KOMİSYON KONUŞMASI

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Başkan, değerli milletvekili arkadaşlarım, Sayın Başbakan Yardımcım, değerli bürokrat arkadaşlarım, değerli basın mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum. Bütçelerimizin hayırlı uğurlu olmasını diliyorum.

Sayın Başbakan Yardımcım, ben ağırlıklı olarak kesin hesap üzerinde duracağım yani biliyorsunuz hem 2016 yılının gerçekleştirilmiş olan bütçesiyle ilgili kamu kurumları hesap veriyorlar hem de 2018'in bütçesini yapıyoruz. Ben ağırlıklı 2016 yılı üzerinde duracağım çünkü o da önemli bir görevimiz Plan ve Bütçe Komisyonu olarak. Tabii, bu on dakikalık süre içerisinde ne kadar yapılabilir, bu kadar kurumun hem 2016 kesin hesabı hem 2018 bütçeleri ne kadar verimli bir şekilde ele alınabilir, takdirlerinize.

Yalnız, ondan önce 2018'le ilgili olarak şunu söylemek istiyorum: Sayın Işık burada değil ama özellikle çalışmaları sırasında Türkçenin doğru, güzel ve anlaşılır kullanımına yönelik projeler, yarışmalar ve faaliyetlerden bahsetti fakat nasıl bir stratejiyle bu faaliyetleri yürüttüklerinden bahsetmedi. Bazı faaliyetler yapılıyor. Galiba 2017 içerisinde de 13 faaliyet söz konusu olmuş, 13 panel yapılmış ancak bizim son yıllarda özellikle dilimize giren kelimeler hangi alanda girdi, ne taraftan geliyor, bununla ilgili bir araştırma var mı, neye yönelik bunu yapıyoruz, gençler en fazla nerelerden etkileniyorlar? Bunlara yönelik bir çalışma yapılması lazım. Günümüzde en fazla elektronikten, bilgisayardan, iletişim sektöründen etkileniyoruz, teknoloji bize yeni kelimeleri getiriyor. Dolayısıyla bizim o alanda özellikle bu çalışmaları yapmamız lazım, bunu görmemiz, bilmemiz lazım.

Geçenlerde Dan Brown'un "Başlangıç" diye bir romanı çıktı. Şimdi romanlar da değişti. Mesela tarihi anlatıyor orada, İspanya tarihini anlatıyor, İspanya mimarisini anlatıyor, ağırlıklı Barselona mimarisini anlatıyor, dilini anlatıyor ve bir ekip tarafından yazılıyor bir roman. Tek kişinin o kadar konuyu bilmesi mümkün değil yani tarihi orada öğreniyorsunuz, bir tarih bilinci oluşturuluyor, mimariyi, şehir mimarisini ve çeşitli alanlardaki özellikle düşünürlerin görüşlerini anlatıyor ve ekip tarafından yazılmış bir roman bu. Bu tür faaliyetlerin de olması lazım, hem teknolojiye yönelik Türk dilinin, öz Türkçenin kullanımına yönelik bir faaliyet yapacaksak hem de bu alanda bazı faaliyetler yürütülmesi şarttır diye düşünüyorum. Ondan sonra Sayıştayımızın düzenlediği raporlara geleyim.

Şimdi, Vakıflar Genel Müdürlüğüyle ilgili 2016 raporunda 6 bulgu var, denetim görüşünü de etkilemeyen 3 bulgu var. Bunlar önemli. Bazı arkadaşlarımız da bahsettiler ama bunları bilmeniz gerekiyor, sizin de bunların üzerinde durmanız gerekiyor Sayın Başbakan Yardımcım. Bakın, birinci bulgu: Mali kuruluşlara yatırılan sermayeler hesabının düzenli ve doğru takibinin yapılmaması. Önemli bir konu, önemli de meblağlar var. Geçen dönem -yani 2015'le ilgili olarak raporu da getirttim- Sayıştay denetim raporunda yine 3 bulgu vardı muhasebe biriminin yeterince işlemleri kavrayamamasıyla ilgili. Ya orada personel eksikliği vardır ya da bir başka sorun vardır. O konulara da bakılması lazım. "Kişilerden alacaklar hesabına mükerrer kayıt yapılması." Ondan sonra üçüncü bulgu: "Hisse senetleri hesabına kaydedilmesi gerekirken hisse senetlerinin muhasebe kayıtlarında yer almaması." Hisse senetlerinin yer almaması önemli bir eksiklik. Bir özel sektör firmasında olsa büyük sıkıntı yaratır döner sermayeli kuruluşlara yatırılan sermayeler hesabına yapılması gereken kayıtların yapılmaması. Bu da önemli bir konu: "Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait taşınmazların tümünün kayıt altına alınmaması."

