KOMİSYON KONUŞMASI

ŞERAFETTİN TURPCU (Zonguldak) - Sayın Başkan, Sayın Bakan, değerli katılımcılar; hepinizi selamlıyorum.

Sayın Bakanım, sizlerin ve Sayın Cumhurbaşkanının sürekli olarak "yerli kaynak, yerli kömür" vurgusunun hemen her konuşmada yerini aldığını görüyoruz. Bu yaklaşımı son derece önemsediğimizi söyleyerek sözlerime başlamak istiyorum. Buna rağmen, özellikle Zonguldak Çatalağzı'da ısrarla ithal kömüre bağımlı yeni termik santral projelerinin hayata geçirilmeye çalışıldığını görüyoruz. Geçenlerde yine bir ÇED toplantısı yapıldı bunlarla ilgili. Çevre ve Şehircilik Bakanlığında gerçekleştirilen inceleme değerlendirme komisyonu toplantılarına katılıyorum ve sürekli olarak ithal kömüre dayalı projelerin hayata geçirilmeye çalışıldığını gözlemliyorum.

Değerli katılımcılar, Zonguldak'ta çok dar bir alanda halkımızı ve yaşadıkları çevreyi boğacak şekilde 4'üncüsü faaliyete geçmiş olan termik santrallere ek olarak, 5'incisinin, 6'ncısının, 7'ncisinin yapılması planlanıyor. Bu kadar dar bir bölgede halkı ve yaşadıkları çevreyi boğacak düzeyde, birbirine çok yakın bu kadar fazla termik santralin yapıldığı bir örneğe, dünyada başka bir benzerine biz rastlayamadık. Zonguldak'ta bulunan termik santrallerde filtreleme, arıtma ve atmosfer üzerinde olumsuz etki oluşturan maddelerin tutulması için kullanılan sistemlerin ve teknolojilerin yeterince yapılmadığını da görüyoruz yaşayarak. Ne yazık ki Enerji Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve diğer ilgili bakanlıklar enerji alanında ortak paydaları olan konularda iş birliği, diyalog ve koordinasyon içerisinde değiller.

Sayın Bakan, diğer bir önemli konu, Türkiye Taşkömürü Kurumunun 2016 yılı faaliyet raporunda "Yer altında üretime destek işçilerinin noksanlığı had safhaya ulaştığından -yani yeteri kadar işçi olmadığından- 2011, 2012, 2013 ve 2014 yılında yeterli randıman alınamamıştır." denilmektedir. Kurumda üretimin sürdürülebilirliği ve mevcut altyapının korunması amacıyla toplam 4.622 işçinin alınması için 20/11/2014 tarihinde -ki bu sayı daha da fazlalaştı bugün- "Enerji Bakanlığı kanalıyla Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Hazine Müsteşarlığına başvuruda bulunulmuş olup yanıt olumsuz olmuştur." deniliyor. Eski Genel Müdür Burhan İnan Bey bu yüzden mi görevden alınmıştır veya bırakmak zorunda kalmıştır? Bunu da gerçekten merak ediyoruz.

Son çıkan torba yasa 51'inci maddeye göre, TTK'nin işlettiği yerlerin dışında kalan sahalar satışa hazır hâle getirildi yani TTK'nin havza kanunu, Osmanlı'dan bu tarafa olan kanun delindi, parçalandı. Özel sektör firmaları termik santral ruhsatı almak için uğraşıyorlar, ardından -burası çok önemli- "Zarar ediyoruz." diye madenleri kapatıp ithal kömürlü yeni santraller yapacaklarını düşünüyoruz çünkü TTK'nin o kadar derinlikte zarar etmeden çıkaramadığı kömürü bu firmalar, özel firmalar çok özel destekler olmadan kârlı çıkaramayacaklardır. Dolayısıyla, Eren Enerjinin geçmişte yaptığı gibi ithal kömürlü santrallere yöneleceklerdi, şu anda yaşadıklarımız da bunlardır.

Sayın Bakanım, son olarak 6,5 milyon tonu koklaşabilir olmak üzere taş kömürü ithalatımızın toplamda 43 milyon tona ulaştığını biliyoruz sizin bize verdiğiniz verilerden. Bunun karşılığında 4 milyar dolar para ödüyoruz. Bu para yabancı şirketlere gidiyor, bu para bizim kömürümüz yer altındayken, yer üstünde de işsizlerimiz varken yabancılara gidiyor. Hâl böyleyken TTK'nin üretimi maalesef 1 milyon tonun altına tarihinde ilk defa sizin döneminizde, on beş yıllık iktidarınız döneminde düşürülmüştür. TTK ülkemizde derin kuyu kömür madenciliği yapılan ve deniz altı sahalarında kömür madenciliği yapan tek kurum olmasına rağmen geldiği durum anlattığımız gibidir.

Hükûmetin hasta garantili hastanelere, yolcu garantili havaalanlarına, araç garantili köprülere verdiği garantilerin bu işi yapan firmalar hariç, herkesin zarar hanesine yazıldığını biliyoruz. Başka yerlere verilen teşvikler TTK'ye verilse kurum ayağa kaldırılamaz mıydı? Teşviklerin ve garantilerin TTK'ye verilerek dışa giden dövizin ülkemizde kalması için bir çalışmanız olacak mıdır? Biz, TTK'yi sadece Zonguldak için değil, stratejik değeri olduğu için, Türkiye için savunuyoruz; taş kömürü rezervlerini en iyi şekilde değerlendirmek ve ülkenin taş kömür ihtiyacını karşılayarak yurt ekonomisine katkıda bulunmasını istediğimiz için savunuyoruz. Bu nedenle TTK'nın işçi açığı acilen giderilerek, sermayesi güçlendirilerek, yeniden organize edilerek, yatırım yapılarak...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Lütfen son cümlenizi alayım Sayın Turpcu.

ŞEREFATTİN TURPCU (Zonguldak) - Yeni bir işletme mantığıyla bakılarak maliyetlerin aşağıya çekilebileceğini düşünüyorum. Bu anlamda, yeni Genel Müdürün işçi alınması yönünde talebi var mıdır? TTK'ya işçi alınması yönünde bir çalışmamız var mıdır? TTK'nın geleceğe ilişkin belirsizliklerinin ortadan kalkmasına yönelik bir açıklamanız olacak mıdır? Özelleştirme olacak mıdır? Son cümlem: Bu konuda gözü kulağı burada olan Zonguldaklılara bilgi vermenizi arz ve rica ediyoruz.

Saygılarımızla.