MUSTAFA SAVAŞ (Aydın) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Afrika Kalkınma Bankası Kuruluş Anlaşmasına Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanunun Değiştirilmesi Hakkında Kanun Teklifi'ne ilişkin şahsım adına söz almış bulunuyorum. Bu vesileyle yüce Meclisimizi saygıyla selamlıyorum.

Konuşmama başlamadan önce, Suriye'nin İdlib bölgesinde şehit düşen kahraman askerlerimize Allah'tan rahmet diliyorum, ailelerine sabır, yaralı askerlerimize acil şifalar diliyorum.

Tüm dünya ülkelerinin önemli bir mücadele gösterdiği coronavirüsün bir an önce önüne geçilmesini temenni ediyorum. Cumhurbaşkanımız, Genel Başkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde, başta sağlık alanında olmak üzere, ekonomik ve sosyal her türlü tedbir alınarak coronavirüsle dünyaya örnek bir mücadele vermekteyiz. Bu mücadelemizi sürdürürken Sağlık Bakanlığımız ve yetkili makamlarca yapılan uyarılara ve alınan tedbirlere uymamız hayati önem taşımaktadır. Bu açıdan, Sayın Bakanımıza ve tüm sağlık çalışanlarımıza teşekkür ediyorum.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Afrika Kalkınma Bankasının 31 Ekim 2019 tarihinde genel merkezinde yapılan başkanlar kurulu toplantısında sermaye artırımı hususunda ülkemiz adına olumlu oy kullanılmış olup kurul kararı uyarınca ülkemizin bankadaki sermaye payının yaklaşık 800 milyon dolara yükseltilmesi öngörülmüştür. Ülkemizin bahse konu sermaye artırımına katılması hem bankaya olan desteğimizin hem de Afrika Kıtası'ndaki ülkelerin kalkınması yönündeki çabalarımızın bir göstergesi olacaktır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Türkiye, Afrika ülkeleriyle güçlü tarihsel bağlara sahiptir. Bu açıdan ülkemiz Afrika'yla ilişkilerine büyük bir önem atfetmektedir. AK PARTİ hükûmetleri döneminde, Afrika kıtasıyla hem siyasi hem insani ilişkilerimizin güçlendirilmesini sağlamak amacıyla ekonomik ve sosyal birçok adım atılmıştır. Bu kapsamda Afrika ülkelerindeki temsilciliklerimizin sayısı artırılmıştır. 2002 yılında sadece 12 büyükelçiliğimiz bulunurken 2019 yılı sonu itibarıyla Afrika'da faaliyet gösteren büyükelçilik sayımız 42'ye yükselmiştir. Afrika ülkeleriyle güçlenen ilişkilerimizin en somut göstergelerinden biri ise gelişen ekonomik ilişkilerimiz ve katlanarak artan ticaret rakamlarımızdır. Afrika kıtasıyla toplam ticaretimiz, 2002 yılında 4,3 milyar dolar seviyesinden 2019 yılı sonu itibarıyla 24 milyar dolara yükseltilmiştir, ihracatımızdaki payı ise yaklaşık yüzde 9,4 olarak gerçekleşmiştir. 2003 yılı başında Dış Ticaret Müsteşarlığımızca hazırlanan Afrika Ülkeleriyle Ekonomik İlişkilerin Geliştirilmesi Stratejisi'yle, ticaretimiz hız kazanmaya başlamıştır. Ayrıca, 2005 yılının Hükûmetimiz tarafından "Afrika yılı" ilan edilmesiyle de katlanarak büyümeye devam etmiştir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Afrika Kalkınma Bankasının amacı, bölgesel üye ülkelerde sürdürülebilir ekonomik büyümenin teşvik edilmesi ve Afrika'da yoksulluğun azaltılmasıdır. Bankanın yaklaşık 91,1 milyar dolar kayıtlı sermayesi, yaklaşık 6,8 milyar dolar ödenmiş sermayesi bulunmaktadır. Bölge ülkelerinden en büyük 5 hissedar; Nijerya yüzde 9,3; Mısır yüzde 5,6; Güney Afrika yüzde 5; Cezayir yüzde 4,2; Fildişi Sahili yüzde 3,7'dir. Bölge dışı ülkelerden en büyük 5 hissedar ise; ABD yüzde 6,6; Japonya yüzde 5,5; Almanya yüzde 4,1; Kanada yüzde 3,8; Fransa yüzde 3,7'dir.

Afrika Kalkınma Bankasına üyeliğimiz 2013 yılında 6398 sayılı Kanun çerçevesinde olmuştur. Afrika'daki Türk girişimcilerimizin sayısı her yıl artmaktadır; iş adamlarımız inşaattan tekstile, sanayi makinelerinden tarıma kadar birçok alanda faaliyet göstermektedir. Afrika Kalkınma Bankasına üyeliğimiz, özellikle inşaat sektöründe faaliyet gösteren firmalarımızın Afrika'daki altyapı projelerinden pay alabilmesi için büyük önem taşımaktadır. Afrika Kalkınma Bankasına üyeliğimiz, kıtada çeşitli alanlarda faaliyette bulunan Türk şirketlerine yeni iş imkânları sağlayacaktır. Uluslararası finansal kuruluşlar ve kalkınma bankaları iş birliği, dünya genelinde, ülkeler üzerinde ekonomik kriz ve resesyonlarla başa çıkmanın önemli bir aracıdır. Türkiye'nin dış ticareti ve özel sektörümüzün dışarıda iş imkânları bulabilmesi yine iş birlikleriyle daha da etkin hâle gelecektir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayalım lütfen.

MUSTAFA SAVAŞ (Devamla) - Teşekkür ediyorum.

Afrika Kalkınma Bankası ve Asya Kalkınma Bankası gibi ciddi bölgesel finansal kuruluşlarda yer almamız ve bunları desteklememiz ülkemiz ekonomisinin faydasına olacaktır. Özellikle bankadaki sermaye payımızı yükseltmemiz ve görünürlüğü artırmamız, bankadaki temsil edildiğimiz ülke grubu içerisindeki varlığımızı da daha etkin hâle getirecektir. Ayrıca, Afrika Kalkınma Bankası tarafından finanse edilen projelerdeki ihalelere sadece Afrika Kalkınma Bankası üyesi ülkelerdeki gerçek kişiler ve tüzel kişiler katılabildiğinden, ülkemiz firmalarının söz konusu projelerde ihale fırsatlarından yararlanmaları da böylece mümkün olmaktadır. Firmalarımız, üyelikten bu yana Afrika Kalkınma Bankasının finanse ettiği projelerden 145 milyon dolarlık ihale almıştır; bu durum, kıtadaki dönüşüm sürecini de destekleyecektir. Bu noktada, özellikle Türk müteahhitlik sektörünün, altyapısı büyük oranda inşa sürecinde olan kıtadaki etkinliğini artırması mümkün olacaktır.

Kanun teklifinin hayırlara vesile olmasını diliyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)