BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Bu maddede bahsedilen iki imza, daha önceki üç imza ne tür imzalar? Bankaların, ticari bankaların imzası mı, yoksa size net lehtarı imzası mı?

MERKEZ BANKASI BAŞKAN YARDIMCISI ERKAN KİLİMCİ - Birinci imza kredi kullanan firmaya ait, ikinci imza aracı olan bankaya ait, senet üzerinde, üçüncü imza da mevcut uygulamada yine bankanın genelde bir iştiraki üzerinden sağlanan bir imza.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Tamam.

Ne masraf vardı orada peki?

MERKEZ BANKASI BAŞKAN YARDIMCISI ERKAN KİLİMCİ - Garanti teminat mektuplarında özellikle rastladığımız tarzda bir garanti verilmiş oluyor, bu garantinin bankalara bir maliyeti var.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Ne kadar maliyet? Yani bu üçüncü imzayı kaldırdığınıza göre bankanın iştiraki olan bir şirketin imzasını kaldırıyorsunuz, onun ne kadar maliyeti var, ne avantaj getirecek?

MERKEZ BANKASI BAŞKAN YARDIMCISI ERKAN KİLİMCİ - Bu, bankadan bankaya değişmekle beraber, bizim kullandırdığımız kredinin maliyeti LİBOR ve EURİBOR, euro olarak kullanılırsa EURİBOR, EURİBOR negatif, o yüzden sıfır uygulanıyor. Sıfırın üzerine yaklaşık bir 100 baz puana kadar çıkan bir maliyeti var, yani toplamda yüzde 1'lik, 120 günden 240 güne kadar olan bir kredi imkânından bahsediyoruz. O 1 puana eşit düzeyde bir maliyet talep edildiği bize firmalar tarafından...

ERHAN USTA (Samsun) - Üçüncü imza için.

MERKEZ BANKASI BAŞKAN YARDIMCISI ERKAN KİLİMCİ - Evet, üçüncü imza için. Üçüncü imzanın da getirdiği ek bir teminat özelliği yok bize çünkü bankalar bunu kendi iştirakleri üzerinden sağladıklarını ifade ettiler. Zaten kendisinden daha küçük bir iştirakin bankadan daha güçlü bir teminat özelliği oluşturma imkânı olmadığını değerlendirerek biz, bu maliyetin ortadan kalkmasını sağlanmasının yerinde olacağını değerlendirdik, genelde iştirakler.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Siz bunu piyasaya daha fazla para verebilmek için mi yapıyorsunuz, yoksa ihracatı desteklemek için onların talebi üzerine mi yapıyorsunuz, hangisi ağır basıyor?

MERKEZ BANKASI BAŞKAN YARDIMCISI ERKAN KİLİMCİ - Biz limitlerle miktarı belirliyoruz, daha önceden 15 milyar dolardı, 2015 yılında 17 milyar dolara çıktı ve şu anda 20 milyar dolar. Bununla belirlediğimiz için bunun tam anlamıyla, bu tahsis edilen limitin kullandırımını sağlayacağını biz değerlendiriyoruz.

Bir değerlendirmemiz de yine aracı olan bankalar, firmalara göre limit tahsisi yapıyorlar ve küçük firmalara da belirli bir oranda tahsisat ayırıyorlar fakat oradan gelen talebin maliyet unsuru sebebiyle karşılanmadığını görüyoruz tespit olarak. Onun da araştırılmasını ve incelemesini yaptığımızda maliyetten kaynaklandığını ifade ettiler. Biz bu alanda limitin tamamının kullanılabileceğini değerlendiriyoruz ama bu limit zaten tahsis edildi, şu anda 8 milyar dolar.

BİHLUN TAMAYLIGİL (İstanbul) - Bir soru sorabilir miyim?

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Bu sizin riskinizi artırmıyor mu banka olarak, Merkez Bankası olarak?

MERKEZ BANKASI BAŞKAN YARDIMCISI ERKAN KİLİMCİ - Biz hâlihazırda, Sayın Vekilim, 20 milyar dolar limit tahsis etmiş durumdayız. Bunun tam kullandırımına uygun bir şekilde bir risk analizi yapılmış durumda.

Bir diğer taraftan, aracılık, doğrudan biz bankalarla muhatap olduğumuz için firmaların riskini bankalar taşıyor. O yüzden, bankalar açısından bir finansman aracı olarak bir çeşitlendirme özelliği taşıyor bu kredi. Bize katkısı rezerv biriktirme aracı olması.

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Peki, BDDK, bankaların, aracı bankaların bu teminattan vazgeçmesi nedeniyle karşı karşıya kaldığı riskten ötürü herhangi bir şey söylemedi mi? Sizin riskiniz yok çünkü bankalar zaten arada ama banka teminatlandırarak ancak kendini koruyabiliyordu şimdi onu kaldırdınız. Hiçbir şey demediler mi?

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Daha doğrusu BDDK'dan görüş alındı mı?

MERKEZ BANKASI BAŞKAN YARDIMCISI ERKAN KİLİMCİ - Bu hususta BDDK'dan doğrudan bir görüş almadık. Bu kredinin riskini taşıyan banka senedinin üzerine alacağı ek bir imza, kendi iştiraki olduğu için ilave bir teminat değeri taşımadığını biz değerlendirdik. O yüzden bankalar açısından ek bir risk maliyeti oluşturmasını biz çok... Yani geçmişte böyle bir konu gündeme gelmediği için ayrıca teyit etmedik.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Ama bu önemli bir konu.

Bir de teminatı kaldırıyorsunuz aslında burada, teminat var ve teminatı kaldırıyorsunuz bunu bir görüşmeniz gerekmez miydi BDDK'yla.