LÜTFÜ TÜRKKAN (Kocaeli) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; öncelikle, bugün bütçesi görüşülen 3 Sayın Bakanın bütçelerinin memleketimize, milletimize hayırlar getirmesini Cenab-ı Allah'tan niyaz ediyorum.

Ben, biraz evvel Sayın Altay'ın ifade ettiği gibi, gerçekten bugün gençlerin -başta Rümeysa Kadak kızım olmak üzere- hepsinin de kendi açılarından, kendi perspektiflerinden güzel fikirlerini dinledik. (AK PARTİ sıralarından gürültüler)

ZİVER ÖZDEMİR (Batman) - Sayın milletvekilimiz Başkanım.

LÜTFÜ TÜRKKAN (Devamla) - Pardon?

BAŞKAN - İstirham ediyorum sayın milletvekilleri...

Buyurunuz Sayın Türkkan.

LÜTFÜ TÜRKKAN (Devamla) - Duymadım bir şey.

SALİH CORA (Trabzon) - Devam et bir şey yok, sen Genel Kurula hitap et.

LÜTFÜ TÜRKKAN (Devamla) - Belki bir ikaz etmiştir, o yüzden kulak vermek istedim.

BAŞKAN - Buyurunuz Sayın Türkkan.

LÜTFÜ TÜRKKAN (Devamla) - Evet, 2 milyona yakın esnafın sorunlarının gerçekten aileleri dağıtmak üzere arşıâlâya ulaştığı bir dönemde, biz suni gündemlerle Türkiye'nin önünü tıkıyoruz.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; gerçekten esnafımız çok zor durumda. Eskiden kasa atan o esnaf, artık kasa atmaktan vazgeçmiş, tabelaları aşağıya atmaya başlamış.

ENGİN ALTAY (İstanbul) - İntihar ediyor, intihar!

LÜTFÜ TÜRKKAN (Devamla) - "İş, aş" demiş, intihar etmiş. Hâl böyleyken işi çok sulandırmadan biz somut öneriler sunmak istiyoruz. Sayın Cumhurbaşkanı bugün açıklama yapacaktı, dinleyemedik, Genel Kuruldaydık ama o açıklamaların içerisinde var mı yok mu bilmeden, şu anda bizim önerilerimizi söylemek istiyorum: Pandemi nedeniyle iş yerlerini açamayan veya açsa da gelir kaybına uğrayan esnaf ve sanatkârlarımıza aylık 2 bin lira olmak üzere altı ay boyunca karşılıksız yardım yapılmasını talep ediyoruz. Kira stopaj oranının yılbaşından itibaren altı ay süreyle sıfırlanmasını istiyoruz. Mart 2020'den sonra alınan kredilerin geri ödeme sürelerinin bir yıl uzatılmasını ve bu nedenle oluşacak faizlerin hazine tarafından karşılanmasını istiyoruz.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurunuz.

LÜTFÜ TÜRKKAN (Devamla) - Vergi borçlarından kaynaklanacak ödemelerin altı ay ertelenmesini istiyoruz. Her esnaf ve sanatkâra çalışan başına 10 bin lira kredi verilmesini, kredi ödemelerinin bir yıl geri ödemesiz, otuz altı ay vadeli olmasını ve faizlerin de hazine tarafından sübvanse edilmesini talep ediyoruz. Vakıflar Genel Müdürlüğünün ve belediyelerin çok kiracıları var, diğer kamu idarelerinin de kiracıları var. Esnaf ve sanatkârlardan bunların kiralarını ödeyememeleri yüzünden ciddi şikâyetler alıyoruz. Altı ay süreyle bunların kirası alınmasa Türkiye batmaz ama bu esnaf biraz olsun nefes alır. Yılın kalanı için de kiralara en azından bir yıl için zam yapılmamasını talep ediyoruz.

Son derece makul olan bu taleplerin yerine getirilmesi hem esnaf ve sanatkârlarımız ile çalışanlarını bir nebze olsun rahatlatacak hem de ekonomik aktivitenin zarar görmemesini sağlayacaktır.

Sayın Tarım ve Orman Bakanı buradayken -daha sonra cevaplayacaklar ve konuşacaklar- onlara da birkaç sorum var...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

LÜTFÜ TÜRKKAN (Devamla) - Affınıza sığınıyorum.

BAŞKAN - Buyurun.

LÜTFÜ TÜRKKAN (Devamla) - Sayın Başkan, Sayın Bakanım; Cumhurbaşkanı Erdoğan, 6 Mart 2019'da Beştepe'de çiftçilerle yaptığı konuşmasında şu ifadeyi kullanmıştı: "Hayvancılıkta maalesef vatandaşlarımıza hâlâ istediğimiz seviyede uygun fiyatlarla et sunamadığımızı itiraf etmem gerekiyor."

