AK PARTİ GRUBU ADINA HALİL ÖZŞAVLI (Şanlıurfa) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri, hepinizi saygıyla selamlıyorum.

İYİ PARTİ'nin grup önerisi hakkında söz almış bulunmaktayım. Konuyla ilgili çok kısa bilgiler verecektim: Nüfus; bu konu ne zaman dünya gündemine geldi, neler yaşandı, neler oluyor? Fakat bundan vazgeçtim çünkü grubumuza yönelik o kadar çirkin iftiralarda bulundu ki bazı hatipler, şimdi anlatacaklarım hepsine birer cevap olacaktır.

Uygur Türklerinin temel insan haklarına saygı gösterilmesi yolundaki beklentilerimiz geçtiğimiz dönemde Çin nezdinde, üst düzeyde her vesileyle dile getirilmiştir. 9 Şubat 2019'da bakanlığımız sözcüsünün ve AK PARTİ sözcüsünün 11 ve 26 Şubat 2019'da yaptığı açıklamalarda Uygur Türklerinin ve Sincan Bölgesi'ndeki diğer Müslüman topluluklarının insan haklarına saygı gösterilmesi ve toplama kamplarının kapatılması çağrısında bulunulmuştur.

İSMAİL KONCUK (Adana) - Sincan değil, Doğu Türkistan, onu bile bilmiyorsunuz.

HALİL ÖZŞAVLI (Devamla) - Dışişleri Bakanımız, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyinin 25 Şubat 2019'da yapılan 40'ıncı Oturumunun açılışında yaptığı konuşmada görüş ve beklentilerimizi yinelemiştir. Türkiye'nin mesajları önde gelen uluslararası basın-yayın organlarınca geniş biçimde yansıtılmıştır. Son dönemde Çin tarafıyla yapılan görüşmelerde Uygur meselesinin şeffaflık ve iş birliği anlayışı içerisinde ele alınması yolundaki beklentilerimiz aktarılmıştır. Avrupa Birliği, Uygur Türkleri konusunda Türkiye'yle eş güdüme önem verildiğini ve bu konunun ortak gündemimizin bir parçası olabileceğini bildirmiştir. Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığının 14 Martta ve özellikle de Bakanlığımıza, Bakanlığımızın açıklamasına atıf yaparak 27 Mart 2019'da yaptığı açıklamalarda Uygur Türklerinin insan haklarına saygı gösterilmesi, keyfî tutuklananların serbest bırakılması talebi yinelenmiştir. İnsan hakları ihlallerini işleyenlere karşı yaptırım uygulamalarının öngörüldüğü bildirilmiştir. Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı ve Terörizmle Mücadele Ofisi Başkanı Vladimir Voronkov 13-15 Haziran 2019'da Çin Halk Cumhuriyeti'ne, Uygur Bölgesi'ni de Doğu Türkistan'ı da kapsayan bir çalışma ziyaretinde bulunmuştur. Türkiye'nin de içinde bulunduğu bazı ülkeler, Voronkov'la yaptıkları görüşmede, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserinin de serbestçe ziyaret etme talebi -yani Çin Uygur bölgesini serbestçe ziyaret etme talebi- henüz Çin makamlarınca karşılanmamışken Voronkov'un bölgeyi ziyaret etmesinin Çin Halk Cumhuriyeti aracılığıyla meşruiyet kazandırma riskini taşıdığını belirtmiş, hayal kırıklıklarını dile getirmişlerdir.

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyinin 41'inci Oturumu çerçevesinde, 25 Haziran 2019'da...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

HALİL ÖZŞAVLI (Devamla) - Sayın Başkanım, bitiriyorum.

BAŞKAN - Buyurun, toparlayın.

HALİL ÖZŞAVLI (Devamla) - ...İnsan Hakları Konseyine hitapta bulunan Sincan Uygur Özerk Bölgesi Vali Yardımcısı Aierken Tuniyazi AK PARTİ'nin davetlisi olarak 27 Haziran-2 Temmuz 2019'da ülkemizi ziyaret etmiş, AK PARTİ Grup Başkan Vekili Bülent Turan tarafından kabul edilmiş, Diyanet İşleri Başkan Yardımcısıyla görüştürülmüştür.

Uygur Türkleri meselesi 2 Temmuz 2019'da ilk defa Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi resmî oturumunda gündeme getirilmiştir. Birleşmiş Milletler Orta Asya İçin Önleyici Diplomasi Bölgesel Merkezi (UNRCCA) Başkanının Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda verdiği brifing sırasında söz alan ABD ve Almanya temsilcileri konuşmalarının bir bölümünü Uygur Türklerinin durumuna ayırarak Sincan'da yaşanan ciddi insan hakları ihlallerinden endişe duyduklarını ifade etmişlerdir.

Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun insan hakları konularını ele alan III. Komitesinin 29 Ekim 2019'daki toplantısında, ABD öncülüğündeki 23 ülke adına yapılan ortak açıklamada Uygur Özerk Bölgesi'ndeki insan hakları ihlallerinden endişe duyulduğu dile getirilmiştir. Aralarında Rusya, Mısır, Pakistan'ın da bulunduğu 54 ülke...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

HALİL ÖZŞAVLI (Devamla) - Son bir kez Sayın Başkan.

BAŞKAN - Bir dakika ek süre verdim ama. Vermiyorum, grup başkan vekillerine bile vermiyorum.

HALİL ÖZŞAVLI (Devamla) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.