KOMİSYON KONUŞMASI

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Sayın Başkanım, değerli vekiller; öncelikle teşekkür ediyorum.

Önemli bir yasa tasarısını görüşüyoruz. Gerçekten hem iktidar partisi milletvekillerimiz hem de muhalefet partisi milletvekillerimizin görüşmeler sırasında işaret ettikleri konular hakikaten önemli. Bu kadar önemli bir varlık fonunu kurarken yapacağımız yasal düzenlemenin hem varlık fonunun hesap verebilir, şeffaf bir yapıda olması hem de burada özellikle yatırım alanlarında ve yatırım kararlarında siyasetin genel hedeflerine uygun bir çerçevenin belirlenmesi hem de özellikle denetime ilişkin konularda Anayasa'yla uyumlu bir düzenin kurulması son derece önemli konular. Bu konularla ilgili olarak bütün partilerden milletvekillerimizle beraber çok faydalı bir görüşme yaptık. Gündeme getirilen konularla ilgili olarak yine ortak çözümler geliştirdik. Burada ortaya konulan, ifade edilen konuların önemli olduğu aşikâr. Bu konularda mutlaka bir düzenleme yapılması her açıdan doğru bir düzenleme.

Bir de ben bütün vekillerimizin Türkiye Varlık Fonu'yla ilgili hem kurulması hem de ileriye dönük olarak perspektif konusunda ortaya koydukları ılımlı yaklaşımdan dolayı teşekkür ediyorum. Özellikle bu alanda birçok ülke yıllar öncesinden bu tarafa bu tür fon yapılarını kurmuş, faaliyette bulunuyorlar. Türkiye'de de böyle bir fon orta ve uzun vadede Türkiye'nin hem finansal piyasalarındaki istikrarına hem de kalkınma çabalarına önemli katkı sağlayacak. Bu konuda da partiler arasında sağlanan olumlu görüş birliğinden dolayı herkese teşekkür ediyorum.

Bugünkü yapılan görüşmeler çerçevesinde öncelikle kurulacak olan şirketin amacıyla ilgili daha belirgin, uluslararası uygulamalara paralel, onlarla uyum içerisinde bir amaç belirlenmesi ihtiyacı ortaya çıktı. Bunu birlikte değerlendirdik. Hep beraber geliştirdiğimiz öneriler çerçevesinde özellikle finansal piyasalarda araç çeşitliliğinin geliştirilmesi, finansal piyasaların derinliğinin artırılması, gerek yurt içindeki kamuya ait varlıkların ekonomiye kazandırılması gerekse yurt dışından kaynak temini konuları kurulacak şirketin amaçları olarak ifade etmek istiyoruz müşterek hazırladığımız önergeyle. Yine, aynı zamanda, kurulacak şirketin amaçlarından bir tanesi de stratejik ve büyük ölçekli yatırımlar için kaynak oluşturmak şeklinde amaçla ilgili bir yeni belirleme yaptık. Böylelikle uluslararası iyi uygulama örneklerine paralel bir şekilde istikrar veya kalkınma fonu olarak ifade edilen örneklerle uyumlu bir çerçeveyi böylelikle belirlemiş olduk.

2'nci maddeyle ilgili olarak daha önce Komisyonumuzun bilgisine arz edilen bir önergemiz var fakat özellikle şirketin kuruluş yeriyle ilgili bir...

BAŞKAN - Sayın Bakan, maddelere geçince alalım mı o bilgileri?

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Birkaç bir şey kaldı. Gelebilecek eleştirilere yanıt vermek açısından açıklığa kavuşturayım ki ona göre vekillerimiz de değerlendirme yapacaktır.

Şirketin merkezi konusunda...

BAŞKAN - Her maddede sizden açıklama alacağım önce.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Kısa kısa söyleyip bitireceğim.

Şirketin kuruluş yeriyle ilgili bir düzenleme konusunda Komisyona bilgilendirme yapılmış ama bence ona gerek yok, onu çıkaracağız yani önergeyi tadil ediyoruz. Burada özellikle İstanbul belirlemesi gibi bir düzenlemeyi kanun düzeyinde yapmaya gerek yok diye düşünüyorum.

