GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: Avukatlık Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle
Yasama Yılı:3
Birleşim:109
Tarih:08.07.2020

ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ YILMAZ TUNÇ (Bartın) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

Soru soran milletvekillerimize çok teşekkür ediyorum. Yalnız, tabii, sorulan 10 sorudan 3 tanesi görüşmekte olduğumuz kanun teklifiyle alakalı; Sayın Tanal Şanlıurfa'yla ilgili problemleri burada dile getirdi, Sayın Beko TOKİ'yle ilgili soru sordu, Sayın Gaytancıoğlu, Sayın Emecan, Sayın Bakırlıoğlu, Sayın Aycan ve Sayın Şahin kanun teklifiyle ilgisi olmayan, başka alanlardaki konularla ilgili sorular sordular.

OKAN GAYTANCIOĞLU (Edirne) - Zaten ülkenin gündeminde kanun teklifi yok ki, ekonomi var.

ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ YILMAZ TUNÇ (Bartın) - Bu soruları tabii ki İç Tüzük 96 gereğince ilgili bakanlıklara, Cumhurbaşkanı Yardımcısına sorabilirsiniz, İç Tüzük 96 gereğince bu imkânınınız var. Yalnız, konuyla ilgili, teklifle alakalı olan soruları da tabii ki Komisyon olarak bizler buradan cevaplamak durumdayız.

Sayın Gürer, Avukatlık Kanunu'nda baroların dâhil olmadığı, baroları bölen bir teklif olarak nitelendirdi kanun teklifini. Sayın Gürer, burada barolar bölünmüyor.

TURAN AYDOĞAN (İstanbul) - Parçalanıyor.

ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ YILMAZ TUNÇ (Bartın) - 5 binden fazla avukatın olduğu illerde 2 bin avukatın yeni bir baro kurabilmesi imkânı getiriliyor. Yani burada baroların bölünmesi söz konusu değil, mevcut barolar görevlerine devam edecek. Anayasa'nın 135'inci maddesinden kaynaklanan kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşu olarak, meslek örgütü olarak devam edecek ancak 5 binden fazla avukatın bulunduğu -şu anda sayı olarak Ankara, İstanbul ve İzmir'i ilgilendiren bir durum söz konusu- yerlere de 2 bin avukat bir araya gelip yeni bir baro kurma imkânı elde edecekler. Burada bir ihtiyarilik söz konusu, örgütlenme özgürlüğüyle alakalı bir durum söz konusu.

Sayın Şeker "bölücü baro" dedi. Temsilde adaletin olmadığı bir kanun teklifinden bahsetti. Öncelikle şunu ifade etmek lazım, konuşmacılardan bir kısmı da ifade etti: Barolar Birliği avukatların birliği değil, her ilde bir baro var ve o baroların, o tüzel kişiliklerin meslek birliği Ankara'da Türkiye Barolar Birliği tarafından temsil ediliyor. Dolayısıyla, her ildeki baronun kurumsal olarak üst birlikte, Türkiye Barolar Birliğinde temsilini sağlayan bir teklif söz konusu, şu anda görüşmekte olduğumuz. Her bir baro 1 başkan ve 3 delegeyle temsil edilecek.

ÖZKAN YALIM (Uşak) - Sayın Başkan...

ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ YILMAZ TUNÇ (Bartın) -Bir saniye...

Yalnız, her 5 bin üyede de -5 binden fazla- 1 delege kazanmış olacak. Bu şekilde sayı itibarıyla fazla olan illerde de temsilde adaleti sağlayacak bir düzenleme.

ALİ ŞEKER (İstanbul) - 10 kişi de 1 delege 5 bin kişi de 1 delege...

ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ YILMAZ TUNÇ (Bartın) -Cevaplıyorum arkadaşlar.

ALİ ŞEKER (İstanbul) - 500 kat adaletsizlik...

ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ YILMAZ TUNÇ (Bartın) -Sayın Taşkın "Birden fazla baro kurulmasında yargının zedelenme durumu olabilir mi..." Hâlihazırdaki baroların ideolojik yaklaşımları, siyaset yapmalarıyla alakalı soru sordu. Öncelikle şunu ifade edelim: Yargının 3 sacayağından biri savunmadır. Sav, savunma, karar... Sav yani iddia makamı savcı, savunma makamı avukat, karar makamı da hâkim. Şimdi, biz burada savunma makamını eğer baro olarak nitelendirirsek hata yapmış oluruz. Yargının 3 sacayağından bir tanesi barolar değildir değerli milletvekilleri. Yargının 3 sacayağından bir tanesi savunmadır; savunmayı avukatlar temsil eder, barolar değil. Barolar, meslek örgütü olarak avukatların mesleki dayanışması, onların mesleki sorunlarının geliştirilmesiyle ilgili kanunda ifadesini bulan görevleri yerine getirirler.

