BAŞBAKAN YARDIMCISI YILDIRIM TUĞRUL TÜRKEŞ (Ankara) - Ondan önce, izin verirseniz bu konunun havada kalmaması lazım çünkü Hükûmete...

BAŞKAN - Buyurun, otuz dakikanın içerisinde hepsini söylersiniz Sayın Türkeş.

BAŞBAKAN YARDIMCISI YILDIRIM TUĞRUL TÜRKEŞ (Ankara) - ...istinaden bazı beyanları oldu Sayın Bekaroğlu'nun.

Birincisi: Olağanüstü hâlin çıkış sebebini hepimiz çok iyi biliyoruz yani 80 milyonun bildiğini buradaki saygıdeğer bazı milletvekillerinin bilmiyor olması ihtimali üstünde durmuyorum.

İkincisi: Birinci gününden itibaren Sayın Başbakanımız bunun halka intikal ettirilmeyeceğinin, olağanüstü hâlin sadece uygulamalarla yani Hükûmetin faaliyetlerine bağlı olacağının ısrarla altını çizerek ve defaatle söylemiştir, bu da ikinci bir nokta.

Üçüncüsü: Bu milletvekillerinin tutuklanmasıyla ilgili konuda bir tenakuz var Sayın Bekaroğlu'nun sözlerinde. Bir kere, yargı davet ediyor ifadeye, dokunulmazlıkları kaldırılmış, herhangi bir vatandaş gibi ifadeye gitmeleri gerekiyor. MHP'nin lideri saygıdeğer Bahçeli gitti, ifadesini verdi, çıktı. Demek ki onlar da gitseydi bugün Türkiye'de bunlar yaşanmayacaktı. Yani, sistemi buradaki arkadaşların karıştırmaya kalktığını niye göz ardı ediyoruz da hukuk herkese eşit uygulanmaya kalkılırsa buna CHP Milletvekili Sayın Bekaroğlu itiraz ediyor ve rahatsız oluyor, bunu ben anlayamıyorum.

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Terör parantezine mi alıyorsunuz şimdi beni? Paranteze mi aldınız şimdi beni Sayın Bakan?

BAŞBAKAN YARDIMCISI YILDIRIM TUĞRUL TÜRKEŞ (Ankara) - Efendim, ihzaren...

MUSA ÇAM (İzmir) - Burada sataşma var.

BAŞBAKAN YARDIMCISI YILDIRIM TUĞRUL TÜRKEŞ (Ankara) - Sayın Bekaroğlu, siz benden çok daha iyi biliyorsunuz ki ifadeye çağrılan bir şahıs ısrarla çağrılır, gitmediği takdirde de ihzaren götürülür yani bunun başka bir yöntemi yok, bir.

İkincisi: Hukukun üstünlüğünü ve hukukun herkese eşit uygulandığını göstermek için savcılar, hâkimler, oradaki kolluk kuvvetleri topluma örnek olması gereken milletvekilini de alıp götürdüyse bunları kutlamamız lazım. Vatandaş ifade vermeye gitmediğinde kulağından tutup götürüyorsun, milletvekili olup bir de orada burada "Ben buna ifade vermem." diyecek, buna da ellenmemesini mi bekliyordunuz yani? Ama benim yadırgadığım kısım, bunu burada dile getirip bizi itham ediyor olmanız. Yani, yargıya karışmamızı mı istiyorsunuz siz bizim? Yargı bağımsız, kendisi yapıyor.

KADİM DURMAZ (Tokat) - Mı acaba?

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Güldürmeyin Sayın Bakan.

BAŞBAKAN YARDIMCISI YILDIRIM TUĞRUL TÜRKEŞ (Ankara) - Cumhuriyet gazetesi olayında da -şimdi söyleyemeyeceğim ama- bir kapalı toplantıda biz bilgi talep ettik yani yargı bağımsız yürüyor ve bağımsız uygulamaları var. Ama, bunun tabii ki siyasi yansımaları Hükûmetin üzerine gelmektedir ve sizlere de bu yorumları yaptırmaktadır. O bakımdan, bizim müdahalemizi beklemeyiniz, yargı bağımsız yürüyecektir. Cumhuriyetten de birazdan sanıyorum Veysi Bey, vakıflar ona bağlı olduğu için...

BAŞKAN - Sayın Türkeş, süreniz bitiyor Sayın Başbakan Yardımcım. Süreniz işliyor, lütfen konunuza...

BAŞBAKAN YARDIMCISI YILDIRIM TUĞRUL TÜRKEŞ (Ankara) - Peki, ben kendi konuma geçeyim o zaman.

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Sayın Başkanım, cevap hakkımı sonra mı kullanacağım, şimdi mi?

BAŞKAN - Cevap hakkı yok efendim. Siz bir şey söylediniz...

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - Var, nasıl cevap hakkı yok? İtham etti beni.

BAŞKAN - Buyurun Sayın Türkeş.

MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - "Niye rahatsız oluyorsun?" dedi.

BAŞKAN - Sunumdan sonra size söz verelim, sunumlar bittikten sonra.

Buyurun.

BAŞBAKAN YARDIMCISI YILDIRIM TUĞRUL TÜRKEŞ (Ankara) - Sayın Başkan, Plan ve Bütçe Komisyonunun saygıdeğer üyeleri, değerli basın mensupları; hepinizi saygıyla selamlayarak sözlerime başlamak istiyorum.

