| Konu: | CHP Grubu önerisi münasebetiyle |
| Yasama Yılı: | 3 |
| Birleşim: | 113 |
| Tarih: | 14.07.2020 |
CHP GRUBU ADINA MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.
Gerek Anayasa'mız gerekse 2954 sayılı Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu'na göre TRT özerk bir yapıya sahiptir ve yayınlarında tarafsız olması esastır. Anayasa ve ilgili yasa hükmü böyle olmakla birlikte bugün, TRT partizanlığın doruk noktasına ulaştığı, muhalefetin söz hakkının gasbedildiği, halkın sırtından, halkın rızasına bakılmaksızın toplanan vergilerin nereye harcadığının belli olmadığı, bu harcamalara ilişkin bir faaliyet raporu düzenlemek suretiyle bunun hesabını vermeyen bir kuruma dönüşmüştür. TRT, maalesef, böyle bir yapıya sahiptir. TRT'nin 2016 yılı Yıllık Faaliyet Raporu'nun yayınlanması sonrasında, 2017 ve 2018 yılı faaliyet raporları yayınlanmamıştır. Sayıştay yapmış olduğu denetimlerde, bu faaliyet raporlarının, takip eden yılın mart ayı sonuna kadar Sayıştaya gönderilmesi gereken bu raporların gönderilmediğini ve denetim yaptıkları tarih olan 2017 yılının Haziran ayı ve 2018 yılının Mayıs ayı sonuna kadar da bu raporların kendilerine sunulmadığını ifade etmiştir.
Değerli milletvekilleri, bütün demokrasilerde, kamu kaynağını kullanan kurumlar, kullandıkları bu kaynağın hesabını mutlaka verirler, merkezî yönetim bu hesabı kesin hesap kanunlarıyla Türkiye Büyük Meclisine verir. Kesin hesap kanunlarının arkasında Sayıştay denetim raporları, Cumhurbaşkanlığının, ilgili bakanlıkların ya da diğer kurumların faaliyet raporları vardır; bunlar denetlenir, Türkiye Büyük Millet Meclisine gelir, Türkiye Büyük Millet Meclisinde tartışılır.
TRT'nin de içinde olduğu kamu iktisadi teşebbüsleri yıllık faaliyet raporlarını hesap ve bilançolarıyla birlikte, takip eden yılın mart ayı sonuna kadar Sayıştaya verir. Ancak TRT, 2017 ve 2018 yıllarında bu faaliyet raporlarını vermemiştir. Her ihtimale karşı, dün TRT Genel Müdürünü aradım, hani, zamanında vermedi ama belki yayınlamıştır, görebiliriz diye. "Web" sayfasına baktım, orada bu raporlar yok. Sayın Genel Müdür bana şunu söyledi: "2017 yılı raporunu düzenleme zorunluluğumuz yok tahmin ediyorum. Ben yine bir daha bakacağım ama o mevzuatta o dönem bir boşluk oldu, o dönem yayınlanmaması gerekir gibi bir bilgiye sahibim." İnceleyip bana dönecekti hemen, dönmedi. 2018 yılı Raporu... "2019 yılı raporuyla birlikte onu tamamlamak üzereyiz." dedi. 2020 yılının Temmuz ayındayız ve 2017-2018 yılları faaliyet raporları yok.
Faaliyet raporu neden önemli arkadaşlar? Şu nedenle önemli, yayınlanmamasının arkasındaki gerekçeyi size açıklamış olacağım aynı zamanda: TRT'nin bilançolarına, gelir tablolarına baktığımızda TRT'de işler iyiye gitmiyor. Bandrol geliri ve elektrik faturaları üzerinden yüzde 2 oranında tahsil edilen gelirler olağanüstü ölçüde artmış durumda. Bu artışa mukabil TRT'nin harcamaları da olağanüstü şekilde artıyor ve bu artış sonucu kurumun bilançoları, gelir tabloları zararla sonuçlanıyor. İşte bu zararın açıklanacağı yer neresidir? Faaliyet raporudur. Bu faaliyet raporunu vermezse bu zararın nereden doğduğunu anlayamayız. Bakın, rakam vereceğim. 2018 yılında TRT'nin toplam satışlarının maliyeti -yani dizi, belgesel, film her neyse bunların maliyeti- 1,6 milyar TL, faaliyet giderleri 1,1 milyar TL, toplam maliyet 2,7 milyar TL. Peki, satışlardan elde ettiği hasılat nedir? 292 milyon TL. Zarar? 2,4 milyon TL. Nereden karşılanıyor bu? Bandrol geliri ve elektrik faturalarından tahsil edilen paralardan. Bunu Sayıştay raporundan size rakamlayayım. Yani Sayıştay, bandrol geliri ve elektrik faturalarını da dikkate alarak bir hesap yapmış durumda. Sayıştayın rakamına göre 2018 yılı bilançosu 92 milyon lira zararla kapanmış durumda.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN- Tamamlayın sözlerinizi.
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (Devamla) - TRT bunun hesabını vermek istemiyor. İktidar ne yapıyor? TRT'nin bu artan giderlerini karşılamak için halkın sırtına vergiler bindiriyor. İktidar, Adalet ve Kalkınma Partisi, 2002 Kasım seçimlerinden sonra iktidar olduğunda ocak ayında bir acil eylem planı yayımladı. Şurada: "Elektrik faturalarından alınan yüzde 3,5 oranındaki payı üç ay içinde kaldıracağım." dedi. Ocak 2003'te yüzde 1,5'unu kaldırdı, yüzde 2'si hâlen duruyor. Ne yaptı, indirdi mi bunu, kaldırdı mı? Hayır, kaldırmadığı gibi indirmedi de. Onun yerine cep telefonu ve bilgisayarlara, iPad'lere bindirdi. Oralara 2017 yılında çıkardığı kanunla harç getirdi. Halkın sırtından toplanan vergiler TRT'ye gidiyor, TRT istediği gibi bunu harcıyor ve hesabını vermiyor. Önergemizin konusu budur sevgili arkadaşlar, sizlerin desteklerine sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)