KOMİSYON KONUŞMASI

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Benim ağırlıklı olarak hitap edeceğim Başbakan Yardımcımız Sayın Veysi Kaynak ama o yok, gelene kadar diğer konuları özetleyeyim, ondan sonra onun konularına da girerim.

Sayın Başkan, değerli milletvekili arkadaşlarım, değerli bürokratlar, değerli Başbakan Yardımcıları, değerli basın mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Sayın Başbakan Yardımcım, Veysi Bey, bu Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu size bağlı. 2015 bütçesini biliyor musunuz, ne kadardır, hatırlıyor musunuz?

BAŞBAKAN YARDIMCISI VEYSİ KAYNAK (Kahramanmaraş) - Az önce rakam verdim, tekrar vereyim isterseniz.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Hayır, şeyleri vermediniz, ikiniz de... 2015 yılıyla ilgili yapılan harcamaların denetimi söz konusu, bu sene onu yapıyoruz. 2015'le ilgili iki Başbakan Yardımcısı da bilgi vermediniz ama "2017 bütçelerimiz şu olacak." falan dediniz hâlbuki biz bütçe yapma kadar, 2015 yılını da denetliyoruz, o da çok önemli bir konudur. "Şu kadar harcama yaptık, şu kadar bütçe başlangıç ödeneği tahsis edildi, ondan sonra şu kadar harcama yaptık, şu kadar iade ettik." diyebilmeniz gerekirdi kurumlarla ilgili olarak.

Şimdi, ben size Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumuyla ilgili soracağım: Bütçesi 4 milyon 833 bin lira 2015'te bu kurumun. Ne kadar harcama yapmış biliyor musunuz? Yani normalde verilen bütçe kadar harcama yapar kurumlar, bazen onu aşarlar, bazen yüzde 10 eksik kalır vesaire. Yüzde 75'ini kullanmamış Sayın Başbakan Yardımcım.

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - İş yapmamış yani.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Yani Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu kendisine verilen 4 milyon 800 bin liralık bütçenin yüzde 75'ini kullanmamış, 3 milyon 67 bin lirayı iade etmiş. Zaten, çok düşük bir bütçe bu. 4 milyon 800 bin lira tahsis ediyoruz arkadaşlar, bunun yüzde 75'ini de kullanmıyor. O kullanılan kısmı var ya 1 milyon 700 bin liralık bölüm, 1 milyon 765 bin liranın yarısı zaten personel gideri ve satın almalar.

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - İnsan haklarıyla ilgili problem yok demek ki.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Bu kurum faaliyetiyle ilgili 5 kuruş harcama yapmıyor, olmaz böyle bir şey. Yani, bu, bizim insan haklarına verdiğimiz değeri gösteriyor değil mi, özetliyor; başka bir şey söylemeye gerek yok herhâlde. Bunu biz uluslararası anlaşmalar gereği, bütün devletlerde, ülkelerde böyle bir kurum olduğu için, üye olduğumuz ülkelere karşı mahcup olmamak için, uluslararası toplantılarda "Bizde de böyle bir kurum vardır." demek için kurmuşuz, öyle göstermelik bekliyor.

Ombudsmanlık da benzeri şekilde. Dışarıya karşı, vitrine koymak için kurduğumuz ama gerçekte uygulamadığınız, çalıştırmadığımız bir kurum. Burası da maalesef öyle bir kurum. Böyle bir şey olmaz. Zaten...

