KOMİSYON KONUŞMASI

BAŞKAN - Çok teşekkür ediyorum Sayın Gergerlioğlu.

Şimdi, ben konuşmamın "sunuş" başlığı altında da birtakım izahat verdim. İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu bir siyasi denetim mekanizmasıdır. Esasen insan hakları ihlalleriyle ilgili olan ve insan haklarını koruma altına alması gereken esas organ yargıdır. Şunu ifade edelim ki Anayasa'nın 138'inci maddesi sarih bir şekilde "Hiçbir makam, merci, mevki mahkemelere emir veremez, talimat veremez, genelge yayınlayamaz, telkinde bulunamaz, Mecliste görüşme yapılamaz..." Anayasa...

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Almanya ve Amerika istisnadır!

BAŞKAN - Olabilir, bizim Türkiye'yi söylüyorum.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Yani Almanya ve Amerika talimat verebilir, onlar istisnadır!

BAŞKAN - Mahmut Bey, bitireyim lütfen.

Şimdi, dolayısıyla burada, sizin bu hastalıklarla ilgili vermiş olduğunuz dilekçeler maalesef bu kapsamda. Şimdi, Cezaevi ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un 16'ncı maddesi...

ÖMER FARUK GERGERLİOĞLU (Kocaeli) - O kapsamda değil Sayın Başkan.

BAŞKAN - Bir saniye, bitireyim ben, bitireyim ama...

ÖMER FARUK GERGERLİOĞLU (Kocaeli) - Bir dakika...

Nesrin Gençosman'ın cezaevinden geç sevki yargısal bir durum değil, lütfen.

BAŞKAN - Ha, geç sevkiyle ilgili olarak araştırmasını yaparız, o ayrı bir şey ama benim demek istediğim...

ÖMER FARUK GERGERLİOĞLU (Kocaeli) - Metin Duran'ın Adli Tıp kurumuna geç sevki yargısal bir durum mu?

BAŞKAN - Geç sevkiyle ilgili olarak incelemesini yapacaktır alt komisyon, o ayrı bir şey ama benim demek istediğim...

Şimdi şöyle bir durum var: Burada mahkemelerin uhdesinde olan konularla ilgili olarak bizim Komisyon olarak bir şey yapmamız mümkün değil, bunu bir kere öncelikle ifade edelim, bu açık ve net. Gerek Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu'nun tutuklama nedenleri sayılan yerlerinde... Geçmiş dönemde zaten bu tutukluluğun konusu tartışıldı, Meclisimizde birtakım ek tedbirler alındı, somut kriterlere dayanması gerektiğiyle, gerekçelendirilerek karar verilmesi gerektiğiyle ilgili tedbirle alındı.

Her şeyden önemlisi, başka bir şey daha var burada, onu da söyleyeyim; bizim hâkimlerimiz kıdem ve taltif bakımından, İnsan Hakları Mahkemesine giden davaların neticesine göre, orası bir kriter hâline getirildi. Yani biz direkt olarak...

Faruk Bey, lütfen, karşılıklı değil, ben bitireyim, ondan sonra söz alabilirsiniz.

ÖMER FARUK GERGERLİOĞLU (Kocaeli) - O zaman ben söz isteyeceğim çünkü...

BAŞKAN - Dolayısıyla burada bizim yargı alanına girmemiz siyasi bir denetim mekanizması olarak mümkün değil.

Şimdi şunu düşünelim: Bir de şu anda Türkiye'de gerçekten Kamu Denetçiliği Kurumu -geçen burada faaliyet raporunu birlikte değerlendirdik- oluşturuldu. Yanı sıra İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu -ayrımcılık konusunda bir kurum- oluşturuldu. Şimdi burada esasen -biraz evvel de ondan bahsettim- yetkili ya da mağdurun ivedilik ve öncelikle hem yargı makamına hem de Kamu Denetçiliği Kurumuna müracaatı daha kısa sürede netice almasına da imkân sağlayacaktır. Biz bir siyasi denetim mekanizmasıyız, bizim icrai olarak yapabildiğimiz bir şey yok. Yani burası bir Komisyon, tespit yaparız, bildiririz. Onun dışında inceleme yaparız, bilgi isteriz ama icrai anlamda sizin dediklerinizle ilgili olarak bence... Sizin çok dilekçeniz geliyor, arkadaşlarımız da bilsinler, çok sayıda dilekçesi geliyor Sayın Gergerlioğlu'nun. Dolayısıyla siz bu noktada bence diğer yöntemleri ivedilikle kullanırsanız netice almanız daha farklı olur, iyi olur zaman bakımından. Bizdeki durum siyasi denetim. Burası yasama organı, yasama organı içerisindeki İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu. Bir de anayasal... Biliyorsunuz, Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru hakkı da getirilmiş durumda. Kamu Denetçiliği Kurumu var. Dolayısıyla, bizim... Şimdi, hasta tutuklunun ya da hükümlünün salıverilip ya da infazının ertelenip ertelenmemesiyle ilgili konu cumhuriyet başsavcılığı, onun kararına karşı da infaz hâkimliği, mahkeme kararı. Ben bir şey yapamam buna.