GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi münasebetiyle
Yasama Yılı:3
Birleşim:117
Tarih:23.07.2020

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU BAŞKANI LÜTFİ ELVAN (Mersin) - Sayın Başkan, çok teşekkür ediyorum.

Müsaade ederseniz sorulara cevap vermeden önce, Türkiye Kömür İşletmelerinin nasıl ve ne şekilde çalıştığına dair kısa bir bilgi vermek istiyorum ki konu çok dahi iyi anlaşılsın. Birincisi: Türkiye Kömür İşletmelerinin doğrudan kendisi tarafından işletilen ocakları var, doğrudan işletme faaliyetinde bulunuyor.

İkinci alternatif olarak yine TKİ Genel Müdürlüğüne ait, onun uhdesinde olan, hizmet alım sözleşmesi yaparak çalışma yapılan ocaklar var.

Üçüncüsü ise yine redevansla kendi uhdesindeki maden işletmelerinin işletildiği ocaklar var.

Bu konuda, elbette, kendisi tarafından, TKİ Genel Müdürlüğü tarafından işletilen ocaklarda kıdem tazminatından doğrudan sorumlu olan kurum Türkiye Kömür İşletmeleri Genel Müdürlüğüdür. Yine, hizmet alım sözleşmesi yoluyla yapılan işletmelerde de kıdem tazminatı ilgili genel müdürlük tarafından ödenmektedir. Redevans işletmelerinde ise kıdem tazminatı için sorumlu olan kurum veya kuruluş yüklenicidir. Bu konuda çok sayıda yargı kararı var; özellikle redevans işletmelerinde kıdem tazminatının mutlaka yüklenici tarafından ödenmesi gerektiğine dair. Elbette, doğal olarak şu soruyu soracaksınız, diyeceksiniz ki: "Evet, redevans işletmesine yönelik bu yönde yargı kararları var ama Geventepe, Işıklar ve Atabacası işletmeleri redevansla işletilmiyor mu?" Evet, Geventepe, Işıklar ve Atabacası işletmeleri redevansla işletiliyordu ancak redevansla işleten firma Soma Anonim Şirketiydi yani Soma Eynez'de hizmet alım sözleşmesiyle faaliyette bulunan şirkete aitti. Bu şirket Soma Eynez'de çalışan bir işçiyi zaman zaman alıp Işıklar işletmesine, Işıklar işletmesinden alıp Atabacası'na, Atabacası iş yerinden alıp Geventepe'de çalıştırabiliyordu. İşçilerimizin ise redevans işletmesi ile hizmet alım işletmesi arasında ne tür bir fark olduğunu bilmelerini elbette düşünemeyiz. Ve bu işçilerimizin yani bu 3 işletmede çalışan işçilerimizin aslında bir mağduriyeti söz konusuydu çünkü bu işçilerimiz Soma AŞ bünyesinde faaliyet gösteren işçilerdi ve Soma Eynez'deki işçilerin kıdem tazminatları ödendi. Aslında bu işçilerin önemli bir kısmı Soma Eynez AŞ'de çalıştığı gibi yine aynı firmanın redevansla faaliyet gösterdiği işletmelerinde de görev yapıyorlardı. Dolayısıyla aslında bu işletmede çalışan işçilerimize yönelik bir haksızlık söz konusuydu ve bu nedenle hem ihbar tazminatı hem de kıdem tazminatının bu işçilerimize ödenmesi noktasında bu düzenleme yapıldı. Ben tüm gruplara çok teşekkür ediyorum.

Burada, tabii, bir başka husus; örneğin, 2011 yılında, 2012 yılında Geventepe işletmesinde çalışan bir işçi kardeşimizin daha sonra Işıklar'da, Atabacası gibi işletmelerde çalıştığını görüyoruz. Bu kardeşlerimiz kıdem tazminatından yararlanacaklar, bunu açıklıkla ifade etmek istiyorum.

İkinci husus, Uyar Madencilik konusu. Değerli arkadaşlar, Uyar Madencilik şirketinin redevansla orada işletme faaliyetinde bulunduğunu biliyoruz. Dolayısıyla yargı kararları gereği de Uyar Madenciliği bizim buraya dâhil etmemiz doğru olmazdı açıkçası ve mümkün de değil. Bu konuda çok sayıda yargı kararı var, doğrudan bir redevans işletmesi ve onun için Soma'da Geventepe, Işıklar ve Atabacası'ndan çok farklı bir durum söz konusu.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Toparlayalım Sayın Başkan.

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU BAŞKANI LÜTFİ ELVAN (Mersin) - Çünkü Atabacası'nda çalışan bir işçi kardeşimiz Soma Eynez'de de çalıştırılmış, Soma Eynez'de çalışan işçi kardeşimiz Geventepe'de çalıştırılmış. Bu kardeşlerimizin, burada çalışan kardeşlerimizin bir mağduriyeti söz konusu idi. O nedenle hem kıdem tazminatı hem de ihbar tazminatının ödenmesine yönelik bu düzenleme yapıldı, hâlbuki Uyar Madencilikteki durum çok daha farklı.

Yine konuşmacılar tarafından -belki bugün değil ama dün- Ermenek'teki ocaklar gündeme getirildi.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Bitirelim Sayın Başkan.

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU BAŞKANI LÜTFİ ELVAN (Mersin) - Ermenek'teki ocağın sahibi TKİ Genel Müdürlüğü değil, bizatihi bir firma tarafından işletilen bir ocak. Dolayısıyla o firma işleticisi, o işçilerimizin, işçi kardeşlerimizin kıdem tazminatından da sorumludur.

Çok teşekkür ediyorum.