BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Değerli milletvekili arkadaşlarım, Sayın Bakanım, değerli bürokratlar, değerli basın mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

24'üncü Dönemden arkadaşımız Fatih Bey'e de başarılar diliyorum, kutluyorum kendisini.

Sayın Bakanım, bu Avrupa Birliğiyle bizim alıp veremediğimiz, Hükûmetimizin alıp veremediği nedir? İlişkilerin bu noktaya gelmiş olmasının gerçek nedeni nedir? Ben arıyorum, bulamıyorum yani nedir, ne oldu da bu noktaya geldi? Bizim Almanya'yla ilişkilerimiz, Hollanda'yla ilişkilerimiz neden bu noktaya geldi, bu kadar sıkıntılı oldu? İnanın bulamıyorum. Sizin de bu konularda açıklamalarınız var. Avrupa Birliği, Avrupa bizim çok önemli bir hedefimiz. Hep yüzümüz Batı'ya dönük oldu, çağdaşlaşmaya dönük oldu geçmişte de yani tarihî bir geleneği var, Avrupa'nın bizim geçmişimiz açısından kültürel, tarihî sebepleri var. Ayrıca İslam ülkeleri için, doğu için de bizim Batı'da olmamız, Avrupa'da olmamız, Avrupa Birliğinde olmamız, onlarla ilişki içerisinde olmamız, onların bir anlamda sözcülüğünü, İslam'ın oradaki sözcülüğünü yapmamız anlamına geliyor, onları orada temsil etmemiz, anlatmamız anlamına geliyor, onların anlayamadığı konularda bizim sözcü olmamız anlamına geliyor. Tam tersine, Batı için de bizim doğuda, İslam âlemi içerisinde aynı rolümüz var. Bunlar önemli konular. Ayrıca, tabii ki Avrupa Birliğinde olmak ya da o üyelik sürecinde olmanın Türkiye'ye norm, standart birliği açısından kazandırdığı, hukuk açısından özellikle kazandırdığı çok şey var. Dolayısıyla Avrupa Birliğini bizim küçümsememiz, inkâr etmemiz ya da orayla sürekli olarak kavga etmemiz doğru değil.

Sıkıntılı bir noktaya gelmemizin sebebi de Hükûmetin bu konudaki yanlış tutumudur, bu noktaya kadar getirmiştir. Sizin bu konularla ilgili demeçleriniz var. Hükûmetle kıyasladığımız zaman, Başbakanla, Cumhurbaşkanıyla kıyasladığımız zaman sizin demeçleriniz daha makul fakat daha teşvik edici olması lazım, siz işin içinde olan birisi olarak konuyla ilgili daha teşvik edici demeçler vermelisiniz. Demin arkadaşlarımız da belirttiler, Habur konusunda da daha makul yaklaşımınız oldu -onun için bunu da burada zikretmek lazım- diğer konularda da öyle ama Avrupa Birliği konusunda özellikle daha makul olmamız gerekiyor diye düşünüyorum.

Demin arkadaşlarımızın epey bir konuşması oldu, hepsini tekrar etmek istemiyorum ben de ama özellikle birkaç konu üzerinde durmak istiyorum. Bir tanesi, esnaf ve sanatkârların borcu. Geçen bütçede esnaf, sanatkârın esnaf kooperatiflerine 18,9 milyarlık borcu vardı, şimdi 22 milyara çıkmış, sizin verdiğiniz rakamlara göre artıyor. Siz de birkaç kere belirttiniz, esnafın, çiftçinin çok büyük sıkıntısı var. Bunların borçlarının ertelenmesi lazım. Siz orada detay da verdiniz "Anapara kalacak, faizler şu şu şartlarda silinecek, geri kalan taksitlendirilecek." diye. Sayın Bakanım, bu konuda ısrarcı olun. Hakikaten esnafımız, çiftçimiz büyük sıkıntı içerisinde. Ben özellikle Polatlı'dan, memleketimden biliyorum, esnaf ve çiftçi büyük sıkıntılar içerisinde, ödeyecek durumda değil. Bir çözüm bulunması şart. Hükûmetinizin bu konuyu ayrıca ele alması lazım. Şimdiye kadar da siz bu konuya anladığım kadarıyla olumlu bakıyorsunuz ama Hükûmetten, Bakanlar Kurulundan bir destek gelmedi, öyle görünüyor ama zorlamanız gerekiyor bu konuyla ilgili olarak. Milyonlarca esnaf ve çiftçi bu konuda sizden haber bekliyor.