BAŞBAKAN YARDIMCISI VEYSİ KAYNAK (Kahramanmaraş) - Yasayı değiştiriyoruz, daha etkili olacak inşallah.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Sayın Başbakan Yardımcım, tabii ki yasalar da çok önemli ama öncelikle böyle bir arzu duymamız lazım, bunun bilincinde olmak lazım; insan hakkının ne olduğunu, eşitliğin ne olduğunu kavrayabilmek lazım. Bir bilinç meselesi öncelikle bu. Bu kavranmadan olmaz. Yani bir kamu kurumuna 4 milyon 800 bin liralık bir bütçe tahsis et, bunun yüzde 75'ini iade etsin, harcamasın, o kalanı da sadece personel giderine ve bazı alımlara harcamış olsun, kendi faaliyetiyle ilgili 5 kuruşluk harcama yapmamış olsun; olmaz böyle bir şey. Başka bir şey söylemeye gerek yoktur, tekrar söylüyorum. Ondan sonra, tabii, bizim burada insan haklarıyla ilgili, eşitlikle ilgili -biraz önce arkadaşlarımın hepsi bahsettiler- özgürlüklerle ilgili, demokrasiyle ilgili eleştirilerimiz herhâlde çok haklı diye düşünüyorum, değil mi? Maalesef, o konuyla ilgili olarak da birkaç sene içerisinde, önce, seksen yıllık cumhuriyetin Kürt meselesiyle ilgili olarak çok büyük yanlışlar yaptığını söyleyip ortaya çıkıyoruz, "Seksen yıllık cumhuriyet Kürtlere haksızlık yapmıştır Dersim'den başlayarak." diye ortaya çıkıyoruz, her şeyi söylüyoruz, devleti tukaka yapıyoruz, devleti kötü ilan ediyoruz -kendi devletimizi- ondan sonra birkaç sene sonra geçmişte yapılanlardan çok daha fazla sert bir tonda ortaya çıkıyoruz. Bugün burada seçilmiş insanlar yoksa bu gelgitlerle, bu devlet adamlığından ya da devlet yönetiminden yoksun bir anlayışla bu işleri yürüttüğümüzdendir maalesef, maalesef öyle.

Şimdi, Vakıflar Genel Müdürlüğüne geleyim. Vakıflar Genel Müdürlüğü -biraz önce Bihlun Hanım söyledi- pek denetim yapılmayan bir yer. Denetimiyle ilgili birçok şey soruyoruz, yazılı sözlü soru önergeleri veriyoruz, bilgi alamıyoruz. Basından öğrendiğimize göre, Adnan Bey, 960 vakıf denetlenmiş, 22 suç duyurusunda bulunulmuş; hangileri bilmiyoruz. Bunları şimdi öğrenebilirsek memnun oluruz. Hangi vakıflar bu suç duyurusunda bulunulan vakıflar?

Şimdi, Ensar Vakfıyla ilgili olarak; 45 çocuk tecavüze uğramış ve Vakıflar Genel Müdürlüğü bu konuyu da bilmiyor maalesef, bu konuyla ilgili gereken çalışmayı, denetimi eksik yapmış, yapmamış. Ve biraz önce Musa Bey'in söylediği TÜRGEV gibi birçok vakfın mali tablolarından haberimiz yok. Hâlbuki bunlar aleni, herkesin İnternet'e girip Vakıflar Genel Müdürlüğü sayfasından bunları rahatlıkla görebilmesi lazım mali tabloları, hiçbirine ulaşılamıyor, bulunamıyor. Yani bir gizlilik mi var, bir kötü durum mu var; bu sefer de soru işaretleri oluyor, her geçen gün o soru işaretleri büyüyerek kafalarımızda yer ediyor. Gerek var mı bu kadar sıkıntılı olmaya?

Şurada bir cümleniz var, 6'ncı sayfada Sayın Bakanım, sunumunuzda diyorsunuz ki: "On üç senede 3 milyar 300 milyon lira Vakıflar Genel Müdürlüğü yatırım yapmış ve 81.270 vatandaşımıza istihdam sağlamıştır." Bunun hesabı nasıl yapıldı? Ben bakıyorum...

BAŞBAKAN YARDIMCISI VEYSİ KAYNAK (Kahramanmaraş) - O yukarıdaki sayılanlar var ya saygıdeğer milletvekilim, üstadım; yukarıda sayılanlar yani kat karşılığı uzun süreli kira gibi meydana getirilen tesislerin, onların toplam değeri.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Şimdi, "601 adet taşınmaz karşılığı 3.558 bağımsız bölüm Vakıflar Genel Müdürlüğüne kalmıştır."

BAŞBAKAN YARDIMCISI VEYSİ KAYNAK (Kahramanmaraş) - Evet, onlarla ilgili.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Ama yatırım yapmak farklı bir şey. Şimdi, yatırım bütçeniz...

