MEHMET ALİ CEVHERİ (Şanlıurfa) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

Sayın Başkanım, kıymetli Bakanım, değerli Komisyon üyeleri; Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının 2018 yılı bütçesi üzerinde görüşlerimi sunmak üzere huzurlarınızdayım. Öncelikle, Bakanlık bütçemizin ülkemize ve milletimize hayırlı olmasını dilerim.

Sayın Başkanım, değerli Komisyon üyeleri; Osmanlı döneminin Sivas Valisi Halil Rıfat Paşa'nın kara yolculara düsturu olan "Gidemediğin yer senin değildir." sözüyle başlamak istiyorum. Memleketimizin her köşesini ulaşabilir ve erişebilir hâle getirmek için çalışan başta Sayın Bakanımız olmak üzere, Genel Müdürümüze, mühendislerimize, yol işçilerimize, emeği geçen bütün şahıslara teşekkürlerimi arz ediyorum.

Tabii, bizim yol serüvenimiz çok önemli. Osmanlı döneminde de özellikle Sultan Abdülhamit Han'ın yollara ve demir yollarına verdiği önem ciddi manada biliniyor. Ancak, özellikle, cumhuriyet kurulduktan sonra, 1925 yılında Yol Mükellefiyeti Kanunu'nu çıkarmışız. Biz genelde köyde, köy odalarında bu hikâyeleri çok dinledik. Yol Mükellefiyeti Kanunu'yla, on beş gün, günde 50 kuruş yani on beş günlük süre için 7,5 lira ödemek durumundaydınız; ya o parayı ödeyeceksiniz ya da yolda bizzat çalışacaksınız. Birçok insanımız çalışamadığı için... Örneğin bir Urfalı yol mükellefiyeti için ödemesi gereken parayı ödeyemediğinden "Ben Urfa'da çalışayım." "Yok." Almışlar götürmüşler Mardin'e veya Diyarbakır'a; kazma, kürek ona ait, yemeği ona ait, gidiş ona ait ve çalıştırmışlar. O günden bugüne geldiğimizde, özellikle Türkiye Cumhuriyeti devletinin ciddi manada bir devrim yaptığını, çok ciddi manada mesafeler katettiğini görüyoruz. Şu anda, özellikle Bakanım da biraz önce ifade ettiler, bizim, çok önemli, birçok ülkeyi geçip özellikle belirli bazı ülkeler arasında 7'nci sıraya gelmemiz Türkiye açısından gerçekten övünç verici, kıvanç verici bir durumdur. Bunda emeği geçenlere şimdiden saygılarımı sunuyorum.

Baktığımızda, özellikle şu anda 3 Kasım 2017 itibarıyla yol ağımızın 67.498 kilometre olduğunu görmekteyiz. Ancak, tabii, bu değişimle beraber demir yollarında da ciddi manada değişim olmuş ama asıl büyük değişim bölünmüş yollarda. Daha önceden kara yollarına çıktığımızda zaman zaman yaşadığımız trafik kazaları ciddi manada birçok can kaybına sebep oluyordu ve bölünmüş yollarla biz hem insan kaybını ortadan kaldırmaya çalıştık ve asgariye indirdik hem de ciddi manada zaman ve mekân tasarrufu sağlandı.

Bölünmüş yol ağına baktığımızda, özellikle Ocak 2003'te otoyollarımız 1.714 kilometreyken bugün 2.622 kilometreye, bölünmüş devlet ve il yolu 4.387 kilometreden 23.415 kilometreye ulaştı. İkisini topladığımızda 6.101'lerden 26.037'lere gelmişiz ki Türkiye için ciddi manada bir devrimdir. Bölünmüş yol ağımızda yüzde 426'lık bir artış meydana gelmiş.

