KOMİSYON KONUŞMASI

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Sayın Başkanım, bu tasarı içerisinde, sanayiye dönük düzenlemeler içerisinde, özellikle önümüzdeki yıl da dâhil olmak üzere getirilen önemli bir teşvik düzenlemesi var. Burada 2018 ve 2019 yılları içerisinde imalat sanayisinde faaliyet gösteren işletmelere yeni makine ve teçhizat almaları hâlinde bu makine ve teçhizat üzerinden ödeyecekleri KDV'yi almama şeklinde, istisna şeklinde bir düzenleme yapıyoruz. Hepinizin bildiği üzere, ekonomide 2017'nin son çeyreğinden başlamak üzere işletmelerimiz artan üretim ihtiyaçları ve artan ihracatlar çerçevesinde üretim kapasitelerini, kabiliyetlerini artırmak istiyorlar. 2017 yılında, son yapılan çalışmalar gösteriyor ki Türkiye ekonomisi yüzde 7 civarında büyümüş durumda. 2018 yılında da Orta Vadeli Program'da ifade ettiğimiz üzere yüzde 5,5 bir büyüme öngörüyoruz. Bu büyüme hedefinin veya tahminin oluşmasında özellikle yatırım harcamalarının desteklenmesi özel bir öneme sahip. Son bir yıldır işletmelerimizin başta ihracatçı sektörler olmak üzere kapasite kullanım oranları tarihî rekor seviyelerde. Bugün birçok sektörde işletmelerimiz belki de son on yılın en yüksek üretim kapasite kullanım oranlarına geldi.

Ayrıca son üç veya dört yıllık periyodu dikkate alacak olursak aslında birçok firma bakımından da makine teçhizat parklarının yenilenmesi de bir ihtiyaç hâline geldi. Geçmişte karşılaştığımız iç ve dış sorunlar nedeniyle bir kısım yatırımcımız makine teçhizat alımlarını ertelemişti. Hâlbuki 2017 yılından itibaren ekonomide ortaya çıkan son derece olumlu gelişmeler ve geleceğe dönük olumlu beklentiler birçok firmamızı makine teçhizat parkını yenileme konusunda da teşvik ediyor. Biz de Hükûmet olarak firmalarımıza makine teçhizat parklarının yenilenmesi, üretim kapasitelerinin artırılması, ihracatın desteklenmesi ve imalat sanayisinin genel olarak desteklenmesi anlamında katma değer vergisi istisnası düzenlemesi getiriyoruz.

Hatırlarsanız bundan önceki bir maddede de aynı makine teçhizat alımları için hızlandırılmış amortisman ve normal oranların üzerinde amortisman uygulama imkânı getirmiştik. Dolayısıyla hem gelir ve kurumlar vergisi kanalından bu yolla makine teçhizat alımlarını desteklerken, bu madde düzenlemesinde de katma değer vergisi istisnası getirmek suretiyle aynı desteği vermiş oluyoruz. Böylelikle işletmelerimiz 2018 ve 2019 yıllarında yüzde 18 oranında katma değer vergisi ödemeksizin makine teçhizatlarını alabilecekler. Burada madde kapsamı makine ve teçhizat olarak belirlenmekle birlikte bu makine ve teçhizat kapsamına girecek malların, makinelerin, ekipmanların ve teçhizatın ne olduğu konusunda yetki Bakanlar Kuruluna veriliyor. Dolayısıyla burada Ekonomi Bakanlığımızın Hükûmetimizin talimatlarıyla başlatmış olduğu bir çalışma var. Bu çalışma neticesinde, özellikle makine sektöründeki üretimin desteklenmesi ve özellikle bu uygulamadan makine teçhizat üretimi yapan firmalarımızın daha da fazla yararlanması noktasında bir çalışma yapılarak bir Bakanlar Kurulu kararı taslağı üretilecek.

Bildiğiniz gibi, hâlihazırda Ekonomi Bakanlığı tarafından verilen teşvik belgeleri kapsamında firmalar tarafından alınan makine teçhizat zaten vergiden istisna. Yani bugün teşvik belgeli yeni bir yatırım veya bir tevsi yatırım yapıyorsanız, teşvik belgesi sahibiyseniz Ekonomi Bakanlığı tarafından belirlenen teşvik belgesine bağlı makine teçhizat listesindeki makine ve teçhizatları KDV ödemeden alabiliyorsunuz. Buradaki yenilik, herhangi bir teşvik belgesine bağlı olmaksızın alınan makine ve teçhizatta da aynı uygulamayı getirmek. O açıdan, burada tekrar vurgulamakta fayda var: Teşvik belgeli yatırımlar için hâlihazırda bu istisna zaten var. Buradaki yenilik, sadece teşvik belgesine bağlı olmayan makine teçhizatta.

İkinci olarak, tabii ki burada bu ürünleri, makine teçhizatı satacak olanlar bakımından bir değerlendirme yapacak olursak bu makine ve teçhizatları yerli üretici olarak üretenler, bu makine ve teçhizatı üretmek için katma değer vergisini alışları aşamasında ödeyecekler. Daha sonra da bu tam istisna olduğu için Maliye Bakanlığından katma değer vergisi iadesi talebinde bulunacaklar. Burada özellikle Komisyonunuz huzurunda da söylemekte yarar görüyorum. Yerli üreticiler bakımından burada oluşacak olan katma değer vergisi iadesinin en hızlı şekilde en fazla üç ay içerisinde yapılması konusunda Bakanlık tarafından gerekli hazırlıkları ve çalışmaları yürütüyoruz. Dolayısıyla makine teçhizat imalatçılarımız, makine sektöründe faaliyet gösteren işletmelerimizin bu kapsamda yapacakları teslimler nedeniyle yüklenip de indirim yoluyla gideremedikleri katma değer vergisini de Bakanlığımızdan en hızlı yollarla alacaklar. Bu kanuni düzenlemenin çıkmasına paralel olmak üzere bu sektörün KDV iadelerinin en hızlı şekilde yapılması konusunda da gerekli her türlü kolaylık ve imkân da yerel makine imalat sektörüne de sağlanacak.

