| Konu: | HDP Grubu önerisi münasebetiyle |
| Yasama Yılı: | 3 |
| Birleşim: | 60 |
| Tarih: | 25.02.2020 |
AK PARTİ GRUBU ADINA EROL KAYA (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Türkiye'de bugüne kadar yaşanan depremler ve Van Başkale'de yaşanan depremle ilgili sorunlar ve özellikle İstanbul depremiyle ilgili verilmiş önerge hakkında söz almış bulunuyorum. Bu vesileyle bugüne kadar depremlerde hayatını kaybeden tüm vatandaşlarımıza Allah'tan rahmet ve yaralılara acil şifalar diliyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.
Hemen sözlerimin başında, az evvel konuşulan üslupla ilgili Meclisin mehabetine yakışmadığını ifade eder, üslubu beyanın ayniyle insan olduğunu da ifade etmek isterim.
Değerli arkadaşlar, ülkemizde son yüzyılda yaşanan depremler ve tarihsel sürece baktığımızda Türkiye'nin büyük bir kısmının deprem kuşağında olduğunu görmekteyiz. Türkiye, 1999 yılında yaşanan Marmara depremiyle birlikte bununla yüzleşti. Marmara depremi öncesi yani 1999 öncesinde -İstanbul dâhil- ülkemizin bugün birinci derecede deprem bölgesi olan birçok şehrinin tamamına yakını ikinci veya üçüncü derece deprem bölgesindeydi. Mevzuatımız, planlarımız... Yapı stoklarımızın tamamı -üzülerek ifade edeyim- ikinci derece deprem bölgesine yapılmış yapılardı. Türkiye son yirmi yılda deprem gerçeğiyle yüzleşmiş ve birçok düzenlemeyi de hayata geçirmiştir. Mevzuat açısından baktığımızda gerek Belediye Kanunu gerekse Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun, deprem ve kentsel dönüşümle ilgili yönetmelik ve diğer düzenlemelerle birlikte bunlarla ilgili gerekli çalışmalar yapıldı.
Meclisimiz -az evvel de burada tartışıldı- 2010 yılında deprem riskiyle ilgili bir araştırma komisyonu kurmuş ve 2011 yılında da bu Mecliste bu rapor okunmuş ve kabul edilmiştir. Yapılan çalışmalara baktığımızda mevzuat düzenlemesinin hemen akabinde alan çalışmaları yapılmış, Türkiye'nin 56 ilinde 12.450 hektar büyüklüğünde riskli alan ilan edilmiş, 53 ilimizde yaklaşık 48 bin hektar yapı rezervi alanı belirlenmiş ve ilan edilmiş, riskli yapı tespiti yapılan 640 bin yapı stokumuzun 523 bini de yıkılmıştır. Mali açıdan baktığımızda ise Türkiye'de 3 milyar liralık kira yardımı, kamulaştırma için kentsel dönüşüm kapsamında 13 ilimizde 769 milyon liralık kamulaştırma yapılmıştır. Kentsel dönüşüm projelerine gerek İLBANK gerek TOKİ gerekse belediyelere toplam 7 milyar liralık kaynak aktarılmıştır.
İstanbul'la ilgili, 23 ilçede 1.444 hektar büyüklüğünde riskli alan ilan edilmiş ve rezerv alanlarıyla ilgili de 15 ilde çalışma yapılmıştır.
Sözlerimi toparlarken şunları ifade edeyim: Diğer çalışmalarla birlikte İstanbul'a 4 milyar liralık kaynak aktarıldı.
Sonuç olarak, değerli arkadaşlar, yirmi yıl önce Marmara depreminde Ankara'dan ulaşamayan bir Türkiye'den bugüne geldik. Bugün, hamdolsun, farklı şeyleri ve farklı noktaları konuşuyoruz. Gerek mevzuat düzenlemesi açısından gerek deprem riskinin azaltılması ve kentsel dönüşüm uygulamaları açısından fevkalade iyi bir noktadayız.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Buyurun, toparlayın Sayın Kaya.
EROL KAYA (Devamla) - 2011 Van depremi sonrasında baktığımızda bu, Türkiye'ye örnek bir şeydir yani -Van'a uçakla giden arkadaşlarımız havadan bir daha baksınlar, birçoğunun orada oturduğunu da tahmin ediyorum- örnek bir çalışmayla bir şehir yeniden kuruldu hem de çok kısa zamanda kuruldu. Yaşadığımız Elâzığ ve Malatya depremindeki iyileştirmeleri hep birlikte görmekteyiz.
Yine, Van Başkale'de yaşananlarla ilgili de Hükûmetimizin gerekli çalışmaları yapacağına inancım tamdır ancak ileriye baktığımızda çok daha hızlı hareket etmemiz gerekiyor. Arkadaşlar, Türkiye depremle yüzleşmesini son çeyrek asırda yaptı ve yapı stoku da buna uygun değil. Hükûmetimizin takdire şayan çalışmalarını tebrik ediyorum. Tüm kamu kurumları, STK'ler, özel sektör ve vatandaşlar olarak sürecin daha da hızlandırılması ve siyasi her türlü istismara da fırsat verilmemesi gerektiğini ifade ediyor, bu duygular içerisinde önergenin aleyhinde bulunduğumu söylüyor, Meclisi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)