ALİ ŞEKER (İstanbul) - Barolar bakkalları mı temsil ediyor?

ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ YILMAZ TUNÇ (Bartın) - Savunmanın barolar tarafından değil de avukat tarafından temsil edildiğini nereden çıkarıyoruz? Bunu afaki olarak söylemiyoruz. Bunu da yine kanuna dayandırıyoruz. Nedir o? Avukatlık Kanunu 1'inci madde, avukatlığın mahiyetini belirleyen madde. Madde 1 ne diyor: "Avukatlık, kamu hizmeti ve serbest meslektir. Avukat, yargının kurucu unsurlarından olan bağımsız savunmayı serbestçe temsil eder, özgürce temsil eder." Yani, baronun siyasi görüşü ya da o baro yönetiminin ideolojik görüşlerinden etkilenmeden, bağımsızca savunmayı temsil eder. Dolayısıyla, savunmayı barolar temsil eder, işte, "Barolar çoklu olursa, birden fazla baro kurulursa savunma zedelenir." dersek o zaman konu anlaşılmamış olur. Dolayısıyla, savunmayı temsil eden makam avukattır.

Barolar, Anayasa'nın 135'inci maddesinde düzenlenen kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarındandır.

SUZAN ŞAHİN (Hatay) - Baronun üyeleri kimdir?

ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ YILMAZ TUNÇ (Bartın) - Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşu, Anayasa'nın 135'inci maddesini açıp okuyalım; okuduğumuzda şunu görürüz: "Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşu olarak, her meslek için yalnızca bir meslek kuruluşu kurulabilir." diye Anayasa'da bir sınırlama olsaydı dediğiniz doğruydu, o zaman Anayasa'ya aykırılığı konuşabilirdik. Anayasa 135, meslek örgütlerini belirlerken, meslek odalarını tanımlarken 135'inci maddesinde, birden fazla meslek odasının kurulabileceğine cevaz vermiştir.

TURAN AYDOĞAN (İstanbul) - Ama barolar meslek odası değil. Sayın Başkan, barolar meslek odası mı?

ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ YILMAZ TUNÇ (Bartın) - Bu, tabii, Anayasa'nın bu hükmü nedeniyle -burada yasamada- çıkan bir kanundan sonra Anayasa Mahkemesine de götürülmüştür. Anayasa Mahkemesi 2012/95 Esas, 2013/9 Karar, 10 Ocak 2013 tarihli kararında -kararının gerekçesini okuyacağım- bir meslek odasının -yani avukatlar için baro, muhasebeciler için ayrı, eczacılar için ayrı, diğer meslek örgütleri için ayrı- çoklu hâle getirilmesine ilişkin yasal düzenlemenin iptali için açılan davada bakın ne diyor Anayasa Mahkemesi: "Anayasa'nın 135'inci maddesi anlamında kamu kurumu niteliğinde meslek üst kuruluşlarının birden fazla olamayacağı yönünde getirilmiş anayasal bir sınırlama bulunmamaktadır." diyor. Yani Anayasa'nın hükmü de açık, Anayasa Mahkemesinin çok yakın zamanda vermiş olduğu karar da açık. O nedenle -kanun teklifini hazırlayanların takdiri bu yönde oluşmuş, diğer illerde de olabilirdi ama burada bir sayı kriteri getirilmiş- 5 binden fazla avukatın bulunduğu illerde 2 bin avukat bir araya gelip kendi barosunu kurabilecek. Bu da yargı bağımsızlığına ters bir durum değil; yargı bağımsızlığını ve tarafsızlığını zedeleyen, savunmayı zedeleyen bir durum söz konusu değil çünkü avukatlar bir araya gelerek baro...

"Dünyada örneği yok." denildi. Tabii, örneği olan ülkeler de var, şu an dosyamda da var ama burada ben sizleri bu konuda çok meşgul etmek istemiyorum.

Anayasa'ya da uygun, yargı bağımsızlığını da zedelemeyecek, Anayasa Mahkemesi kararına da uygun bir kanun teklifi Sayın Taşkın, o nedenle bir endişeniz olmasın.

Diğer sorular zaten diğer Bakanlıklara yönelik sorulardı.

Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.