Tabii, onu kıyasladığımızda, ben sizin sitenize bir girdim, Karayollarının, 1949 yılında otobüsle Ankara'dan İstanbul'a on sekiz saatte varıyormuşuz, Ankara'dan Samsun'a yirmi saatte, Ankara'dan Zonguldak'a on dört saatte varıyormuşuz. Demek ki Urfa'dan Ankara'ya gelmek için herhâlde kırk sekiz saat yetmezdi çünkü ben babamı dinlemiştim, dedi ki: "1943 yılında Antep'e babamı ziyarete gittim, iki günüm yollarda geçti." Tabii o zaman Birecik Köprüsü yoktu. Urfa'dan Antep'e iki günde ancak varabildiğini bana ifade ettiğini çok iyi biliyorum rahmetli babamın. Şimdi, biz dolayısıyla dakikalarla ne yapıyoruz? Buradan İstanbul'a varabiliyoruz.

Sayın Başkanım, değerli Komisyon üyeleri: Türkiye'nin AK PARTİ iktidarında kara yolları bakımından âdeta devrim yaşadığını biraz önce de ifade ettik. Karayolları Genel Müdürlüğünün 67.498 kilometrelik yol ağı mevcut. Cumhuriyet tarihinin en büyük kara yolları yapım seferberliğiyle, son dokuz yıl içinde yol ağının 15 bin kilometreden fazlası bölünmüş yol hâline getirilmiştir. 2023 yılında 36.500 kilometrelik bir hedef tespit edilmiş ki bu, bizim için de onur vericidir. 2023 yılından itibaren bölünmüş yolların yapılması ve yollarımızın işletme performansının artırılması sonucu sağlanan kesintisiz trafik akışıyla, seyahat eden vatandaşlarımız hem zaman hem de akaryakıt tasarrufu sağlamıştır. 15.126 kilometrelik bölünmüş yolla yıllık seyahat süresinde kısaltmalardan 5 milyar 667 milyon TL, akaryakıt tasarrufundan 3 milyar 669 milyon TL olmak üzere toplam 9 milyar 336 milyon TL ekonomik fayda sağlanmıştır. Ancak 2003-2016 döneminde yapılan 144 milyar dolarlık yatırımın sağladığı tasarruf ise -Bakanımın ifadesiyle- 11 milyar dolardır. Türkiye'nin ulaştırma altyapısı yatırım harcamaların gayrisafi yurt içi hasılaya oranının da örnek 15 ülke arasında 14'üncü sıradan 7'nci sıraya gelmesi ayrıca övünç vericidir.

Bununla beraber, demir yollarına baktığımızda ise 2002 yılında demir yolu ağımız 10.959 kilometreden bugün 12.573 kilometreye -yüzde 14'lük artış- yüksek hızlı tren sıfır iken bugün 1.213 kilometreye, sinyalli hat 2.449 kilometreden bugün 5.462 kilometreye -yüzde 23'lük artış- elektrikli hat 2.122 kilometreden 4.350 kilometreye -yüzde 104'lük artış- ulaşmıştır. Dolayısıyla toplama baktığımızda 15.530 kilometreden 39.128 kilometreye çıkmış, toplamda yüzde 215 artış meydana gelmiştir.

Yine, bununla birlikte demir yolu hattımız 10.230 kilometre olup mevcut demir yolu hattının yaklaşık yüzde 90'ı yenilenmiştir.

Değerli Bakanım, Bakanlığınız olarak kara yolunda, demir yolunda, hava yolunda, liman ve deniz yollarında ve PTT hizmetlerinde gerçekleştirmiş olduğunuz devrim niteliğindeki hizmetleri sayarak sizler bitiremediniz.

Ben, ilim olan Şanlıurfa için önem arz eden birkaç projeyle ilgili konuşmak istiyorum.

BAŞKAN - İki dakika süreniz kaldı, toparlayın lütfen.

MEHMET ALİ CEVHERİ (Şanlıurfa) - Sayın Başkanım, biraz zaman rica ediyoruz.

BAŞKAN - Yok Başkanım, bugün süre veremeyeceğim.