AVM konusuyla ilgili arkadaşlarımız, İbrahim Bey de Musa Bey de Bedia Hanım da çok güzel şeyler söylediler ama geçen sene siz de şöyle bir şey söylemişsiniz AVM'yle ilgili olarak: "Herkes de istiyor yani herkes de memnun, ilimizde yok, biz de talep ediyoruz." Doğrudur ama devletin de bu konularda geleceği düşünerek olaya bakması lazım. Onlar isterler tabii, gidiyor kışın sıcak bir yer, çocuğuyla geziyor, yazın da serin, havalandırması, kliması var; isterler onlar ama sonuçta esnaf ölüyor ve şehirler birbirine benziyor hakikaten. İleriki yıllarda, önümüzdeki yıllarda, belki kırk, elli yıl sonra çok büyük sıkıntılar getirecektir bu AVM'ler. Batı'da o noktaya doğru da gidiyor. İşte biraz önce esnafın borçlarının ertelenmesiyle ilgili konuyu konuştuk, sebeplerden bir tanesi de AVM'lerdir; AVM'lerin devreye girmesi, zincir mağazaların oralarda yer tutması böyle bir sonuç doğurmuştur. Bunu da dikkatinize sunmak istiyorum.

OVP'yle ilgili olarak diyorsunuz ki bir demecinizde: "IMF, Dünya Bankası tekrar Türkiye'yle ilgili rakamlarını revize etmek zorunda kalacaklar." Ama revizeyi OVP'de biz yapmaya başladık şimdiden epey bir sıkıntımız var. Özellikle ihracat ve ithalat rakamlarımız çok kötü Sayın Bakanım. Bakın, hedeflerimiz şimdiden OVP'de şaşmış vaziyette. Ticaret açığımız gittikçe artıyor, bu OVP'deki yüzde 71'lik ihracatın ithalatı karşılama oranı falan tutmayacak böyle devam ederse. Onun için birçok yerle, başta Avrupa olmak üzere, bizim ilişkilerimizi düzeltmemiz lazım ve gümrük birliğiyle ilgili de bir yenileme, güncelleme yapmamız lazım; bu nedenlerle yapmamız lazım, kendi menfaatimizi düşünerek yapmamız lazım. Sunumunuzda bu güncellemeyle ilgili bilgi vermediniz. Şimdi gelinen nokta nedir? Ne olacak? Bu, ilişkiler dolayısıyla sıkıntıya girdi, bundan sonra ne olacak? Yani bir güncelleme yapılabilmesi için, bir, kanal açık mı? İki: Biz hazırlıklı mıyız? Geçen bütçede de sordum "Bu konuyla ilgili olarak ne yapıyoruz, bizim hazırlıklarımız ne durumdadır?" diye, cevap vermediniz ama herhâlde bir hazırlığımızın olması lazım. Nedir o hazırlıklarımız? Biz ne talep ediyoruz, onlar ne konuda direnirler, nasıl görüyorsunuz konuyu; bir açıklama yapabilirseniz memnun olurum.

Bakanlığınızın 23.207 kadrosu boşmuş. Nedir bu kadrolar? Niye bu kadarlık bir boşluk var? Önemli kadrolar mı? Niye bu kadar...

GÜMRÜK VE TİCARET BAKANI BÜLENT TÜFENKCİ (Malatya) - Bizim o kadar kadromuz yok ki.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Öyle görünüyor bütçe eklerinde.

GÜMRÜK VE TİCARET BAKANI BÜLENT TÜFENKCİ (Malatya) - Bizim olan hepsi o kadar.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - 29 taşıt alım talebiniz var. 553 aracınız var. Sayın Bakanım, siz araç mı kiralıyorsunuz? Araç kiralıyor musunuz Bakanlık olarak?

GÜMRÜK VE TİCARET BAKANI BÜLENT TÜFENKCİ (Malatya) - Kiralıyoruz, almıyoruz.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Ne kadardır? Onunla ilgili de bilgi vermediniz. Verebilirseniz. Ne kadarlık, nasıl bir anlaşma yapıldı? Her bakanlık bu konuda farklı anlaşmalar yapıyor, farklı usullerle, farklı dönemler itibarıyla kiralama yapıyor; bir standart da söz konusu değil. 90 bine yakın taşıt aracı var kamuda, ilave olarak bir de kiralama var ve bunu Maliye Bakanlığı bilmiyor, ne kadarlık taşıt aracının kiralandığından Maliye Bakanlığının haberi yok, bilgisi yok.

Sayın Bakanım, Sayıştay raporlarına geçmeden önce, bir de bu, Bakanlığınızın İsrafın Boyutu İncelemesi varmış, basında yer aldı; bu raporu da alabilirsek memnun olurum.

"Türkiye'de tasarruf yapma oranı yüzde 14." diyorsunuz. Bu, yeni millî gelir serisiyle mi yüzde 14? Yeni seriyle yüzde 14, öyle mi?

GÜMRÜK VE TİCARET BAKANI BÜLENT TÜFENKCİ (Malatya) - Evet, yeni seriyle.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Yeni seriyle 14, o zaman daha ilginç tabii. "Halkın yüzde 56'sı gelir yetersizliği nedeniyle, yüzde 26'sı borçları olduğu için tasarruf yapamıyor." gibi bir sonuca ulaşılmış. Rapor ulaşırsa çok memnun oluruz.

