MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Bakın, ben gayrimenkulü işletmeye dâhil ettim, aktife aldım. Karşısında borç olamayacağına göre, muhasebe kaydı yaptım, sermaye benzeri geçici bir pasif hesapla karşılama yapmam lazım, karşıladım. Gittim bankaya, şirketin aktifine kaydettirmiş olduğum bu taşınmazı ipotek göstererek bankadan kredi kullandım ama tam manasıyla da sermayeye eklemek istemiyorum. Bakın, bu varlığı yani pasif durumdaki, şahsi varlığınızdaki bir varlığı işletmenin aktifine aldınız, onu ipotek olarak gösterip kredi kullandınız. Bu, işletmelerimiz açısından bilançonun aktif tarafını da pasif tarafını da ılımlaştıran bir şey.

Aradaki tek fark şu, yani baştan beri konuştuğumuz: Zorlayıcı mı olmalıyız, emredici mi olmalıyız, yoksa mükellefe bu varlıkları işletmeye ekledikten sonra tekrar çekme imkânı vermeli miyiz?

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Şimdi Sayın Bakanım, uluslararası muhasebe standartları içerisinde de bir işletmenin varlıkları arasında sayılabilecek olanların hangi koşullar altında girip hangi hesaplara kaydedileceği konusu var. Bu konumuz var. Şimdi "İşletmede gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerinin sahip oldukları -yani daha önceden sahip olacaklar, bu kesin- defter ve kayıtlarında yer almayan şunları, şunları, şunları işletmeye kaydedelim." diyor; güzel. "Bunu kâr-zarar hesaplarıyla ilgilendirmem." diyor; o da tamam, orada duruyor. Sonra da diyor ki: "İstediğin zaman da çekerim." Güzel. Peki, bunun böyle bir işletmede bu şekilde yerleştirilmesinin... Sermaye benzeri unsur sayılır, sermayeye katılır, sermayeye ilave edilir; bunların her birisinin de ayrı ayrı sonuçları vardır. Yoksa sadece teminat göstermiş olmak için böyle bir şeyi buraya kaydettiği zaman...

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Hayır, bir dakika.

O gayrimenkulü alıp daha sonra o gayrimenkulü satabilir, 100 liralık kaydettiği bir gayrimenkulü 200 liraya satabilir, oradan elde ettiği 100 liralık kazançtan ben vergi alacağım. Yani işletmeye dâhil edilen...

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Bu, ona kesin olarak "Bu tür işlemlerde ticari emtia olarak kullanabilirim." vesaire demek işletmenin kayıtlarından istenildiği zaman çekilecek anlamına gelmez. Şunun için söylüyorum: Yani bu meri veya yorum tartışmaları değil. Başka birisinin bunu, daha doğrusu uluslararası muhasebe standartları çerçevesinde bu olayın nasıl yorumlanacağını söylüyorum. Böyle yorumlanacak.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Şöyle söyleyeyim: Bir şirket kuran bir kişi şirketin başlangıçtaki sermayesine bir taşınmaz koymuşsa, bugün -bizim mevzuatımız, bütün ülkelerdeki mevzuat her zaman için ortak- isterse sermaye azaltımına gidip o taşınmazı işletmeden çekebilir. Çektiği zaman normalde vergi kanunlarımız bu durumda, işletmeden çekme karşılığında bir vergi hesaplanmasını öngörüyor.

Bizim burada yurt içi kaynakların işletmeye dâhil edilmesi hâlinde yaptığımız kolaylık; mükellefe, herhangi bir şekilde o varlığı çekmesi hâlinde Vergi Kanunu'nda olan vergileri almayacağız diyoruz.

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - E, biraz önce işletmeye satıldığı zaman...

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Yok, yok, öyle değil. Bakın, açıklık getireyim: İki tane şey var; işletme sahibinin işletme varlıklarını kendisine çekmesi ayrı bir şeydir, işletmenin aktifinde kayıtlı bir taşınmazı, demirbaşı ve ticari emtiayı satması hâlinde oluşan kâr ayrı bir şeydir. Bu yapılan düzenleme, işletmenin içine katılan bütün varlıkların normal ticari muamele kapsamında değerlendirilerek satışından elde edilen gelirlere vergiyi ortadan kaldırmıyor, vergi alacağım. Mesela, kişi, sadece taşınmaz değil ki ticari emtia sayılabilecek varlıkları da kaydedebilir işletmeye. Kaydettiği zaman, onlardan elde ettiği gelirden vergi alacağız, hiçbir şekilde onun önünde bir engel yok. Sadece diyoruz ki: Kendinize tekrar geri çekerseniz yani kendiniz mülk olarak alırsanız o durumda vergi almayız diyoruz; yoksa, üçüncü bir şahsa satarsa vergi var.