| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2018 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısı (1/887) ile 2016 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Tasarısı (1/861) ve Sayıştay tezkereleri a) Sağlık Bakanlığı b) Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü c) Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu ç) Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı d) Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu e) Türkiye Halk Sağlığı Kurumu |
| Dönemi | : | 26 |
| Yasama Yılı | : | 3 |
| Tarih | : | 14 .11.2017 |
MEHMET ALİ CEVHERİ (Şanlıurfa) - Teşekkür ediyorum Başkanım.
Sayın Başkanım, Değerli Bakanım, saygıdeğer Komisyon üyesi arkadaşlarım; hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Bugün Sağlık Bakanlığı bütçesi üzerinde söz almış bulunmaktayım. Bütçemizin memlekete, millete ve bütün insanlık âlemine hayırlı olmasını diliyorum çünkü sağlık bütün insanlık âlemini ilgilendiriyor.
Sayın Bakanım, Bakanlığınız hayırlı olsun. İnanıyorum ki sizin döneminizde de Sağlık Bakanlığı çok ciddi manada aşamalar katedecektir çünkü siz aynı zamanda bir gönül insanısınız.
Kanuni Sultan Süleyman'ın tarihe geçmiş çok güzel bir sözüyle sözlerime başlamak istiyorum: "Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi/Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi". İşte, AK PARTİ hükûmetleri de bu dönemde sağlık hizmetlerinin kalitesinin artırılmasını şiar edinerek sağlık hizmetlerinden yararlanmayı her vatandaş için ulaşılabilir ve yararlanılabilir kılmak düsturuyla hareket etmişlerdir. Sağlıklı bir toplum için ruhen ve bedenen sağlıklı nesillerin yetişmesini sağlamalıyız. Bunun gerçekleşmesi için de sağlık hizmetlerinin kapasitesi genişletilmemiz, kalitesini artırmamız gerekmektedir. Bu düşünceden hareketle, sağlık alanındaki harcamalar 2018 yılı bütçemizde önemli bir yekûn teşkil etmektedir. Bu amaçla, 2018 yılı bütçemizden sağlığa yaklaşık 107 milyar TL kaynak aktarıldı, bu bilgileri Maliye Bakanlığı sitesinden aldım. 2002 yılında yüzde 11,3 olan sağlık harcamalarının bütçe içindeki payı 2018 yılında yüzde 16,6'ya çıkarılmış bulunmaktadır. Dolayısıyla eğitimden sonra en önemli paylardan biri de sağlık harcamalarına gidiyor. Bu kapsamda, 2018 yılı bütçemizden, genel bütçeden sağlık harcamaları için 29 milyar TL, tedavi harcamaları için 54,2 milyar TL, aile hekimliği için 6,9 milyar TL kaynak ayrılmıştır. Sağlık sektöründeki yatırımlar içinse 8,5 milyar TL kaynak ayrılmış bulunmaktadır. Türkiye genelinde 2009 yılında 6.577 adet olan aile hekimliği birimi sayısı 2017 yılında 25.100 olmuş, 2018 yılında da 26.200'e çıkarılması için planlama yapılmaktadır.
Hükûmetimizin sağlık alanında sunduğu hizmetleri ifade ederken GAP bölgesindeki ve Şanlıurfa'daki hizmetleri de ayrıca aktarmak istiyorum. Tabii, Şanlıurfa ve GAP bölgesine girmeden önce Türkiye'deki sağlık tesisi sayılarına baktığımızda, özellikle, 12.973 sağlık tesisimiz bulunuyor. Bütün sağlık personelimizin sayısıysa 619 bin 12 gibi çok ciddi manada bir sayı, âdeta bir sağlık ordusuyla Türkiye'de sağlık sektöründe hizmet yapılıyor.
GAP bölgesine baktığımızda, 2002 yılında 63 olan hastane sayısı 2015 yılında 128'e, 2017 itibarıyla da daha da bu rakamlar yükseldi. 8.223 adet olan yatak mevcuduysa 17 bin 492'ye yükselmiştir. 10 bin kişiye düşen hasta yatağı sayısı 2002 yılında 13'ken 2015 yılında 20,9'a çıkmıştır. Toplam hekim sayısı 2002 yılında 4.430'ken 2015 yılında 10.946'ya ulaşmıştır. Uzman hekim sayıysa 1.863'ten 5.241'e çıkmıştır. 2002 yılında yüzde 52 olan sağlık kuruluşlarında gerçekleşen doğum oranı 2016 yılında yüzde 96'ya yükselmiştir. Yine, GAP bölgesindeki bebek ölüm oranı binde 17,5'ken 2016 yılı sonunda binde 14,5'e düşmüş bulunmaktadır.
