BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Değerli milletvekilleri, Sayın Bakanım, değerli bürokratlar, değerli basın mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Sayın Bakanım, geçen yıla göre çok makul bir değerlendirme yaptınız. Geçen yıl neydi öyle? Tabii, olumsuz bir gündü, sıkıntılıydı fakat çok da farklı bir gündü. Demin geçen yılın zabıtlarına baktım, hakikaten AB Bakanı yerine biz muhalefet olarak geçmişiz, siz her türlü eleştiriyi yapmışsınız.

AVRUPA BİRLİĞİ BAKANI ÖMER ÇELİK (Adana) - Ben de mutlu olmuştum muhalefet AB yanlısı olmuş diye.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Biz her zaman AB yanlısıyız da parti olarak, öyle de olmak gerekir ona da inanıyoruz tabii. Siz de bugün dediniz ki "Biz AB'den yanayız, AB'yle ilişkilerimizi devam ettirmek istiyoruz." Doğrusu o tabii, bu ilişkilerin devam etmesi lazım. Avrupa Birliği Türkiye için önemli, Türkiye de Avrupa Birliği için önemli. Onun haricinde siz güzel bir değerlendirme yaptınız ama çok kısa olarak geçiyorum.

Avrupa Birliğindeki bir Türkiye ya da Batı'yla ilişkileri iyi olan bir Türkiye aynı zamanda Doğu'nun sözcüsüdür orada, İslam âleminin de sözcüsüdür. Aynı şekilde Batı içinde İslam âlemi veya Doğu toplumlarında da onların anlatmak istediklerini en iyi şekilde anlatabilecek ülke yine Türkiye'dir, her iki taraf için de anahtardır. Bu çok önemli bir konu. Dolayısıyla Türkiye'nin Avrupa Birliğinde olması lazım, bu süreci devam ettirmesi lazım. Peki, Avrupa Birliğiyle ilgili bizim bir politikamız var mı? Siz diyeceksiniz ki "Var." Evet, Bakanlık olarak bir Avrupa Birliği Bakanlığımız var, Avrupa Birliği Bakanlığının da bir politikası var ama Hükûmetin bir politikası var mı Avrupa Birliğiyle ilgili olarak? Buna siz de "Evet, Türk Hükûmetinin Avrupa Birliğiyle ilgili bir dış politikası vardır." diyemezsiniz tam olarak. Çünkü dış politikası yok Türkiye'nin. Türkiye'nin dış politikasının ne olduğu belli değil. Ya, bir Batı bir Doğu gidip geliyoruz, ne yaptığımız belli değil. Böyle bir ortamda sizin büyük bir talihsizliğiniz Avrupa Birliği Bakanı olmanız, bu dönemde ya da Türkiye için de belki talihtir. Ne yaptığımızı bilmiyoruz, ne istediğimizi tam olarak bilmiyoruz. Sıkıntılar var. Bu şekilde, tabii, bu işi yürütmemiz, başarılı olmamız mümkün değil.

"Avrupa Birliğine ihtiyacımız kalmadı." dedi Sayın Cumhurbaşkanı Meclis açış konuşmasında. İhtiyaç mıydı Avrupa Birliği, bir ihtiyaç mıydı yoksa bir çağdaşlık projesi miydi? İhtiyaç değildir. İhtiyaç olarak görmemek lazım. Kimsenin kimseye muhtaçlığı söz konusu değil, öyle bakılamaz ki bu işe.

Siz konuşmanızda yine güzel bir şeye işaret ettiniz: "Bu iş bir matruşka gibi onların Türkiye'ye bakışı. En tepede Erdoğan var, ondan sonra Türkiye, ondan sonra İslamofobi, ondan sonra da kendileriyle ilgili bazı soru işaretleri var." Bu doğru bir değerlendirmeydi.

Evet, en tepede Erdoğan var. Sayın Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanı olduğundan beri bir tane resmî ziyaret yapmış 2014'te sadece Belçika'ya Belçika Kralının davetlisi olarak, diğerleri çalışma ziyaretleri, yarı resmî ziyaretler Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri dâhil. Resmî bir ziyaret yapamamış hiçbir zaman, yapmıyor çünkü böyle bir sıkıntı var Sayın Erdoğan'la ilgili olarak. Bu şartlar altında bunun düzelmesi mümkün değil.

Ama yine, 2014'te ben yine burada Plan Bütçe Komisyonu üyesiydim, dediniz ya "kıdemli" diye. Ta 21 Kasım 2013'te AB'den sorumlu o zamanki bakanımız şöyle demiş, o zaman bugünden farklıydı: "2013 yılı, iktidara geldiğimiz günden beri kararlılıkla sürdürdüğümüz demokrasi yürüyüşümüzün dönüm noktalarından biri olmuştur. 30 Eylül 2013 tarihinde Başbakanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan tarafından kamuoyuyla paylaşılan demokratikleşme paketinde yer alan hususlar AB tarafından da övgüyle karşılanmıştır. Demokratikleşme paketi bir özgürlük ve demokrasi manifestosu olduğu kadar Türkiye'nin toplumsal bütünleşmesini güçlendirecek, barış ve huzur iklimini daha da pekiştirecek bir kardeşlik manifestosudur. AB'ye üyelik sürecimizin önemli bir kısmını oluşturan siyasi kriterler ve bu kapsamdaki yargı ve temel haklar faslıyla doğrudan bağlantılı olan demokratikleşme paketi cumhuriyet tarihimizin tartışmasız en cesur ve en kapsamlı reform paketlerinden biridir." Şimdi, bunu bir AB Bakanı söyleyebiliyor sunumunda, yazılı olarak veriyor, ondan sonra geldiğimiz noktaya bakın. Ne kadar çelişkili yani Hükûmetin, iktidarın geldiği nokta.