Değerli milletvekilleri, son yıllarda oluşturulan ve Türkiye'nin yumuşak gücünü temsil eden yeni kurumlarımızın çalışmaları ve izlenen politikalarla Türkiye bir taraftan yurt dışında yaşayan vatandaşlarıyla, diğer taraftan Orta Doğu, Balkanlar ve Afrika'ya yaptığı açılımlarla soydaş ve akraba topluluklarıyla diplomatik, kültürel, ekonomik ve sosyal ilişkilerini güçlendirmektedir.

Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığı, Türkiye'nin aktif dış politika perspektifiyle örtüşecek şekilde, yurt dışında yaşayan vatandaşlar, soydaş ve akraba topluluklar, uluslararası öğrencilerle ilgili çalışmalar yürütmekte olup Türkiye'nin kamu diplomasisine katkılar sağlamaktadır.

Değerli milletvekilleri, ülkemiz bugün sayıları 6 milyonu aşan yurt dışındaki vatandaşlarımızın sorunlarıyla geçtiğimiz elli yılda maalesef yeteri kadar ilgilenememiştir. Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız yabancı düşmanlığından İslamofobiye, gençlik daireleri tarafından ellerinden alınan çocuklarımızdan aile birleşimindeki sıkıntılara ve eğitime kadar çeşitli sorunlarla ve en önemlisi eşit katılım sorunuyla karşı karşıya kalmaktadır. Başkanlık bu amaçla yurt dışında yaşayan vatandaşlarına yönelik vatandaşlık çalışmaları, eğitim, kültür, tarihî miras başlıkları altında ayrımcılıkla mücadele, aktif yurttaşlık ve katılım, yurt dışında oy kullanma, Mavi Kart, çift dillilik, genç liderler, hukuk eğitim programları, gençlik köprüleri, 50'nci yıl etkinlikleri ve vatandaş buluşmaları gibi çeşitli çalışmalar yürütmektedir.

Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız daha önce oylarını gümrük kapılarında kullanabilmekteyken Başkanlığın 2011 yılında başlattığı çalışmalarla yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın Türkiye'deki seçimlerde yaşadıkları ülkelerde oy kullanabilmelerine imkân sağlanmıştır.

Yurt dışında yaşayan gençlerimizin ülkemizle bağlarının güçlendirilmesi, öz kültürlerine bağlı olarak yetişebilmeleri, Türkçe eğitim imkânları sağlanması ve eğitimlerinin desteklenmesine yönelik faaliyetler gerçekleştirmiştir. Yurt dışında doğup büyüyen ve akademik eğitimlerine devam eden gençlerimizin sosyal, kültürel ve meslek yönünden iyi yetişmelerini, yaşadıkları toplumlarda daha aktif olabilmelerini, toplumlararası ilişkileri daha da güçlendirmelerini amaçlayan Başkanlık, 2013 yılında hayata geçirdiği Yurtdışı Genç Liderler Programı'nı 2016 yılında da devam ettirmiştir. 2014 yılında başlatılan ve 2016 yılında da devam eden Gençlik Köprüleri Programı'yla yurt dışında yaşayan 16-22 yaş aralığında eğitimine devam eden gençlerimizin Türkiye'yle bağlarını güçlendirmek adına kendi öz kültürlerini yerinde tanımalarını ve Türkiye'nin tarihî ve kültürel mekânlarını görmelerine imkân sağlayacak dil, kültür ve medeniyet temalı Türkiye ziyareti projelerine destek verilmektedir. Bu destek çerçevesinde Çanakkale ziyaretleri yapılmakta ve çok da iyi neticeler almaktayız orayı ziyaret eden gençlerimiz tarafından.

2014-2016 yılları arasında, yurt dışında yaşayan toplam 3 bin gencimiz Gençlik Köprüleri kapsamında Türkiye'ye gelmiştir. Başkanlık tarafından bu yıl ilk kez hayata geçirilen Türkiye stajları kapsamında, yurt dışında yaşayan genç Türk vatandaşları Türkiye'deki kamu kurum ve kuruluşlarında staj yapmaya başlamıştır. Stajlar, Adalet Bakanlığı, AB Bakanlığı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı gibi paydaş kurumlar olmak üzere toplamda 23 kurumda gerçekleştirilmektedir. Diğer taraftan, yurt dışında doğup büyüyen ve ülkemizde yükseköğrenim görmekte olan gençlerimizin yükseköğrenim katkı payları ödemeleri de Başkanlık bütçesinden karşılanmaya devam etmektedir.

Başkanlık tarafından, yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın bulundukları ülkelerde eğitim, kültür ve akademik hayatlarına destek olunması maksadıyla "Yurtdışı Vatandaşlar Araştırma Destek Bursları" adı altında 2015 yılında ilk defa verilmeye başlanan burslar devam ettirilmektedir.

Uzun vadeli bir perspektifle, yurtdışındaki vatandaşlarımızın hem bulundukları ülkelerde eğitim ve akademi alanlarında öne çıkmalarının hem de Türk toplumu içerisinde ihtiyaç duyulan alanlarda rol model olacak şekilde yetişmesinin sağlanması hedeflenmektedir.

