KOMİSYON KONUŞMASI

ZÜLFİKAR İNÖNÜ TÜMER (Adana) - Teşekkür ederim.

Daire Başkanımıza teşekkür ederim verdiği bilgiler için.

Şimdi, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kanunu'nda "Tarihî eserlerin izinsiz olarak satışa sunulması, satın alınması ve bulundurulması yasaktır." diye bir ifade var. Şimdi koleksiyonerleri burada nereye koyuyoruz acaba? Şimdi, koleksiyonerler, genel yaşadığımız olay, eseri kendileri bulup müzeye bildiriyorlar, bulup derken bir şekilde temin ediyorlar. Yani bu talebi bitirmediğimiz müddetçe bu kaçak kazılar ve tarihî eserlerimize bu talep de hiçbir zaman eksilmeyecek. Bu süreçte koleksiyonerlerle ilgili elimizde bir müdahale etme imkânımız var mı? Bunlar ellerinde bulunan eserleri nasıl kanuni hâle getirebiliyorlar? Biri bu.

Bir de mesela önerilerinizde "Önlemler" kısmında diyorsunuz ki: "Müzelere eser getiren şahıslara verilecek para miktarının artırılması." Yani bu talebi kâh yasa dışı yoldan alıcılar istesin kâh devlet istesin, yani buna verilen parayı... Yani bunu bir satış, madde olarak tanımladığınız müddetçe yani devlet de bunu alsa kaçak kazıyı teşvik etmek anlamına geleceğini düşünüyorum. Doğru-yanlış, onu takdirinize sunarım ama eğer devlet bunu ödüyorsa bile aslında ödememeli diye düşünüyorum bir anlamda. Tamamen insanları bu kazılardan uzaklaştırmak gerekir çünkü aynı zamanda Türkiye'nin sahip olduğu büyük bir bilimsel bilgi, veri var elimizde. Yani bu bizim petrol gibi, doğal kaynaklar gibi, madenler gibi -arkeolojik- insanlık tarihini yeniden yazdıracak bilimsel bilgiler de bizim elimizde. O yüzden mümkün olduğunca bu arz-talep dengesini kırmadığımız sürece, polisiye önlemlerle aslında bunun önüne geçemeyiz diye düşünüyorum. Bu anlamda bilgilerinizi rica ediyorum.