Yine, yönetim kurulunun oluşumunda ifade edilen bir temenni var, doğru bir temenni yani seçilecek yönetim kurulu üyelerinin belirli alanlarda tecrübe sahibi kişiler arasından seçilmesi hususunda bir görüş var. O konuyla ilgili de önergede tadilat yapmak suretiyle bir düzeltme yapacağız. Yönetim kurulu üyelerinin atanmasında ise sadece Başbakan -yani bir bakana bu yetkinin devredilmesi kanaatimce doğru değil- tarafından yapılacak bir atamayla bu yönetim kurulunun belirlenmesi doğru bir tercihtir.

Diğer maddelerle ilgili en önemli konu aslında denetim konusuydu. Bu konuya açıklık kazandırmak istiyorum. Sonuçta, biz önemli bir kamu kaynağını bir fonun kullanımına veriyoruz. O zaman yürütme organı tarafından aktarılan bu kaynakların fon bünyesinde nasıl kullanıldığı, hangi faaliyetlerde kullanıldığı noktasında tabii birinci derecede bilgi sahibi olması gereken, birinci derecede bunun üzerinde denetim yapması gereken tabii ki Bakanlar Kurulu. Dolayısıyla, hazırladığımız önergede mevcut denetim maddesine bir fıkra eklemek suretiyle Bakanlar Kurulunun denetim yetkisini nasıl kullanacağı hususunu düzenlemeye bağlıyoruz.

Yine, Anayasa'mızın 165'inci maddesinin çok açık amir hükmü var, kamu tarafından kurulan şirketlerin Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından denetlenmesi gerekiyor ama yine bilgi olarak söyleyeyim, Sayıştay denetimi konusunda mevcut Anayasa'mız kapsam bakımından kamu şirketlerini kapsam dışında bırakmış durumda. Bununla ilgili olarak zaten onun için 165'inci madde özel bir düzenlemeyi içeriyor ve orada kamu tarafından kurulan şirketlerin Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından nasıl denetleneceğinin kanunla düzenleneceği orada hüküm altına alınmış durumda. Beraber, müştereken yaptığımız değerlendirmede Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından yapılacak bu denetimin Komisyon olarak Plan ve Bütçe Komisyonu marifetiyle yapılması gerektiğini, burada gerek bağımsız denetim raporlarının gerekse Hükûmet tarafından hazırlattırılan denetim raporlarının Plan ve Bütçe Komisyonuna gelmesi suretiyle burada denetim faaliyetinin yapılması ve böylelikle 165'inci maddede amaçlanan denetimin burada gerçekleştirilmesi konusunda bir görüş birliğimiz var. Biliyorsunuz, aslında, gerek Sayıştay Kanunu'nda gerekse Anayasa'mızda da Meclis adına kamu idarelerinin kesin hesaplarına ilişkin denetim yetkisi Türkiye Büyük Millet Meclisinde, Plan ve Bütçe Komisyonunda mevcut durumda. Burada Türkiye Varlık Fonu'nun diğer kamu iktisadi teşebbüslerinden çok farklı bir mahiyet arz etmesi, bildiğiniz klasik ticari ve iktisadi faaliyetlerin dışında çok daha farklı genel ekonomiyi ilgilendiren faaliyetleri yürütmüş olması hasebiyle bu denetimin Plan ve Bütçe Komisyonu tarafından yapılmasını, bunun da bağımsız denetim raporları üzerinden gerçekleştirilmesi hususunu birlikte değerlendirdik.

Sayın Başkanım, ben bu hazırlıklar çerçevesinde -arkadaşlarımız birazdan önergeleri de hazırlayıp getirecekler- bu bilgileri Komisyonumuzun takdirlerine sunuyorum. Tekrar bu süreçte bütün parti grupları tarafından bu çalışmalara verilen katkılardan dolayı ve geliştirilen önerilerinden dolayı ben her birisine ayrı ayrı teşekkür ediyorum. Bu yasa, bu tasarı Plan ve Bütçe Komisyonunun ortak, müşterek bir çabasıyla bu noktalara geldi. Bugüne kadar katkı veren bütün arkadaşlara teşekkür ediyorum.