KOMİSYON KONUŞMASI

SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Başkan, Sayın Bakan, değerli bürokratlar; tüm dinleyici ve katılımcılara ben de iyi akşamlar diliyorum.

Türkiye İhracatçılar Meclisinin bir tarım raporu var, 2016 yılında yayınlanan. Burada, Türkiye'nin -hızla değişen- dünya tarım, gıda, dış ticaretinde bulunduğu pozisyonunu hızla kaybedeceği gibi bir öngörü var yapılan çalışmada. Dünya Bankasının yayınladığı istatistiklerde yine, 2014 öncesi tarım üretiminde dünyada 5'inci sıradayken ülkemiz 2014 yılında 9'uncu sıraya kadar geriledi. Buğdayın -bildiğiniz üzere- ana vatanı olan ülkemiz Rusya'dan buğday ithal eder duruma geldi ki sürekli gündemde olan domates konusu var biliyorsunuz ama burada önemli bir konu dikkatten kaçıyor. Devleti yöneten, başta tabii ki Hükûmet olmak üzere bu Komisyonda da tartışılan tarım gibi stratejik politikalarımızın mutlaka sorgulanması gerekiyor, çok önemli tespitler ve öneriler oluyor burada. Sorgulandıktan sonra da elbette ki aynı hatanın yapılmaması ve özellikle de önümüzdeki yılın bütçesine de bu konudaki değerlendirmelerin yansıması gerekiyor. Baktığımız zaman, ülkemizde tarımın gayrisafi yurt içi hasıla içindeki payının düştüğünü görüyoruz. Burada rakamları kullanarak süremi aşmak istemiyorum. Yine, istihdam içindeki payında da bir gerileme vardır, yüzde 18,8'lere gerilemiştir. Bunun yapılan politikalarla birlikte düşmesi de öngörülüyor.

Bir diğer konu, gerçekten çok önemli bir konu: Çalışan yaşlı nüfusun yüzde 72,8'i tarım sektöründe. TÜİK Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre istihdam edilen yaşlı nüfusun sektörel dağılımına baktığımızda, yaşlı nüfusun yüzde 72,8'i tarım sektöründe. İstihdam edilen genç nüfusun yalnızca yüzde 18,5'u tarım sektöründe çalışmaktadır. Genç çiftçi yetiştirmek için hibe politikaları var, siz de sunumunuzda ayrıntılı olarak söylediniz. Yeteri kadar nüfus bu sektöre çekilememiştir. Hibe desteği için başvuru sayısı sadece 378 bin düzeyinde kalmıştır. Bu gerçekten temel bir sorun alanı, bu konu üzerinde stratejik politikalarınız olacak mı Sayın Bakan?

Çiftçi sayısı düşüyor, bugün konuşuldu, tekrar çok ayrıntısına girmeyeceğim. Ekilebilir tarım arazisi varlığımız geçen yıla göre azaldı. Tarımsal üretimimiz hızla düşüyor, özellikle, çok stratejik olan hububat üretiminde. Baktığımız zaman, yine, Dünya Bankası verilerine göre Türkiye iş gücü verimliliğinde 30'uncu, arazi verimliliğinde de 20'nci sıralarda. Tahıl üretimi düşüyor. Yağlı tohum ithal ediyoruz. Tarımsal ürün ihracatımız düşüyor. Yani bu sinyallerin hepsi... İşte, süt üretimi keza, öyle. İşte, bugün çok ayrıntılı konuşulan kırmızı et; bu konularda gerçekten, ileriye doğru iyi sinyaller vermiyor.

Bir diğer konu, siz de sunumunuzda bahsettiniz Sayın Bakan, IPARD fonları. Avrupa Birliğiyle üyelik müzakerelerimizde, bildiğiniz üzere, 11 fasıl kapsamında tarım ve hayvancılığın geliştirilmesine yönelik de birçok çalışmalar yapılıyor, yeterli düzeyde olmamasına rağmen. Ancak ülkemizde uygulanan IPARD programının küçük yatırımcı dostu olmadığı görülüyor. Özellikle, burada temel sorun alanlarından birisi, bu IPARD programlarının kırsal alanda ekonomik kalkınmaya ve yararlanıcılara gerekli katkı ve beklentilerle ilgili yapılan bir çalışmada, gerçekten burada şöyle bir durum var: "Sizce küçük yatırımcı olarak IPARD programına proje hazırlayabiliyor musunuz?" sorusuna, faydalananların yüzde 20'si "evet" cevabını vermiş, "hayır" cevabını verenler yüzde 72 düzeyinde. Burada dikkat etmemiz gereken şu: Yatırımcılar, gerçekten, bu fonları, hibeleri alırken gerekli bilgi düzeyine sahip değiller. Bu konuda danışmanlık hizmeti konusunda Bakanlığınızdan bir beklentileri var.

Son olarak diğer bir konu: Avrupa Birliği bütçesine baktığımız zaman Sayın Bakan, Avrupa Birliğinde sürdürülebilir ekonomik kalkınma için stratejik bir alan tarım ve kırsal kalkınma politikaları. Bütçelerinin neredeyse yüzde 40'ını tarım ve kırsal kalkınmaya ayırıyorlar. Ancak, burada önemli nokta, tarım bütçesinin de yüzde 25'i sadece kırsal kalkınma. Bu, gerçekten, bizim için stratejik bir alan. Tarım yapılan arazilerin çevreye, iklime yönelik planlanması, oradaki nüfusun yaşama entegrasyonu; bu konular çok önemli. Bizde ise kırsal kalkınmada, siz sadece bir iki cümle söylediniz bununla ilgili, bu çok önemli bir durum ki Avrupa Birliği bütçesinin yüzde 40'ını ayırırken Avrupa Birliği içerisinde, bildiğiniz üzere, tarımın Avrupa Birliği ülkelerinin toplam gayrisafi yurt içi hasılası içindeki payı...