MEHMET ALİ CEVHERİ (Şanlıurfa) - Eyvah! En önemli kısma geldim.

BAŞKAN - Buyurun.

MEHMET ALİ CEVHERİ (Şanlıurfa) - Şanlıurfa toplam yol ağı 1.371 kilometre; otoyol 146, devlet yolu 502, il yolu 663; toplam 1.371.

Şanlıurfa, 19 bin kilometreyi aşan coğrafyası, 1 milyon 942 bin nüfusu ve 524 bin kişilik Suriyeli nüfusuyla büyük bir ildir. Şanlıurfa'nın, bulunduğu coğrafi konum gereği İpek Yolu üzerinde bulunduğundan araç trafiği yoğundur. Bunun için, özellikle otoyolun Habur Sınır Kapısı'na kadar ilerlemesi trafik açısından Şanlıurfa için özellikle önem arz etmektedir. Bununla beraber, Kızıltepe-Ceylanpınar yolu, projenin bugünkü durumu, toplam uzunluğu 63 kilometre olan bu yolun plan profili Karayolları Genel Müdürlüğünce onaylanmıştır. Yatırım programında yer alan bu yolun acilen bitümlü sıcak karışım yapılması gerekmektedir.

İkinci husus, Suruç çevre yolu ve Mürşitpınar yolu dâhil, proje uzunluğu 78 kilometre olan bu yolun profili onaylı olup, uygulama projesi devam etmektedir. 17/10/2017 tarihinde ihalesi yapılmış olup ihale süreci devam etmektedir. İhalenin bir an önce sonuçlandırılıp işe başlanması...

Üçüncü yolumuz Viranşehir çevre yolu. Viranşehir çevre yolu kamulaştırma maliyeti nedeniyle uygulanabilirliğini yitirdiğinden bu güzergâh yerine 22 kilometre olan kılavuz planı onaylanan proje çalışmalarına başlanmıştır, acilen ihalenin yapılması...

Bir diğer husus, Şanlıurfa ili Karaköprü ilçesi köprülü kavşaklar.

Sayın Bakanım, Karaköprü ilçemiz Şanlıurfa'nın hızla nüfusu artan ilçemiz. 2014 yılında nüfus artış hızı bu ilçemizde yüzde 14, 2015'te yüzde 16, 2016'da yüzde 18. Hem şehir içinden ciddi manada buraya bir akın var hem nüfus artışı; dolayısıyla, ciddi manada Diyarbakır yolu üzerinde bulunduğundan da trafik noktasında ciddi sıkıntı var. Bu yol üzerinde proje uzunluğu 300 metre olan üç tane köprülü kavşağın acilen ihale edilmesi gerekiyor, Şanlıurfa trafiği açısından ve kuzey trafiği açısından önem arz ediyor.

Bir diğer husus, Siverek-Viranşehir yolu. Bu yolun uzunluğu 63 kilometre olup 2x1 tek yol bitümlü sıcak karışım olarak projelendirilmiş, yolun 55 kilometresinde toplulaştırma çalışmaları devam ediyor, çalışmanın bir an önce tamamlanıp ihale edilmesi...

Bir diğer önemli projemiz, Gaziantep-Şanlıurfa demir yolu. Malum, güneyimizdeki savaştan dolayı...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN- Evet, süreniz bitti.

MEHMET ALİ CEVHERİ (Şanlıurfa) - Bir dakika...

BAŞKAN - Son cümlenizi alalım lütfen.

MEHMET ALİ CEVHERİ (Şanlıurfa) - Tamam.

Alternatif yol olarak Gaziantep, Nizip, Birecik, Suruç'tan geçen demir yolunun bir an önce ihalesi yapılırsa Şanlıurfa'ya büyük hizmetler yapmış olursunuz.

Bu duygu ve düşüncelerle tekrar bütçenizin hayırlı olmasını diliyor, saygılar sunuyorum.

Teşekkürler Başkanım.