İSMAİL EMRAH KARAYEL (Kayseri) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Su Ürünleri Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin birinci bölümü hakkında şahsım adına söz almış bulunuyorum.

Bir yılı aşkın bir sürelik çalışmanın eseri olan, konunun tüm paydaşlarıyla bir araya gelinerek hazırlanan ve birçok açıdan yeni düzenlemeler içeren bu kanun teklifiyle, 1971 yılında yürürlüğe giren 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu'nun gelişen teknolojik imkânlar, bilimsel, çevresel, ekonomik ve sosyal hususlar ile sektörün ihtiyaçları da göz önünde bulundurularak günümüz koşullarına uyumlu hâle getirilmesi amaçlanmaktadır.

Teklifte, su ürünlerinin sürdürülebilir üretimi ve balıkçılık kaynaklarımızın korunmasına ilişkin ihtiyaç duyulan hususlar yer almaktadır. Sektör paydaşları, akademi camiası, ilgili sivil toplum kuruluşları ve kurallara uyan gerçek balıkçılar bu teklifin bir an önce yasalaşmasını beklemektedir.

Su Ürünleri Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, yürürlük ve yürütme maddeleri dâhil 19 maddeden oluşmaktadır. Bu kanun teklifiyle, başlıca, Su Ürünleri Kanunu ile Kabahatler Kanunu'nun uyumlaştırılması ve güncellenen idari yaptırımlar ile başta balık olmak üzere yasa dışı su ürünleri avcılığının önlenmesi ve kural dışı su ürünleri yetiştiriciliği faaliyetlerinde caydırıcılığın sağlanması amaçlanmaktadır. Ayrıca balıkçı gemilerinin ruhsatlarına yeni düzenleme imkânı getirilmektedir. Yeni düzenlemeyle, kaçak, ruhsatsız teknelerle, gırgır, trol, algarna gibi vasıtalarla avcılık yapanlara, deniz patlıcanı ve midye gibi canlıları yasal olmayan yollarla avlayanlara caydırıcı idari para cezaları getirilmekte, ayrıca, gemiler dâhil tüm av araçlarına ve yakaladıkları ürünlere el konularak tekneler ve av araçlarının imha edilmesi hükme bağlanmaktadır.

Ruhsat sahibi teknelerle, gırgır ve trol gibi avcılık faaliyetlerinin yapılması durumunda bölgeler, zamanlar, mevsimler, yerler, istihsal vasıtalarının taşıması gereken şartlar, cinsler ve büyüklükler gibi kurallara aykırı olarak yapılması durumunda, aykırılığın ilk defa işlenmesi hâlinde ruhsatlar bir ay, ikinci defa işlenmesi hâlinde üç ay süreyle geri alınması, iki yıl içerisinde üçüncü defa işlenmesi hâlinde ruhsatların iptal edilmesi düzenlenmektedir.

Su alanı ve suyun kiralanmasında ilgili kurumların yetkileri belirlenmekte, yetiştiricilik çiftliklerinin kurulacağı bölgelerin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığının birlikte çalışmasıyla belirlenmesi düzenlenmektedir.

Gelecek nesillere daha çok balık bırakmak amacıyla, başta Marmara Denizi, İstanbul ve Çanakkale Boğazları ve Karadeniz'de gırgır, trol gibi ağ kullanılarak yapılan ışıklı avcılık yasaklanmaktadır. Bu yöntemi buralarda uygulayan balıkçılara caydırıcı idari para cezası getirilmekte ve yakalanan ürünlere el konulması düzenlenmektedir.

Akarsular üzerinde su yapılarının bulunduğu alanlarda biyoçeşitliliğin sürdürülmesine imkân sağlanması amacıyla baraj, regülatör ve HES'lerde su canlılarının göç etmesine, üremesine imkân sağlayacak su yapılarının üniversitelerin görüşü alınarak yaptırılması düzenlenmektedir. Aynı şekilde akarsuları kirletenlere veya su canlılarının yaşaması için gerekli olan can suyunu bırakmayanlara ciddi yaptırımlar getirilmektedir.

Su kaynaklarımızdaki doğal türlerin istilacı ve yabancı türlerin yayılmasının önlenmesi amacıyla, su kaynaklarımızın korunması amacıyla balıklandırma faaliyetleri kurala bağlanmaktadır. Doğal göllerimize, akarsularımıza hatta denizlerimize pirana, Amerikan veya Avrupa levreği gibi yabancı tür canlıları izinsiz bırakanlara idari para cezası uygulaması düzenlenmektedir.

Bu düzenlemeyle aslında farkındalığın artırılması ve caydırıcılık amaçlanmaktadır. Yeni bir maddeyle su ürünleri, avcılık ve yetiştiricilik faaliyetlerini uzaktan algılama sistemleri ve teknolojik imkânlarla denetlenmesi, izlenmesi ve kayıt altına alınması sağlanmaktadır. Böylece balık avcılığı faaliyetleri ve çiftliklerde yetiştiricilik faaliyetleri teknolojik imkânlarla kurumlarca anlık olarak takip edilebilecektir. Kurallara aykırı hareket edenlere elektronik olarak para cezası uygulanabilecektir.

Yeni bir düzenlemeyle ülkemize ait doğal kaynaklarımızdaki canlıların korunması amacıyla su ürünlerinin kaçak yollardan yurt dışına çıkarılması ve canlı olarak yurt içine sokulmasının engellenmesi hükme bağlanmaktadır. Özellikle ülkemizde tüketimi az olan deniz patlıcanı ve akivades gibi midye türleri hatta sülük gibi ülkemize ait yerli türlerimizi kaçak yollarla yurt dışına kaçıranlara ciddi idari para cezası getirilmektedir. Ayrıca bu amaçla kullanılan nakil ve av araçlarına el konulması düzenlenmekte ve aykırılığın tekrarı hâlinde bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası getirilmektedir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sözlerinizi tamamlayın lütfen.

İSMAİL EMRAH KARAYEL (Devamla) - Dinamitle, zehirli kimyasal maddelerle veya elektrikle balık avcılığı yapanlara uygulanan para cezası artırılmaktadır.

Kanun teklifiyle, başta alnının teriyle ekmeğini denizden çıkaran gerçek balıkçının haklarını, denizlerimizi, göllerimizi, akarsularımızı ve buralarda yaşayan canlıları koruyacak düzenlemeler yapılmaktadır.

Kanunumuzun hayırlara vesile olmasını diliyor, Gazi Meclisimizi ve siz değerli milletvekillerini saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)