Vakıflar Genel Müdürlüğüyle ilgili bu taşınmazlar envanteri tamamlanmadı mı?

BAŞBAKAN YARDIMCISI HAKAN ÇAVUŞOĞLU (Bursa) - Tamamlandı.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Tamamlanmış olması lazım, geçen dönemlerde de bu sıkıntıydı ama artık giderilmiş olması lazım.

"Kira tahakkuklarının eksik hesaplanması ve tahsil edilmeyen kira alacaklarının mali tablolarda tam olarak yer almaması."

Yine arkadaşlarımız değindi ama Sayın Başbakan Yardımcım, bu kamu bankalarında yer alması gereken meblağların başka özel bankalara alınması, o iştirak edilen bankalara alınması konusu da doğru değil. Sonuç olarak da şöyle diyor Sayıştay: "Vakıflar Genel Müdürlüğü, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'na tabi kamu kaynağını kullanan özel bütçeli bir idaredir." Özel bütçeli bir idare ama 5018'e tabi. "Söz konusu tebliğin 'Kapsam' başlıklı 2'nci maddesinde ise tüm özel bütçeli idarelerin tebliğin kapsamına dâhil olduğu belirtilmiştir. Bu sebeple Vakıflar Genel Müdürlüğü kendi bütçe ve tasarrufu altında bulunan her türlü mali kaynaklarını kamu sermayeli bankaların dışında değerlendiremez." diyor çok net, çok açık. Öbür türlü Türk Dil Tarih Kurumu vesaire onlar da İş Bankasına yatırsın denilebilir. Yani bu konu kamu bankaları tarafından...

BAŞBAKAN YARDIMCISI HAKAN ÇAVUŞOĞLU (Bursa) - Hissedar ya bunlar, ondan.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Öbürleri de oradan temettü alıyorlar, onlar da oraya yatırsın yani mantıklı bir gerekçe olabilir ama kamuda böyle bir tebliğ varsa buna uyulması gerekir tabii ki.

Şöyle bir şey var, 2016'yla ilgili hazırlanan bütçe ve faaliyet raporunda tespit ettiğim bir konu vardı, onu demin sordum, arkadaşlar -sağ olsun- cevap verdiler: (630) gelirlerin ret ve iadesinden kaynaklanan giderler var, 29 milyon 699 bin liralık ret ve iade var. "Nereden kaynaklanıyor?" diye sordum, "25 milyon 800 bin lirası vakıf üniversiteleri için ödenen kira gelirlerinin hesaplardan aktarılması sonucunda oluşmuştur." diyor. Yani bu Bezmiâlem ve Fatih Üniversitesiyle ilgili kira gelirlerinin önce hesaplara intikal ettiriliyor, sonra da çıkarılıyor olmasından. Ama onu anlamadım, bir kira geliri elde ediliyorsa bu gelirdir neden çıkarılıyor, bir başka tarafa aktarılıyorsa bu hesapta olmaması lazım! Bunun ayrıntısını verebilirse arkadaşlar memnun olurum ya da burada açıklanmayan bir durum mu söz konusu?

Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü 2016 yılı Sayıştay denetim raporuna bakıyorum, orada da Sayıştay olumlu görüş vermiş ama 215 milyon liralık bir hizmet alımı var Sayın Genel Müdürüm. Personelimiz yeterli, siz tabii, dışarıdan da zannediyorum hizmet alıyorsunuz ama giderlerinizin tümü 269 milyon lira 2016'da; 215 milyon liralık hizmet alımı yapıyorsunuz. Bu, aşağı yukarı bütün Genel Müdürlüğün faaliyetlerinin dışarıdan alımı anlamına mı geliyor, öyle midir? Bununla ilgili bilgi verebilirseniz memnun oluruz. Yani 269 milyon lira; 41 milyon lira personel gideriniz var, geri kalanı hizmet alımı olarak kaydedilmiş, bir yanlışlık mı var yoksa...

BAŞBAKAN YARDIMCISI HAKAN ÇAVUŞOĞLU (Bursa) - Anadolu Ajansına para ödeniyor kanun gereği.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Ya, onu bilelim, bilelim onu o zaman yani.

BAŞBAKAN YARDIMCISI HAKAN ÇAVUŞOĞLU (Bursa) - Tamam, açıklayalım.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Bilinmesi lazım o zaman o durumun.

Atatürk Kültür, Dil, Tarih ve Yüksek Kurumuyla ilgili olarak... Anadolu Ajansına buradan mı para aktarılıyor doğrudan aktarılamadığı için?

BAŞBAKAN YARDIMCISI HAKAN ÇAVUŞOĞLU (Bursa) - Evet.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Basın Yayın üzerinden aktarılıyor. Peki, o doğru mu? Belki onun tartışılması lazım yani Anadolu Ajansına böyle 215 milyon liralık bir aktarma yapılıyor.

