PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU SÖZCÜSÜ AYŞE KEŞİR (Düzce) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; sorular içinde özellikle kanunla ilgili gelen sorulara öncelikle cevap vermek istiyorum.

Özellikle TÜBA'yla ilgili sorulan soruda, Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine geçiş sürecinde 703 sayılı KHK'nin 97'nci maddesiyle 497 sayılı Türkiye Bilimler Akademisinin Kurulması Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararname yürürlükten kaldırıldı. Türkiye Bilimler Akademisi Teşkilatı 4 sayılı Cumhurbaşkanı Kararnamesi'nin 566'ncı ve devam maddesiyle yeniden düzenlendi. Bununla birlikte, mevcut başkan yeni başkan atanıncaya kadar, üniversite ve diğer kamu kuruluşlarından görevlendirilenle görevlendirme sürelerinin sonuna kadar görevine devam etmiş bulunuyor. Anılan KHK'de, müteakip kararnamelerde geçiş dönemine ilişkin bir hüküm düzenlenmemiş. Ayrıca, şimdiye kadar yeni mevzuata göre ücretleri belirlenmemiş ve konuya dair alt düzenlemelerin gerçekleştirilmemiş olması sebebiyle, Akademi Başkanı ve üniversitelerden görevlendirilen öğretim elemanları -ki toplam 3 kişi bunlar- mevzuat belirsizliği nedeniyle ücret alamamakta ve on beş aydır özlük haklarından mahrumiyet yaşamaktadırlar. Bununla beraber, aşağı yukarı bir önceki döneme göre -yani TÜBİTAK'ın da bağlı olduğu düzenlemeyle- daha önce aldıkları gelirlerinden yüzde 45'lik bir gelir kaybına uğramış bulunmaktadırlar. Bu, tabii, sadece 3 kişi için değil -şu an 3 kişi için ama- bundan sonraki görevlendirme yapılanlar için de geçerli olacak.

Geneli üzerine yapılan konuşmalarda da teklifin geneliyle ilgili bazı sorular vardı, müsaade ederseniz onlara da cevap vermek istiyorum. Şimdi, TBMM'de ihtisas komisyonlarının kurulması, malumunuz, yasal dayanak olarak üç şekilde oluyor: Bir, Anayasa'yla kurulan komisyonlar var, mesela, bizim burada bulunduğumuz Plan ve Bütçe Komisyonu gibi; İç Tüzük'le kurulan komisyonlar ve kanunla kurulan komisyonlar var. Bugün Türkiye Büyük Millet Meclisinde bulunan KİT Komisyonu 87'de 3346 sayılı Kanun'la kuruldu. İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu 1990 tarihinde 3686 sayılı Kanun'la kuruldu. AB Uyum Komisyonu 2003 tarihinde 4847 sayılı Kanun'la kuruldu. Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu çok yakın tarihte, 2009 tarihinde 5840 sayılı Kanun'la kuruldu. Güvenlik ve İstihbarat Komisyonu 2014 tarihli 6532 sayılı Kanun'la kuruldu. Dijital Mecralar Komisyonunun kurulmasının müstakil bir kanunla düzenlenmesi ve İç Tüzük'le düzenlenmemesi mevzuat bakımından herhangi bir engel teşkil etmemektedir.

Bununla birlikte, ilgili teklifte sektörel uzatmaya niye gerek duyduğumuzla ilgili eleştiriler olmuştu geneli üzerindeki konuşmalarda. 2020 yılında gerçekleşen coronavirüs pandemi salgını nedeniyle, malumunuz, kısa çalışma ödeneği uygulaması başlatıldı, bununla beraber nakdî destek uygulaması da başlatıldı. 26/3/2020 tarihinde 31080 mükerrer sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan kanunun 41'inci maddesi coronavirüse bağlı kısa çalışma ödeneğinin başvurularını ve hak kazanma şartlarını esnetmiştir. Yapılan değişiklikle, işçinin ödeneğe hak kazanabilmesi için gereken son üç yılda 600 gün prim sayısı 450 güne, 120 gün hizmet akdine tabi olma şartıysa 60 güne düşürülmüştür. Kısa çalışma ödeneğinden faydalanan çalışanların yüzde 36,6'sı imalat sanayisi sektöründe, yüzde 11,7'si konaklama ve yiyecek sektöründe, yüzde 15,8'i perakende ticaret sektöründe faaliyet göstermektedir.

