KOMİSYON KONUŞMASI

BAŞKAN - Şimdi, köy için söyledim mesela köyde kolay. Köyde kaç oyu var? 150 oy. Geliyor seçimden önceki gece birileri, teröristler diyelim, diyorlar ki bu köye, muhtara filan: "Bu köyden bütün 150 oyun 150'si de filan partiye çıkacak. Bunun dışında başka bir partiye 1 oy, 2 oy çıkarsa -kimin olduğu şahsen belli değil ama köyden başkasına oy çıkmış- zarar veririz." Nasıl zarar veriyor? İşte ahırını yakıyor, bilmem, malına filan zarar veriyor köyden ama toplu cezalandırma yani şahıs olarak değil, köyden başka partiye oy çıktı diye.

Biz diyoruz ki: Bu karma olursa, 3 köy mesela, o zaman o köyden başka partiye oy çıkıp çıkmadığı belli olmayacak. Böylece oyun gizliliği ilkesinin daha iyi sağlanmasını, gizli oy ilkesinin daha iyi sağlanmasını sağlayacağız.

Bina meselesine gelince, büyük bir apartman düşünelim, nerede, Güvercintepe'de, Başakşehir'de, söyleyeyim, yan yana 2-3 apartman, Güneydoğu'dan bir köyden veya bir mahalleden gelmiş bir aile, büyük bir aile, aşağı yukarı 150-200 kişi belli. Birkaç bina da var yanda, o yan binada oturanların hangi partiden olduğunu da biliyorsunuz ama o binalardakilerin size oy vermesini sağlayacak enstrümanlarınız var, nedir o? Tehdit, korku filan.

Şimdi, bunların, bu binada oturan ailelerin hane bütünlüğünü koruyoruz. Yani bu ne demek? Yani 10 daire varsa daire daire o bütünlüğü bozmadan... Mesela 5'inci dairede oturanları yine bir sandığa veriyorsunuz ama bütün o 10 dairede oturanları aynı sandığa vermiyorsunuz. O zaman değiştirebiliyorsunuz.

Burada işte o zaman diyor ki: Yani buradan çıkarsa -aşağı yukarı tahmin ediyor, yüzde 100 bir tahmin değil ama- zarar veriyor, ev ev gezip tehdit edildiğine dair şikâyetler biz aldık muhtarlıklardan da aldık orada.

Ha, "Bugüne kadar bu sağlanmadı mı?" meselesine geleyim, sağlandı. Ama buna dair şikâyetler vardı. Biz Yüksek Seçim Kurulundan bunu talep ettik, yani bir kanun değişikliği yapmadan önce bunu biz talep ettik. Önceki seçimlerde de, 2014'te, 2015'te, öncesinde de ve "Bunu sağlayın, gerekirse birleştirme yapın." dedik. "Birleştirme yapamam." dedi Yüksek Seçim Kurulu, "Bunun kanuni bir temeli olması lazım birleştirme yapabilmem için." dedi. Dolayısıyla biz de dedik ki: O zaman madem öyle ihtiyaç olduğu takdirde sizin birleştirme yapabilmenize imkân veren bir hukuk kuralı o zaman biz de düzenleyelim, ihtiyaç olursa yaparsınız, olmazsa yapmazsınız. Dediğimiz bu. Yani gizli oy ilkesinin nasıl zedelendiğini bilmiyorum anlatabildim mi?