BAŞBAKAN YARDIMCISI HAKAN ÇAVUŞOĞLU (Bursa) - Açıklayacağım.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Bir mevzuata dayanarak yapılıyordur muhakkak tabii ki.

Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu 2016 denetim raporunda 3 bulgu var. Önemli konular bunlar da dikkate alınması gereken konular, belki çok önemli görmeyebilirsiniz ama bağlı kuruluş bütçesinden...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Teşekkür ederim.

...karşılanması gereken giderlerin üstlenilmesi, bir başka kurum tarafından bazı giderlerin üstlenilmesi. Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu bütçesinden karşılandığı görülüyor Atatürk Araştırma Merkezi giderlerinin.

Ondan sonra, temizlikle ilgili, katma değer vergisi tevkifatı yönüyle, iş gücü temin hizmeti kapsamında değerlendirilmesi konusu var.

İç denetim yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi söz konusu. Burada da bu çaptaki bir kurum için eksiklikler bunlar, önemli görüyorum.

Bir de burada, faaliyet sonuçları tablosunda 3 milyon 479 bin liralık bir hizmet alımı var, gider olarak kaydedilmiş; bunu öğrenebilirsem memnun olurum. Zaten tüm giderler 10 milyon lira, 3 milyon 479 bin liralık hizmet alımı nereden kaynaklanıyor? Bilgi verebilirseniz memnun olurum.

Türk Tarih Kurumunun 2016 yılı denetim raporunda da şöyle bir tespitim var Sayın Başbakan Yardımcım: Şimdi, gelirler 356 milyon, giderler 19, bankada da 1 milyar 197 bin liralık bir hesap var. 356 milyon gelir var, 19 milyon gider var, bankada da 1 milyar 200 bin lira 2016 rakamlarıyla. Nedir bu para? Yani biraz önce Sayın Bakanım, Sayın Temizel sordu bu konularla ilgili olarak. Şimdi, bu kurumlar bir vasiyeti yerine getirmek üzere kurulmuş, faaliyette bulunmaları gerekiyor, bu paraları bir yerlerde kullanmaları gerekiyor, bu vasiyete uygun harcamaları gerekiyor. Nedir bu, neden bu kadar birikim yapılmış da faaliyet yapılmamış acaba?

Yine, Türk Tarih Kurumunun 2016 yılı denetim raporunda da gelirler 187 milyon lira, giderler 42 milyon lira, bankada da 914 milyon lira var 2016'da. 42 milyon gider yapılıyor -ki bunlar ağırlıklı olarak personel gideri- bankada para var. Bir proje mi var, geleceğe yönelik bir birikim sağladıktan sonra bir projeye mi biriktiriliyor bu paralar, nedir? Onları bilmek lazım.

Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığının Sayıştay raporunda da 4 bulgu ve ilave olarak da denetim görüşünü etkilemeyen 8 bulgu var, önemli bunlar da bunların da tek tek dikkate alınması lazım. Ben, süremi geçirmemek için, geçirdim daha doğrusu da, ona tek tek girmiyorum ama bu 12 bulgunun da değerlendirilmesi gerekir.

Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığının da 2 bulgusu var, Sayıştay tarafından önemli tespitleri var 2 tane. Bir tanesi, taahhüt hesaplarının kullanılmaması, iç denetim faaliyetinde bulunulmaması. Biraz önce Sayın Bakanım belirtti orada önemli harcamalar var, iç denetim faaliyetlerinin, denetimin özellikle yapılması lazım.

Özellikle, Hükûmetinizde gördüğümüz bir eksiklik, kimse denetim istemiyor. 500 küsur milyar lira 2016'da, bu ülkenin bütçesi, bunu harcıyorsunuz -kurumlar olarak bahsediyorum- bunun karşılığında denetim olacak, bir hesap verilir. Yani en azından burada Sayıştaya ve bize, Meclise bu hesabın verilmesi lazım, kimsenin de bundan imtina etmemesi lazım.

Atatürk Kültür Merkezinin denetim raporunda da bir bulgu var, önemli bir bulgu; bakılır, dikkate alınırsa memnun olurum. "AR-GE hizmetine yönelik faaliyetler olmadığından, bizim Kamu İhale Kurumundan izin almamamız gerekir."diyor. Ama yüzde 10'nun aşılması durumunda alınması gerekir cevabı Sayıştay yetersiz görmüş; dikkate alınması lazım.

RTÜK'le ilgili olarak da 3 bulgusu var Sayıştayın. Bunlar da ayrıca dikkate alınması gereken bulgular Sayın Başkan.

Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.