Bu kurumlar, görüşmeler esnasında görev alanı ve konu itibarıyla ve yargılama yetkisi bakımından ilgili oldukları Adalet Bakanlığının bütçesiyle birlikte görüşülmektedir. Bütçe ve benzer mali konular mahkemelerin görev alanının özünü oluşturmamaktadır. Mahkemeler, kâr zarar veya gelir gider esasına göre çalışan kurumlar değildir. Esas görevleri adaletin tesisidir. Bu açıdan bakıldığında, yasama ve yürütmenin göreviyse toplumda adaletin tesisi için gerekli ortamı ve şartları sağlamaktır. Bu anlamda siyasi sorumlulukları ve görevleri vardır. Geçen seneki bütçe görüşmelerinde de belirtildiği üzere, 1982 yılından bu yana gerçekleşen bütçe görüşmelerine bakıldığında da yüksek yargı organlarının bütçelerinin Adalet Bakanlığıyla birlikte görüşüldüğü anlaşılmaktadır. Yargı bütçesinin yürütme organı olan Adalet Bakanlığıyla birlikte görüşülmesinde adalet hizmetinin nihayetinde bir kamu hizmeti olduğu düşüncesinden hareket edilmektedir. Genel olarak tüm kamu hizmetlerini planlamak ve yürütmekle görevli olan yürütmedir. Özel olarak ise Adalet Bakanlığının, yargının tarafsız ve bağımsız hareket etmesini sağlamak üzere tüm adalet hizmetlerinin yürütülmesinden siyaseten sorumlu olduğu da bir gerçek olarak önümüzde durmaktadır. Yargının bir anlamda lojistik hizmetlerinin yerine getirilmesi gerekmektedir. Bunun için de en uygun kurum Adalet Bakanlığıdır. Anayasa Mahkemesinin, Yargıtayın ve Danıştayın bütçeleri Adalet Bakanlığının bütçeleri içerisinde yer almamaktadır. Bu mahkemelerin ayrı bütçeleri vardır ve bu durum, kuvvetler ayrılığının ve yargı bağımsızlığının bir gereği olarak ortaya çıkmaktadır. Başka bir deyişle, Adalet Bakanlığından ayrı olarak bu mahkemelerin serbestçe kullanacakları ayrı bütçeleri bulunmaktadır. Yargı bağımsızlığından yola çıkarak bu kurumların bütçeleri için farklı bir usul belirlenmesini doğru bulmadığım gibi, kurum bütçelerinin Adalet Bakanlığıyla görüşülmesinin yargı bağımsızlığını zedelemediğini de düşünmekteyim.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - İnsan Hakları Kurumu?

BAŞKAN - İnsan Hakları Kurumu da aynı şekildedir, onun da bütçesi, dediğim gibi, Adalet Bakanlığının bütçesiyle birlikte görüşülmektedir ve İç Tüzük 29, 30 ve 31'de yapılan düzenlemeye paralel olmak üzere onun sunumu Sayın Bakan tarafından yapılacaktır. Soru-cevap bölümünde ilgili üst mahkemeler ve İnsan Hakları Kurumuna ilişkin gelen soruların, arzu edildiği takdirde, ilgili temsilciler tarafından cevaplanması noktasında herhangi bir sorun bulunmamaktadır.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Sayın Başkan "Sistem değişmedi." diyorsunuz. Yargı bağımsızlığının yanına tarafsızlık koyunca yargı tarafsız da olmuyor. Şu fotoğrafta bir tarafsızlık var mı Sayın Başkan?

BAŞKAN - Şu ana kadar gördüğünüz gibi, Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin getirmiş olduğu düzenleme ile bizim Komisyon çalışmalarımızın düzenlenmesinde herhangi...

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Şurada tarafsızlık var mı Sayın Başkanım?

BAŞKAN - Tabii ki var.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Nasıl var?

BAŞKAN - Ne bekliyordunuz yani?

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - AK PARTİ Genel Başkanının atadığı Adalet Bakanının oturduğu yerin sağında solunda...

BAŞKAN - Kimin atadığı dediniz?

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - AK PARTİ Genel Başkanının.

BAŞKAN - AK PARTİ Genel Başkanı değil Cumhurbaşkanı, ikisini birbirine karıştırmayın. Cumhurbaşkanının kurmuş olduğu hükûmetten ve kabineden bahsediyoruz.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Tamam, bir partinin genel başkanı olan Cumhurbaşkanının atadığı Adalet Bakanının sağında solunda yargı kurumları oturuyor, tarafsızlık mıdır bu? 1982'ye referans veriyorsunuz, darbeye referans veriyorsunuz Sayın Başkan.