| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | |
| Dönemi | : | 24 |
| Yasama Yılı | : | 5 |
| Tarih | : | 20 .11.2014 |
BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Değerli arkadaşlarım, Sayın Bakanım, değerli bürokratlar ve değerli basın mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Sağlık Bakanlığının 2013 kesin hesabını ve 2015 bütçesini görüşüyoruz. Bu vesileyle tabii ki Türkiye'nin sağlık sorunlarını, sıkıntılarını masaya da yatırmaya çalışıyoruz.
Siz faaliyetlerinizi aktardınız Sayın Bakanım. Tabii ki göreviniz gereği yapılması gerekenlerin yapıyorsunuz, teşekkür ederiz fakat biz de bunlarla ilgili eleştirilerde bulunacağız. Ben çok fazla rakamlara girmeden, sağlık potansiyelimizi çok yeterli kullanamadığımızı düşünüyorum, bunu belirteyim. Sağlıktaki özellikle doktor gücümüzü iyi dağıtamadığımızı, dağılımda önemli hatalar olduğunu, üniversite potansiyelimizi hele bu dönemlerde maalesef hiç iyi kullanmadığımızı, sevk zinciri silsilesini, hasta müracaat silsilesini doğru bir şekilde kullanamadığımızı hâlâ düşünüyorum. Teknolojiden maalesef yeterince faydalanamıyoruz, çok iyi kullanmıyoruz teknolojideki gelişmeleri ve sağlık harcamalarındaki artışa paralel sağlık hizmetlerinden, tıbbi hizmetten özellikle yeterince faydalanamıyoruz ve sağlık konusunu piyasa koşullarına çok fazla terk ediyoruz, burada da eleştirilerim var.
Son yıllarda özellikle sağlık sektöründe bir gelişme var ama Sayın Bakanım, kendi dönemlerinizle, yani geçmişle, sizin doktorluk yaptığınız dönemlerle kıyaslarsanız tıbbi alanda aynı derecede bir ilerleme var mıdır? Yani otelcilik hizmeti diyoruz, o taraflardaki hizmete paralel gelişme var mı?
Ben, tabii, bütün bunları bir muhalefet milletvekili olarak söylüyorum, taraflı olabilir. En doğrusu Birleşmiş Milletler insani gelişme endeksi çünkü insani gelişme endeksinde sağlık harcamalarının çok önemli bir yeri var, çok çok gerilerdeyiz. Kişi başına millî gelirimizin de olduğu noktadan çok gerilerdeyiz. Ülke gayrisafi millî hasılasının sıralamasına oranla da çok gerilerdeyiz.
Ve OECD ülkeleri çok önemli bir kıstastır. OECD ülkeleri içerisinde de en sondayız maalesef. Nüfus başına düşen yatak sayısında sondan ikinci sıradayız mesela. Kişi başına düşen doktor sıralamasında da sondan ikinci sıradayız tesadüf ve tıpta en az hemşire ve yardımcı hizmeti olan ülkeyiz OECD ülkeleri arasında. Yenidoğan ölümleriyle ilgili bir rakam verdiniz. Evet, orada bir düzelmemiz var ama yenidoğan ölüm oranında da sondan ikinci sıradayız OECD'de yine. En düşük oranda kamu sağlık harcaması yapan ülkeyiz hâlâ. Kişi başına sağlık harcamasında da çok gerilerdeyiz ve çok enteresan, bu en gerilikler ve en arkadaki ikinciliklerin haricinde bir tane ikinciliğimiz var önden, MR çekimlerinde dünyada ikinci sıradayız, bu OECD ülkelerinde ikinci sıradayız.
Sayın Bakanım, bu konularla ilgili, sektörle ilgili eleştirileri değerli arkadaşlarım da yapacaklar, ben onlara bırakayım o tarafını ama 2013 yılıyla ilgili -şimdi Bakanlığınızın yaptığı faaliyetleri de bir taraftan değerlendiriyoruz- 2013 faaliyetleriyle ilgili olarak Sayıştayın yaptığı çalışmalar var. Bakanlığınızla ilgili olarak 2 tane bulgusu var Sayıştay denetçilerinin. Bunlardan bir tanesini ben çok önemli buluyorum, sizin de değerlendirmiş olmanız lazım. Özellikle, genel bütçe mali tablolarının Bakanlığın tüm faaliyetlerini ve mali durumunu yansıtmaması çok önemli diye düşünüyorum. Yani siz -galiba hastane sahibisiniz de- size getirilen mali tablolar hastanenizin durumunu yansıtmıyorsa ne düşünürsünüz? Sağlık Bakanlığının mali tabloları da Bakanlığın gerçek durumunu yansıtmıyor şu anda, 2013'le ilgili olarak konuşuyoruz, durum bu. Sağlık Bakanlığı, bağlı kuruluşları hariç, genel bütçenin yanı sıra döner sermaye kaynağı da kullanmış. "Genel bütçe mali tabloları tek başına kamu idaresinin tüm faaliyetlerini ve mali durumunu yansıtmıyor. Merkez döner sermaye ve döner sermayeli işletmelerin Bakanlık bünyesinde faaliyet göstermesi durumu ortaya çıkıyor." diye bir eleştirileri var.
Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumuyla ilgili olarak bir bulgusu var Sayıştayın raporda. Döner sermaye işletmesiyle ilgili olarak da toplam 10 bulguları var. Türkiye Halk Sağlığı Kurumuyla ilgili bir bulgu var. Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğüyle ilgili de bir bulguları var. Bunların çok iyi değerlendirilmesi lazım Sayın Bakanım.
