| Komisyon Adı | : | (10 / 937, 938, 939, 940, 941, 942, 943, 944, 945, 946, 947) Esas Numaralı Meclis Araştırma Komisyonu |
| Konu | : | |
| Dönemi | : | 24 |
| Yasama Yılı | : | 5 |
| Tarih | : | 18 .11.2014 |
ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - Teşekkür ederim. Hoş geldiniz.
Öncelikle şöyle bir şey anlaşılıyor: Yani mevzuatta böyle bir eksik mi var diye soruyorum? Yani müfettişin karşısına barajı koy, istersen arkasında atom bombası imal et, müfettiş bir şey yapamıyor, öyle mi durum? Birincisi bu. Çünkü bir baraj var, arkaya bakamıyorsunuz, adam orada yer altını köstebek gibi her tarafı oymuş oymuş kazanın şartlarını hazırlamış ve barajı da işveren koyuyor. Ondan barajı yapıp arkasında atom bombası imal etsen eli kolu bağlı gibi anladım müfettişin. Bu sunumunuzdan bu işletmeyle ilgili 20 Nisan 2010'da bir denetleme yapılmış, 18 madde eksik tespit edilmiş ve derhâl giderilmesi söylenmiş. Kontrol denetimi 17 Mart 2011'de yani on bir ay sonra yapılmış, orada da hâlâ daha üç eksiğin devam ettiği anlaşılmış ama şöyle bir şey var: 18 eksiği derhâl giderin diyor, on bir ay sonra bir daha gidip bakamıyor. Bu da herhâlde denetim elemanı azlığından veya yani bunun sebebi ne, bunun sebebini öğrenmek istiyoruz. Yani yapısal bir sorun var. Ve tüm bunların ışığında verdiğiniz rakamlardan şöyle bir şey okunuyor: Şimdi, 170 tane madenimiz var, bunlardan 105'i şu an hayati tehlikeden dolayı kapatılmış durumda ve 127'sine de 170 madenimizden şöyle bir şey demişiz: "Hayati tehlike var, seni şimdi kapatıyorum." Yani bu şu demek: Müfettiş gitmeden bir gün önce orada ölümlü bir kaza olabilirdi. Yani madenlerimiz bu kadar güvensiz. 170 madenin 127'si müfettiş gördüğü anda kapatmasını gerektirecek hayati tehlikeyi haiz bir durumda. O zaman yani biz gidiyoruz, denetim yapıyoruz, bir yıl sonra bir daha bakıyoruz falan filan ama her an Türkiye'nin her yerinde patlamaya hazır bomba şeklinde ve 170 madenin 127'si. O zaman daha makro bir şey yapmak lazım değil mi? Yani derhâl bir şey yapmak lazım, bir acil eylem planıyla bu mevzuatla, bu MİGEM'le, bu denetim eleman sayısıyla, bu İş Teftiş Kuruluyla hemen bir yerde bir Ermenek daha olacak, arkamızı dönmeden öbür tarafta olacak çünkü biraz işi ciddiye aldığına zaten her 4 madenden 3 tanesi denetimden bir gün önce ölümlü kaza yaşayabilirdi, Allah'tan yaşamadı, müfettişimiz gitti, çalışmasını durdurdu. Eksiğini tamamlayan 22 tanesi devam ediyor, 105'i de eksiğini tamamlamaya çalışıyor. Ayrıca MİGEM'e soracağım sorular var ama karışmasın diye sadece İş Teftiş Kuruluyla sınırlayayım değil mi?
BAŞKAN - Yo, onu MİGEM'e de sorabilirsiniz, onlar da notunu alıyor, onlar da cevap versinler.
ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - O zaman, MİGEM'e ilişkin de şöyle bir şey çok kafamı karıştırdı. MİGEM'le İş Teftiş Kurulu Başkanlığı arasında şöyle bir çelişki var: MİGEM yaptığı denetimlerde bütün her şeyin ex-proof...
BAŞKAN - Mehmet Bey notunuzu alın.
ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - MİGEM'in denetimini, sunumunu okuduğunuzda bu ocakta yapılan denetimlerde tüm malzemelerin alev sızdırmaz olduğunun tespit edildiğini söylüyor. Aynı madeni İş Teftiş Kurulu Başkanlığı yapıyor ve exproof olmayan malzeme tespit ediyor. Denetim sırasında dışarı çıkarttırıyor şalter, zil, ışık falan bir şeyler var oralarda yani MİGEM'in görmediğini öbür taraf görüyor ama aynı yıl içinde denetim yapmışlar. MİGEM'e soracağım soru da şu, esas kafamı karıştıran: 2014'e 1 diye yani bize 15, 16'ncı slaytlarda, daha öncesi var mı ona da bakayım özür dilerim, evet 2014'e 1'de 15 ve 16'ncı slaytlarda Has Şekerler'de buldukları eksiklikleri anlattılar. 17 ve 18'inci slaytta Has Şekerlerin teknik nezaretçisinin kendilerine yazdığı dilekçeyle nelerin düzeltildiğini anlattılar, ruhsat sahibinin o 6 işverenin toplamının. Sonra, 2014'e 2'de yani 19'uncu slaytta şöyle bir şey var: "Has Şekerler Firması" diye başlıyor ve orada bazı eksiklerin giderildiği anlaşılıyor ve son cümle şöyle: "Bu bağlamda bir önceki heyetin tespit ettiği eksikliklerin giderildiği tespit edildiğinden üretim faaliyetlerine müsaade edilmiştir." diyor. Bu denetimi kim, hangi tarihte yaptı bunu bildirmiyorsunuz. Hatta anlaşılan o ki denetimden ziyade teknik nezaretçinin size yazdığı dilekçeye istinaden işlem yaptınız? Yani, inşallah sunum eksiğidir. Neden yazmıyorsunuz? Yani şu tarihte gittik, şöyle bir denetim yaptık, şu kadar eksikten bu kadarının düzeldiğini gördük ve bu tarihten itibaren izin verdik. O konuda ciddi bir sıkıntı var.
Bir de, son olarak, şimdi, bu Uyar Madencilikle ilgili Soma Uyar Madencilikte kazada yaralanan komisyonumuzun da dinlediği Uğur -Sarıkaya diyeceğim ama soy ismini yazmıştım bulamadım şimdi- ayakları kopmuş olan, Uyar Madencilikteki Uğur dedi ki: "Biz Uyar'da çalışırken sürekli en çok şeyden yakalanıyorduk, izin alanının dışına çıkıp başka yerlerde kömür arıyorduk, hatta diyor ki...
BAŞKAN - Soma'daki Uyar mı, Ermenek'teki mi?
ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - Soma'daki Uyar için söylüyor ve diyor ki: Biz birçok kez eski yıllar önce terk edilmiş madenlere girdik, böyle çok dik veya çok aşağıya, o madenlerden devletin zamanında çıkarılmayan, kenarda bırakılmış kömürleri topladık, mezarcılık yapıyorduk biz." Tekrar dinleyebiliriz -veya telefonla Komisyon- böyle bir şey söylemişsin diye. "Dikkat edin, mutlaka bunlar eski imalata kasti yaklaşmışlardır çünkü Uyar'ın çalışma şeklinde bu var" diyor. Ben şeyi sormak istiyorum: Daha önce yapılan denetimlerde Uyar Madenciliğin burada Söke'de, Ermenek'te bu tip eski imalatlara girme ya da ruhsat alanı dışında faaliyet göstermeyle ilgili tespitleriniz oldu mu, yoksa siz ilk kez mi karşılaşıyorsunuz?
Teşekkür ederim.