Diğer yandan, kısa çalışma ödeneği, biliyorsunuz, 29/6/2020 tarihinde de 1 Temmuzdan itibaren bir ay daha uzatılmıştır.

İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - Kaç esnafa verdiniz? Onları anlatmaya gerek yok.

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU SÖZCÜSÜ AYŞE KEŞİR (Düzce) - Bununla birlikte, Covid kapsamında yapılan kısa çalışma ödeneği başvurusu; yine kısa çalışma süresinin sektörel olarak tüm sektörü içerecek şekilde uzatılması yetkisi bu kanunla Sayın Cumhurbaşkanımıza 31 Aralık tarihinde verilmiştir. Biz, bu kanun teklifiyle, bununla birlikte ihtiyaç duyulan sektörlerde... Biliyorsunuz, bazı sektörler normalleşmeye gitmeye başladı, özellikle imalat sanayisi sektörleri ama bununla birlikte ister geneline -tamamına tüm sektörlerin- isterse ihtiyaç duyulan sektörler bazında uzatma yetkisini, biz, bu kanun teklifiyle, Sayın Cumhurbaşkanına vermeyi teklif ediyoruz.

Diğer yandan, istihdamı teşvikle ilgili, burada, İşsizlik Fonu'nun kullanılmasıyla ilgili ve İşsizlik Fonu'nun teşvikine rağmen işsizliğin rekora gittiğiyle ilgili bir görüş vardı geneli üzerindeki konuşmalarda. Şimdi şunu ifade etmem lazım: İşsizlik Fonu, istihdamı teşvikle beraber mevcut istihdamı da korumak için kullanılan bir fon. Yani istihdamı teşvik etmek, evet, çok önemli ama bununla birlikte, mevcut istihdamı düşürmemek ve mevcut istihdamı korumak da bu Fon'un ve ilgili kurumun görevleri arasında.

BURCU KÖKSAL (Afyonkarahisar) - İşsizler yararlanamıyor.

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU SÖZCÜSÜ AYŞE KEŞİR (Düzce) - Bununla birlikte, 2005 yılında 19 milyon 633 bin olan istihdam 2019 yılında 28 milyon 80 bin kişiye yükselmiştir. İş gücü de aynı dönemde 21 milyon 691 bin kişiden 32 milyon 549 bin kişiye yükselmiştir.

İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - Ya, pandemiyi sorduk Sayın Başkan. Sana pandemiyi sorduk, sen hikâye anlatıyorsun bize. "2018... 2019..." Biz ne yapacağız bunları?

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU SÖZCÜSÜ AYŞE KEŞİR (Düzce) - Nüfusumuzun ve dolayısıyla çalışma çağındaki nüfusumuzun her yıl arttığı ülkemizde kapsamlı politikalar yapılmaktadır.

İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - Topu gezdiriyorsun Sayın Başkan.

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU SÖZCÜSÜ AYŞE KEŞİR (Düzce) - Hatta istihdamı teşvik politikasında -ben kendi ilim adına burada iftiharla kayda geçirmek istiyorum- teşvik kapsamında, istihdamı artırmakla ilgili iller bazında yapılan düzenlemede geçtiğimiz yıllarda ilim Türkiye 1'incisi oldu; bu da benim için iftihar verici bir şey.

İşsizlik Fonu'ndan yapılan giderlerin dağılımına bakıldığında, yapılan harcamaların yüzde 26,7'si istihdamı korumak ve artırmak amacıyla yapılmaktadır ve bununla birlikte, yapılan harcamaların yüzde 64,3'ü -buranın altını çiziyorum- doğrudan çalışanlara, işsizlere yönelik yapılan harcamalardan oluşmaktadır. Bu harcamalar işsizlik ödeneği, kısa çalışma ödeneği, yarım çalışma ödeneği, Ücret Garanti Fonu ödemesi gibi pasif iş gücü program ödemeleri ve mesleki eğitim kursları, girişimcilik eğitimleri ve işbaşı eğitim programları gibi aktif iş gücü programı ödemelerini de içermektedir. Yine, geri kalan ödemelerin de istihdamı artırma bağlantısı olduğunu söyleyebilirim.

