GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: Torba yasada yer alan tütün düzenlemesine ilişkin gündem dışı konuşması
Yasama Yılı:4
Birleşim:104
Tarih:16.07.2021

YAKUP TAŞ (Adıyaman) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Genel Kurulda görüşülecek olan tütünle ilgili yasa değişikliği üzerine gündem dışı söz almış bulunmaktayım. Tüm 15 Temmuz şehitlerimizi rahmetle anıyor, gazilerimize şükranlarımı sunuyor, Genel Kurulumuzu saygıyla selamlıyorum.

Değerli arkadaşlar, kurulduktan yaklaşık bir yıl sonra yapılan genel seçimde iktidara yürüyen AK PARTİ, bu dönemde vesayet odaklarıyla, devlet içinde yapılanan terör örgütleriyle, sanayi ve iktisadi alanların önündeki yasaklarla, hak ve özgürlüklerin önündeki yasaklarla mücadele ede ede bugünlere geldi. 2007'deki e-muhtıra, AK PARTİ'ye açılan kapatma davası, Gezi olayları, cumhuriyet mitingleri, 17-25 Aralık darbe girişimi ve en son olarak da FETÖ terör örgütünce gerçekleştirilen 15 Temmuz hain darbe girişimine rağmen, Hükûmetimiz dimdik ayakta durmayı başarmış, yatırım ve icraatlarına devam etmiştir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; öncelikle, tütünün şöyle bir geçmişine bakalım. AK PARTİ daha kurulmadan 2001 yılında Sayın Ecevit'in Başbakanlığı döneminde Özelleştirme Yüksek Kurulunun 5/2/2001 tarihli ve 2001/06 sayılı Kararı'yla TEKEL özelleştirme kapsamına alınmış ve süreç başlatılmıştır. Akabinde, 2002 yılında çıkarılan 4733 sayılı Kanun'la tütün üretiminde sözleşmeli üretime geçilmiş ve tütüne ilişkin desteklemelere son verilmiştir. Böylelikle, yerli tütün bitirilme noktasına getirilmiş, tütün üretimine kota getirilmiş, ithal tütünün önü açılmıştır. Özelleştirme kapsamına alınma sonucu sigara fabrikalarının tamamı satıldı, tütün depoları ve işleme merkezleri kapatıldı. Tütün piyasası yüzde 95 oranında yabancı firmaların eline geçti. AK PARTİ döneminde yapılanlara bakacak olursak... İlimizin önemli geçim kaynaklarından biri olan ve ilimizle özdeşleşmiş tütün konusuna gelince -şahsım- o zaman Adıyaman Ziraat Odası Başkanlığını yürütüyordum. Bırakın satışını, içimi dahi yasak olan tabakadaki tütünü yakalayıp şu tabakadaki tütüne işlem yapıyorlardı.

Değerli arkadaşlar, bir de şunu söyleyeyim: Pipoyu biliyorsunuz, bizim bölgede pipoya "galun" derler. Kavi bölgesi var, bizim Kavi aşireti. Adam atının üzerinde Adıyaman'a, şehre geliyor, adam piposunu tüttürüyor; kolcular yakalıyor. "Ya, beyefendi, havaya bak, bir de atının üzerinde pipoyu tüttürüyor, bırakın tabakayı." "Ya, ne bu?" diyor. "Efendim, bu yasak, biz sana ceza uygulayacağız." diyorlar. Adamı yakalıyorlar, cezayı uyguluyorlar. Adam Kürtçe şöyle diyor: "..."(x)

MURAT SARISAÇ (Van) - "Anlaşılmayan bir dil" kullandı.

YAKUP TAŞ (Adıyaman) - Yani şunu demek istiyor: "Zevi" demek, küçük ölçekli arazi olduğu için, 1 veya 2 dönüm olduğu için tarlaya "zevi" diyorlar dağlık bölgede. "Ben bu tütünü zevimde üretiyorum. Bu 'galun' dediğiniz de pipo. Pipoyu kendi cevizimden üretiyorum. Siz benden ne istiyorsunuz?" diyor. İşte, bu noktadan aldık biz bu tütünü.

ABDURRAHMAN TUTDERE (Adıyaman) - Gene, siz de tutukluyorsunuz işte, sorun orada.

ALPAY ANTMEN (Mersin) - Zaten biz de aynı şeyi söylüyoruz, bırakın tütüncüleri, rahat bırakın tütüncüleri!

YAKUP TAŞ (Devamla) - Dağlık bölgelerimizdeki tütün üreticilerimizin mağduriyetinin giderilmesi için milletvekillerimizle görüşmeler gerçekleştirdik. 2008 yılında Ahmet Aydın Vekilimizin vermiş olduğu önergeyle, 50 kilograma kadar tütünün taşınması ve içilmesi serbest hâle getirildi. Ne yazık ki bazı kendini bilmez, sözde tüccarlar devreye girerek, 50 kilograma kadar taşınması serbest tününü istismar ederek ovada yetişen tütünlerle, Tokat'tan, Hatay'dan, Türkiye'nin dört bir yanından, hatta kaçak yollarla yurt dışından getirdikleri tütünleri dağlık bölgemizde yetişen kaliteli tütünlerle harmanlayarak satma yoluna gittiler. Bu oran, Adıyaman tütün üretiminin kapasitesinin çok çok üstünde tonlarca tütün piyasaya satılınca kolluk kuvvetleri müdahale etmeye başladılar. "Dağlık bölgede yetişen tütünü nasıl kayıt altına alıp, yasal bir zemine getirip piyasaya arz ederiz?" diye ziraat odalarıyla, tütün üreticileriyle, tütün platformuyla ve sivil toplum örgütleriyle yapılan toplantılarda hepsinin ortak önerisi, üreticiler kendi kooperatiflerini ve sarmalık kıyılmış tütün mamulü üretim tesisini kursun ve tütünü kayıt altına alarak piyasaya arz etsin. Bu karar doğrultusunda 2017 yılında çıkartılan kanunla tek başına içim özelliğine sahip tütüne kooperatif kurma hakkı verildi. Bundan böyle üreticimiz kooperatifini kuracak, kendi ürettiği ve diğer üreticilerden alacakları tütünleri kurdukları...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurunuz Sayın Taş.