Şanlıurfa'ya baktığımızdaysa, yeni olarak -özellikle, Sağlık Bakanlığı Şanlıurfa'ya ciddi manada bu süreçte hizmetler yapmıştır- 1.530 yatak kapasiteli 7 hastane hizmete girdi. Siverek, Viranşehir, Akçakale, Halfeti, Hilvan, Suruç ve Şanlıurfa merkezdeki 850 yataklı Eyyübiye Hastanesi yeni hizmete giren bizim önemli hastanelerimiz. 600 yatak kapasiteli üniversite hastanesi Osmanbey Kampüsündeki yeni binasına taşındı, orada ciddi manada güzel hizmetler sunuyor.
2'si Şanlıurfa merkez, 1'i Suruç ilçesinde olmak üzere 3 hastanenin ek binaları tamamlanmıştır.
Yine, 120 ünitelik 3 adet ağız ve diş sağlığı merkezi faaliyete geçmiştir bu sürede.
Bozova Devlet Hastanesi ihale aşamasında, zannedersem bu ay içerisinde ihalesi olacak.
Ceylanpınar Devlet Hastanesinde arsa sorunu var, bunun bir an önce çözülüp temelinin atılması lazım çünkü orada, aynı zamanda ciddi manada Suriyeli mülteci kardeşlerimiz de bulunuyor, sağlık orası için önemli.
Yine, Harran'ın tamamı bir sit alanı olduğu için arsa meselesi var, bu sorunun çözülmesi gerekmekte.
Bunun dışında, bütün ilçelerimizde özellikle sağlık alanında ciddi manada gelişmeler oldu.
Şanlıurfa'da 10 bin kişiye düşen hasta yatağı sayısı 2007 yılında 10,9 iken, 2017 yılında 17'ye yükselmiş, burada da ciddi manada bir başarı elde edildi.
İl genelinde hastane sayımıza baktığımızda, tabii, Sağlık Bakanlığı, üniversite ve özel olmak üzere 19 olup, yatak sayımız da 3.912'dir.
Tabii, bu süre zarfında, orada birtakım hastanelere el konuldu özellikle FETÖ'den dolayı, bazıları hizmete girdi, bizim özellikle Mehmet Akif İnan Hastanesinin bünyesinde, bazıları da hâlâ bekliyor.
Toplam hekim sayısında ciddi manada artış oldu, Ben Sağlık Bakanına çok teşekkür ediyorum.
Yine, eğitimde olduğu gibi sağlık alanında da Şanlıurfa'ya ciddi manada bir pozitif ayrımcılık yapılıyor ama tabii, Türkiye nüfusu 80 milyon, Şanlıurfa 2 milyon, 500 bin Suriyelimiz var. Sayın Bakanım, dolayısıyla, nüfusla kıyaslanırsa ciddi manada hâlâ hekime ihtiyacımız var. Özellikle bugünlerde, son bir ay içerisinde 500 hemşire geldi, ciddi manada yardımcı elemanda ihtiyacımız giderilmeye çalışıldı ama tabii, ciddi bir hasta yükü var özellikle doktorlarımız üzerinde, gelen doktorlarımız da bir an önce gitmeye çalışıyorlar. Dolayısıyla, bir doktor sirkülasyonu meydana geliyor. Biz, tabii, bunları tutamıyoruz, hâliyle gitmek istiyorlar, son gelen çakılılardan dolayı, inşallah, ileriki aşamada inanıyorum süreç daha da düzenli olacaktır.
Evet, toplam hekim sayısı 2007 yılında 1.130 iken, 2015 yılında 2.513'e çıktı. 100 bin kişiye düşen yatak sayısı 2008 yılında 118 iken, 2015 yılında 156 çıktı ki şu anda bu rakam çok daha yükseklerde. 10 bin kişiye düşen hekim sayısı 2002 yılında 5,2 iken, 2015 yılında 11,4'e yükseldi.
Tabii, özellikle yeni hastanelerimiz devreye girdi ancak şu anda zannedersem Sağlık Bakanlığının bu kadro tahsisleri eski hastaneler üzerinden devam ediyor, yeni hastanelere göre bir uyarlama olmadı.
Personel doluluk oranımız yüzde 61'ler civarında gidiyor ama yeni hastanelere uyarlanırsa bu rakam daha da düşecektir, bunu da ben takdirlerinize arz ediyorum çünkü yeni atamalarda, Şanlıurfa'ya önemli ölçüde, gerek yardımcı personel gerekse doktor ataması gerekiyor.