Şunu da tabii ki yeri gelmişken vurgulamak lazım: Bugün teşvik belgeli yatırımlarda esasen var olan KDV istisnası var. Yani bugün teşvik belgeli bir yatırım olduğunda makine teçhizat alışlarında ve satışlarında zaten KDV istisnası var. Yerli makine, teçhizat üreticileri teşvik belgeli yatırımlar bakımından aslında bu sistemi zaten bugün uyguluyorlar. Yani makine, teçhizat üreticileri için ilk defa gelen bir uygulama değil, biz aslında var olan bir uygulamanın kapsamını genişletiyoruz. O açıdan da makine, teçhizat üreticilerimizin zaman zaman bazı tereddütleri ve endişeleri olduğu şeklinde ifadeler geliyor, kendileriyle de yakın bir şeklide görüşüyoruz. Bu açıdan da herhangi bir şekilde bir zorluk olmayacağını söyleyebilirim. Tabii ki, Bakanlar Kurulu kararı içerisinde liste oluşturulurken de demin ifade ettiğim öncelikleri ve yerli makine sanayisinin daha da gelişmesi noktasındaki çabamız da mutlak surette olacak. Ben inanıyorum ki bu düzenleme özellikle imalat sanayisinde faaliyette bulunan birçok işletmemizin heyecanla beklediği bir düzenleme. İşletmelerimiz gelinen noktada üretim kapasitelerini artırmak istiyorlar ve burada makine, teçhizat yatırımı yapmak istiyorlar. Dolayısıyla bugün makine, teçhizat sektöründe faaliyette bulunan yaklaşık 12 bin işletme var; hâlbuki imalat sanayisinde faaliyette bulunan yanlış hatırlamıyorsam 180 bin gibi bir rakam aklımda kalmış. Dolayısıyla bugün imalat sanayisinde faaliyette bulunan binlerce işletme bu getirilen KDV avantajından yararlanmak için bu düzenlemeyi bekliyor.

Burada ilk anda akla şu gelebilir, "Makine, teçhizatı alanlar gitsinler bu KDV iadelerini alsınlar." şeklinde bir talep veya konu da gündeme getirilebilir. O konuda da fikrimi söyleyeyim: Burada eğer biz makine ve teçhizatı alan işletmeler için bir iade sistemi getirirsek o zaman bize iadeye gelecek işletme sayısı makine, teçhizat sektöründeki 12 bin olan işletme sayısından çok daha fazla olacak. Dolayısıyla bu iade süreçleri ve iadedeki yoğunluk çok daha fazlalaşacak. Bunun yerine makine, teçhizatı alanlara iade yapmaktansa makine, teçhizatı satan 12 bin civarındaki işletmeye iade yapmak daha kolay. Zaten bu 12 bin tane makine, teçhizat üreticisi yerli imalatçılara bugün hâlihazırda teşvik belgeli yatırımlar kapsamında yapmış oldukları teslimlerle ilgili iadeleri zaten yapıyoruz. Dolayısıyla bu işletmelerimiz hâlihazırda zaten bu iade sürecinin içinde olan işletmelerimiz. Ben o açıdan ülkemizin sanayisinin gelişmesi, makine, teçhizat parkının yenilenmesi, makine, teçhizat parkını yenilemek isteyen imalat sanayisi sektöründeki bütün işletmelerimizin bu yolla KDV maliyetlerinin tamamen ortadan kaldırılması ve böylelikle artış trendinde olan ekonomimize yeni bir güç, yeni bir enerji, yeni bir destek verilmesi çok önemli. İnşallah bu düzenlemeyle ilgili gerek Ekonomi Bakanlığımızla gerekse diğer bakanlıklarla en yakın şekilde ve sektörümüzle de tabiatıyla bu çalışmayı devam ettireceğiz, burada hem yerli makine sanayisi üreticileri buradan kazanacak ve işlerini büyütecekler hem de genel olarak bütün imalat sektöründeki firmalarımız böylelikle bu avantajı kullanarak hızlı bir şekilde makine, teçhizat yatırımı yapıp hem verimliliklerini artıracaklar hem de üretim kapasitelerini artıracaklar. Yani geçen gün tekstil sektöründeki bir firmamızın sahibinin bir televizyon kanalındaki röportajına tesadüf ettim. Yurt dışına ihracat yapan bir firmamız, üretim kapasite kullanım oranı sınıra gelmiş." "Mevcut üretim hatlarımız talebi karşılamıyor, yeni üretim hatları açmak istiyoruz. Dolayısıyla yeni yatırım yapacağız." diyor. İşte, tam da bu düzenlemeyi yapmamızın gerekçesi aslında zaten yatırımcımızın ifadelerinde karşılık buluyor. Onun için, bu düzenlemenin ekonomimize son derece hayırlı ve faydalı olacağını düşünüyorum. Tekrar söylüyorum: İmalat makine, teçhizat sektöründe imalatçı olan işletmelerimizle ilgili hiçbir endişe olmasın, bütün kolaylıkları kendilerine sağlayacağız ve bu iş onların da pazarını büyütecek.