2003 yılında dana eti 9 liradan satılırken bugünlerde dana etinin kilosu 60 liralara dayanmış, 50 lirayı geçmiş. Kırmızı et fiyatının düşmesi için, dolaylı olarak vatandaşımızın kırmızı et yemesi için herhangi bir çalışma yapıyor musunuz? Son 15 yılda yangın neticesinde yok olan ormanlarımızın yeniden ağaçlandırılma oranı ne? Yanan alanların yüzde kaçlık bölümü tekrar imara açılmıştır? Salgın destekleri kapsamında tarımsal üretim destek programınız var mıdır? Bakanlığın çiftçilerimizin mağduriyetinin giderilmesi konusunda hedefleri nelerdir? İhracattan geri dönen tarımsal ürünlerimiz var, onların akıbeti ne? Bu ürünler tüketim için iç pazara mı satılıyor?

Çiğ süt üreticilerine bugün 50 kuruş zam yapmışsınız; çiğ süt üreticileri bu 50 kuruşla -size yemin ediyorum- hayvanının yemini on beş gün sonra bir daha kısmaya çalışacak.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurunuz efendim.

LÜTFÜ TÜRKKAN (Devamla) - Herkesin hayvan başına aldığı süt verimi azaldı. Eskiden süt ineğinden 22-25 kilo verim alan çiftçi, besici şu anda 16-18 litre alıyor; sebebi şu: Yeterince yem veremiyor. Bu yem fiyatları ile bu süt fiyatlarını kıyasladığınızda gerçekten inekler sırayla kesime gidiyor. İthal süt çok uzakta değil, dikkatinizi çekmek istiyorum.

Toprak Mahsulleri Ofisinin güncel buğday stok durumunu merak ediyoruz. Biliyorsunuz, pandemi başladı, Rusya kapattı ve "Buğday ihracatını yasaklıyorum." dedi; bir telaş başladı. Bu andaki stokumuz nedir, onu merak ediyoruz, konuşmanızda değinirseniz seviniriz.

Bakanlığınızın 2019 Sayıştay Raporu'nda yer alıyor: "Tarımsal destekleme ve hibe nitelikli olup 5018 sayılı Kanun'un 7'nci maddesi uyarınca belli dönemler itibarıyla teşvik ve desteklemelerin kamuoyuna açıklanması gerekmektedir." diyor. Bu kapsamda kanuna aykırı olarak tarımsal destek raporu yayınlanmamasının gerçek sebebi nedir? Rapor hazırlanmış mıdır? Kamuoyuyla ne zaman paylaşacaksınız?

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurunuz.

LÜTFÜ TÜRKKAN (Devamla) - Bitiriyorum Başkanım.

Bakanlığın 2019 Sayıştay Raporu'ndan hareketle, "Bakanlık tarafından anahtar teslimi götürü bedel olarak ihale edilen yapım işlerinin birçoğunda ihale edilen işin mahiyetinin değişmesine yol açacak şekilde büyük kapsamlı imalat değişikliklerine gidildiği, imalat değişikliklerinin her birinin zorunlu teknik bir gerekçeye dayanması gerektiği hâlde tüm değişikliklerin genel bir gerekçe raporu kapsamında 'olur' alınarak yapıldığı, ihale gününden sonra zorunlu nedene dayanmayan proje değişiklikleri yapıldığı görülmüştür." Bu, Sayıştay raporunda geçiyor Sayın Bakan. İhale takiplerinin yapılmamasının nedeni nedir? İhmaller neticesinde firmalara aktarılan bütçe ne kadar? Kamu kaynaklarının fütursuzca harcanmasının sorumluları hakkında hukuki işlem başlatılmış mıdır?

Sayın Başkan, çok teşekkür ediyorum hüsnüniyetinize.

Abdullah Bey, burada mı?

Abdullah Bey, ben sizin her söylediğinizi duyarım. Eğer, duyarsam verilemeyecek de hiç cevabım yok, gerçekten duymadım.

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - Öyle oldu.

LÜTFÜ TÜRKKAN (Devamla) - Bir ikazsa onu duymak isterim. Ama ola ki sakın aklına getirme, eğer "Biz bir şey söyledik, duymadı." dersen, hiç öyle bir şey olmadı. Bu kadar senedir bu Parlamentodayım, hayatımda hiç geri vites yapmadan buradan ayrıldım.

Hayırlı akşamlar diliyorum herkese. (İYİ PARTİ sıralarından alkışlar)