KOMİSYON KONUŞMASI

ORHAN SARIBAL (Bursa) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Mesele aslında çok önemli ve kritik, birkaç açıdan. Biz şunun farkındayız ve bu konuda da en büyük rahatsızlığımız bu: Bu sektöre egemen firmalar, sadece Türkiye piyasasına değil bütün dünyaya egemen 3-4 tane firma -belki isimlerini burada söylemek çok doğru olmayabilir ama- bunlar tütün piyasasına ve tütün sektörüne tamamen hâkim. Baktığımız zaman, son yıllarda, 2002 başta olmak üzere bugüne kadar bütün düzenlemeler bunların tercihlerine ve isteklerine göre yapılmaktadır. O yüzden, özellikle söyledim. Türkiye için tütün sadece bir...

BAŞKAN - 2000'deki düzenlemeyi söylüyorsunuz.

ORHAN SARIBAL (Bursa) - 2002 yılından bugüne kadar, çıkan yasadan bugüne kadar söylüyorum. Yani, Tütün Yasası'ndan...

BAŞKAN - Ha, Ocak 2002'de çıkan yasadan.

ORHAN SARIBAL (Bursa) - Evet, o yasadan bugüne kadar. Yani...

BAŞKAN - 4733 müydü?

ORHAN SARIBAL (Bursa) - Evet, 4733 sayılı Yasa.

Bütün düzenlemelere baktığınızda bir şeyi işaret ediyor: Örneğin Bulgaristan bu firmalarla anlaşma yaptığında ya da Bulgaristan'da bu firmalar sigara sattıklarında Bulgaristan Hükûmeti ve Yunanistan Hükûmeti şunu diyor: "Yunanistan'da ya da Bulgaristan'da sattığınız sigara kadar Yunanistan'dan ve Bulgaristan'dan tütün alacaksınız." Tekrar söylüyorum: "Yunanistan'dan ve Bulgaristan'dan sattığınız sigara kadar, sigarada kullandığınız tütün kadar bizim yerli tütünümüzü satın alıp sigarada kullanacaksınız." diyor.

BAŞKAN - Bulgaristan'daki tütün üretimi, bu oryantal tütün üretimi ne kadar?

ORHAN SARIBAL (Bursa) - Bilmiyorum, yani özel bir araştırmam yok, söyleyeceğim rakam...

BAŞKAN - 10 bin ton bile yoktur herhâlde.

ORHAN SARIBAL (Bursa) - Bakın, hiç önemli değil. O mesele sizin koşullarınızla ilgili. Siz eğer 300 bin ton üretiyorsanız, Türkiye'de de 200 bin ton tütün rahatlıkla kullanılabiliyorsa oturursunuz 200 bin tonun pazarlığını yaparsınız ama mesela, bir karne açısından olsun diye söylüyorum, 2002'nin sonunda, baktığımızda, ithalat 54 bin ton, ihracat 112 bin ton. Tekrar söylüyorum: İthalat 54 bin ton, ihracat 112 bin ton. 2016 sonu itibarıyla, Sayın Bakan, 101 bin ton ithalat, 51 bin ton ihracat. Yani, öyle bakıldığında da karşımıza başka bir şey çıkıyor ve zaten TAPDK Başkanı da çok rahat bir şekilde söyledi, yerli tütünün sigaralarımızda kullanılma oranı sadece yüzde 15.

Burada, bence, kritik nokta şuraya dayandı: Sayın Bakan bu kooperatifler aracılığıyla üreticiden alınacak olan tütünün vergi oranı konusunda bir şey söylemek zorunda, bir şey söylemeli. Eğer bu yüzde 83 üzerinden yürüyen bir paket tütün vergisi varsa, Sayın Bakan, bu şu anda alacağımız karar kooperatifçilik de olsa, açığa ekim serbest de olsa, açık artırmalı satış mümkün de olsa bu Türkiye tütün üretiminin ve Türkiye tütün üreticisinin bitmesi demektir.

BAŞKAN - Teşekkür ediyorum.

ORHAN SARIBAL (Bursa) - Rekabet etmesi, bu koşullarda bu işi sürdürmesi, Komisyon Başkanım, mümkün değil, bunu samimiyetimle söylüyorum. O yüzden Bakan çiftçiden gelen o sese duyarlılık göstermeli ve burada bu Komisyonun ikna olabileceği bir şekilde bir orandan bahsedebilmeliyiz. Yani, biz puronun yüzde 40'la satıldığı bu topraklarda Adıyaman, Diyarbakır, Malatya, Ege tütününün en fazla yüzde 20-25; bu da değil aslında birçok çiftçinin... Düşünün, 50 metrekare, 100 metrekare, 200 metrekare alan çünkü dekar başına kuru tütün verimimiz şu anda 70-80 kilogram, belki bazı yerlerde bu da yok. Böyle düşündüğümüzde, tütün üretiminin bu topraklarda tamamen biteceğini ve elbette egemen firmaların da bu işi kapacaklarını biliyoruz. Zaten bu işin buraya gelmesinin nedeni vergilerin çok yüksek olmasından dolayı, büyük firmalar artık Türkiye'deki pazarlarının daha da fazla olacağı hâlde az olmasından dolayı itirazlarından kaynaklanıyor. O yüzden bu konuyu tekrar gözden geçirmek gerektiğini düşünüyorum.