500 bin Suriyeli nüfus buna dâhil edilmemiş, biraz önce de ifade ettim. Eyyübiye, OSM, Suruç, Hilvan hastaneleri yeni binalarına taşındı, yatak kapasiteleri üç katına çıktı, bundan dolayı da özellikle teşekkür ediyorum.
Şanlıurfa'da kadın doğum, çocuk hastalıkları, nöroloji, beyin cerrahisi, plastik cerrahi branşlarında il geneli doluluk oranı yüzde 50'ler civarında, bu noktada acil ihtiyaç bulunmakta.
Yine, biraz önce de ifade ettim, son atamalardan dolayı teşekkür ediyorum.
Sayın Bakanım, tabii, bu arada Sağlık Bakanlığında özellikle teşkilat yasasının değiştirilmesi çok daha güzel oldu çünkü daha önceden bir üç başlılık gözüküyordu; merkezle taşra arasında da ciddi manada kopukluk ve yine taşradaki merkez arasında kopukluk meydana geliyordu, bundan dolayı da ben, inşallah, yeni teşkilat yapısıyla çok daha güzel hizmetlerin yapılacağını düşünüyorum.
Yine, tabii, sizin yasa gereği, "4924" dediğiniz, 4924'e tabi hekim kadrolarının il geneline ve branşlara verilmesi gerekmekte.
Sayın Bakanım, tabii, bu 4924'te, daha önceden teşkilatlar... Bir örnek vereyim. Halfeti Hastanemize bir doğum uzmanı atanmıştı ama orada doğum birimimiz yok, başka bir yere de kaydıramıyordu çünkü oradaki hastalar Birecik Hastanesi üzerinden hizmet görüyordu veya diyelim Hilvan Hastanemizde ameliyathane birimimiz olmadığı hâlde oraya cerrah gönderiliyor, sonra anestezi uzmanı gönderiliyor. Bu noktada, özellikle bu teşkilat yapısında yani yerelden ademimerkeziyet noktasında bilgi alınırsa veya onların yapılandırmasına göre olursa veya diyelim ki il içinde bir dağıtma olursa çünkü zaman zaman oluyor, birisinin tayini çıkıyor... Mesela, yine Hilvan'da doğum uzmanımızın tayini çıktı, oraya birisini görevlendirmeniz gerekiyor, bu noktaya dikkat edilirse, özellikle çok iyi olur.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Buyurun Sayın Cevheri.
MEHMET ALİ CEVHERİ (Şanlıurfa) - Devlet hizmet yükümlülüğü kurallarında ve 4/B'li yardımcı sağlık personeli atamalarında, Sağlık Bakanlığınca ilimize verilen destekler için teşekkürü borç bilirken, bu desteklerin devam etmesi gerekmektedir.
Doğum oranı binde 13 olan ve aylık doğum sayısı 5 bin ile 6 bin arasında değişen, her yıl 65 bin evladımızın dünyaya geldi, âdeta yeni bir ilçenin eklendiği ilimizde, devletimizin büyük yatırımları ve desteklerine rağmen, hastaneler ve personel sayımız biraz önce de ifade ettiğim gibi yetmemektedir.
İlimize atanacak olan veya ilimizde özellikle ilçelerde görev yapmakta olan sağlık personelinin, kira bedellerinin yüksek olması nedeniyle ilimizi tercih etmemesi ve kısa sürede içerisinde başka bir ile tayin olması da bizim için bir handikaptır. Bu noktada lojman, kira yardımı gibi destekler olursa daha güzel hizmetler sunulur.
Sayın Bakanım, yine Şanlıurfa'ya geldiğinizde sizlere de arz etmiştik, 1.700 yataklı şehir hastanemizin 2014 Mayıs ayında temeli atıldı, proje revizyonu yapıldı, en son Bakanımız Recep Akdağ döneminde de proje revizyonu olacağını ifade etmişti, "Biraz gecikme olacak." dedi ama müteahhit firma ihaleyi almasına rağmen henüz başlamadı, bunun da başlatılması noktasında özellikle ben sizlere arz ediyorum çünkü gittikçe gecikiyor, her yıl nüfus artıyor, bunun da bir an önce yetişmesi gerekiyor.
