| Komisyon Adı | : | ANAYASA KOMİSYONU |
| Konu | : | Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/2137) (Alt komisyon metni) |
| Dönemi | : | 26 |
| Yasama Yılı | : | 3 |
| Tarih | : | 05 .03.2018 |
ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - Sayın Başkan, bir gerçek var. Bu teklifinize bakınca burada şu görülüyor: Bazı kelimeler ekliyoruz ve yasaklar ekleniyor. "İhbar" kelimesi ekleniyor, "ihbarcı" kelimesi ekleniyor ve daha sonra uzun bir cümle var: "Yasak" "ihbar" "ihbarcı." Adalet ve Kalkınma Partisi iktidara geldiğinde Türkiye'de biz seçim yapıyorduk, sandıklar vardı, sandıklarda oy kullanılıyordu; sandıklarda seçmen iradesini sıkıntıya sokacak, baskılayacak olaylarla ilgili yaygın kaygı yoktu, olursa da sandık başkanı veya üyeleri kolluk kuvvetlerine haber veriyordu, kolluk kuvveti gelip işini yapıp gidiyordu. Bugünkü Türkiye'de altına imza attığınız metinde diyorsunuz ki: "Benim 'yasak', 'muhbir', 'ihbarcı' kelimelerine ihtiyacım var. Sandıkta birileri geliyor seçmen iradesi üzerine baskı kurabiliyor. Bu baskıya rağmen benim sandık başkanım ve üyeleri sesini çıkartamıyor. Dışarıdan biri ihbar edecek ki gelecek, burası dağılacak." Böyle bir durumla karşı karşıyayız. Bu, sizin Türkiye'yi getirdiğiniz durum; bunu yazmışsınız buraya. 1999'daki seçimde oy kullandık böyle bir şey yoktu, siz gelirken de yoktu. Buna üçlü koalisyon da ihtiyaç duymamıştı, üçlü koalisyonun seçildiği seçimden önceki siyasi iktidar da ihtiyaç duymamıştı. Önce bir meseleye oradan bakın.
İkincisi: Nasıl bir sandık tarif ediyorsanız... Şöyle bir sandık düşünelim: Bazı siyasi partilerin temsilcileri yok; o gün görevli gelmemiş, yerine yedek koyamamış ya da yok, bulamamış. Orayı bir müşahit gelmiş, doldurmuş. Müşahit...
YUSUF BAŞER (Yozgat) - Yarısından...
ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - Hayır, hayır, müşahit; bakıyor bu. Heyet sabah oluşmuş, heyetin oluşma şartları belli, heyet oluşmuş, bitmiş; orada bir durum var; o duruma da itiraz eden bir tane müşahit var. Sandık birilerinin gönlüne oluşmuş, müşahit bozuyor bu işi. Bir telefonla gelip... Ben mesela şeyi çok gördüm -siz de ben de il başkanlığı yaptık, 5-6 il başkanı var diyorsunuz, her partiden- arar bizim partimizin görevlisi "Burada filanca hile yapıyor, kaşını oynatıyor, gözünü oynatıyor, yanında giriyor bilmem ne yapıyor." Tam tersi de olur, bizimkinin suçlandığı olur, sizinkinin de olur. Gideriz oraya, gün boyu gerilmişler, o ona öyle bakmış, bu buna böyle bakmış, o onu şikâyet ediyor... Böyle bir sulh yapmak için bazen iki partinin görevlileri gider, bakar falan. Çoğu zaman işin böyle söylendiği gibi olmadığı çıkar, mesela bir başka şahit der ki: "Yok ya, öyle değil, arkadaş yanlış anladı." bilmem ne ama o seçim ortamının gerginliğinde bunlar olur. Şimdi, bir tane muhbir bir şey söyleyecek, sandık kurulundan kimsenin bir şey demediği bir şeye, birisi bir şey söyleyecek, gelecek... "İhbarcı" diyor, hep öyle yazmışsınız ondan söylüyorum yani.
YUSUF BAŞER (Yozgat) - Yalnız o da üye, seçmen olan kişidir o.
ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - Öyle de vallahi "ihbar üzerine gelen" diye...
YUSUF BAŞER (Yozgat) - Yani orada kimlerin ihbar edeceği belirtiliyor.
ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - Anladım seçmen, ihbarı yapan seçmen. Birisi ihbar edecek ama ihbar edilen sandıkta kimse sesini çıkarmıyor olacak ve gelecek kolluk orada görev yapacak. Eğer buna, böyle bir sandığın varlığına inanıyorsanız "kolluk orayı terk edecek" yazmayın sonra. Ya, düşünsene huzuru bozan bir adama ses çıkarmayan 7 kişi var, sonra "kolluk işini yapınca geri gidecek" diyorsunuz. Niye gidiyor bu kadar şeyse? Yani sizin mantığınıza göre kolluğun duruma sürekli vaziyet ediyor olması lazım çünkü zaten oradaki duruma ses çıkarmayan 7 kişi falan. Bugüne kadar çıkarıyorlardı; 1999'da çıkardılar, 2002'de çıkardılar. Siz bizim özgür seçim yapılan sandıklarımızı ya birilerine kaptırdınız ya da başka bir hesap içindesiniz. O yüzden 2018 yılı düzenlemesi değil bu. Doğru değil. Ben, dişli bir müşahit üniversite öğrencisi kızın nasıl orada herkesi hizaya soktuğunu, bütün heyeti hizaya soktuğunu bilirim. O üniversite öğrencisi genç kadını oradan uzaklaştırmak için de her türlü yanlış işe girilebileceği konusunda da bir kanaatim var. Burada yapmaya çalıştığınız iş, yeniden -daha doğrusu- bayağı bir geriye gidiştir. Gelirken böyle gelmemiştiniz, bizim sandıklar güvenliydi; ne hâle getirdiyseniz şimdi böyle bir düzenlemeye ihtiyaç duyuyorsunuz.