YAKUP TAŞ (Devamla) - ... tesislerde kıyıp, paketleyip vergisini de ödeyerek piyasaya arz edeceklerdi. Bu da yetmedi, 2018 yılında 7144 sayılı Kanun'la özel firmalarla tütün kooperatiflerimizin rekabet edebilmeleri ve daha düşük maliyetle tesis kurabilmeleri için daha önce kooperatiflerimizde aranan yeni teknoloji şartı kaldırıldı. (AK PARTİ sıralarından alkışlar) Çünkü yeni teknoloji şartı kaldırılmazsa bu tesisin kurulması en az 25-30-35 milyon civarında tutuyordu. Bu yeni teknoloji sistemi şartının kaldırılmasıyla 4-5 milyonla tesisi kurup piyasaya arz edecektir. Aynı zamanda, tütün ticareti yetki belgesinden alınan harç bedeli yüzde 10'a çekildi. Örneğin, bir şirkette harç bedeli 72 bin TL iken kooperatiflerden alınan harç bedeli 7.200 TL'dir. Tesis kurma uygunluk belgesinden alınan harç bedeli ise kooperatifler için yüzde 10 olarak belirlendi. Örnek verecek olursak, bir şirket 280 bin TL öderken kooperatifler 28 bin TL ödeyeceklerdir.

Kurulacak sarmalık kıyılmış tütün mamulleri üretim tesislerine sanayi bölgeleri ve...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayınız efendim.

YAKUP TAŞ (Devamla) - Şunu bitireyim ya! (Gülüşmeler)

ABDURRAHMAN TUTDERE (Adıyaman) - Söz ver Başkanım, söz ver.

YAKUP TAŞ (Devamla) - ...organize sanayi bölgeleri dışında da kurulma imkânı tanıdık. Kırsal kalkınma desteklerinin, hibe projelerinden de istifade etme imkânı tanıdık. Bütün bunları, küçük arazi parçalarında aile tarımı şeklinde yapılan, tek geçim kaynağı tütün olan dağlık bölgesindeki üreticilerin mağduriyetini giderebilmek için yaptık.

26 Mart 2020 tarihinde 2301 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı'yla sarmalık kıyılmış tütün mamullerinden alınan ÖTV oranı yüzde 63'ten yüzde 40 oranına indirmiştir. Bu kapsamda 7'si Adıyaman'da olmak üzere toplam 10 kooperatif tütün ticaret yetki belgesi almış, bunlardan, 2'si tesis kurma başvurusu yapmış ve 1'i de tesis kurma izni almıştır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; tütün ithalatının azaltılması, çiftçilerin gelirlerinin artırılması amacıyla 28 Ekim 2020 tarihinde yürürlüğe giren 7255 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikle sigara ve tütün mamullerinde kullanılan tütünün en az yüzde 30'unun yerli tütün olma zorunluluğu getirilmiştir. (AK PARTİ sıralarından alkışlar) 2011 yılında 1,5 milyon kilogram tutarında tütün üretilirken 2020 yılında 12 milyon kilograma çıkarılmıştır. Bu, AK PARTİ'nin yaptığı desteklerle bu noktaya gelmiştir. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - Tütün gibi 3'üncü uzatmayı da yapalım.

ALİ ŞEKER (İstanbul) - Tütüncüler içeride, onları çıkartın. Tütüncüler hapiste, hapiste.

YAKUP TAŞ (Devamla) - Vergileri düşürüyoruz.

BAŞKAN - Teşekkür ediyoruz Sayın Taş.

YAKUP TAŞ (Devamla) - Başkanım, bitiremedim ki.

BAŞKAN - Teşekkür ediyoruz.

YAKUP TAŞ (Devamla) - Ya, bırakmadılar ki.

LÜTFÜ TÜRKKAN (Kocaeli) - Ver bir on beş dakika daha, ver bir on beş dakika daha Başkan be!

BAŞKAN - Tabaka dolu mu, boş mu Sayın Taş? Tütün tabakası, dolu mu, boş mu efendim?

YAKUP TAŞ (Devamla) - Dolu, dolu efendim, dolu.

BAŞKAN - Peki, teşekkür ediyoruz.

ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - 3'üncü uzatmayı istiyor, tütüncüler gibi aynı.

LÜTFÜ TÜRKKAN (Kocaeli) - Verin bir on beş dakika ya! Adam kırk yılda bir...

AHMET AYDIN (Adıyaman) - Ya, sayıyı uzatmadılar, bari süreyi uzatın Başkanım.

YAKUP TAŞ (Devamla) - Peki, Genel Kurulu saygıya selamlıyorum.

Teşekkür ediyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)