AYTUĞ ATICI (Mersin) - Sayın Başkanım, bizim buradaki arzumuz, illa ki...

Bakın diyor ki, ILO da öyle diyor: "On beş yaşını doldurmamış çocukların çalışması yasaktır." Buna bir istisna getiriyorsunuz, diyorsunuz ki: "On dört yaşını doldurmuşsa ufak tefek işte çalışsın." Bunu ancak yaz tatilinde yaptırabilirsiniz ya belli saatlerde.

TÜRKAN DAĞOĞLU (İstanbul) - Aytuğ Bey, o okuyan çocuğa. Okumadıysa, okuyan çocuk değilse nasıl yapacak?

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Ancak "On dört yaşını doldurmuş" diyor.

TÜRKAN DAĞOĞLU (İstanbul) - "Çağ" onun için orada, okuyan çocuk için haklısın, yaz tatili...

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Hocam, bu m harfleri fazla olduğu için "tamamlamamış" diye okudunuz, ben de başta öyle gittim.

BAŞKAN - Yok, yok, "tamamlamış", "tamamlamış..."

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Bu "tamamlamış" Hocam.

AYTUĞ ATICI (Mersin) - "Tamamlamış", doğru, "tamamlamış" diyor.

Peki, ya, bu, okulu bitirmiş anlamını taşıyor mu?

TÜRKAN DAĞOĞLU (İstanbul) - Hayır.

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Okulu bitirmeyebilir.

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Ya okuyorsa çocuk.

TÜRKAN DAĞOĞLU (İstanbul) - Tamam, okuyor.

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Gene çalışır buna göre.

TÜRKAN DAĞOĞLU (İstanbul) - Yaz tatilinde...

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Demiyor efendim burada öyle bir şey.

BAŞKAN - Bakın, Sayın Atıcı, "on dört yaşını doldurmuş" ifadesi, aslında o sizin meramınızı aktaran bir konu ve "zorunlu ilköğretim çağını tamamlamış olanlar" yani tamamlamış olanlar...

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Ben şunu öğreneyim: "Zorunlu ilköğretim çağını tamamlamış" demek, artık okumuyor demek midir?

BAŞKAN - Yo, okuyor da olabilir.

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Bir tanımlama yapıyoruz Hocam.

BAŞKAN - Okuyor da olabilir yani.

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Yani ilköğretimde hâlâ okuyor olabilir.

BAŞKAN - Okuyor olabilir.

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Öyle ki bu çocuğu çalıştırmayın diyorum.

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Sayın Başkanım, zaten mevcut metinde var olan bir şey şu tartıştığımız konu, bu mevcut metinde var olan bir şey. Bizim ilave ettiğimiz şu...

Hocam, bu İş Kanunu'nun çalıştırma yaşı ve çocukların çalıştırma yasağı var ya, bununla ilgili 71'inci maddede var olan bir şey tartıştığımız konu. Olmayan, bizim ilave ettiğimiz şu: On dört yaşını doldurmamış çocuklar ise sanat, kültür, reklam faaliyetlerinde yazılı sözleşme yapmak ve her bir faaliyet için ayrı ayrı izin almak şartıyla çalıştırılabilirler.

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Sayın Bakan, birincisi, önünüzdeki mevcut kanunda "çağ" diye bir şey yazmıyor.

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Hayır, hayır, işte onu...

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Ama Sayın Bakanım, "zaten var" dediğiniz zaman yanıltıcı bilgi veriyorsunuz, yok çünkü.

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Yanlış bilgi değil Hocam ya. Bunu söyledim ya, Millî Eğitim, onu söyledim, bu ikinci bölümü söylüyorum.

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Sayın Bakan, zaten var diyorsunuz ya, yok, "çağı" yok, "çağı" yeni eklenmiş, onu söylüyorum; bir. İkincisi, zaten var olsa bile, mademki konuyu tartışıyoruz daha iyiyi bulmak zorundayız. Ben de size diyorum ki: 14 yaşını tamamlamış bir çocuk ilköğretime devam ediyorsa bu kanuna göre çalışabiliyor Sayın Bakanım. Eskiden var olsa bile, yanlışsa, elimiz değmişken düzeltin diyorum. 14 yaşında okula giden bir çocuğu çalıştırmayın.

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Hocam, var olan şu: 15 yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılması yasaktır.

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Ancak...

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Bir dakika... "Ancak..." İstisna geliyor zaten.

AYTUĞ ATICI (Mersin) - İstisnayı konuşuyoruz zaten.

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - 14 yaşını doldurmuş ve zorunlu ilköğretim çağını tamamlamış olan çocuklar.

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Burada durun. Bu çocuk ilköğretime devam ediyor hâlâ olabilir mi? Çağını tamamlamış olsa bile, sınıfta kaldı şu bu...

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Biz doldurmuşunu söylüyoruz.

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Sayın Bakanım...

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Bir dakika, bakın "14 yaşını doldurmuş ve zorunlu ilköğretim çağını tamamlamış olan çocuklar ise beden, zihin, sosyal ve ahlaki gelişmelerine ve eğitime devam edenlerin okullarına devamına engel olmayacak hafif işlerde..."

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Tamam, bakın, bu çocuk liseye, açık liseye devam ediyor olabilir.

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Çalışan...

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Çalışsın. Ben de size diyorum ki: İlköğretime hâlâ devam ediyor olabilir.