Şimdi, ne kadar otomobil, taşıt aracı talebinde bulundunuz 2015 için biliyor musunuz? Sadece Bakanlık olarak 1.316, bunların 20'si binek otomobil. Ambulans talebiniz de var 1.095 adet. Bilmiyorum nasıl planladınız, nerelere gönderilecek bunlar ama bir yıl için çok fazla geldi bana. Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumunun da ayrıca talepleri var çünkü, 898 taşıt talebi var ve bunun 400'ü binek otomobil. Türkiye Halk Sağlığı Kurumunun da 38 taşıt aracı talebi var. Bunlarla ilgili yeterli bilgiye sahipseniz ya da aktarabilirseniz bize, hangi bölgeler için bunlar kullanılacak, çok memnun oluruz.
Sayın Bakanım, TOKİ'den yardım alıyorsunuz yani TOKİ'ye yaptırıyorsunuz bazı işleri. Mesela 2013'te başlangıç ödeneği olarak sermaye giderlerine TOKİ için 610 milyon lira konulmuş, 2 milyar 593 milyon harcamışsınız. Nedir bu, neleri yaptırıyoruz TOKİ'ye? Buradan verim alabiliyor muyuz? Ne kadar anlamlı? Ondan sonra da, 2014 için de 668 milyon liralık ödeme koymuşsunuz, 2015'te de 740 milyon liralık bir ödenek var. Bu PPP modeliyle kamu hastanelerini, şehir hastanelerini yaptırıyorsunuz. Bunlar ne için yapılıyor? Bunlarla ilgili bir bilgi verebilir misiniz?
Sayın Bakanım, tabii, bilmeniz mümkün değil ama bu bütçe tasarısına bağlı bazı cetveller var. Bunlardan E cetvelinde Bakanlığınızla ilgili olarak şöyle bir şey var, 59'uncu madde diyor ki: "Türkiye Halk Sağlığı Kurumu aşı siparişi ve alımı konusunda gelecek yıllara yaygın yüklenmelere girişmeye ve belirlenen miktarlarda alım garantili sözleşmeler yapmaya yetkilidir." Bunun neden böyle özel bir düzenleme olması gerekiyor, bu aşı siparişlerinin? Normal bütçenizden zaten bunu yapabilirsiniz. Özel bir madde olarak getirilmesinin ne esprisi var? Aşıyla ilgili olarak çok fazla yolsuzluk iddiası var, bende de var, size de takdim edebilirim bazılarını. Şimdi, bu konunun bütçe dışına çıkarılması, özel bir düzenleme yapılması bu konuyla ilgili olarak rahatsız ediyor. Mesela pediatrik tip hepatit A aşısıyla ilgili olarak yapılan ihaleyle ilgili olarak bir iptal söz konusu oldu, yine karıştı mesele. Mesela onunla ilgili bir dosya size bir ara takdim edeyim. Sorarsam cevap verilmez diye düşündüm ya da çok geç cevap veriliyor bu tür konulara, sıkıntı oluyor diye düşündüm.
Sayın Bakanım, demin bir kısa film izlettiniz bir de sağlık turizmiyle ilgili olarak. Sağlık turizmi konusu ve sağlık endüstrisinde yapısal dönüşüm projesi geçenlerde Başbakanın da açıkladığı 9 projeden 2'si. Bunlarla ilgili olarak siz zaten bir çalışma yapıyorsunuz Bakanlık olarak, sağlık turizminin geliştirilmesiyle ilgili olarak bir çalışmanız var. Şimdi, bu seçim öncesi "bazı yapısal reformlar" diye bunlar tanıtıldı, bir şeyler yapılmaya çalışılıyor ama burada bir mükerrerlik var. Onuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı'nda zaten bu konu, sağlık turizmi konusu var, sağlık endüstrilerinde yapısal dönüşüm konusu da var, sizin de ayrıca çalışmanız var. Dolayısıyla, bir koordine olup bunların düzenlenmesi gerekir, bütçelemede de mükerrerlik olmaması gerekir. Bu koordinasyonun olmadığını düşünüyorum, yapılmadığını düşünüyorum ki ayrıca Kalkınma Bakanlığı bütçesine bu konularla ilgili olarak ayrı bir ödenek de konmuş vaziyette. Ama bunların -ödenek değil sadece mesele- daha önceden konuşulması, koordinasyon sağlanması gerekir.
Bir de çok önemli bir konu, 2 milyon göçmen var, mülteci var. Bunlarla ilgili bilgi vermediniz. Bunların sağlıyla ilgili çok önemli sıkıntılar var. Onların sıkıntıları, tabii, tüm 77 milyona yansıyor, çok önemli sağlık problemleri doğuruyor. Bunları biliyoruz. Bunlarla ilgili olarak nasıl bir çalışma yaptınız, nasıl bir tespit yaptınız? Bir raporunuz yok mu? Geleceğe yönelik olarak neler yapacaksınız? Özel bir çalışma yapılması... Yani 2 milyon nüfus, birçok ülkenin nüfusu kadar, çok da önemli ve Türkiye'ye yayılmış vaziyetteler bunlar. İhmal edilmemesi gereken ve sizin de bilgi vermeniz gereken bir konu diye düşünüyorum.
Bazı konular var, onları da soru safhasında dile getireyim.
Çok teşekkür ediyorum, bütçenizin hayırlı olmasını diliyorum.
Teşekkür ederim Sayın Başkan.