| Konu: | Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu Teklifi münasebetiyle |
| Yasama Yılı: | 4 |
| Birleşim: | 66 |
| Tarih: | 31.03.2021 |
İÇİŞLERİ KOMİSYONU BAŞKANI CELALETTİN GÜVENÇ (Kahramanmaraş) - Sayın Başkanım, teşekkür ediyorum.
Sorular ağırlıklı olarak kanun teklifiyle ilgisi olmayan konularda, bunları ilgili Bakanlara ileteceğiz. Sayın Gaytancıoğlu, aşıyla ilgili ve gazetecilerin aşılanmasıyla ilgili talepte bulundu, bunu ileteceğiz. Sayın Beko, emekli sendikalarının üyelikleriyle ilgili bir beklentisi olduğunu belirtti. Sayın Kayışoğlu'na geleceğim çünkü kanun teklifiyle ilgili. Erbay, su probleminden bahsetti. Sümer Bey, nakliyeci esnafının sorunlarını dile getirdi. Sayın Girgin'in, yine, sendika hakkıyla ilgili bir talebi var, bunları ileteceğiz. Sayın Gürer, ehliyet affı ve öğrenci affı konusuna değindi. Mersin Milletvekilimiz, güzel ilimiz Mersin'in tanıtımı için söz almış. Urfalı hemşehrimiz Sayın Aydınlık, esnafın sorununu dile getirdi, biz de bunu iletelim yetkililere çünkü orada bir kamulaştırma var. Sayın Nuhoğlu ise Kanal İstanbul'la ilgili düşünce ve temennilerini paylaşmış oldu, kayıtlara girdi.
Sayın Kayışoğlu, bu yasa teklifiyle devlet memurluğuna girişte masumiyet karinesinin korunamayabileceği gibi bir temel soruyu gündeme getirdi, yorumu, yaklaşımı gündeme getirdi; izin verirseniz ben de bununla ilgili düşüncelerimi paylaşmak isterim, yaklaşımımız şu: Tüm ülkeler kamu istihdamında, evet, eşit, objektif, liyakate dayalı bir sistem geliştirmek zorunda ama yine tüm ülkeler bunu yaparken özellikle terör örgütlerine karşı, terör örgütlerinin devlet içerisindeki yapılanmalarına karşı tedbirler alıyor. Türkiye Cumhuriyeti de kadimden beri böyle bir yaklaşım içerisinde ve bu, kabul edilebilen de bir şey çünkü Anayasa Mahkememiz de iptal kararında, kamu görevine atanmada güvenlik soruşturması yapılması fikrine karşı çıkmamış ama bu soruşturmanın nasıl yapılacağı, kişisel verilerin nasıl korunacağı konusunda yüce Meclise ışık tutmuştur.
Bu anlamda -Komisyonda da çok konuşuldu- ülkemize gelince 4045 sayılı -94 tarihli- Yasa'dan önce, çok uzun yıllar bu ülkede kanun da olmadan genelgelerle, yönetmeliklerle, fiilî talimatlarla bir güvenlik soruşturması ve araştırması uygulaması maalesef yapılmıştır. Şu da kamuoyunun ve yüce Meclisin takdirlerinedir: Geçmişte ciddi araştırmalar yapılmasına rağmen yaşadıklarımız, 15 Temmuz, FETÖ yapılanması gözümüzün önünde durmaktadır ve dikkatli olmaya devam etmemiz gerektiğinin bir işaretidir.
Bu kanun teklifiyle, bana sorarsanız, temel hak ve özgürlükler bakımından getirdiğimiz iki önemli yaklaşım var diye düşünüyorum: Birincisi, Anayasa Mahkemesinin işaret ettiği gibi güvenlik soruşturması, arşiv araştırması yapacaklar kanunda belirlenmiştir; Emniyet, İstihbarat ve mahallî mülki amirler yapabilecektir. İkincisi, değerlendirmeyi güvenlik ve istihbarat birimleri yapmayacaklardır; istihbarat ve güvenlik birimleri somut olay üzerinde gerekli araştırmaları yaptıktan sonra, olguları her kurumda oluşturulacak değerlendirme komisyonlarına sunacaklardır. Sorumlu, karar verici olan yer değerlendirme komisyonudur. Kanunda bu, çok açık bir şekilde belirtilmiştir. Eğer zabıtadan, güvenlik soruşturması yapmakla yetkili olanlardan, kişi hak ve özgürlüklerine aykırı, gerçeğe aykırı bir beyan, gerçeğe aykırı bir rapor kurula sunulursa kurul bunu değerlendirip gerektiğinde iade edecektir, gerektiğinde yeni soruşturma yaptıracaktır. Ben bunun önemli bir güvence olduğunu, önemli bir adım olduğunu düşünüyorum. Bu kurulun yapısıyla ilgili itirazlar var, o konuda da -umarım- madde gelene kadar gruplar arasında bir konsensüs sağlanırsa daha uzlaşmayla o maddeyi geçirmiş oluruz diye düşünüyorum.
NURHAYAT ALTACA KAYIŞOĞLU (Bursa) - Boğaziçi eylemlerine katılan hiç kimse kamu görevlisi olamaz yani.
İÇİŞLERİ KOMİSYONU BAŞKANI CELALETTİN GÜVENÇ (Kahramanmaraş) - Kanunda benim kendimce gördüğüm bir başka güvence, iki yıllık süre içerisinde, her şart altında, arşiv araştırmasıyla veya güvenlik soruşturmasıyla ilgili elde edilen bilgi ve olguların silinecek olmasıdır. Yani geçmişte olduğu gibi ilelebet değil, bir insanın bir kamu görevine atanmasında veya talebi sonucunda yapılan araştırma, soruşturma, vesaire bilgileri her şart altında iki yıl içerisinde ortadan kaldırılmak zorundadır. Bunun da önemli olduğunu düşünüyorum.
Tabii ki, her kanun eleştirilir; her şeyin eksisi, artısı vardır; bu yasa teklifinde de ciddi eleştirileri alıyoruz. Komisyonda bu konuda çok ciddi çalışmalarımız oldu. Türkiye, hukuk devleti; sonuçta, yüce Meclisin kararı da Anayasa Mahkemesinin denetimine açıktır. Biz yasa teklifinin bu hâliyle Komisyondan geçmesini hep beraber sağladık. Takdirin yüce Mecliste olduğunu belirtiyor, saygılar sunuyorum Başkanım.