Yurt dışındaki vatandaşlarımızın meselelerinin ele alındığı Yurtdışı Vatandaşlar Danışma Kurulu Kamu Kurumları Toplantısı gerçekleştirilmiştir. Yurt dışındaki vatandaşlarımızın dil, kültür, aile ve sosyal alanlar ile ırkçılık ve yabancı düşmanlığı konularında yaşadığı sorunlar, söz konusu toplantıda ele alınmıştır. Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın zaman içerisinde değişen ve dönüşen ihtiyaçları doğrultusunda etkin bir kamu diplomasisi adına diasporamıza yönelik farklı kurumlarımız tarafından yürütülen çalışmalara yön verecek vizyoner, kapsamlı ve uygulanabilir entegre bir diaspora strateji belgesinin geniş katılımlı paydaşlarla birlikte hazırlanması ihtiyacı doğmuştur. Bu çerçevede, Yurtdışı Vatandaşlar Danışma Kurulu Kamu Kurumları Toplantısı'nda Yurtdışı Türkler Başkanlığının ilgili kamu kurumları, üniversiteler, yurt içi ve dışındaki sivil toplum kuruluşları, akademisyenler, kanaat önderlerinden oluşan farklı çalışma grupları oluşturarak altı ay içerisinde bir diaspora strateji belgesi taslağı hazırlaması ve kurula sunması kararı alınmıştır. Bu karar doğrultusunda çalışmalar yürütülmektedir.

Türkiye artık yurt dışında yaşayan vatandaşlarına karşı daha sorumlu ve vizyoner bir politika izlemektedir. Bu çerçevede, yurt dışındaki vatandaşlarımızın yaşadıkları ülkelerdeki sorunların tespiti ve geleceğe yönelik beklentilerinin belirlenebilmesi amacıyla vatandaş ve sivil toplum kuruluşları buluşmaları ve ülke ziyaretleri gerçekleştirilmiştir.

Yurtdışı Türkler Başkanlığı tarafından her yıl düzenli olarak yapılan Yurtdışı Hukukçular Buluşması'nın 8'incisi gerçekleştirilmiştir. Avrupa'da yaşayan otuz Türk hukukçuyu Türkiye'de buluşturan programda, boşanmanın sonuçları ve uluslararası boyutu, sosyal güvenlik hukukunun uluslararası boyutu, yabancı düşmanlığı ve ayrımcılıkla mücadele konularında eğitimler verilmiştir. Bugüne kadar düzenlenen hukukçular buluşmalarıyla 400 hukukçuya eğitim verilmiştir.

Yine, Dışişleri Bakanlığı, Avrupa Birliği Bakanlığı ve Adalet Bakanlığıyla oluşturulan Hukuk İşbirliği Protokolü kapsamında ilgili komite ve komisyonlar çalışmalarını sürdürmektedir.

Değerli milletvekilleri, soydaş ve akrabalarımızın Türkiye ile irtibatlarını güçlendirmek, ortak kültürümüzü yeniden canlandırmak, tarihsel mirasımızı korumak, soydaş ve akraba topluluklara mensup gençlerin eğitim seviyelerini yükseltmek amacıyla Başkanlık tarafından tematik programlar geliştirilmiştir.

Başkanlık, 2016 yılını Kosova Yılı ilan etmiştir. Kosova'yla ilgili tarihsel ve kültürel bağlarımızı güçlendirici ve Kosova'nın kültürel mirasını ve uluslararası tanınırlığını destekleyici projelere destek olmuştur.

Balkanlardaki başarılı ve yetenekli gençlerin, entelektüel birikimlerine katkıda bulunmak amacıyla, 7 Balkan ülkesinde 8 proje hâlinde 300'ü aşkın öğrencinin katılımı ile Balkan Gençlik Okulu Programı gerçekleştirilmiştir. Ayrıca Balkanlara yönelik çalışmalardan bir diğeri de kasım ayında Priştine'de gerçekleştirilecek olan Balkan Düşünce Kuruluşları Buluşması'dır.

Başkanlığın çalışmalarını yoğun bir şekilde sürdürdüğü bölgelerden birisi de Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'dir. Anadolu ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Türkleri arasında sürmekte olan ilişkilere farklı alanlarda derinlik kazandırılması, iki toplum arasındaki tarihsel ve kültürel ortaklıkların yeniden canlandırılması amacıyla Başkanlık bu yıl Türkiye-Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Programı'nı ilan etmiştir. Bu kapsamda kültürel hareketlilik programları, eğitim programları, belgesel çalışmaları ve akademik çalışmalar desteklenmektedir.

Ülkemizde misafir olarak bulunan Suriyelilere yönelik, Başkanlık tarafından AFAD, Gaziantep Üniversitesi ve UNHCR Türkiye Temsilciliğinin iş birliğiyle 2013, 2014 ve 2015 yıllarında gerçekleştirilen Türkçe Eğitim Programı 2016 yılında da devam etmiştir. 10 ilimizde AFAD'a bağlı 16 kampta düzenlenen 2015-2016 İleri Düzey Türkçe Eğitim Programı'na 668 öğrenci katılım sağlamıştır. Bunun yanında, 2016 yılında başlayan, şehir merkezlerinde İleri Düzey Türkçe Eğitimi Programı kapsamında bin Suriyeli gence Türkçe eğitimi imkânı sağlanmıştır. Dört yıldır uygulanan eğitim programından toplamda 6.116 öğrenci faydalanmıştır.

Başkanlık, yarım asırdır devam eden Filistin-İsrail meselesine ışık tutacak bir çalışmayı da hayata geçirmiştir. Araştırma projesi kapsamında, üç yıl boyunca uzman akademisyenlerce tarihî yorumu yapılacak Filistin'le ilgili Osmanlı arşivleri belgelerinin katalog haline getirilip uluslararası kamuoyunda Türkçenin yanı sıra Arapça ve İngilizceye de çevrilerek paylaşılması planlanmaktadır. Yapılan araştırmayla, Filistin halkının hukuki dayanağı olan, kalıcı ve sürdürülebilir savunma zemininin elde edilmesi sağlanacaktır.