Sayın Bakanım, 2016 Sayıştay Denetim Raporları, Bakanlığınızla ilgili rapor yine şartlı görüş içeriyor, geçen dönemde de şartlı görüş vardı. Eksikleri var Bakanlığınızın bu konularla ilgili.

Yap-işlet-devret modeliyle modernizasyonu gerçekleştirilen gümrük kapılarına ilişkin varlık ve yükümlülüklerin kayıtlara alınmamasıyla ilgili bir tenkidi var Sayıştayın. Özellikle Gürbulak'tan başlıyor, Esendere'ye kadar, yap-işlet-devret kapsamında yapılan, modernizasyonu gerçekleştirilen gümrük kapıları -ki sözleşme bedelleri bunların 428 milyon liraya ulaşmış- bunların bazılarının...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Kuşoğlu, ek süre veriyorum.

Buyurun.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Teşekkür ederim.

Bu gümrük kapılarının modernizasyonuyla ilgili yatırımlar, mesela Esendere Gümrük Kapısı, devam eden Kapıköy Gümrük Kapısı ve işletme hakkı devri gerçekleştirilen Hamzabeyli Gümrük Kapısı'na ait bilgilerle ilgili muhasebeleştirme yapılmış fakat Sayıştay denetçilerine bununla ilgili bilgiler intikal etmemiş. Daha sonrasıyla ilgili de tabii, bizde de bilgi yok.

Denetim görüşünü etkilemeyen önemli konular da var, bir tanesini gündeme getirmek istiyorum. Tek hazine cari hesabı, bu önemli bir konu kamu açısından, kamu maliyesi açısından. Yurt içi ve yurt dışı ödeme hesabındaki tutarlar muhasebe biriminden talimat beklenmeksizin Merkez Bankasındaki tek hazine hesabına alınır. Sizde bununla ilgili gecikmeler var. Bakiye vermemesi lazım bu hesabın, maalesef bakiye vermiş. "125 milyon küsur liralık hataya neden olunmuştur." diyor Sayıştay raporunda, 125 milyon lira.

Yine, Gümrük Bakanlığı bir taraftan da denetleme yapan bir bakanlık. İç kontrol sistemi yapılandırma çalışmalarını hâlâ tamamlamamışsınız. Kendi içinizde denetimle ilgili bir eksikliğiniz var ki dışarıya yönelik denetimde hiç olmaması lazım.

Yine, bu, basında da yer aldı; bu, Bakanlık bütçesinde ödeneği olduğu hâlde temsil ve ağırlama giderlerinizin iç ticaret hizmetlerini...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Teşekkür ederim.

Temsil ve ağırlama giderlerinin bütçe dışı bir kaynak olan iç ticaret hizmetlerini geliştirme payından karşılanması yerine -ki 17 milyon küsur liralık bir harcama- kendi ödeneğinizden yapılmasının daha doğru olacağını belirtiyor.

Sayın Bakanım, bir de faaliyet raporunda, faaliyet sonuçları raporunda birkaç kalemi soracağım arkadaşlar not alabilirse. Burada hizmet alımları var, giderler hesabında, 67 milyon küsur hizmet alımı. Nedir? Bunun detayını verebilirseniz memnun olacağım. Bir de kâr amacı gütmeyen kuruluşlara yapılan transferler var, 4 milyon 707 bin lira. Bunun detayını da alabilirsem memnun olacağım.

Diğer konulara çok fazla girmek istemiyorum. Tasfiye Hizmetleri Genel Müdürlüğü Döner Sermaye İşletmesiyle ilgili olarak da bir şartlı görüş var. Orada da iki tane önemli tenkidi var Sayıştay denetçilerinin. Bir tanesi, döner sermaye bütçesi içerisinde yer alması gereken kantar payı gelirlerinin, mevzuat hükümlerine aykırı olarak, yüklenici adına açılan özel bir hesapta tutulması ve Bakanlık harcamalarının Kamu İhale Kanunu hükümlerine uyulmadan bu hesaptan yapılması. Bu önemli. Diğeri de nazım hesaplarda izlenmesi, tasfiyelik hâle gelmiş eşya ve araçların nazım hesaplara alınması yanlışlığı var.

Rekabet Kurumu da bu yıl Sayıştay denetçilerimiz tarafından tenkit edilmiş. Denetim görüşünü etkileyen değil ama etkilemeyen beş tane bulgu var. Vaktimin kısalığı nedeniyle girmeyeceğim ama bunların dikkate alınması gerekiyor.

Bütçelerinizin hayırlı uğurlu olmasını diliyorum Sayın Bakanım.

Sayın Başkanım, teşekkür ederim.

BAŞKAN - Teşekkür ediyoruz Sayın Kuşoğlu, sağ olun.