ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bir konuya açıklık getirmek lazım.

Dün, bu konuda, aslında uzunca sayılabilecek ve kanıtlarıyla, örnekleriyle bir konuşma yapmıştım, ama çok kısaca şöyle özetleyeyim: Bir Anayasa değişikliği yapıldığında, dünya parlamentolarında, yerleşik geleneklerde, sürenin ve konuşmacıların kısıtlanmaması, en geniş mutabakatı yaratmak, en doğru metne ulaşmak için esastır, ama bugünkü Komisyon gerçeğinde ve Türkiye gerçeğinde bir süre tahdidinin olması gerektiğiyle ilgili iktidar partisinin iradesine, Cumhuriyet Halk Partisi olarak, "Sınırsız bir görüşme yapalım, altı ay sürsün, yedi ay sürsün." dediğimiz zaman, bunun gerçekçi olmadığının biz de farkındayız, ilk günden beri ifade ettik.

Burada şuna bakmak lazım: Dünya parlamentoları ne yapıyor, bu Parlamento ne yapıyor?

İki tane yöntem var; ya konuşmacının süresini sınırlayan yöntem ya da konuşmacının sayısını sınırlayan yöntem.

Eğer konuşmacının sayısını sınırlayacaksanız, bunda kifayetimüzakere, 1924-1960 arası olduğu gibi, en az 6'şar konuşmacıdan sonra kifayetimüzakere önergesi, 2'şer milletvekiline talebi hâlinde söz verilerek konuşulur, sonra karara bağlanır ya da hiç kifayetimüzakere önergesiyle uğraşmazsınız, Parlamentomuzda, örneğin Plan ve Bütçe Komisyonundaki örneklerde olduğu gibi... Komisyon üyelerine ve Komisyon üyesi olmayanlara bir farklılık getirilmesi İç Tüzük'e aykırıdır, ama yerleşik bir uygulama, İç Tüzük'ü aşan bir teamül gelişmiştir. Bu noktada eğer süreyi sınırlayacak bir önerge verilirse, kifayetimüzakere önergesi verilemez.

BAŞKAN - Sayın Özel, bu bizim Başkanlık Divanı olarak ve Komisyon olarak, hep birlikte tartışıp karar vereceğimiz bir konu.

Sayın Özel, toparlayın, ben Sayın Biçer'e söz vereceğim.

ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - Bitiriyorum Sayın Başkan.

Ama bu konuda bütün partilerin katılımıyla yapmış olduğumuz bir görüşmede, bu görüşmelerin sağlığı açısından şuna varmıştık: İstediği zaman Komisyon üyeleri konuşacak, onları listeye yazmayacağız, Komisyon üyeleri için süre daha uzun olacak, Komisyon üyesi dışındaki arkadaşlar için bir makulün yerleşmesinde anlaştık. O makul on dört ila on yedi dakika gibi yerleşti. Buradaki sıkıntı...

BAŞKAN - Bizim Başkanlık Divanı olarak kaygımız onu daha makule çekmek, sizin de amacınız biraz daha ileriye götürmek.

ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - Sayın Başkan, zaman zaman sekiz dakikada kesen arkadaşımız da oldu ama şunu söyleyelim: Bu makul oturmuşken Sayın Altay'ın söylediği gibi, 7'nci dakikada, 8'inci, 9'uncu dakikada, insicam bozuluyor. On-on iki dakika olduğunda sizin uyarınızla, arkadaşlar zaten bunu hep toparladılar, bir sıkıntı olmadı, ama uyarıyı 7'nci dakika, 8'inci, 8,5'uncu, 9'uncu dakika, sıkıntı oluyor, insicam bozuluyor.