Soydaş ve akraba topluluklarımıza yönelik çalışmalar sayesinde Türkiye, tarihî ve kültürel bağları olan ülke ve topluluklarla daha da yakınlaşmaktadır. Başkanlık, Türkiye'nin sahip olduğu sosyal, kültürel ve entelektüel derinliğin medeniyet perspektifinden bölgesel ve küresel düzeyde yeniden inşasına katkı sağlayacak önemli kuruluşlardan biri olarak çalışmalarını bu doğrultuda sürdürmektedir.

Türk dünyasının entelektüel alandaki iş birliğini geliştirmek amacıyla düzenlenecek olan Orta Asya ve Kafkasya Düşünce Kuruluşları Buluşması'yla bölgenin ortak sorunları, çatışma alanları, iş birliği imkânları ve çözüm önerilerinin masaya yatırılması planlanmaktadır.

Sözlü tarih çalışmalarıyla kültürel mirasımızın belgelenerek gelecek kuşaklara aktarılması, Başkanlığın yürütmekte olduğu bir diğer önemli çalışma alanıdır. Kırım Sürgünü Sözlü Tarih Çalışması'yla Kırımlı soydaşlarımızın 1944 yılında uğramış oldukları sürgününün şahitlerinin ifadeleri kayıt altına alınmıştır. Ahıska Türklerinin sürgünü konusunda benzer bir çalışma yürütülmesi planlanmaktadır. Yine, Kırım'daki kültürel mirasın belgelenmesi konusunda çalışma yapılmış ve tarihî Türk-İslam eserleri, alanında profesyonel isimlerce kayıt altına alınmıştır. Başkanlık, yürüttüğü kamu diplomasisi faaliyetleri kapsamında, kamu kurumları arasında ilk defa Çin Halk Cumhuriyeti'yle ortak proje gerçekleştirmiştir. Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde faaliyet gösteren Sincan Finans ve Ekonomi Üniversitesiyle başlatılan "Kutadgu Bilig Araştırmaları Tarihi" projesi kapsamında, Türkiye, Çin, Rusya ve Orta Asya ülkeleri, İngiltere, Fransa, İran gibi dünyanın çeşitli ülkelerindeki bilim insanlarının ve araştırmacılarının Kutadgu Bilig üzerine yaptıkları çalışmalar üzerinde bir değerlendirme yapılmış ve eser Türkçe, İngilizce ve Çince olarak üç dilde yayınlanmıştır.

Türkiye'nin son yıllarda geliştirdiği Afrika vizyonu çerçevesinde, Afrika'yla ekonomik, sosyal ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesi noktasında bilhassa sivil toplum ve projeler aracılığıyla çalışmalar yürütülmektedir.

Eğitim faaliyetlerinin yanı sıra, sivil toplumdan gelen talepler doğrultusunda doğrudan ve dolaylı desteklenen projeler yoluyla Afrika'nın gelişimine katkı sağlanmaya çalışılmaktadır. Medya konusunda, kapasite geliştirme ve eğitim noktasında verilen destekler bunlardan bazılarıdır. 2015 yılında Etiyopyalı öğrencilere Yurtdışı Türkler Başkanlığı desteğiyle Anadolu Ajansı tarafından medya eğitimi verilmiştir. Bu öğrenciler, Türkiye'de eğitimlerini sürdürdükleri illerde, staj programlarıyla, 2016 yılı içinde de medya çalışmalarına katılacak ve medya konusunda tecrübe kazanacaklardır.

Sayın Başkan, değerli üyeler; Türkiye'nin uluslararası öğrenciler için bir eğitim merkezi olması, nitelikli öğrenciler için çekim merkezi hâline gelmesi ve bu öğrencilerin ülkeleri ile Türkiye arasında köprü olmaları amaçlarıyla oluşturulan "Türkiye bursları" kapsamında, ülkemizde, 160 ülkeden 16 binden fazla uluslararası öğrenci, 55 farklı şehirde, 104 üniversitede öğrenim görmektedir. Ülkemizin sahip olduğu yumuşak güç unsurları arasında yer alan bu öğrenciler, eğitimlerini başarıyla tamamlayarak ülkelerine döndüklerinde Türkiye ile ülkeleri arasında gönüllü kültür elçileri olacaklardır.

Türkiye burslarına, 2016 yılında, 172 ülkeden yaklaşık 122 bin başvuru alınmıştır. Türkiye burslarından faydalanmaya hak kazanacak öğrencilerin seçimi amacıyla, yaklaşık 10 bin aday ile 115 ülkede yüz yüze mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Bu başvurular, belirlenen başarı kriterleri doğrultusunda değerlendirilerek, 2016-2017 eğitim öğretim dönemi için yaklaşık 4 bin aday burslandırılmıştır.

Türkiye'de bulunan yaklaşık 90 bin uluslararası öğrenciden 16 bini Türkiye burslarıyla eğitim hayatlarına devam etmekte, geri kalan öğrenciler ise kendi imkânlarıyla akademik eğitim almaktadır. Başkanlık, geleceğini Türkiye ve Türkçede arayan bu öğrenciler arasından başarılı ve ihtiyaç sahibi olanlara lisans, yüksek lisans ve doktora düzeylerinde başarı ve destek bursları vermektedir. Her yıl yaklaşık olarak 4 bin başvuru alınmakta, 400 öğrenci burslandırılmaktadır.

Sivil toplum kuruluşları ve kamu kurumlarıyla işbirliği içerisinde yürütülen programlar kapsamında, 2016 yılında, Türkiye Büyük Millet Meclisinde, Türkiye Büyük Millet Meclisinin tanıtımı ile yasamayla ilgili temel kavramlar ve temel kurumlar, kanun yazım tekniği, kanun yapım süreci gibi konuları kapsayan Türkiye Büyük Millet Meclisi Yasama Eğitimi Programı'na 92 Türkiye burslusu uluslararası öğrenci katılmıştır.

Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü ortaklığında düzenlenen, Osmanlı Türkçesi ve arşivcilik alanında uygulamalı eğitimin verildiği ve 92 öğrencinin katıldığı "Osmanlı Dünyası Bahar Okulu" programı gerçekleştirilmiştir.

Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi iş birliğinde düzenlenen, sosyal bilimler alanında eğitim gören uluslararası öğrencilerin çalışmalarını sunarak bilgi paylaşımında bulundukları ve 46 farklı üniversitede öğrenim gören 64 farklı ülkeden öğrencinin 114 adet bildiri sunduğu "2. Uluslararası Öğrenciler Sosyal Bilimler Kongresi" gerçekleştirilmiştir. Ülkemizdeki uluslararası öğrencilerin yaşadıkları şehirle kaynaşmalarının sağlanarak eğitimlerinin başarılı bir şekilde tamamlanmaları ve ülkemizin birer kültür elçisi olarak ülkelerine dönmeleri amaçlarıyla 9 farklı şehirde düzenlenen ve 59 farklı ülkeden 176 takımın katıldığı "2. Uluslararası Öğrenciler Dünya Kupası" düzenlenmiştir.

26-30 Eylül tarihleri arasında ikincisi düzenlenen "Uluslararası Öğrenci Treni" ise 5 gün boyunca Kütahya, İzmir, Denizli, Afyon ve Konya'yı ziyaret etmiştir. İstanbul'un çeşitli üniversitelerinde, farklı alanlarda eğitim alan en başarılı öğrencilerimiz arasından seçilen, 33 farklı ülkeden toplam 40 Türkiye burslusu öğrencimizin organizasyona katılımı sağlamıştır.

Değerli milletvekilleri, Başkanlıkça verilen idari ve mali destekler, yurt dışındaki vatandaşlar ile soydaş ve akraba toplulukların siyasi, kültürel ve sosyoekonomik durumlarının gelişmesine ve Türkiye'nin lobicilik gücüne önemli katkılar sağlamaya başlamıştır. 2011 yılından itibaren, 70'in üzerinde ülkeden 1.035 proje desteklenerek başvuru sahiplerine yaklaşık 100 milyon lira destek sağlanmıştır. 2016 yılında toplam 1.390 başvuru alınmış, 264 proje desteklenmiştir. Toplam destek tutarı 18.986.107 TL olmuştur.

2015 yılında başlanan tematik program bazlı proje yönetim sürecine 2016 yılında da yeni programlar eklenerek devam edilmiştir.

Sayın Başkan, değerli üyeler; 2017 yılı bütçe tasarısıyla; 12 milyon 336 bin Türk lirası personel giderleri, 1 milyon 901 bin Türk lirası sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, 21 milyon 296 bin Türk lirası mal ve hizmet alımları, 240 milyon 070 bin Türk lirası cari transferler ve 2 milyon 200 bin Türk lirası sermaye giderleri olmak üzere, toplam 277 milyon 803 bin Türk lirası ödenek talep edilmiştir.

Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığının üstlenmiş olduğu görevleri başarılı bir şekilde ifa edebilmesi gayesiyle hazırlanan 2017 yılı bütçesinin milletimize hayırlı olması temennisiyle takdirlerinize arz eder, verdiğiniz destekten dolayı da teşekkür eder, tüm heyeti saygıyla selamlarım.

Şimdi de diğerine geçiyoruz efendim.

BAŞKAN - Biz hepsine toptan bakıyoruz.

Buyurun efendim.

BAŞBAKAN YARDIMCISI YILDIRIM TUĞRUL TÜRKEŞ (Ankara) - Bu ayrı bir anayasal kurumdur efendim, o bakımdan altını çizmekte fayda gördüm. Teşekkür ediyorum.

Sayın Başkan, Plan Bütçe Komisyonunun değerli üyeleri; Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu ve Yüksek Kuruma bağlı kurumların 2017 Yılı Merkezî Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısı'nın görüşülmesi vesilesiyle yüce heyetinizi tekrar saygıyla selamlıyorum.

Bu kapsamda, Yüksek Kurumun 2016 yılı içinde yaptığı ve 2017 yılı bütçesiyle gerçekleştirmeyi planladığı etkinliklerden kısaca söz etmek istiyorum.

Sayın Başkan ve değerli üyeler; Yüksek Kurumca, 2016 yılında kültür, dil ve tarih alanına ilişkin millî miras konularında fikir ve müzakere ortamları oluşturulması konusunda önemli adımlar atılmıştır. Özel sektör, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşlarıyla ilişkiler geliştirilerek Türk dili, tarihi ve kültürüne ilişkin destek ve katılımların artırılmasına yönelik çalışmalara yoğunluk verilmiştir. Türkiye'de yerleşik yabancı kurumların temsilcileriyle kültür, dil, tarih ve sanat temasları geliştirilerek bu kurumlarla iş birliği imkânları aranmış, ortak çalışmalar için destek ve eş güdüm etkinlikleri yürütülmüştür. Yüksek Kurum ve kurumlar hakkında yurt içinde ve yurt dışında tanıtım etkinlikleri düzenlenmiş ve bunların sonuçları kamuoyuyla paylaşılmıştır.

Kurumlarımızın etkinliklerinde kullanılacak bilişim sistemlerinin geliştirilmesi amacıyla Bütünleşik Bilgi Sistemi oluşturulmuştur. Bu sistemle kurumların kütüphane, arşiv ve belge merkezleri, bilgi bankaları ve veri tabanları, bilimsel araştırmaları ile diğer etkinliklerin elektronik ortamda birleştirilmesi sağlanmıştır. Ayrıca, ülkemiz için önem ve öncelik arz eden belli konularda veri tabanları ve yazılımları oluşturularak ulusal ve uluslararası sistemlerle bütünleştirilmesi çalışmaları kurumlarla iş birliği içinde yürütülmüştür.