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Edebilir ama "yaşını doldurması" diyor burada, onu kastediyor.

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Ben diyorum ki: İlköğretime devam eden bir çocuğun çalışmasına izin vermeyelim Sayın Bakan.

BAŞKAN - Sayın Bakanım, zaten...

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Söylediğim şey bu ya, bu basit bir şey. Haksızsam haksız deyin.

İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Aytuğ Bey, eski kanunda sizin dediğiniz var zaten. Yani buradaki eski kanunu okursanız, orada...

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Okudum efendim, okudum.

İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Orada "yaşını doldurmuş ve ilköğretimi tamamlamış." diyor.

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Evet.

İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Burada diyelim ki: Yani şimdiki ortaokulu uzatanlar, diyelim ki dört yılda bitiremedi, sekiz yıla kadar uzattı, bu süre zarfında çalışma imkânı veriyor kanun.

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Evet, bu doğru değil Sayın Bakanım.

İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Niye doğru olmasın?

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Önceki kanunda...

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Şimdi Hocam bir dakika, ben bir şey söyleyeyim: Şimdi "Çocuk ve genç işçilerin işe yerleştirilmelerinde ve çalışabilecekleri işlerde güvenlik, sağlık, bedensel, zihinsel ve psikolojik gelişmeleri, kişisel yatkınlık ve yetenekleri dikkate alınır. Çocuğun gördüğü iş onun okula gitmesine, mesleki eğitimin devamına engel olamaz."

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Bu okuduğunuz nedir efendim?

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - İkinci fıkrası yani bunlar bir bütün... Mevcut kanunda var bu yani bunlar bir bütünlük teşkil ediyor. Bir fıkrayı, bir cümleyi alıp değerlendiremeyiz ki. Ta aşağı kadar gidiyor, 1 sayfalık bir düzenleme.

SÜLEYMAN ÇELEBİ (İstanbul) - Şimdi, mevcut kanun öyle de Sayın Bakan, mevcut kanunu zaten değiştirmek istiyorsunuz. Mevcut kanun zaten kalsa bir sorun yok. Siz mevcut kanunu değiştiriyorsunuz. Burada bir ibare daha var, "Okula devam eden" ibaresinden sonra "Okul öncesi çocuklar ile okula devam eden." Okul öncesine, okul öncesi sürece kimleri dâhil ediyoruz bu düzenlemeyle?

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Sayın Başkan, bakınız, biz bu işin meraklısı falan değiliz yanlış anlamayın ya!

SÜLEYMAN ÇELEBİ (İstanbul) - Ya ben mi meraklıyım?

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Meraklı gibi konuşuyorsunuz.

SÜLEYMAN ÇELEBİ (İstanbul) - Ya Hayır ya, yapmayın bunu.

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Aynen öyle.

SÜLEYMAN ÇELEBİ (İstanbul) - Ya, böyle bir şey olabilir mi?

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Bakınız, sanatsal faaliyetlerde.

SÜLEYMAN ÇELEBİ (İstanbul) - Neyin meraklısı olacağım? Ben çocuk işçiliğinden geldim, hassas davranıyorum. Niye bizim hassasiyetimizi...

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Bizim de hassasiyetimiz aynı.

SÜLEYMAN ÇELEBİ (İstanbul) - Duruyor orada eski kanun. Eski kanundan ne çıktı ki? ILO diyorsunuz ILO. ILO'nun genelgesi var, tamam. Burada da kaygılarımız var. Ne demek ya, biz burada hassas mı oluyoruz bunu söyleyince?

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Sayın Bakan o "çağın"ı kaldırdığınız zaman sorun bitiyor. "Zorunlu ilköğretimi tamamlamış" diyelim eski kanunda olduğu gibi.

BAŞKAN - Sayın Çelebi yani bu kanun AB müktesebatına da uygun efendim yani şimdi...

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Ya Allah aşkına, AB müktesebatı zaten ondan kaynaklanıyor. Yani burada defalarca söylüyoruz, beşikteki çocuğu, 1 yaşındaki çocuğu çalışma koşulları olmadan, sınırlamalar olmadan çalıştırılıyor. Bu değil miydi bizim şikâyetimiz. Bunu önlemeye dönük bir düzenleme geliyor.

BAŞKAN - Peki, arkadaşlar, yeterince...

(Karşılıklı konuşmalar)

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Çalışmasın tabii ya ortaokula giden çocuk çalışır mı Allah aşkına?

İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - 18 yaşına gelmiş...

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Bırakın Allah aşkına.

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Bu düzenlemeyle 1 yaşındaki çocuk da çalışır, bu düzenleme onu getiriyor.

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Sayın Bakanım, bakın, muhtemelen siz de çocuk işçiliğinde çalıştınız, ben de. Ömrüm geçti çocuk işçiliğinde.

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Bol miktarda.

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Ortaokul 2'den beri hem okudum hem çalıştım, bilirim.

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Ben 6 yaşından beri çalışıyorum, sizi bilmiyorum.

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Sayın Bakanım, burada ilköğretime devam eden... Bakın, orada "örgün" falan diyorsunuz ama o "çağını" getirdiğiniz zaman birinci fıkrada, ikinci fıkrayla çelişiyorsunuz. Zorunlu ilköğretimi tamamlamadan bir çocuk çalıştırılamaz. Bunu yapmayın ya.