KOMİSYON KONUŞMASI

MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun 2002 yılında gerçekleştirilen reform düzenlemelerden birisi biliyorsunuz ve bu kanunla getirilen en kritik mali kuralı bu düzenlemeyle kaldırıyoruz. O tarihten bu tarafa başka yapmış mıyız diye şöyle kabaca baktım -bilmiyorum başka var mı- 2009'da yapmışız, açığın 5 katı diye yapmışız. Bu düzenlemeyi anlamsız hâle getirmekten başka bir anlamı yok bunun yani 4749'la getirilen bu kuralı ortadan kaldırıyoruz.

İkincisi: Ek bütçe yapmamak suretiyle bizlerin, Türkiye Büyük Millet Meclisinin bütçe hakkını elinden almış oluyoruz. Böyle iki büyük mahzuru var. O nedenle, ben de arkadaşlarımın ifade ettiği gibi bu şekilde, en kritik mali kuralın kaldırılması yerine ek bütçeyle bu düzenlemenin yapılması gerektiğini düşünüyorum.

Bir de sorum olacak Sayın Bakanım. Özellikle, Hazineden arkadaşlarımız dinlerse... Şimdi, elimde Hazine nakit gerçekleşmeleri tablosu var 2017'nin, en son eylül ayını açıklamış. Şimdi, oraya bakıyorum, nakit dengesi eksi 40 milyar, küsuratını söylemeyeyim, net borçlanma 67 milyar. Yani biraz önce Zekeriya Bey, Sayın Bakanım da rakamı vermişti, 47,5; Bakanlar Kuruluyla artırılmış son hâli 52,4 yani şu an, zaten kanuna aykırı bir borçlanma yapmış Hazine. Nasıl yapabilmiş bunu?

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Yıl sonu itibarıyla bakıyoruz ya ona biz, rakamlar yıl sonu itibarıyla. Yıl içinde dalgalanma gösterebilir ama yıl sonu bakiyesi, son rakam...

MUSTAFA KALAYCI (Konya) - O zaman, şu anda anlamı kalmıyor Sayın Bakanım.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Olur mu? Sizin borç yapınıza bağlı olarak nakit gerçekleşmelerinin... Mesela, şubat, mayıs, ağustos, kasım geçici vergi tahsilat ayları; o aylarda yüksek gelir vergisi tahsilatı yapılırken bazı aylar da vergilerin düşük olduğu, harcamaların yüksek olduğu aylar. Dolayısıyla, Hazinenin borç yönetimi, nakit yönetimi yıl içerisinde dalgalanma gösterebilir.

MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Uygulama, doğrudur, belki öyledir Sayın Bakan.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Yani yıl içerisinde borçlanıp kapatabilir misiniz? Olur mu? Yıl içinde borç alıp kapatacaksınız...

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Olur tabii.

MUSTAFA KALAYCI (Konya) - O zaman, 31 Aralığa kadar istediğin gibi yap, 31 Aralıkta bir madde çıkar, bu işi kapat, git.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Yok, öyle değil, öyle değil. Yani dalgalanma olması işin...

GARO PAYLAN (İstanbul) - Ama "borç tavanı" diye bir şey var.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - İsmail Türk'ün "Maliye Politikası" kitabında yazar, ödeme nakit işlemlerinde, orada der ki: "Yıl içerisinde dalgalanma olur." vesaire. Bunlar kamu maliyesinin, maliye politikası ders kitaplarının temel...

GARO PAYLAN (İstanbul) - "Borç tavanı" diye bir şey vardır.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Hayır ama kanundaki tavan yıl sonu itibarıyla...

GARO PAYLAN (İstanbul) - Öyle mi?

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Tabii canım, bütününü anlayamazsınız.

MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Sayın Bakanım, bir de burada şunu merak ediyorum: Nakit açığımız 40 milyar, borçlanma 67 milyar; niye? Burada, tabloda şunu görüyorum: En son, kasa bankada 30 milyar artış görünüyor, dokuz aylık yani kasaya mı, bankaya mı topluyoruz borçlanmayı?

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Tabii.

MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Niye?

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Rezerv biriktiriyoruz sonraki aylardaki borçlanma ihtiyacımız için.

MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Bayağı yüksek de fark, ondan diyorum, 30 milyar.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Mesela, önümüzdeki iki ay borçlanma var. Sonuçta, ben bana borç verenlere karşı güçlü bir rezervle gireceğim ki ona göre bir faiz pazarlığı yapayım.

MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Yok, rakam biraz yüksek geldi yani 30 milyar, bayağı yüksek geldi.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Ama şöyle: Toplam büyüklüğe bakacak olursanız o rakama, toplam büyüklük içinde iyi bir rezerv var demektir.

GARO PAYLAN (İstanbul) - Hep böyle mi tutardı, bu oran hep böyle miydi?

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - İhtiyaca göre arkadaşlar. Biliyorsunuz, Hazine Müsteşarlığının bünyesinde Borç ve Risk Yönetimi Komitesi var yani yine, 4749'da bunun müesseseleri belirlenmiş. Sonuçta, piyasalarda -iç piyasa, dış piyasa, uluslararası piyasalar- borç yönetimi maliyetlerini minimuma çekeceksiniz, talebin en yüksek seviyede gelmesini sağlayacaksınız, geldiği zaman da siz en minimum düzeyde maliyet oluşturacaksınız yani bu da kendi içinde bir iş. Dolayısıyla burada, bazen Hazine rezervini bazı dönemlerde yükseltebilir. Niye? Önümüzdeki dönemleri daha güvence altına almak için.

GARO PAYLAN (İstanbul) - Faizlerin yükseldiği bir ortamdayız ya.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Değişir.

Arkadaşlar, faize girmeyin. Bakın, faiz konusunda, AK PARTİ hükûmetleri döneminde... Bu dönemin en büyük, önemli karakteristiği faiz bütçesinin hizmet bütçesini geçmiş olmaması. Biz, bugün, bütçenin yüzde 90'ını hizmete ayırıyoruz; 2002'de, geldiğimizde yarısı faize gidiyordu.

GARO PAYLAN (İstanbul) - O zaman enflasyon vardı.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - O rakamlara hiç girmeyin yani orada kaybedersiniz.

MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Faizi vatandaşın sırtına yükledik herhâlde.

BAŞKAN - Evet.

Sayın Kalaycı...

GARO PAYLAN (İstanbul) - O zaman enflasyon vardı.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Vardı, vardı. Reel faiz kaçtı? Reel faiz yüzde 29'du. Şimdi kaç?

GARO PAYLAN (İstanbul) - O, 2001'de bir tek.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - 2.

GARO PAYLAN (İstanbul) - O, 2002'de. 1990'lar...

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Hayır, çıkarın arkadaşlar. Bütün 1990'lı yıllar boyunca reel faiz kaçmış, bakalım.

GARO PAYLAN (İstanbul) - Ortalamasına bakın, yüzde 10'u geçmez.

BAŞKAN - Sayın Bakanım, o tartışmaya birazdan gireriz.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Hayır, bana sordular da onun için.

BAŞKAN - Tamam.

GARO PAYLAN (İstanbul) - Reel faiz uygulaması yüzde 10'u geçmez.

MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Şeye de bakmak lazım tabii.

BAŞKAN - Şimdi, Sayın Kalaycı'nın sözünü dinliyoruz.

Buyurun.

MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Sayın Bakanımın söylediğine şunu ilave edeyim: Sadece kamunun değil; vatandaşın, KOBİ'lerin sırtına ne kadar faiz yüklemişiz, ona da bakmak lazım.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Bakalım.

BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Kalaycı.