Yine, Suriye meselesinden sonra özellikle güneyde ciddi manada bir zafiyet olmuştu ve öbür taraftan bu tarafa ciddi manada bir uyuşturucu trafiği söz konusu oldu. Bu da bizim gençliğimiz üzerinde ciddi manada bir tahribat meydana getiriyor. Bu bilgiler sizlerde de var. Dolayısıyla, AMATEM ve ÇEMATEM için, bizim eski havaalanı, Eyyübiye Hastanesinin biraz ötesinde yer tahsisi yapıldı, bunların inşaat ihalesine başlanılması gerekmektedir, takdirlerinize arz ediyorum.
Sayın Bakanım, tabii, son yapılanma içerisinde mevcut sağlık müdürlüğü binamız ihtiyaca cevap vermemekte. Özellikle Mehmet Akif İnan Hastanesine devredilen, eski adı OSM, yeni adı Haliliye Devlet Hastanesi olan binanın yanında 15 bin metrekarelik bir alan bulunuyor. Eğer bu 15 bin metrekarelik alan sağlık müdürlüğü ve teşkilat yapısı için tahsis edilirse, orada zannedersem güzel hizmet olur çünkü en son Şanlıurfa'yı gezdiğimizde mevcut yapıyı sizler de gördünüz, ihtiyaca cevap vermiyor.
Ayrıca, Siverek ve Akçakale ilçelerimizde ilçe sağlık müdürlük binalarına acele olarak ihtiyaç duyuluyor. Artık ihtiyaca cevap vermeyen Siverek ve
Akçakale ilçelerimizde bulunan eski sağlık müdürlüğü binalarının yıkılıp yerine yenisinin yapılması gerekmektedir.
İlimizde 49 adet 112 Acil Sağlık Hizmetleri İstasyonu bulunmakta olup, bu istasyonlarımız 36 farklı noktada hizmet vermektedir. Bu yüzden birçok istasyon binasında birden çok istasyon hizmet vermekte, bu da vakaya ulaşımı aksatmaktadır yer darlığından dolayı.
Ayrıca, 112 komuta kontrol merkezi ve 112 başhekimliği binası bulunmamaktadır. Yıkım kararı alınması gereken 1962 yapımı eski hemşirelik yüksekokulu binasında şu anda hizmet veriliyor, buna acilen yeni bir bina gerekmektedir, takdirlerinize arz ediyorum.
Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği'ne göre 50 bin kişilik nüfusa en az 1 adet 112 istasyonu gerekmekte olup, ilimizde ikamet etmekte olan yaklaşık 550 bin Suriyeli nüfus da göz önünde bulundurularak en az 13 adet yeni acil sağlık hizmetleri istasyonunun devreye girmesi gerekmektedir.
Yatırım programında yer alan 112 istasyonları için Bakanlığın yatırım programında ilimize öncelik tanınmasını arz ediyoruz.
2016 yatırım programında bulunan 112 komuta kontrol merkezi ve 112 başhekimliğinin ivedi olarak yapılması gerekmekte.
Yine ilçelerimizin il merkezine uzaklığı 60 ile 150 kilometre arasında. Ceylanpınar 150 kilometre uzaklıkta. İlimizde 5 adet Suriyeli göçmen kampı bulunması nedeniyle, mevcut ambulanslarımızın kilometre limitleri kısa sürede tükenmektedir. Servis bakım maliyetleri ve ambulansların pasif duruma geçmesinden dolayı istasyonların kapanmasına neden olmakta, acil sağlık hizmetleri aksamaktadır. Bunun için Bakanlığımızca ilimize acilen 25 adet ambulans tahsis edilmesi gerekmektedir. Takdirlerinize arz ediyorum.
Yine 850 yataklı Eyyübiye Devlet Hastanemizin devreye girmesiyle üniversiteye taşınmasından sonra üç binamız atıl kaldı ama bizim kuzeyde yer alan semtlerimizdeki hastaların Eyyübiye Devlet Hastanesine ulaşımı çok ciddi manada zaman ve maliyet teşkil etmekte. Bu hastaneler eğer kullanılmaya uygun ise kullanılması, kullanılmaya uygun değilse de yıkılıp yerine yeniden yapılması gerekmektedir.
Özellikle Türkiye'de ve bölgemizde yapmış olduğu hizmetlerden dolayı ben teşekkür ediyorum. Şanlıurfa'nın ve Türkiye'nin durumunu birlikte özetledim.
Bütçemizin hayırlı olmasını diliyorum. İnanıyorum ki bundan sonra sizin döneminizde de sağlık teşkilatı çok daha güzel hizmetler üretecektir. Saygılar sunuyorum. Allah muvaffak etsin.
BAKŞAN - Teşekkür ederim Sayın Cevheri.