Araştırmacı Bilgi Sistemi, Bilimsel Proje ve Destek Sistemi, Burs Sistemi, Mobil Uygulamalar, Yayın Dağıtım ve Satış Sistemi, Yayım Takip Sistemi; Bütünleşik Bilgi Sistemi içinde geliştirilmiş uygulamalardan bazıları olup Yüksek Kurum ve kurumların ihtiyaç duyduğu yazılımların büyük bir kısmı Yüksek Kurum bilişim personeli tarafından yapılmaktadır. 2017 yılında da bu çalışmalara devam edilecektir.

Yüksek Kurum, 2011 yılından itibaren bünyesinde yer alan kurumların kendi amaç ve ilkelerine uygun konularda bilgi üretilmesini teşvik etmek amacıyla yurt içinde ve yurt dışında eğitim ve araştırma yapacak kişilere verilen bursların takibini ve yürütülmesini sağlamaktadır. Bu kapsamda, bağlı kurumlarca 2016 yılında 130 lisans, 120 yüksek lisans, 114 doktora ve 6 doktora sonrası olmak üzere toplam 370 kişiye burs verilmiştir. 2017 yılında 20 lisans, 55 yüksek lisans, 41 doktora ve 10 doktora sonrası araştırma bursu olmak üzere, 126 bursiyere daha destek verilmesi planlanmaktadır.

Kurumlarca ulusal ve uluslararası alanda yapılan organizasyonların eş güdümü sağlanmaktadır. Bu doğrultuda, kurumlarımızca 2016 yılında 29 uluslararası ve 41 ulusal olmak üzere, toplam 70 bilimsel etkinlik gerçekleştirilmiş olup yıl sonuna kadar 12 adet bilimsel etkinlik daha gerçekleştirilecektir.

Yüksek Kurum, kurumlarımız tarafından 2016 yılında üniversitelere, kütüphanelere ve kamu kurumlarına yurt içinde ve yurt dışında toplam 48.503 adet eserin, 10.505 adet süreli yayının ücretsiz dağıtılmasını sağlamıştır. 2017 yılında da ücretsiz eser dağıtımına devam edilecektir.

2016 yılında Yüksek Kurum bünyesinde bulunan kurumlar Atatürkçü düşünce, Atatürk ilke ve inkılâpları, Türk kültürü, Türk tarihi ve Türk diliyle ilgili eserleri tanıtmak ve yaymak amacıyla 43'ü ulusal ve 2'si uluslararası olmak üzere, toplam 45 kitap fuarına katılmıştır. Yıl sonuna kadar 14 kitap fuarına daha katılım sağlanacaktır.

Her yıl devlet töreni niteliğinde düzenlenen 10 Kasım Atatürk'ü anma toplantısı 2017 yılında ve gelecek yıllarda da yapılmaya devam edilecektir.

Sayın Başkan ve değerli üyeler; Yüksek Kurum ve Yüksek Kuruma bağlı kurumlar, 664 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'yle yeniden yapılandırılarak görev alanlarında daha etkin konuma gelmesiyle personel sayısı artmış ve fiziksel yapı yetersiz hâle gelmiştir. Bu doğrultuda, Yüksek Kurum ve kurumların tek bir yerleşke içinde toplanarak söz konusu eksikliklerin giderilmesi ve bu sayede daha etkili hizmet verebilmelerini sağlamak amacıyla inşa edilecek yerleşke için TOKİ'yle protokol imzalanmış olup uygulama projesi hazırlanmaktadır. 2017 yılında inşaatın başlaması öngörülmektedir.

2017 yılında Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu için ekonomik sınıflandırmaya göre; personel giderleri 5 milyon 392 bin, Sosyal Güvenlik Kurumuna devlet primi giderleri 926 bin, mal ve hizmet alım giderleri 4 milyon 516 bin, cari transferler 356 bin, sermaye giderleri 455 bin olmak üzere, toplam 11 milyon 645 bin Türk lirası ödenek öngörülmüştür.

Sayın Başkan ve değerli üyeler; konuşmamın bundan sonraki bölümünde Yüksek Kurum bünyesinde yer alan kurumların 2016 yılı içinde yaptıkları ve 2017 yılı bütçesiyle gerçekleştirmeyi planladıkları etkinlik ve projeler hakkında bilgi sunmak istiyorum.

Atatürk Araştırma Merkezi: Merkezimiz kurulduğu günden bugüne kadar bilim ve kültür hayatına önemli katkılarda bulunmuştur. Kuruluş amacı doğrultusunda ulusal ve uluslararası düzeyde kongreler, sempozyumlar, paneller, çalıştaylar ve konferanslar düzenlemiş, süreli ve süresiz yayınlar yapmış, özgün bilginin üretilmesi amacıyla araştırma bursları vermiş ve bundan sonra da vermeye devam edecektir.

Atatürk Araştırma Merkezince 2016 yılı Ekim ayı sonuna kadar tek başına ve ortaklaşa düzenlediği veya desteklediği yurt içinde toplam 6 uluslararası bilimsel etkinlik gerçekleştirilmiştir. Bu etkinliklerin bazıları şunlardır...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Başbakan Yardımcısı, süreniz bitti.

Beş dakika ilave süre veriyorum.

Buyurun lütfen.

