İÇİŞLERİ KOMİSYONU BAŞKANI CELALETTİN GÜVENÇ (Kahramanmaraş) - Sayın Başkanım, çok teşekkür ediyorum.

Mutat olduğu üzere sorular kanunla ilgili olmadı, hiçbir soru kanunla ilgili değil. Kayıtlara girmesi açısından özetlemek gerekirse Sayın Barut Tarım Kredi Kooperatifleriyle ilgili konuştu.

Sayın Girgin işçilerin sözleşmesinin 29'uncu maddeye göre feshiyle ilgili bir dileğini dile getirdi.

Sayın Keven 7 milyon aşılama olduğunu söyledi. O aşılamayla ilgili bir şeyi belirtmem gerekiyor. Türkiye, dünyada şu anda en çok aşılama yapan 6 ülkeden biri. Nüfus bakımından bizim ayarımızda olan bir tek İngiltere var en çok yapanlar arasında, diğerleri, nüfusları -Amerika gibi, Brezilya gibi- bizden çok olan ülkeler. Onun da kayıtlara girmesini arzu ederim.

Sayın Gökçel bir taş ocağından bahsetti, bunu da yetkililere bildirelim. Ne olduğunu bilmiyoruz tabii, incelenip gereğinin yapılmasını talep edelim.

Sayın Gaytancıoğlu işsizlikle ilgili serzenişlerini ve taleplerini belirtti.

Sayın Adıgüzel de aynı şekilde pandemiyle ilgili görüşlerini sundu.

Sayın Köksal Afyon'daki sulama sorunu, ki bu sulama Türkiye'de hakikaten çok konuşuluyor. Umarım, bir çözüm bulunur diyorum.

Sayın Erbay da gene kanunumuzla kısmen ilgili olan hukuk ve adalet konusunda söz aldı.

Ben bana tanınan, kalan sürede Sayın Başkanım, müsaade ederseniz, kanun teklifimizle ilgili -madem ki kanun için buradayız hepimiz- özet bilgileri tekrar da olsa Genel Kurulla paylaşmak istiyorum.

Malum, bu kanun Anayasa Mahkemesince 4045 sayılı Yasa'nın iptali sonrasında gündeme geldi. Geçen yıl Komisyonda uzun müzakerelerden sonra mevcut, Genel Kurula gelen hâlini karara bağlamıştık. Geçen haftadan beri de tekrar kanun teklifini burada konuşuyoruz.

"Güvenlik soruşturması" kavramı ve "güvenlik araştırması" kavramı, bütün devletlerin gündeminde olan bir konu. 2 tane belirleyici soru var: Bir, insanların kamu hizmetine alınırken, istihdam yapılırken objektifliğin sağlanması, liyakatin esas alınmasıdır. Bunun yanında devletlerin dikkat ettiği ikinci önemli husus, devlette, kamuda istihdam edileceklerin güvenlik soruşturmalarının yapılması, terör örgütleriyle içli dışlı olan, irtibat ve iltisakı olanların özellikle üst düzey görevlerde bulunmaması temel görüş olarak ortaya çıkmakta. Bu, hemen bütün ülkelerde aynıdır. Dikkat ederseniz Anayasa Mahkememiz iptal kararında da net bir şekilde devletin kamuda istihdamda güvenlik soruşturması yapabileceğini, yapması gerektiğini belirtmiştir. Biz, Anayasa Mahkemesinin iptal kararındaki hükümleri de karşılayacak şekilde bu yasa teklifini gündeme getirdik.

Gene burada, geneli üzerinde görüşürken ifade etmiştim, önemli bazı güvenceleri getirmiş bulunuyoruz. Bir kere, bu yeni düzende, Genel Kurulun karar vereceği bu kanun teklifinde, insanların kamuya istihdamında son kararı zabıta istihbarat güvenlik birimleri vermeyecektir, onların hazırladıkları olgulara dayalı, hazırladıkları raporlar üzerinden her kurumun en üst amirinin görevlendirdiği komisyon karar verecektir. Zabıta kendi tespitlerini sunacak ama komisyon bu işte nihai kararı verecek yetkili ve sorumlu makam olacaktır. Doğrusu, ben bunu önemsiyorum.

İkinci önemli bir düzenleme: Daha önceleri güvenlik soruşturması, arşiv araştırması yapacaklar tadat edilmemişken, sayılmamışken, bu getirdiğimiz yasa teklifiyle net bir şekilde güvenlik soruşturması, arşiv araştırması yapacaklar belirlenmiştir. Mahallî mülki amir, vali ve kaymakamlar, emniyet ve istihbarat teşkilatı bunları yapacaktır.

Teklifte genel bir güvence olarak gördüğümüz, Genel Kurulun takdirlerine sunduğumuz hüküm teklifte ise gerek güvenlik soruşturması raporlarının gerek güvenlik araştırması raporlarının her şart altında iki yıldan sonra ortadan kaldırılacak olmasıdır. Doğrusu bu da önemli bir hükümdür, bir güvencedir, insanların kamuya istihdamında değerlendirme esaslarına alınmak üzere.

Tabii, söylemeye bile gerek yok, bu düzenlemeyle insanların yargıya başvurma hakları da ayrıca bir önemli güvenlik olarak gözükmektedir. Eğer siz zabıtanın yanlış tespit ve beyanlarıyla değerlendirme kurullarında mağdur edildiğinizi düşünüyorsanız şüphe yok ki yargıya başvurarak bunun iptalini isteme hakkınız var. Birkaç dereceli güvenceyi getirmiş oluyoruz.

Burada bazı itirazlar oldu, bununla ilgili de şu anda önümde önemli önergeler var; sıhri hısımla, anne-baba-eşle ilgili verilen önergeler var. Bu önergelerin de kabulü hâlinde kanunda çok daha önemli adımların atılmış olacağını düşünüyorum.

Ben kanunun hayırlı uğurlu olmasını diliyorum. Yoğun, yorucu bir çalışma da bizi bekliyor. Umarım Meclisimize uygun bir çalışmayı bugün ve yarın burada yaparız ve kanunu tamamlarız diye düşünüyorum.

Bir başka şeyi de söylememe gerek yok -Engin Altay Bey zaten hukukçu- Anayasa Mahkemesi yolu da açık, aslında muhalefet itirazlarını yaptıktan sonra o yol da açık.

Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.