Bununla birlikte, teşvik ve asgari ücret desteği uygulamaları iş gücü piyasasında birbirinden ayrı düşünülmeyecek üye işçi ve işverene yöneliktir. Teşviklerin asıl maksadı işvereni desteklemek olmayıp bu teşviklerle başta kadınlar, gençler olmak üzere tüm iş arayanların daha kolay iş bulması, işini kaybetme riski altında olanların da -bakın, buranın altını çiziyorum- istihdamda kalması bu Fon'un önemli amaçlarından biridir, yine, iş imkânları oluşturulması amaçlanmaktadır.

SERPİL KEMALBAY PEKGÖZEGÜ (İzmir) - Kadın işsizliği...

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU SÖZCÜSÜ AYŞE KEŞİR (Düzce) - Ben sizleri dinledim, istirham ediyorum, lütfen beni dinleyiniz.

İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - Siz de aynı şeyleri daha ne anlatıyorsunuz ki. Sorulara cevap verin, sorulara.

SERPİL KEMALBAY PEKGÖZEGÜ (İzmir) - Neyle gurur duyuyorsunuz!

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU SÖZCÜSÜ AYŞE KEŞİR (Düzce) - Bununla birlikte, "Normalleşme teşvikinde sektör araştırması yapıldı mı?" diye bu anlamda ifadeler vardı geneli üzerindeki konuşmalarda. Hem kısa çalışma ödeneği hem de nakdî ücret desteği, çalışamadığı dönemler için işçilere geçici süreyle gelir desteği sağlayan programlardır. Bizim burada amacımız işçiyi de işvereni de üretimden uzaklaştırmamaktır. Bu teşvike geçilmesi, bunu kısa çalışma ödeneğinden ve nakdî ödemeden...

İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - Esnafa ne kadar para verdiğinizi soruyoruz, esnafa. Sayın Başkan, pandemide esnafa kaç para verdiğinizi sorduk.

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU SÖZCÜSÜ AYŞE KEŞİR (Düzce) - İstirham ediyorum, ben sizi dinledim, lütfen sabırla dinleyiniz. Daha kırk altı saniyem var, sabırla dinleyin lütfen.

İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - Kısa çalışma ödeneği ne verdiniz, kaç esnafa verdiniz, onları söyleyin bize, masal anlatmayın.

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU SÖZCÜSÜ AYŞE KEŞİR (Düzce) - Sorularınızı sordunuz, ben cevap veriyorum.

İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - Cevap gelmiyor ki. Kısa çalışma ödeneği kaç para verdiniz diyoruz, kaç esnafa verdiniz? Topu çevirip duruyorsunuz, sorduğumuz soru belli. Kaç esnafa para verdiniz?

BAŞKAN - Genel Kurula konuşun lütfen.

Sayın Aygun... Sayın Komisyon Başkanı, siz de...

İLHAMİ ÖZCAN AYGUN (Tekirdağ) - Tekirdağ'da kaç esnafa para verdiniz? Türkiye'de kaç esnafa para verdiniz?

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU SÖZCÜSÜ AYŞE KEŞİR (Düzce) - Burada, kısa çalışma ödeneği ve nakdî ödeme desteği İşsizlik Fonu'ndan ödenmekle beraber -bununla birlikte- sektörün, pandemi sürecinin aşılmasıyla, sürecin iyileşmesiyle beraber normalleşmeye geçmesi önemlidir; bu, üretime geçiş için önemlidir, işçi ve işverenin çalışma motivasyonundan kopmaması için önemlidir. Tabii, sektörel ayrımlar olacak, bu sektörel ayrımlar ihtiyaçlara göre... Zaten, bizim, burada teklif ettiğimiz, Cumhurbaşkanına verdiğimiz yetki ihtiyaç olması hâlindedir.

Teşekkür ediyorum.