BAŞBAKAN YARDIMCISI YILDIRIM TUĞRUL TÜRKEŞ (Ankara) - O zaman bütçeleri okuyayım.

MUSA ÇAM (İzmir) - Sayın Başkanım, daha üç kurumun bütçesi var, okusun Sayın Bakan. Niye engelliyorsunuz?

BAŞKAN - Yoğun talep var.

Buyurun Sayın Bakan.

BAŞBAKAN YARDIMCISI YILDIRIM TUĞRUL TÜRKEŞ (Ankara) - Çok teşekkür ediyorum.

MUSA ÇAM (İzmir) - Özgürlükleri kısıtlamayalım.

BAŞBAKAN YARDIMCISI YILDIRIM TUĞRUL TÜRKEŞ (Ankara) - Atatürk Araştırma Merkezince 2017 yılında 5 bilimsel etkinlik düzenlenmesi planlanmaktadır. 2016 yılında kuruluş amacına uygun olarak 9 yeni yayın, 5 tıpkıbasım ve "ATAM" dergisinin 89, 90 ve 91'inci sayıları yayımlanmıştır. 2016 yılı sonuna kadar 25 eserin yayımlanması planlanmaktadır.

Merkezimiz tarafından 2016 yılında üniversitelere, kütüphanelere ve kamu kurumlarına yurt içinde ve yurt dışında toplam 14.801 adet eser, 349 adet süreli yayın ücretsiz dağıtılmıştır. 2017 yılında da ücretsiz eser dağıtılmasına devam edilecektir.

Atatürk Araştırma Merkezi kütüphanesi ve arşivinde kitap ve süreli yayın gibi 22.728 adet kütüphane ve arşiv malzemesi bulunmaktadır. Kurumumuzca 2016 yılında bilgi üretilmesini teşvik etmek amacıyla 1 yüksek lisans, 3 doktora olmak üzere, toplam 4 kişiye burs verilmiştir. 2017 yılında 3 yüksek lisans ve 2 doktora olmak üzere, toplam 5 bursiyere daha burs verilmesi de planlanmaktadır.

2017 yılında Atatürk Araştırma Merkezi için personel giderleri 2 milyon 450 bin, Sosyal Güvenlik Kurumlarına devlet primi giderleri 385 bin, mal ve hizmet alım giderleri 1 milyon 986 bin, cari transferler 292 bin, toplam 5 milyon 113 bin Türk lirası ödenek öngörülmüştür.

Türk Dil Kurumu: 2 Temmuz 1932 tarihinde Mustafa Kemal Atatürk'ün talimatıyla kurulan Türk Dil Kurumu, Türkçe'nin yazılı ve sözlü kaynakları üzerine bilimsel araştırmalar yapmak, Türkçe'nin bilim, sanat, edebiyat ve öğretim dili olarak özleşmesini, gelişmesini ve her alanda doğru, güzel ve etkili kullanılmasını sağlamak misyonuyla etkinlik göstermektedir.

Türk Dil Kurumunca 2016 yılında gerçekleştirilen projeler: Türk Diliyle ilgili Yabancı Dillerdeki Temel Eserlerin Tercüme Edilmesi Projesi, Farklı Kültürlerin Temel Düşünce Bilim ve Sanat Eserlerini Türkçeye Çeviri Projesi, Türkiye Türkçesinin Köken Bilgisi (Etimoloji) Sözlüğü Projesi bunlardan bir kısmıdır.

2016 yılı Ekim ayı sonuna kadar tek başına ve ortaklaşa düzenlediği veya desteklediği 11 uluslararası ve 8 ulusal olmak üzere toplam 19 bilimsel etkinlik gerçekleştirilmiştir. Bu etkinliklerden bazıları, Almanya Çok Dilliliğin Geleceği (Ana Dili Olarak Türkçe ve Rusçanın Durumu) Sempozyumu, Hoca Ahmed Yesevî Sempozyumu, 84. Dil Bayramı Kutlama Programı'dır. Türk Dil Kurumunca 2017 yılında VIII. Uluslararası Türk Dili Kurultayı'nın Türk dünyasının ortak bir faaliyeti olarak geniş bir katılımla icra edilmesi planlanmaktadır.

2017 yılında planlanan diğer etkinliklerin bazıları ise şu şekildedir: Eski Türkçe Araştırmaları Toplantısı, Türk Ağız Araştırmaları Toplantısı, Türk Dünyasında Ortak Terim Kullanılması Toplantısı, Etimolojik Araştırmalar ve Sözlük Toplantısı, Türkiye Türkçesi Ağızları Atlası, Moğolistan'daki Türk Halkları Sosyo-linguistik Bir Araştırma-Duhalar, Tsengel Tuvaları, Hotonlar, Genişletilmiş Türk İşaret Dili Sözlüğü konulu bilimsel etkinliklerin düzenlenmesi veya desteklenmesi planlanmaktadır.

2016 yılında kurumumuzun kuruluş amacına uygun olarak 21 yeni yayın, 12 tıpkıbasım ve 11 süreli yayın yayımlamıştır. 2017 yılı sonuna kadar Türk dilinin çeşitli dönem, alan ve konularına yönelik 40 eser ve 2 sözlük daha yayımlanacaktır. Türk Dil Kurumu kütüphanesi ve arşivinde kitap ve süreli yayın, yazma eser gibi 62.854 adet kütüphane ve arşiv malzemesi bulunmaktadır. 2016 yılında kurumumuz kütüphanesine bağış, değişim ve satın alma yoluyla 764 kitap ve 242 süreli yayın kazandırılmıştır. Kurumumuz tarafından üniversitelere, kütüphanelere ve kamu kurumlarına yurt içinde ve yurt dışında toplam 11.113 eser ve 8.814 süreli yayın ücretsiz dağıtılmıştır. 2017 yılında da ücretsiz eser dağıtımına devam edilecektir.