BAŞBAKAN YARDIMCISI VEYSİ KAYNAK (Kahramanmaraş) - Cümleyi ben zaten konuşurken atladım. Konuşurken cümlenin yanlış ifade edildiğini anladığım için rakamı, orayı atladım, hiç değinmedim. 3 milyar 300 küsur milyon liralık orta yatırım değeri olan binaların, meskenlerin...

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Sayın Başkanım, mikrofonu açarsanız kayda da geçer Sayın Başbakan Yardımcımızın sözleri.

Tekrar söyleyebilir misiniz, bitti mi?

BAŞBAKAN YARDIMCISI VEYSİ KAYNAK (Kahramanmaraş) - Evet, üstadım, şimdi, ben de yanlış ifade edildiğini fark ettim. O yüzden rakamı söylemedim. Oradaki 3 milyar 300 küsur milyon liralık yatırım o meskenler yani konutlar, iş yerleri, oteller gibi vakıf taşınmazlarının uzun süreli kira, yap-iade et gibi, kat karşılığı gibi işlerin toplam yatırım değeridir ve ondan dolayı da Vakıflar Genel Müdürlüğüne çok çeşitli ölçeklerde 601 adet yeni taşınmaz kazandırılmış olmaktadır.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Bununla ilgili bilgi verebilirse bürokrat arkadaşlar memnun olurum Sayın Bakanım.

BAŞBAKAN YARDIMCISI VEYSİ KAYNAK (Kahramanmaraş) - Tabii ki verebiliriz, ayrıntılı hazırlarız onu da efendim.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Teşekkür ederim.

Vakıflar Genel Müdürlüğüyle ilgili olarak, Sayın Başbakan Yardımcım, bir Sayıştay raporu var. Sayıştay raporunda çeşitli bulgular var. Mesela, raporda üç önemli bulgu var; bir de Performans Değerlendirme Raporu var, burada da beş bulgu var. Bu rapor, Sayıştay raporu önemli bir rapor. Mesela bulgulardan bir tanesi şöyle: "Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından kamu kurum ve kuruluşlarına benzer amaçlı vakıflara veya kamu yararına çalışan derneklere tahsis edilen hayrat, vakıf taşınmazlarının -ki vakıfların esas olarak bu taşınmazlardan oluşuyor ana mal varlıkları- tahsis amacına, bu taşınmazların, gayrimenkullerin tahsis amacına, protokollere ve koruma kurulu..."

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

(Oturum Başkanlığına Başkan Süreyya Sadi Bilgiç geçti)

BAŞKAN - Ek süre veriyorum, buyurun Sayın Kuşoğlu.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - "...kararlarına aykırı şekilde kullanılması..." demiş. Yani o zaman Vakıflar Genel Müdürlüğünün bu taşınmazları protokollere, koruma kurulu kararlarına aykırı şekilde, tahsis amaçlarına aykırı şekilde kullanması yeter zaten, başka bir şey söylemeye gerek yok ki yani şu eleştiri bile yeter. Diğerlerine girmeyeceğim zamanım kalmıyor diye.

Hemen diğerlerine geçeyim. Geçen yıl AFAD'la ilgili olarak, Suriyeli göçmenler konusunu sorduk, dedik ki bunlar beş yıla yakındır Türkiye'de, artık bununla ilgili bir iskân politikası oluşturun. Ne oluyor böyle? Yani Türkiye'yle ilgili bugün için ve gelecekte çok büyük bir sorun olacak bu konu. "Çalışmalar yapıyoruz." dendi, o zamanki AFAD Başkanı "Yapıyoruz, yakında böyle bir iskân politikasını açıklayacağız." dediler, "Bu konuyla ilgili projelerimiz var." dendi ama görüyorum ki öyle bir projeniz yok. Yani tarih, kültür ve inanç birliği olan insanlar bunlar. Nizip Mülteci Kampı'nda 30 çocuğa tecavüz edilmiş ve bundan AFAD'ın haberi yok ve basını sorumlu tutmuş böyle bir haber yapıldığı için.