Dolayısıyla da bu kadar zikzak içerisinde, u dönüşlerle... Ha, bunun tabii ki onlardan da kaynaklanan sebepleri vardı ama sonuç olarak kendimizde aramamız lazım kabahati.

Sonuçta gerekler yerine getirilir, mantıklı işler yapılırsa bu iş çözülebilir. Bunu en iyi şekilde siz de biliyorsunuz.

Siz parasal bir mücadeleden de bahsettiniz. Evet, bizim de kısıtlama yaptığımız yer doğrudan Avrupa Birliği değil ama bir mücadele de var. Ben o baptan Sayıştay raporlarına gireceğim, biraz parasal konulara da gireceğim müsaade ederseniz.

Şimdi, Sayıştay raporunda Bakanlığınızla ilgili 1 şartlı görüş var, 2 tane denetim görüşünü etkileyen, 5 de etkilemeyen bulgu var. Bunlardan özellikle bir tanesine değineceğim, bu önemli.

Sayın Bakanım, bazı işlemler, bazı parasal harcamaların mevzuata uygun yürümesi gerekiyor. Yani yurt dışında para harcadığınız zaman bunun Türkiye'deki usullerle olmaması lazım, biraz daha farklı usullerle olması lazım ama belli bir usule yine de tabi olması lazım. Şimdi, burada, bu 2018 bütçesi ekli cetvelleri, "E Cetveli" diye bir şey var. Bu normal olarak 5018 sayılı Kanun'a uygun harcama yapılamaması durumunda bazı kolaylıklar sağlamak için idareye verilmiş bir hak. Bu istismar ediliyor. 100'e yakın madde var maalesef. Sizin de bunun içerisinde 3 tane maddeniz var, geçmişte de vardı. Sayıştay tarafından eleştiriliyor.

Şimdi, burada "Kurallara göre harcama yapamayacağımız bir meblağ var." demişsiniz, almışsınız. İhtiyaçtan fazla bir tutar var o hesabın içerisinde. İhtiyaçtan fazla bir tutarı koyuyorsunuz. Devreden, aktarılan meblağlar... Burada meblağlar tek tek belirtiliyor. Yılı da aşıyor. Normalde bütçe yıllık yapılır. Bütçenin yıllık prensibi vardır, yıllık olmasını da aşıyor. Harcamayla bağlantısız para gelip gidiyor. Böyle bir şey var vesaire. Yani sonuçta sayfalarca bu yazılmış. Sizin "Avrupa Birliği İletişim Stratejisi" dediniz ABİS'le ilgili bu harcamalar. Çok önem veriyorsunuz ama bunun usulüne göre yapılması lazım. Bakın, Sayıştay bunu bu kadar tenkit ettiği hâlde çok önemli görüp ve çok da haklı, 2018'de tekrar bu bütçeye konmuş, tekrar benzeri bir şekilde yapılmaya çalışılıyor. Bence bu doğru değil. Aslında burada makul bir şekilde bu işi yapıyor olsak buna "hayır" dememiz gerekir Plan Bütçe Komisyonu olarak. Siz onun haricinde bir de 75 ve 77'de de -bu 76'ncı maddede geçiyor bu sene- bunlarda da yine benzeri E Cetveliyle ilgili yetkiler alıyorsunuz bu kapsamda yine 5018'in dışında, İhale Kanunu'nun dışında harcamalar yapıyorsunuz. Bunlar çok doğru değil. Sizin bu prosedürlere uymanız lazım.

Çok fazla uzatmak istemiyorum gecenin bu saatinde ama siz geçen sefer güzel bir şey yapmıştınız hatırlıyor musunuz?

"Düşmezse düşmesin yakamızdan ölüm,

Bizim de üstümüze güneş doğacak Gülüm." demiştiniz.

"Gülüşüne bir kurşun sıksa da ölüm,

Unutma ki umuda kurşun işlemez Gülüm!" diye bitirmiştiniz cümlenizi. Bu güzeldi, Nazım Hikmet'ten.

Ben de ona nazire olarak:

"Hangi çiçek, diğerini sarı açtı diye ayıplar?

Hangi kuş, farklı ötünce diğerine yasak koyar?

Derisinden, dilinden ötürü öldürülüyor insanlar.

Ah insanlar! Her şeyi bulup kendini bulamayanlar..."

Bu da Bukowski'den.

Teşekkür ediyorum.

Bütçenizin hayırlı olmasını diliyorum.

AVRUPA BİRLİĞİ BAKANI ÖMER ÇELİK (Adana) - Bu güzel şiire ek yapmak boynumuzun borcu oldu. Konuşurken yapacağız. Bunu gelenek hâline getirelim.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Sizin dağarcığınızda vardır.