Türk Dil Kurumu 2016 yılında bilgi üretilmesini teşvik etmek amacıyla 130 lisans, 69 yüksek lisans, 8 doktora olmak üzere toplam 207 kişiye burs vermiştir. 2017 yılında 20 lisans, 27 yüksek lisans ve 3 doktora olmak üzere toplam 50 bursiyere daha da destek verilmesi planlanmaktadır.

2017 yılında Türk Dil Kurumu için personel giderleri 3 milyon 092 bin, Sosyal Güvenlik Kurumuna devlet primi giderleri 493 bin, mal ve hizmet alım giderleri 9 milyon 567 bin, cari transferler 918 bin, sermaye giderleri 1 milyon 708 bin olmak üzere toplam 15 milyon 778 bin Türk lirası ödenek öngörülmüştür.

Türk Tarih Kurumu: Türk Tarih Kurumu, 15 Nisan 1931 tarihinde Mustafa Kemal Atatürk'ün talimatı üzerine kurulmuştur. Türk tarihi ve Türkiye tarihinin tüm yönleriyle, hakikatlere uygun biçimde, çağdaş sosyal bilim anlayışıyla araştırmakta ve bu alanda yapılan araştırmaları desteklemektedir.

Türk Tarih Kurumunca 2016 yılında Yurtdışındaki Tarihî Türk Eserlerinin Tespiti Projesi çalışmalarına devam edilmiştir. 2016 yılında ayrıca Kurumumuz tarafından Türk tarihinin pek çok meselesine ışık tutmak maksadıyla bazı projelere maddi destek sağlanmıştır. Bu projelerin bazıları şunlardır: Batman İli Hasankeyf İlçesi Kültür Envanteri, Bulgar Kaynaklarına Göre XIX. Yüzyılda Diyarbakır, 100 Yıl Önce/100 Yıl Sonra Yakın Plan Cihan Harbi Belgeseli.

2016 yılı Ekim ayı sonuna kadar tek başına ve ortaklaşa düzenlediği veya desteklediği yurt içinde 17 ulusal, 2 uluslararası, yurt dışında 9 uluslararası olmak üzere toplam 28 bilimsel etkinlik gerçekleştirilmiştir. Bu etkinliklerden bazıları Tarihe Yön Veren Peygamber Hz. Muhammed Konferansı, İkinci Türk-Kore Tarihî İlişkileri Forumu, Suriye Üzerinde Yaşanan Vesayet Savaşlarında Tarihî Derinlik Sempozyumu ve Çalıştayı'dır. 2016 yılı sonuna kadar uluslararası 6 bilimsel etkinlik daha gerçekleştirilmesi planlanmaktadır.

Kurumumuzca yurt içindeki üniversitelere, kütüphanelere ve diğer kurumlara 13.941 eser ücretsiz dağıtılmıştır, 2017 yılında da ücretsiz eser dağıtımına devam edilecektir. Türk Tarih Kurumu kütüphanesinde kitap, süreli yayın, el yazması eser gibi 180.051 adet kütüphane malzemesi bulunmaktadır. Kurumumuz kütüphanesine bağış, değişim ve satın alma yoluyla yıl sonuna kadar 771 süreli yayın ve 379 kitap kazandırılacaktır. Kütüphaneden 2016 yılında 3.978 araştırmacı yararlanmış ve 16.635 adet malzeme kullanmıştır. Arşivden yararlanan...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Bakan, on dakika ilave süre vermiştim, bitti. Lütfen toparlar mısınız.

BAŞBAKAN YARDIMCISI YILDIRIM TUĞRUL TÜRKEŞ (Ankara) - Peki, çok teşekkür ediyorum.

Çok kıymetli üyeler, gördüğünüz gibi, bütün kurumlarımızın faaliyetlerini sizlere arz etmek bir yarım saate sığmıyor. Onun için sadece iki bütçem kaldı, onları arz ederek toparlıyorum.

2017 yılında Türk Tarih Kurumu için ekonomik sınıflandırmalara göre personel giderleri 3 milyon 503 bin, Sosyal Güvenlik Kurumuna devlet primi giderleri 528 bin, mal ve hizmet alım giderleri 5 milyon 232 bin, cari transferler 174 bin, sermaye giderleri 1 milyon 279 bin olmak üzere toplam 10 milyon 716 bin Türk lirası ödenek öngörülmüştür.

Bir de Atatürk Kültür Merkezimiz var. Bu kültür merkezimiz ana hatlarıyla Yüksek Kuruma bağlı, özel bütçeli, kamu tüzel kişiliğine sahip, dil ve tarih dışında kalan Türk kültürüyle ilgili alanlarda araştırma, yayın, tanıtım, teşvik ve destekleme ve ödüllendirme etkinliklerini sürdüren bir kültür kurumumuzdur. Bunun da birçok faaliyeti var, yayını var fakat süre olmadığı için arz edemiyorum.

2017 yılında Atatürk Kültür Merkezimiz için personel gideri 2 milyon 224 bin, Sosyal Güvenlik Kurumuna devlet primi giderleri 365 bin, mal ve hizmet alım giderleri 2 milyon 062 bin, cari transferler 269 bin toplam olarak da 4 milyon 920 bin Türk lirası ödenek öngörülmüştür.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 2017 yılı Merkezi Yönetim Bütçesinin Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu ve bağlı kurumları ile milletimiz için hayırlı olmasını temenni ediyorum.

Hepinize saygılar sunarım.