Bir de, AFAD'la ilgili, Sayın Başbakan Yardımcım, şimdi, bundan önceki sene denildi ki: "Son üç senede 4,8'lik -milyar dolarlık- harcama var." Bir sene sonra 8 milyar dolara çıktı, şimdi de sizin sunumunuzda 12 milyar dolara çıktı. Yani daha önceki sunum ocak ayında yapılmıştı. Hemen on ayda bir 4 milyar dolar daha ilave edilmiş, bunu anlamak mümkün değil. Yani şimdi yabancılarla görüştüğümüz zaman bize de soruyorlar "Bu Suriyeli göçmenlerle ilgili yaptığınız harcamalar doğru mu?" diye, onların kafasında da soru işareti var. Utanıyoruz yani bununla ilgili doğru cevap verebilmemiz lazım.

AFAD bir broşür bastırmış Kilis'le ilgili olarak. Neyse onlara girmeyeyim.

AFAD'ın da Sayıştay raporunda Sayın Başbakan Yardımcım, önemli bulgular var, bunlara bakılmasını tavsiye ederim. Özellikle AFAD yönetiminde ve kullanımında olan taşınmazlarla ilgili envanter yapılmaması, taşınmazlara ait bilgilerin muhasebe kayıtlarına alınmaması bir sıkıntıdır. Yine, Performans Değerlendirme Raporu'nda da üç bulgu var, onlar da çok önemli.

TİKA'yla ilgili, Yurtdışı Akraba Topluluklarıyla ilgili olarak da önemli raporlar var burada. Ben bu TİKA ve Yurtdışı Akraba Topluluklarının aslında aynı Başbakan Yardımcılığına bağlanmasının daha doğru olduğunu düşünüyorum çünkü aşağı yukarı faaliyet alanları, faaliyet konuları örtüşüyor, yakın. Birbirlerine destek olurlar, aynı Başbakan Yardımcısında olmaları daha doğrudur diye düşünüyorum.

Türk Dil Kurumuyla ilgili olarak da, yine Sayıştay raporunda üç bulgu var, üç bulgu da denetim raporunu etkilemeyen bulgular ama şunu söyleyeyim: Sayın Temizel Bakanım size sormuştu. Türkiye İş Bankası Anonim Şirketi hisse senetlerinin... Mesela buradaki bulgu, Sayıştayın bulgusu onunla ilgili, diyor ki: "İş Bankası hisse senetlerinin mali kuruluşlara yatırılan sermayeler hesabı yerine özel kesim tahvil, senet ve bonoları hesabında izlenmesi ve bilançoda gerçek değeriyle yer almaması nedeniyle -Sayın Başbakan Yardımcım, 'gerçek değeriyle yer almaması' yanlış hesapta izlenmesi, bakın- giderler hesabı dönem faaliyet sonucu hesabında hataya yol açmıştır." Burada yer alacak bu kurumlar, Türk Dil Kurumunun hesabında yer alacak ama bunu da yanlış bir hesaba almışsınız, yanlış muhasebeleştirmişsiniz, yanlış sonuçlar doğurmuş. Bunlar önemli konulardır. Bunu, ikide bir, işte, Cumhuriyet Halk Partisinin bu parayı kullandığı şeklinde siyasi yorumlara sebep olunuyor. Hâlbuki bu para tamamen bizim vesayetimizde Türk Dil Kurumu tarafından kullanılıyor yani sizin tarafınızdan yıllardır kullanılıyor ama o da yanlış kullanılıyor maalesef.

BAŞBAKAN YARDIMCISI YILDIRIM TUĞRUL TÜRKEŞ (Ankara) - Kullanılmıyor.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Yani bir yolsuzluk olduğunu iddia etmiyorum. Bir hata olduğunu, yanlışlık olduğunu iddia ediyor Sayıştay raporu, "Burada yer alması lazım, gerçek değerleriyle yer alması lazım ayrıca." diyor.

BAŞBAKAN YARDIMCISI YILDIRIM TUĞRUL TÜRKEŞ (Ankara) - Birazdan bilgi arz edeyim.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Yine, diğer bulgular da aynı şekilde önemli.

Bu, TİKA'yla ve Yurtdışı Akraba Topluluklarıyla ilgili Sayıştay raporları da -tekrar tekrar söylüyorum- önemlidir. Onları tekrar etmiyorum, vaktim kalmadığı için ama bakarsanız memnun olurum.

Çok teşekkür ediyorum Sayın Başkan.