SERAP YAŞAR (İstanbul) - Çok teşekkür ederim Sayın Başkanım.

Sayın Başkan, saygıdeğer milletvekilleri; sözlerime başlamadan önce, İdlib şehitlerimize Allah'tan rahmet, ailelerine sabır ve metanet diliyorum.

Ayrıca, bugün Bahçesaray'da çığ düşmesi sonucu meydana gelen felakette hayatını kaybeden vatandaşlarımıza Allah'tan rahmet; yaralılara, hâlen çığ altında olanlara da acil şifalar diliyorum.

İki buçuk yıldır Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi bünyesinde raportörü olduğum "Avrupa'da Kayıp Mülteci ve Göçmen Çocuklar" başlıklı raporumuz, geçtiğimiz hafta Strazburg'da gerçekleşen Kış Oturumunda yüksek bir oyla kabul edildi.

Avrupa Polis Örgütü, 2016 yılında yayınladığı bir raporda, 2015 ve 2016 Ocak ayı itibarıyla 10 binin üzerinde mülteci çocuğun Avrupa Birliği ülkelerine geldikten sonra kaybolduğunu belirtmiş; ardından, Alman yetkililer, 9 bin göçmen küçüğün Almanya'da kayıp olduğunu ifade etmişlerdi. Ancak kayıplara yönelik bu sayılar, Europol ve Alman Polis Teşkilatı tarafından tespit edilebilenlere ilişkindi sadece yani buz dağının yalnızca görünen kısmıydı. Diğer bir ifadeyle, bunlar Avrupa'ya geçişi kayıt altına alınmış fakat sonrasına dair kayıtları olmayan çocuklar yani akıbetini hâlen bilmediğimiz çocuklardı. Aradan geçen zamana karşın gerçek rakamları ise ne yazık ki hâlen kimse bilmiyor. Bunun cevabını bulmak ve çocukların kaybolmalarının önüne geçmek için, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi bünyesinde bir rapor hazırlama düşüncemiz oluştu çünkü burada rakam olarak bile ifade edilemeyen aslında hayatlardı, üstelik istismara en açık ve en savunmasız olanların hayatları. Bir söz vardır "İstatistikler, gözyaşları silinmiş insanlardır." diye.

Raporumuzu hazırlarken Missing Children Europe, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi, İnsan Ticaretine Karşı Eyleme İlişkin Uzmanlar Grubu (GRETA), Çocukların Cinsel İstismar ve Sömürüye Karşı Korunmasına İlişkin Uzmanlar Komitesi (Lanzarote), INTERPOL gibi pek çok uluslararası kuruluştan ve üniversitelerden uzmanlarla görüş alışverişinde bulunduk.

Avrupa Parlamento Araştırma ve Belge Merkezi aracılığıyla 54 ülkeye, ülkelerindeki kayıp ve mülteci çocuklar, bunların kayıt sistemleri ve uygulamalarına ilişkin anketler gönderdik. Gördük ki sarf edilen çabalar ile ihtiyaçlar arasında büyük boşluklar var ve kayıpları engellemek aslında onları bulmaktan daha kolay. Bunun için her zamankinden daha fazla uluslararası iş birliğine, pratik, etkili eylemlere ve öncelikle de farkındalığa ihtiyaç var. Tek bir cümleyle ifade etmek istersek: Boyutları çok büyük ancak farkındalığı çok küçük bir konu karşımızda olan. Boyutları o kadar büyük ve durum o kadar vahim ki, 2014 ve 2018 yılları arasında, dünya çapında her gün 1 kayıtlı göçmen çocuğun kaybolduğu veya ölü olarak bildirildiği kayıt altına alındı. Çocuklar, göçmenler ve sığınmacıların en savunmasız grubu; onlar belki de nedenini bile bilmedikleri savaş ve çatışmalar sebebiyle evlerinden, yurtlarından, ailelerinden ayrı ve çoğu zaman bu tehlikeli yolculukta yapayalnızlar. Başlarına gelebilecekler ise korkunç; yolculukları boyunca şiddet, cinsel istismar, insan kaçakçılığı ve sömürü gibi birçok tehlikeyle karşı karşıyalar. Tüm bu nedenlerle özel korunmaya da ayrıca ihtiyaçları var. Belgesiz olanların durumu ise daha da vahim; böyle bir çocuğun varlığından ve ülkeye giriş yaptığından kimsenin haberi yok, yasalardan ve onun korumasından da tamamen yoksunlar. Bu durumda, yetkililerle ilk temaslarında, etkin ve uygun bir yöntemle, çocuğun üstün yararı gözetilerek kayıtlarının yapılmasına ilişkin öneriler getirdik.

Raporu yazarken, suç örgütlerinin elinde yok olup ortadan kaybolmalarına engel olmak ve her şeyden önce çocuk, daha sonra göçmen ve mülteci olarak hak ettikleri koruma ve bakımdan yararlanmalarını sağlamak önceliğimiz oldu. Bu sebeple, ulusal parlamentolara ve üye ülkelerin hükûmetlerine, göçmen ve mülteci çocukların kaybını önlemek için, çocuğun üstün yararı neyi gerektiriyorsa onu yapmaları konusunda çağrıda bulunduk. Raporumuzla, farkındalığı oldukça az olan kayıp çocuklar konusunu bir sorun olarak ilk defa ortaya koyduk.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun, toparlayın.

SERAP YAŞAR (Devamla) - Kayıpların önüne geçmek ve kaybolduysa bulmak, hatta çocuk kayıp mı, yoksa hayatını mı kaybetmiş, bunun tespitini yapmak için ülkeler arasında karşılıklı yardıma, bilgi paylaşımının geliştirilmesine ve tüm ülkelerce INTERPOL bültenlerinin ve Schengen Bilgi Sistemi'nin sistematik hâle getirilmesine ilişkin tavsiyelerde bulunduk.

Oy kullanarak rapora destek veren çok değerli heyet başkanımıza, Türkiye heyeti üyesi milletvekili arkadaşlarıma çok teşekkür ediyorum. Sadece, Konseyde olduğu hâlde oy kullanmayan CHP Milletvekili Ahmet Ünal Çeviköz'ü bu teşekkürün dışında tutuyorum ve sizlerle de bu durumu paylaşmak istiyorum.

Diliyorum ve ümit ediyorum ki raporumuz, bu yaralı konuda tüm devletlerin, toplumun her kesiminin farkındalığının artmasına, kayıpların önlenmesine ve kaybolmuş göçmen ve mülteci yavruların bulunmasına vesile olur.

Sözlerime son verirken milletvekillerimize ve Parlamentomuza bir çağrıda bulunmak istiyorum: Kayıp çocuklar sorununun temelinde farkındalığın yeterli olmaması yatıyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

SERAP YAŞAR (Devamla) - Bir cümle. Başkanım, çok özür diliyorum.

BAŞKAN - Buyurun.

SERAP YAŞAR (Devamla) - Farkındalığın artmasına yapacağımız her türlü katkı bir minik yavrunun hayatını kurtarmaya yardımcı olacaktır.

Teşekkür ediyor; aziz milletimizi ve Gazi Meclisimizi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)