ÜNAL KACIR (İstanbul) - Sayın Başkanım, belki tekrar oluyor ama biraz da somut, net teklifle tekrar olacak benim söyleyeceğim husus.

Az önce Sayın Bakanımı dikkatle dinledim "Efendim, kriter birliği olsun, merkezden olursa her yere aynı kriterlerle görüş belirtir." dedi, katılıyorum. Ama, kriteri belirleme yetkisi o üst kuruluş da olsa o meslek kuruluşunun değil, kriteri belirleme yetkisi Bakanlar Kurulunun. Benim burada somut teklifim şudur: "Alışveriş merkezi projesi için yapı ruhsatı verirken Bakanlar Kurulu kararıyla belirlenen kritere uygunluğu hususunda üst meslek kuruluşlarının görüşü alınır." denilebilir. Buna ihtiyaç duyulursa, tereddüt hasıl olmuşsa kriterler belli. Ama, şunu hiç ihmal etmeyelim: 16'ncı maddede Bakanlar Kurulunun kriterleri belirlemesi aşamasında mutlaka görüş alınmalıdır, buradan hiç şey yapmayalım. Ama, burada ola ki kişi diyor ki: "Ya, benim müracaatım kriterlere uygun ama belediye başkanlığı ya da belediye kriterlere uymadığını söylüyor." Bu arada bunun uygun olup olmadığını yahut da belediye başkanlığı, tereddüt hasıl oldu, dedi ki: Ya, bu kriterlere uygun olup olmadığı konusunda bir tereddüt var, bu işin uzmanı olan üst kuruluşa, meslek kuruluşlarına soralım. Buranın şekli bu, hâli bu. Bu dosyayı da gönderelim, kritere uyuyor mu, uymuyor mu? Yani bir hakemlik görevi yapsın diye yahut da esnaf açısından, sanayici açısından, yatırımcı açısından, şey açısından yani bunlar üst kuruluş olarak kritere uygunluğu hususunda belki bir görüş şey yapabilir. Kriteri kendisi koyacaksa Bakanlar Kurulu neyin kriterini koyacak? Onun için, biz, Bakanlar Kurulu kriteri belirlemeden önce mutlaka bu kuruluşlardan, kurumlardan görüş almalıyız ve kriteri ona göre belirlemeliyiz ve bütün herkes bu kriterlere uymalıdır. Uyup uymadığında tereddüt olduğunda da...

MEHMET ALİ SUSAM (İzmir) - Ne kriteri belirleyecek Bakanlar Kurulu, söyle bana? Şu anki meri mevzuatta olanlar dışında ne belirleyecek?

ÜNAL KACIR (İstanbul) - Söylüyorum efendim, müsaade edersiniz söyleyeyim.

Bakanlar Kurulu ne kriteri belirleyecek? Faaliyet konusu ve konularına göre -sadece alışveriş merkezi değil- perakende işletmelerin açılış ve faaliyete geçişinde işletme sayısına göre yani kaç tane alışveriş merkezi var, kaç tane olacak, kaç tane olabilir, kaç nüfusa kaç tane olacak, aralarındaki mesafeler ne kadar olacak, bunların birbirine yakınlığı, ulaşım imkânları, işletmelerin çevreye, altyapıya ve trafiğe getireceği yükler, bütün bunlar göz önünde bulunacak, diyecek ki: "Böyle bir alışveriş merkezinin önünde 12 metrelik yol olmaz, bu arada 36 metrelik yol varsa verin." Mesela yani, atıyorum.

MEHMET ALİ SUSAM (İzmir) - Bakanlık vermiyor ki ruhsatı.

ÜNAL KACIR (İstanbul) - Ruhsat değil, kriter belirleyecek.

Başka, efendim, trafiği olumsuz etkileyecek noktaları tarif eder, böyle bir trafiği olumsuz kilitleyecek yere ruhsat verilemez der.

MEHMET ALİ SUSAM (İzmir) - Ben onun için konuşturuyorum seni zaten.

ÜNAL KACIR (İstanbul) - Başka, can ve mal güvenliği riski gibi, ekonomik, sosyal, demografik ve çevresel faktörler açısından gözetilecek kriterleri belirleyecek. Kim belirleyecek?

MEHMET ALİ SUSAM (İzmir) - Bu belirlediği kriterlere kim müsaade verecek.

ÜNAL KACIR (İstanbul) - Bakanlar Kurulu belirleyecek. Bu kriterleri dikkate alacak olan kim?

MEHMET ALİ SUSAM (İzmir) - Belediye.

ÜNAL KACIR (İstanbul) - Belediye. Belediye başkanı bu kriterleri dikkate alacak. Peki, esnaf ya da sanayici kendisini nasıl koruyacak? Bir esnaf gelecek TESK'e müracaat edecek, diyecek ki: "Bu kriterlere uyulmadan burada ruhsat verildi, veriliyor. Sayın Başkan, Sayın Palandöken, bak, burada bizim hakkımızı ara, burada kriterlere uymadan veriliyor." O zaman Sayın Başkan ve ekibi görüşünü kriterleri dikkate alarak diyecek ki: "Bakanlar Kurulunun belirlediği bu kriterlere burada uyulmamıştır." Ve gerekirse müracaatını yapacak, itirazını yapacak, anlatabiliyor muyum.

MEHMET ALİ SUSAM (İzmir) - İtiraz etme hakkı verilmiyor, sadece görüş belirtiyor burada.

BAŞKAN - Palandöken'i de kimse kırmaz yani.

ÜNAL KACIR (İstanbul) - Sadece görüş belirtmesi zaten çok zayıf bir şey. Sadece görüş belirtmesi sadece belediyenin elini güçlendirir. Ne esnafın elini güçlendirir ne sanayicinin elini güçlendirir ne yatırımcının elini güçlendirir, sadece belediyenin keyfîliğini getirir, keyfî şeylerle karşılaşırız, Allah korusun.