| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2018 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısı (1/887) ile 2016 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Tasarısı (1/861) ve Sayıştay tezkereleri a) Kalkınma Bakanlığı b) Türkiye İstatistik Kurumu c) GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı ç) Doğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı d) Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı e) Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı f) Kalkınma Ajansları |
| Dönemi | : | 26 |
| Yasama Yılı | : | 3 |
| Tarih | : | 10 .11.2017 |
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Teşekkürler Sayın Başkan.
Öncelikle, Mustafa Kemal Atatürk'ü saygıyla anıyorum.
Sayın Bakan, Niğde Orta Anadolu'da AKP hükûmetleri döneminde çok sınırlı yatırım alan illerdendir. Bu nedenle köyler boşalmakta ve işsizlik bölgede artmaktadır. Niğde için yapılması gerekli önemli yatırımlar projeden öteye geçmemektedir. İlin turizm kaynakları ve değerleri on beş yıldır konuşulmaktan öteye ne yazık ki değerlendirilmemektedir. 5 yıldızlı bir otel dahi ilde bulunmamaktadır. Niğde havaalanı her seçimde, Başbakanın dahi söz vermesine karşın 2018 yılı yatırımlarında yine yer almamıştır.
Keza, Cumhuriyet Halk Partisi döneminde gelen 1932 yılındaki Devlet Demiryolları yüksek hızlı tren uygulamasında Niğde merkez kapsam dışıdır.
Bölge illeri arasında Niğde en geri konuma düşen ildir. Niğde için hayvancılık, tarım ve dericilikle ilgili sanayi yatırımları ihtiyaçtır. Hükûmetleriniz döneminde bu yatırımlar ne yazık ki gelmemiştir.
Patateste Türkiye 1'incisi, lahanada Türkiye 2'ncisi, elmada Türkiye 3'üncüsü, fasulyede Türkiye 4'üncüsü Niğde tarımsal sanayi yatırımları ne zaman gündeme alınacaktır?
Niğde için AR-GE faaliyetleri konusunda yeterince farkındalık yaratılmaması ciddi bir eksikliktir. El sanatları, halıcılık, çancılık, keçecilik, bıçakçılık, çömlekçilik gibi giderek yok olmak üzere olan alanlarda çalışmalara ihtiyaç ve destekler gereklidir.
Sanayinin geliştiği bölge illeri arasında Niğde ne yazık ki bugüne kadar ihmal edilegelmektedir. Niğde ili Konya Ovası Projesi kapsamında Ahiler Kalkınma Ajansı Bölgesi'ndedir. Akdeniz'e akan Ecemiş suyunun Niğde ve Bor ovalarından akıtılmasıyla ilgili Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından çalışmanın devam ettiğini yazılı bir soru önergemizde ifade etmiştiniz. Ancak geçtiğimiz günlerde Tarım Fuarı'nda Milletvekili Sayın Özegen böyle bir sulama suyu projesinin gündemde olmadığını ifade etti. Sizin bana yazılı olarak verdiğiniz bilgiyle bu bilgi de çelişmektedir. Niğde'de sulama suyu yer altından enerjiyle çıkarılmaktadır ve maliyet de artmaktadır. Buna rağmen yapacak başka bir iş olmadığı için de üretici tarıma devam etmektedir. Keza, sizin de bildiğiniz gibi, Ulukışla ilçesine getirmesi düşünülen Şekerpınar suyundan da sanırım ki maliyet nedeniyle vazgeçilmiş bulunmaktadır.
Niğde'de kamu yatırımları başlamakta ama aylar, yıllar geçmesine rağmen tamamlanmamaktadır. SODES'in 2008 yılında uygulanmaya başlanmasından sonra Niğde ili 2013 yılında kapsama alınmış, ne var ki kültür sanat merkezleri, kütüphaneler, sinema salonları gibi yatırımları bulunan SODES'ten Niğde bu konuda da yararlanamamıştır.
Sayın Bakan, ayrıca, kalkınma ajanslarının 26 adet olduğunu yazılı soru önergeme verdiğiniz yanıtla belirtmiştiniz. Aralık 2016 itibarıyla uzman sayısının 485, toplam çalışanın 811 olduğunu da belirtmiştiniz. "Son beş yılda işten ayrılan 2012'de 175, 2013'te 129, 2014'te 115, 2015'te 107, 2016'da 239 kişi." diyorsunuz. Kalkınma ajanslarında bu kadar girdi çıktının gerekçesi nedir? Herkes işi öğrenince gidip de kendini mi kalkındırıyor, yoksa burada farklı bir gerekçe mi var, bunu da belirtirseniz memnun olurum.
Ayrıca, yine, kamu-özel iş birliğinin çeşitli modelleriyle son üç yılda başlatılmış projeleri sormuştum. Yap-işlet-devret proje sayısının 3 olduğunu, 7,2 milyarlık toplam yatırım miktarı olduğunu; yap-kirala-devret proje sayısının 10 olduğunu, 8,3 milyar dolarlık bir yatırım olduğunu ifade etmiştiniz. İşletme hakkı devrinin 14 olduğunu, proje sayısının, belirtmiştiniz. Burada da 5 milyar dolar olarak ifade yer alıyor. Oradaki dolar ifadesi nedendir, neden diğerleri TL'yken bu milyar dolar olarak ifade ediliyor. Hangi firmaların hangi alanlarda bu bağlamda çalışma yaptığını sormuştum. Bununla ilgili de yanıt verilmemiş. Bu firmaları öğrenmek mümkün olabilir mi?
Yine, bölgemle ilgili söyleyecek olursam Niğde bulunduğu konum itibarıyla çevre illere göre baktığımızda yapılan çalışmalarda Çankırı 1'inci sırada, Osmaniye 2'nci sırada, Kırşehir 3'üncü sırada, Aksaray 4'üncü sırada yatırım teşvik vergisi tutarlarında destek bulabilirken Niğde ne yazık ki 5'inci sırada görünmektedir. Yatırım teşvik bölgelerindeki yatırımların 2011-2016 yılları arasında imalat sanayisindeki uygulamasında da yine, Niğde bu konuda Çankırı'nın bayağı farkla önde olduğu halde... 4'üncü sıradadır.
Niğde tarihsel derinliği ve özelliği önemli bir yerdir. Bölge de Toroslara açılan bir kapıdır. Göçün önlenebileceği önemli bölgelerden biridir. Eğer bölgede tarım ve hayvancılıkla ilgili sanayi gelişirse büyük kentlere göç durur, oradaki tıkanmalar önlenir. Bu anlamda...
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - ...hem topraklarımız hem de insanlarımız yeterli birikime sahiptir.
Bir söz daha söyleyeceğim.
BAŞKAN - Buyurun.
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Biraz evvel Konya için otomobil fabrikası talebi olmuştu. Gelin, sizi bizim araya koyalım, Konya ile Niğde arasına yapılsın, onu da tekrardan iletiyorum.